ارث زن و شوهر
مسأله 2770- اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد،نصف همۀ مال را شوهر او و بقیه را ورثۀ دیگر میبرند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد،چهار یک همۀ مال را شوهر و بقیه را ورثۀ دیگر میبرند.
مسأله 2771- اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد،چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد،هشت یک مال را زن و بقیه را ورثۀ دیگر میبرند،و زن از همه اموال منقول ارث میبرد ولی از زمین و قیمت آن ارث نمیبرد و نیز از خود هوایی ارث نمیبرد مثل بنا و درخت و فقط از قیمت هوایی ارث میبرد.
مسأله 2772- اگر زن بخواهد در چیزی که از آن ارث نمیبرد تصرف کند،باید از ورثۀ دیگر اجازه بگیرد.و نیز ورثه تا سهم زن را ندادهاند،بنابر احتیاط واجب نباید در بنا و چیزهایی که زن از قیمت آنها ارث میبرد بدون اجازۀ او تصرف کنند و چنانچه پیش از دادن سهم زن اینها را بفروشند در صورتی که زن معامله را اجازه دهد،صحیح وگرنه نسبت به سهم او باطل است.
مسأله 2773- اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قیمت نمایند باید حساب کنند که اگر آنها بدون اجاره در زمین بمانند تا از بین بروند چقدر ارزش دارند و سهم زن را از آن قیمت بدهند.
مسأله 2774- مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته،در حکم ساختمان است.
مسأله 2775- اگر میت بیش از یک زن داشته باشد،چنانچه اولاد نداشته باشد،
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 504
چهار یک مال،و اگر اولاد داشته باشد،هشت یک مال به شرحی که گفته شد،به طور مساوی بین زنهای عقدی او قسمت میشود،اگرچه شوهر با هیچیک از آنان یا بعض آنان نزدیکی نکرده باشد،ولی اگر در مرضی که به آن مرض از دنیا رفته زنی را عقد کرده و با او نزدیکی نکرده است،آن زن از او ارث نمیبرد و حق مهر هم ندارد.
مسأله 2776- اگر زن در حال مرض،شوهر کند و به همان مرض بمیرد شوهرش اگرچه با او نزدیکی نکرده باشد،از او ارث میبرد.
مسأله 2777- اگر زن را به ترتیبی که در احکام طلاق گفته شد طلاق رجعی بدهند و در بین عدّه بمیرد،شوهر از او ارث میبرد.و نیز اگر شوهر در بین عدّۀ زن بمیرد،زن از او ارث میبرد ولی اگر بعد از گذشتن عدّه رجعی یا در عدّۀ طلاق بائن یکی از آنان بمیرد،دیگری از او ارث نمیبرد.
مسأله 2778- اگر شوهر در حال مرض عیالش را طلاق دهد و پیش از گذشتن دوازده ماه هلالی بمیرد،زن با سه شرط از او ارث میبرد.اول:آن که در این مدت شوهر دیگر نکرده باشد.دوم:به واسطۀ بیمیلی به شوهر مالی به او نداده باشد که به طلاق دادن راضی شود.بلکه اگر چیزی هم به شوهر ندهد ولی طلاق به تقاضای زن باشد،باز هم ارث بردنش اشکال دارد.سوم:شوهر در مرضی که در آن مرض زن را طلاق داده،به واسطۀ آن مرض یا به جهت دیگری بمیرد،پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت دیگری از دنیا برود،زن از او ارث نمیبرد.
مسأله 2779- لباسی که مرد برای پوشیدن زن خود گرفته اگرچه زن آن را پوشیده باشد،بعد از مردن شوهر،جزء مال شوهر است.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 505