اول:آن که تهیۀ آب به قدر وضو یا غسل ممکن نباشد

‏‏ ‏

‏‏اول:آن که تهیۀ آب به قدر وضو یا غسل ممکن نباشد‏

‏‏.‏

‏‏         مسأله 655- اگر انسان در آبادی باشد،باید برای تهیۀ آب وضو و غسل،به قدری ‏‎ ‎‏جست‌وجو کند که از پیدا شدن آن نا امید شود،و اگر در بیابان باشد،چنانچه زمین آن ‏‎ ‎‏پست و بلند است ‏‎[1]‎‏باید در هر یک از چهارطرف به اندازۀ پرتاب یک تیر قدیمی که با ‏‎ ‎‏کمان پرتاب می‌کردند در جست‌وجوی آب برود و اگر زمین آن پست و بلند نیست، ‏‎ ‎‏باید در هر طرف به اندازۀ پرتاب دو تیر جست‌وجو نماید.‏

‏‏         مسأله 656- اگر بعضی از چهار طرف هموار و بعض دیگر پست و بلند باشد،باید در ‏‎ ‎‏طرفی که هموار است به اندازۀ پرتاب دو تیر و در طرفی که هموار نیست،به اندازۀ ‏‎ ‎‏پرتاب یک تیر جست‌وجو کند.‏

‏‏         مسأله 657- در هر طرفی که یقین دارد آب نیست،در آن طرف جست‌وجو لازم ‏‎ ‎‏نیست. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 659- لازم نیست خود انسان در جست‌وجوی آب برود،بلکه می‌تواند کسی ‏‎ ‎‏را که به گفتۀ او اطمینان دارد بفرستد و در این صورت اگر یک نفر از طرف چند نفر ‏‎ ‎‏برود کافی است.‏

‏‏         مسأله 660- اگر احتمال دهد که داخل بار سفر خود،یا در منزل یا در قافله آب ‏‎ ‎‏هست باید به قدری جست‌وجو نماید که به نبودن آب یقین کند یا از پیدا کردن آن ‏‎ ‎‏نا امید شود.‏

‏‏         مسأله 661- اگر پیش از وقت نماز جست‌وجو نماید و آب پیدا نکند و تا وقت نماز ‏‎ ‎‏همان جا بماند،چنانچه احتمال دهد که آب پیدا می‌کند ‏‎[4]‎‏،احتیاط واجب آن است که ‏‎ ‎‏دوباره در جست‌وجوی آب برود.‏

‏‏         مسأله 662- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جست‌وجو کند و آب پیدا نکند و تا ‏‎ ‎‏وقت نماز دیگر در همان جا بماند،چنانچه احتمال دهد که آب پیدا می‌شود احتیاط ‏‎ ‎‏واجب آن است که دوباره در جست‌وجوی آب برود ‏‎[5]‎‏. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 664- اگر در جست‌وجوی آب نرود تا وقت نماز تنگ شود معصیت کرده، ‏‎ ‎‏ولی نمازش با تیمم صحیح است.‏

‏‏         مسأله 665- کسی که یقین دارد آب پیدا نمی‌کند،چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم ‏‎ ‎‏نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جست‌وجو می‌کرد آب پیدا می‌شد نمازش ‏‎ ‎‏باطل است.‏

‏‏         مسأله 666- اگر بعد از جست‌وجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز ‏‎ ‎‏بفهمد،در جایی که جست‌وجو کرده آب بوده نماز او صحیح است.‏

‏‏         مسأله 667- کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است،اگر بدون جست‌وجو با تیمم ‏‎ ‎‏نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جست‌وجو وقت داشته،احتیاط واجب آن ‏‎ ‎‏است که دوباره نمازش را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید ‏‎[7]‎

‏‏         مسأله 668- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز،وضو داشته باشد و بداند ‏‎[8]‎‏که اگر ‏‎ ‎‏وضوی خود را باطل کند تهیۀ آب برای او ممکن نیست،یا نمی‌تواند وضو بگیرد ‏‎ ‎‏چنانچه بتواند وضوی خود را نگهدارد،نباید آن را باطل نماید. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 670- کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد و می‌داند ‏‎[10]‎‏که ‏‎ ‎‏اگر آن را بریزد آب پیدا نمی‌کند،چنانچه وقت نماز داخل شده باشد،ریختن آن حرام ‏‎ ‎‏است،و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آن را نریزد.‏

‏‏         مسأله 671- کسی که می‌داند ‏‎[11]‎‏آب پیدا نمی‌کند،اگر بعد از داخل شدن وقت نماز ‏‎ ‎‏وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد معصیت کرده ولی نمازش با تیمم ‏‎ ‎‏صحیح است،اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.‏

‏‏ ‏

‏‎

• -یا به واسطه مانع از قبیل نیزار بودن و درخت عبور مشکل باشد.
• -مگر این که رفتن مشقّت داشته باشد یا مانع دیگری باشد.
• -یعنی اطمینان داشته باشد.
• -اگر احتمال ندهد که آب تازه پیدا شده جست‌وجو لازم نیست گرچه احتمال بدهد که درجست‌وجوی پیش غفلت کرده و آب را ندیده بلکه وجوب این احتیاط در هر صورت معلوم نیست.
• -حکم این مسأله مثل مسأله پیش است.
• -تنگی وقت به اندازه‌ای باشد که هیچ نشود جست‌وجو کرد و الّا به مقداری که می‌تواندباید جست‌وجو کند.
• -در مسأله چند صورت است که در حاشیه عروة الوثقی ذکر شده به آن‌جا مراجعه شود.
• -یا دو شاهد عادل خبر دهد که تهیه آب ممکن نیست بلکه اگر احتمال صحیح عقلایی‌بدهد احتیاط واجب آن است که وضو را باطل نکند.
• -یا دو شاهد خبر دهد بلکه اگر احتمال عقلایی دهد به احتیاط عمل کند.
• -بلکه اگر دو شاهد خبر دهد،ریختن آب جایز نیست و با احتمال عقلایی احتیاط واجب‌آن است که نریزد و این احتیاط قبل از دخول وقت هم باید مراعات شود.
• -یا دو شاهد خبر دهد.