خاتمه
مسأله 2887- گوسفند یا حیوانات دیگر را اگر ذبح کنند با کارخانهها و مکینههایی که اخیراً در بعض بلاد متعارف شده است،حرام و نجس و مردار است،و فروش و خرید آنها جایز نیست،و فروشنده ضامن پول خریدار است؛چه کلید برق را مسلمان
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 534
بزند و تسمیه بگوید و رو به قبله باشد و از حلقوم ببرد یا نه،چه برسد به آن که این امور نیز مراعات نشود،ولی گوشتهایی که در بازار مسلمانان فروش میرود و احتمال داده میشود که به طور شرعی ذبح شده باشد،حلال و خرید و فروش آن جایز است.
مسأله 2888- گوشتها یا مرغهای سر بریدهای که از بلاد کفر میآورند،محکوم به نجاست و حرمت و مردار بودن است،مگر آن که ثابت شود ذبح شرعی آنها.
مسأله 2889- رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال عقلایی و منافع حرام است از نظر اسلام و جایز است انتفاع بردن از آنها به نحو حلال،از قبیل اخبار و مواعظ از رادیو و نشان دادن چیزهای حلال برای تعلیم و تربیت صحیح،یا نشان دادن کالاها و عجایب خلقت از برّ و بحر از تلویزیون و اما چیزهای حرام از قبیل پخش غنا و موسیقی مطرب و اشاعۀ منکرات از قبیل پخش قوانین خلاف اسلام و مدح خائن و ظالم،و ترویج باطل،و ارائه چیزهایی که اخلاق جامعه را فاسد و عقاید آنها را متزلزل میکند،حرام و معصیت است.
مسأله 2890- در جایی که استعمال این آلات در وجه حرام شایع و رایج است به طوری که استعمال حلال آن تقریباً غیر مقصود باشد اجازه نمیدهم فروش و خرید آنها را مگر برای اشخاصی که هیچ استعمال غیر مشروع با آنها نکنند و نگذارند دیگری هم استعمال غیر مشروع کند.
مسأله 2891- اگر کسی بخواهد پولی قرض کند و ربا بدهد یا قرض بدهد و ربا بگیرد و به یکی از راههایی که در بعض رسالههای عملیه ذکر شده بخواهد از ربا فرار کند جایز نیست،و زیادهای که میگیرد بر او حلال نمیشود،پس ربای قرضی به وجهی از وجوه حلال نیست.
مسأله 2892- قرضی که در آن قرار رباست صحیح است،لکن شرط و قرار باطل میباشد،و شرط زیاده علاوه بر بطلانش،نیز حرام است.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 535
مسأله 2893- کسانی که میخواهند از بانکها یا غیر آنها قرض بگیرند و دهنده بدون ربا قرض نمیدهد،جایز است اصل قرض را قبول کنند،و شرط را در واقع و به طور جِد قبول نکنند،و در این صورت اگر اظهار قبول کنند بدون جِد و قصد حقیقی، این قرار صوری حرام نیست،بنابراین اصل قرض صحیح است و شرط باطل،و مرتکب حرام هم نشدهاند.
مسأله 2894- اگر پولی به بانک یا غیر آن بدهند و بانک به آنها ربا بدهد جایز نیست بگیرند،اگرچه قرار هم نگذاشته باشند،ولی اگر قرض گیرنده مجاناً چیزی بدهد حرام نیست،و جایز است گرفتن آن.
مسأله 2895- در بیع مثل به مثل اگر قیمتها با هم اختلاف داشته باشد و بخواهند از بیع مثل به مثل فرار کنند-نه از زیادی-جایز است حیله،مثلاً اگر یک کیلو گندم خوب به دو کیلو گندم بد ارزش دارد و میخواهند یک کیلو خوب بدهند،و دو کیلو بد بگیرند در این مورد اگر چیزی ضمیمه کنند که از بیع مثل به مثل فرار کنند جایز است.
مسأله 2896- اگر بخواهند مثل به مثل را مبادله کنند و ربا بگیرند با حیله جایز نیست.مثلاً یک خروار گندم را که ارزش آن نصف دو خروار است اگر بخواهند مبادله کنند که یک خروار بدهند و بعد از شش ماه دو خروار بگیرند زیادی رباست و با ضم چیزی صحیح نمیشود،و علاوه بر آن که معامله حرام است باطل هم میباشد،و مثل باب قرض نیست که قرض صحیح باشد و شرط باطل،بلکه اصل معامله باطل است.
مسأله 2897- از مسألۀ قبل ظاهر شد که حیله در موردی است که بخواهند از معاملۀ مثل به مثل فرار کنند بدون آن که زیادۀ قیمت و ربا در کار باشد و اما موردی که میخواهند ربا بگیرند حیله جایز نیست،و اگر در بعض رسالههای عملیه این جانب چیزی بر خلاف آن ذکر شده است صحیح نیست.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 536