وقت نماز ظهر و عصر
مسأله 737- اگر چوب یا چیزی مانند آن را،راست در زمین هموار فرو برند صبح که خورشید بیرون میآید،سایۀ آن به طرف مغرب میافتد و هر چه آفتاب بالا میآید این سایه کم میشود و در شهرهای ما در اول ظهر شرعی به آخرین درجۀ کمی میرسد و ظهر که گذشت،سایۀ آن به طرف مشرق بر میگردد و هر چه خورشید رو به مغرب
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 155
میرود،سایه زیادتر میشود بنابراین وقتی سایه به آخرین درجۀ کمی رسید و دو مرتبه رو به زیاد شدن گذاشت،معلوم میشود ظهر شرعی شده است ولی در بعضی شهرها مثل مکه که گاهی موقع ظهر سایه به کلی از بین میرود،بعد از آن که سایه دوباره پیدا شد،معلوم میشود ظهر شده است.
مسأله 738- چوب یا چیز دیگری را که برای معیّن کردن ظهر به زمین فرو میبرند شاخص گویند.
مسأله 739- نماز ظهر و عصر هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند:وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازۀ خواندن نماز ظهر بگذرد،که اگر کسی سهواً تمام نماز عصر را در این وقت بخواند،نمازش باطل است و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازۀ خواندن نماز عصر، وقت به مغرب مانده باشد،که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند،نماز ظهر او قضا شده و باید نماز عصر را بخواند،و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر،وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است،که اگر کسی در این وقت اشتباهاً تمام نماز عصر را پیش از نماز ظهر بخواند نمازش صحیح است و باید نماز ظهر را بعد از آن بهجا آورد.
مسأله 740- اگر پیش از خواندن نماز ظهر،سهواً مشغول نماز عصر شود و در بین نماز بفهمد اشتباه کرده است،چنانچه در وقت مشترک باشد،باید نیت را به نماز ظهر برگرداند؛یعنی نیت کند که آنچه تا حال خواندهام و آنچه را مشغولم و آنچه بعد میخوانم همه نماز ظهر باشد،و بعد از آن که نماز را تمام کرد،نماز عصر را بخواند و اگر در وقت مخصوص به ظهر باشد،بنابر احتیاط واجب باید نیت را به نماز ظهر
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 156
برگرداند و نماز را تمام کند،و بعد هر دو نماز را به ترتیب بهجا آورد.
مسأله 741- در زمان حضور امام علیه السلام واجب است،انسان در روز جمعه به جای نماز ظهر دو رکعت نماز جمعه بخواند،ولی در این زمان اگر کسی نماز جمعه بخواند، احتیاط واجب آن است که نماز ظهر را هم بخواند.
مسأله 742- وقت نماز جمعه از اول ظهر است تا وقتی که سایۀ شاخص به اندازۀ خود شاخص شود.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 157