تشریح و پیوند
مسأله 2878- مردۀ مسلمان را تشریح نمیتوان نمود،و اگر تشریح کنند حرام است،و برای قطع سر او و قطع سایر اعضای او دیه است که در کتاب«تحریر الوسیله»
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 532
ذکر نمودهام،ولی تشریح مردۀ غیر مسلمان جایز است،و دیه ندارد،چه اهل ذمه باشد یا نباشد.
مسأله 2879- اگر ممکن باشد تشریح غیر مسلمان،جایز نیست تشریح مسلمان برای یاد گرفتن مطالب طبی،اگرچه متوقف باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح،و اگر با امکان تشریح غیر مسلمان تشریح مسلمان کنند معصیتکار،و بر آنها دیه است.
مسأله 2880- اگر توقف داشته باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح،و امکان نداشته باشد تشریح غیر مسلمان،جایز است تشریح مسلمان،و اما برای یادگرفتن بدون آن که زندگی مسلمانی موقوف بر آن باشد،جایز نیست و موجب دیه است.
مسأله 2881- در موردی که حفظ جان مسلمانان موقوف بر تشریح مسلمان است بعید نیست دیه نداشته باشد گرچه احتیاط در دیه است.
مسأله 2882- اگر حفظ جان مسلمانی موقوف باشد بر پیوند عضوی از اعضای میت مسلمانی،جایز است قطع آن عضو و پیوند آن،و بعید نیست دیه داشته باشد،و آیا دیه بر قطع کننده است یا بر مریض،محل اشکال است،لکن میتواند طبیب با مریض قرار دهد که او دیه را بدهد و اگر حفظ عضوی از مسلمان موقوف باشد بر قطع عضو میت،در این صورت بعید نیست جایز نباشد و اگر قطع کند دیه دارد،لکن اگر میت در حال زندگی اجازه داد ظاهراً دیه ندارد،لکن جواز شرعی آن،محل اشکال است و اگر خود او اجازه نداد،اولیای او بعد از مرگش نمیتوانند اجازه بدهند و دیه از قطع کننده ساقط نمیشود،و معصیتکار است.
مسأله 2883- قطع عضو میت غیر مسلمان برای پیوند،حرام نیست و دیه ندارد، لکن اگر پیوند کرد،اشکال واقع میشود در نجاست آن و میته بودن آن برای نماز،اگر میته انسانی در نماز اشکال داشته باشد،بنابراین اشکال در میته مسلمان نیز هست،و
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 533
اشکال نجاست اگر قبل از غسل قطع نمایند نیز هست،لکن میتوان گفت که اگر عضو میت پس از پیوند،حیات پیدا کند،از عضویت میت میافتد و به عضویت زنده در میآید.و نجس و میته نیست بلکه اگر عضو حیوان نجسالعین نیز پیوند شود،و زنده به زندگی انسان شود از عضویت حیوان خارج و به عضویت انسان در میآید.
مسأله 2884- اگر قطع عضو را بعد از مردن جایز دانستیم،بعید نیست که در حال حیات،فروش آن جایز باشد،و انسان بتواند اعضای خودش را بفروشد برای پیوند، در مواردی که قطع جایز است،بلکه جواز فروش تمام جسم را برای تشریح در موردی که جایز است،خیلی بعید نیست.اگرچه بیاشکال نیست لکن گرفتن مبلغی برای اجازه دادن در مورد جواز مانع ندارد.
مسأله 2885- انتفاع بردن به خون در غیر خوردن و فروختن آن برای انتفاع حلال، جایز است پس آنچه اکنون متعارف است که خون را میفروشند برای استفاده مریضها و مجروحین مانع ندارد.و بهتر آن است که مصالحه کنند یا آن که پول را در مقابل حق اختصاص یا در ازای اجازه خون گرفتن بگیرند که خالی از اشکال و احوط است.بلکه این احتیاط حتیالامکان ترک نشود.لکن اگر گرفتن خون،برای صاحب آن ضرر داشته باشد،اشکال دارد.خصوصاً اگر ضرر فاحش و زیاد باشد.
مسأله 2886- جایز است خون بدن انسانی را به بدن دیگری با آلات دیگری منتقل کنند و وزن آن با مقیاسهایی که دارند تعیین کنند و ثمن آن را بگیرند،و با جهالت به وزن جایز است به طور مصالحه انتقال دهند.و احوط آن است که پول را در مقابل اجازه نقل بگیرند،و این احتیاط چنانچه گذشت حتیالامکان ترک نشود.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 534