احکام طهارت

چیزهایی که تیمم به آنها صحیح است

‏ ‏

چیزهایی که تیمم به آنها صحیح است

‏         مسأله 692- تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است،ولی احتیاط واجب ‏‎ ‎‏آن است ‏‎[1]‎‏که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگر تیمم نکند و اگر خاک نباشد،با ریگ ‏‎ ‎‏و اگر ریگ نباشد،با کلوخ و چنانچه کلوخ هم نباشد،با سنگ تیمم نماید.‏

‏         مسأله 693- تیمم بر سنگ گچ و سنگ آهک صحیح است ولی تیمم به گچ وآهک ‏‎ ‎‏پخته ‏‎[2]‎‏و به سنگ معدن مثل سنگ عقیق باطل می‌باشد.‏

‏         مسأله 694- اگر خاک و ریگ و کلوخ و سنگ پیدا نشود،باید به گرد و غباری ‏‎[3]‎‏که در ‏‎ ‎‏فرش و لباس و مانند اینهاست تیمم نماید و چنانچه گرد پیدا نشود،باید به گل تیمم ‏‎ ‎‏کند،و اگر گل هم پیدا نشود،احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون تیمم بخواند و ‏‎ ‎‏واجب است ‏‎[4]‎‏بعداً قضای آن را به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 695- اگر بتواند با تکاندن فرش و مانند آن خاک تهیه کند،تیمم به گرد ‏‎ ‎‏باطل است و اگر بتواند گل را خشک کند و از آن خاک تهیه نماید،تیمم به گِل باطل ‏‎ ‎‏می‌باشد.‏

‏         مسأله 696- کسی که آب ندارد اگر برف یا یخ داشته باشد،چنانچه ممکن است باید ‏‎ ‎‏آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید و اگر ممکن نیست و چیزی هم که ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 145
‏تیمم به آن صحیح است ندارد،احتیاط واجب ‏‎[5]‎‏آن است که با برف یا یخ،اعضای ‏‎ ‎‏وضو یا غسل را نمناک کند،و اگر این هم ممکن نیست به یخ یا برف تیمم نماید ولی ‏‎ ‎‏در دو صورت اخیر نمازی را که خوانده باید قضا کند.‏

‏         مسأله 697- اگر با خاک و ریگ چیزی مانند کاه که تیمم به آن باطل است مخلوط ‏‎ ‎‏شود،نمی‌تواند به آن تیمم کند،ولی اگر آن چیز به قدری کم باشد که در خاک یا ریگ، ‏‎ ‎‏از بین رفته حساب شود،تیمم به آن خاک و ریگ صحیح است.‏

‏         مسأله 698- اگر چیزی ندارد که بر آن تیمم کند چنانچه ممکن است،باید به خریدن ‏‎ ‎‏و مانند آن تهیه نماید.‏

‏         مسأله 699- تیمم به دیوار گلی صحیح است و احتیاط مستحب آن است که با بودن ‏‎ ‎‏زمین یا خاک خشک به زمین یا خاک نمناک تیمم نکند.‏

‏         مسأله 700- چیزی که بر آن تیمم می‌کند باید پاک باشد و اگر چیز پاکی که تیمم به آن ‏‎ ‎‏صحیح است ندارد،نماز بر او واجب نیست ولی باید قضای آن را به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 701- اگر یقین داشته باشد که تیمم به چیزی صحیح است و به آن تیمم ‏‎ ‎‏نماید،بعد بفهمد تیمم به آن باطل بوده نمازهایی را که با آن تیمم خوانده باید دوباره ‏‎ ‎‏بخواند.‏

‏         مسأله 702- چیزی که بر آن تیمم می‌کند و مکان آن چیز،باید غصبی نباشد،پس اگر ‏‎ ‎‏بر خاک غصبی تیمم کند،یا خاکی را که مال خود اوست بی‌اجازه در ملک دیگری ‏‎ ‎‏بگذارد و بر آن تیمم کند تیمم او باطل می‌باشد ‏‎[6]‎‏. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 146
‏         مسأله 703- تیمم در فضای غصبی باطل است ‏‎[7]‎‏،پس اگر در ملک خود،دست‌ها را ‏‎ ‎‏به زمین بزند و بی‌اجازه داخل ملک دیگری شود و دست‌ها را به پیشانی بکشد،تیمم ‏‎ ‎‏او باطل می‌باشد.‏

‏         مسأله 704- تیمم به چیز غصبی،یا در فضای غصبی یا بر چیزی که در ملک غصبی ‏‎ ‎‏است،در صورتی باطل است که انسان بداند غصب است و عمداً تیمم کند و چنانچه ‏‎ ‎‏نداند،یا فراموش کرده باشد،تیمم او صحیح است.ولی اگر چیزی را خودش غصب ‏‎ ‎‏کند و فراموش کند که غصب کرده و بر آن تیمم کند،یا ملکی را غصب نماید و ‏‎ ‎‏فراموش کند که غصب کرده و چیزی را که بر آن تیمم می‌کند در آن ملک بگذارد،یا در ‏‎ ‎‏فضای آن ملک تیمم نماید،تیمم او باطل است ‏‎[8]‎

‏         مسأله 705- کسی که در جای غصبی حبس است،اگر آب و خاک او غصبی است، ‏‎ ‎‏باید با تیمم نماز بخواند.‏

‏         مسأله 706- مستحب است چیزی که بر آن تیمم می‌کند،گردی داشته باشد که به ‏‎ ‎‏دست بماند و بعد از زدن دست بر آن،مستحب است دست را بتکاند که گرد آن بریزد.‏

‏         مسأله 707- تیمم به زمین گود و خاک جاده و زمین شوره‌زار که نمک روی آن را ‏‎ ‎‏نگرفته مکروه است،و اگر نمک روی آن را گرفته باشد باطل است.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 147

  • -واجب نیست،و با بودن خاک به همه آنچه ذکر شده می‌تواند تیمم کند،و نیز به گل‌پخته مثل آجر و کوزه می‌تواند،ولی احتیاط آن است که نکند.
  • -بنابر احتیاط واجب.
  • -شرط است که غبار روی فرش و لباس باشد و اگر در لای آن باشد باید اول دست بزند تاروی آن غبارآلود شود بعد دست برای تیمم بزند و اگر غبار روی آن نباشد و دست بزند تیمم باطل است اگرچه با همین دست زدن غبار بیرون آید.
  • -بنابر احتیاط.
  • -این احتیاط واجب نیست و تیمم به یخ و برف هم لازم نیست،و احتیاط مستحب درهر صورت خواندن نماز است به این کیفیت،و احتیاط واجب قضای آن است.
  • -به احتیاط واجب در چیزی که به آن تیمم می‌کند،و اما اگر در مکان غصبی روی خاک خودش تیمم کند صحیح است.
  • -باطل نیست.
  • -بنابر احتیاط واجب در چیزی که به آن تیمم می‌کند مثل خاک و سنگ و در غیر آن باطل نیست.