احکام استحاضه

‏‏ ‏

‏‏احکام استحاضه‏

‏‏         مسأله 400- در استحاضۀ قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد و پنبه را عوض ‏‎ ‎‏کند ‏‎[1]‎‏و ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده،آب بکشد.‏

‏‏         مسأله 401- در استحاضۀ متوسطه باید زن برای نماز صبح غسل کند ‏‎[2]‎‏و تا صبح ‏‎ ‎‏دیگر برای نمازهای خود،کارهای استحاضۀ قلیله را که در مسألۀ پیش گفته شد انجام ‏‎ ‎‏دهد.و اگر عمداً یا از روی فراموشی برای نماز صبح غسل نکند،باید برای نماز ظهر و ‏‎ ‎‏عصر غسل کند و اگر برای نماز ظهر و عصر غسل نکند،باید پیش از نماز مغرب و ‏‎ ‎‏عشا غسل نماید،چه آن که خون بیاید یا قطع شده باشد.‏

‏‏         مسأله 402- در استحاضۀ کثیره علاوه بر کارهای استحاضۀ متوسطه که در مسأله ‏‎ ‎‏پیش گفته شد،باید برای هر نماز دستمال را عوض کند،یا آب بکشد و یک غسل ‏‎ ‎‏برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به‌جا آورد،و بین نماز ظهر ‏‎ ‎‏و عصر فاصله نیندازد،و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر دوباره غسل کند ‏‎ ‎‏و نیز اگر بین نماز مغرب و عشا فاصله بیندازد باید برای نماز عشا دوباره غسل ‏‎ ‎‏نماید.‏

‏‏         مسأله 403- اگر خون استحاضه،پیش از وقت نماز هم بیاید چنانچه زن برای ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 404- مستحاضۀ متوسطه و کثیره که باید وضو بگیرد و غسل کند هر کدام را ‏‎ ‎‏اول به‌جا آورد صحیح است،ولی بهتر آن است که اول وضو بگیرد.‏

‏‏         مسأله 405- اگر استحاضۀ قلیلۀ زن،بعد از نماز صبح،متوسطه شود،باید برای نماز ‏‎ ‎‏ظهر و عصر غسل کند،و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود باید برای نماز ‏‎ ‎‏مغرب و عشا غسل نماید.‏

‏‏         مسأله 406- اگر استحاضۀ قلیله یا متوسطۀ زن بعد از نماز صبح کثیره شود باید برای ‏‎ ‎‏نماز ظهر و عصر یک غسل،و برای نماز مغرب و عشا غسل دیگری به‌جا آورد و اگر ‏‎ ‎‏بعد از نماز ظهر و عصر کثیره شود،باید برای نماز مغرب و عشا غسل نماید.‏

‏‏         مسأله 407- مستحاضۀ کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای ‏‎ ‎‏نماز غسل کند،غسل او باطل است ولی اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل ‏‎ ‎‏کند و نماز شب را بخواند و همین که وقت داخل شد فوراً نماز صبح را بخواند ‏‎ ‎‏اشکال ندارد ‏‎[4]‎

‏‏         مسأله 408- زن مستحاضه،برای هر نمازی چه واجب باشد و چه مستحب،باید ‏‎ ‎‏وضو بگیرد و نیز اگر بخواهد نمازی را که خوانده احتیاطاً دوباره بخواند،یا بخواهد ‏‎ ‎‏نمازی را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند،باید تمام کارهایی را که ‏‎ ‎‏برای استحاضه گفته شد انجام دهد.ولی برای خواندن نماز احتیاط و سجدۀ فراموش ‏‎ ‎‏شده و تشهد فراموش شده و سجدۀ سهو،اگر آنها را بعد از نماز فوراً به‌جا آورد ‏

‏‏         ‏
‏‎

‏‏         مسأله 409- زن مستحاضه بعد از آن که خونش قطع شد،فقط برای نماز اولی که ‏‎ ‎‏می‌خواند،باید کارهای استحاضه را انجام دهد و برای نمازهای بعد لازم نیست.‏

‏‏         مسأله 410- اگر زن نداند استحاضۀ او چه قسم است،موقعی که می‌خواهد نماز ‏‎ ‎‏بخواند،باید مقداری پنبه داخل فرج نماید ‏‎[5]‎‏و کمی صبر کند و بیرون آورد و بعد از آن ‏‎ ‎‏که فهمید استحاضۀ او کدام یک از آن سه قسم است کارهایی را که برای آن قسم ‏‎ ‎‏دستور داده شده انجام دهد،ولی اگر بداند تا وقتی که می‌خواهد نماز بخواند استحاضۀ ‏‎ ‎‏او تغییر نمی‌کند پیش از داخل شدن وقت هم می‌تواند خود را وارسی نماید.‏

‏‏         مسأله 411- زن مستحاضه اگر پیش از آن که خود را وارسی کند،مشغول نماز شود، ‏‎ ‎‏چنانچه قصد قربت داشته و به وظیفۀ خود عمل کرده مثلاً استحاضه‌اش قلیله بوده و به ‏‎ ‎‏وظیفۀ استحاضۀ قلیله عمل نموده،نماز او صحیح است و اگر قصد قربت نداشته یا ‏‎ ‎‏عمل او مطابق وظیفه‌اش نبوده مثل آن که استحاضۀ او متوسطه بوده و به وظیفۀ قلیله ‏‎ ‎‏رفتار کرده،نماز او باطل است.‏

‏‏         مسأله 412- زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسی نماید،باید به آنچه مسلّماً وظیفۀ ‏‎ ‎‏اوست عمل کند مثلاً اگر نمی‌داند استحاضۀ او قلیله است یا متوسطه،باید کارهای ‏‎ ‎‏استحاضۀ قلیله را انجام دهد،و اگر نمی‌داند متوسطه است یا کثیره،باید کارهای ‏‎ ‎‏استحاضۀ متوسطه را انجام دهد،ولی اگر بداند سابقاً کدام یک از آن سه قسم بوده باید ‏‎ ‎‏به وظیفۀ همان قسم رفتار نماید.‏

‏‏         مسأله 413- اگر خون استحاضه در باطن باشد و بیرون نیاید،وضو و غسل باطل ‏‎ ‎‏نمی‌شود و اگر بیرون بیاید هرچند کم باشد،وضو و غسل را باطل می‌کند ‏‎[6]‎

‏
‏‎

‏‏         مسأله 415- زن مستحاضه اگر بداند از وقتی که مشغول وضو یا غسل شده خونی از ‏‎ ‎‏او بیرون نیامده،می‌تواند خواندن نماز را تأخیر بیندازد ‏‎[7]‎

‏‏         مسأله 416- اگر مستحاضه بداند که پیش از گذشتن وقت نماز به کلی پاک می‌شود، ‏‎ ‎‏یا به اندازۀ خواندن نماز،خون بند می‌آید،باید صبر کند و نماز را در وقتی که پاک ‏‎ ‎‏است بخواند.‏

‏‏         مسأله 417- اگر بعد از وضو و غسل،خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که ‏‎ ‎‏اگر نماز را تأخیر بیندازد،به مقداری که وضو و غسل و نماز را به‌جا آورد،به کلی پاک ‏‎ ‎‏می‌شود،باید نماز را تأخیر بیندازد و موقعی که به کلی پاک شد،دوباره وضو و غسل را ‏‎ ‎‏به‌جا آورد و نماز را بخواند.و اگر وقت نماز تنگ شد لازم نیست وضو و غسل را ‏‎ ‎‏دوباره به‌جا آورد،بلکه با وضو و غسلی که دارد می‌تواند نماز بخواند.‏

‏‏         مسأله 418- مستحاضۀ کثیره و متوسطه وقتی به کلی از خون پاک شد باید غسل کند، ‏‎ ‎‏ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش،مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم ‏‎ ‎‏نیست دوباره غسل نماید.‏

‏‏         مسأله 419- مستحاضۀ قلیله بعد از وضو،و مستحاضۀ کثیره و متوسطه بعد از غسل و ‏‎ ‎‏وضو،باید فوراً مشغول نماز شود،ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از ‏‎ ‎‏نماز اشکال ندارد و در نماز هم می‌تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را ‏‎ ‎‏به‌جا آورد.‏

‏‏         مسأله 420- زن مستحاضه اگر بین غسل و نماز فاصله بیندازد،باید دوباره غسل ‏‎ ‎
‏‎

‏‏         مسأله 421- اگر خون استحاضۀ زن جریان دارد و قطع نمی‌شود،چنانچه برای او ‏‎ ‎‏ضرر ندارد،باید پیش از غسل و بعد از آن به وسیلۀ پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری ‏‎ ‎‏کند،ولی اگر همیشه جریان ندارد فقط باید بعد از وضو و غسل از بیرون آمدن خون ‏‎ ‎‏جلوگیری نماید،و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید،باید دوباره غسل کند ‏‎[9]‎‏و ‏‎ ‎‏اگر نماز هم خوانده باید دوباره بخواند.‏

‏‏         مسأله 422- اگر در موقع غسل،خون قطع نشود،غسل صحیح است،ولی اگر در بین ‏‎ ‎‏غسل،استحاضۀ متوسطه کثیره شود،احتیاط واجب آن است که غسل را از سر بگیرد ‏‎[10]‎

‏‏         مسأله 423- احتیاط واجب آن است که زن مستحاضه در تمام روزی که روزه است ‏‎ ‎‏به مقداری که می‌تواند از بیرون آمدن خون جلوگیری کند.‏

‏‏         مسأله 424- روزۀ زن مستحاضه‌ای که غسل بر او واجب می‌باشد،در صورتی ‏‎ ‎‏صحیح است که غسل نماز مغرب و عشای شبی که می‌خواهد فردای آن را روزه بگیرد ‏‎ ‎‏به‌جا آورد.و نیز در روز غسل‌هایی را که برای نمازهای روزش واجب است،انجام ‏‎ ‎‏دهد.ولی اگر برای نماز مغرب و عشا غسل نکند و برای خواندن نماز شب پیش از ‏‎ ‎‏اذان صبح غسل نماید و در روز هم غسل‌هایی را که برای نمازهای روزش واجب ‏‎ ‎‏است به‌جا آورد،روزۀ او صحیح است.‏

‏‏         مسأله 425- اگر بعد از نماز عصر،مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند روزۀ او ‏‎ ‎‏صحیح است. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 427- اگر در بین نماز،استحاضۀ متوسطۀ زن کثیره شود،باید نماز را بشکند و ‏‎ ‎‏برای استحاضۀ کثیره غسل کند و وضو بگیرد و کارهای دیگر آن را انجام دهد و همان ‏‎ ‎‏نماز را بخواند.و اگر برای هیچ کدام از غسل و وضو وقت ندارد،باید دو تیمم کند، ‏‎ ‎‏یکی بدل از غسل،و دیگری بدل از وضو،و اگر برای یکی از آنها وقت ندارد باید ‏‎ ‎‏عوض آن تیمم کند و دیگری را به‌جا آورد،ولی اگر برای تیمم هم وقت ندارد ‏‎ ‎‏نمی‌تواند نماز را بشکند،و باید نماز را تمام کند،و بنابر احتیاط واجب قضا نماید،و ‏‎ ‎‏همچنین است اگر در بین نماز استحاضۀ قلیلۀ او متوسطه یا کثیره شود.‏

‏‏         مسأله 428- اگر در بین نماز،خون،بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع ‏‎ ‎‏شده یا نه،چنانچه بعد از نماز بفهمد قطع شده بوده،باید وضو و غسل و نماز را دوباره ‏‎ ‎‏به‌جا آورد.‏

‏‏         مسأله 429- اگر استحاضۀ کثیرۀ زن متوسطه شود،باید برای نماز اول عمل کثیره و ‏‎ ‎‏برای نمازهای بعد عمل متوسطه را به‌جا آورد.مثلاً اگر پیش از نماز ظهر استحاضۀ ‏‎ ‎‏کثیره متوسطه شود،باید برای نماز ظهر غسل کند و برای نماز عصر و مغرب و عشا ‏‎ ‎‏فقط وضو بگیرد ولی اگر برای نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت ‏‎ ‎‏داشته باشد،باید برای نماز عصر غسل نماید،و اگر برای نماز عصر هم غسل نکند باید ‏‎ ‎‏برای نماز مغرب غسل کند.و اگر برای آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نماز عشا ‏‎ ‎‏وقت داشته باشد باید برای عشا غسل نماید.‏

‏‏         مسأله 430- اگر پیش از هر نماز خون مستحاضۀ کثیره قطع شود و دوباره بیاید برای ‏
‏‎

‏‏         مسأله 431- اگر استحاضۀ کثیره قلیله شود،باید برای نماز اول عمل کثیره و برای ‏‎ ‎‏نمازهای بعد عمل قلیله را انجام دهد،و نیز اگر استحاضۀ متوسطه قلیله شود باید برای ‏‎ ‎‏نماز اول،عمل متوسطه و برای نمازهای بعد عمل قلیله را به‌جا آورد.‏

‏‏         مسأله 432- اگر مستحاضه یکی از کارهایی را که بر او واجب می‌باشد حتی عوض ‏‎ ‎‏کردن پنبه را ترک کند،نمازش باطل است.‏

‏‏         مسأله 433- مستحاضۀ قلیله اگر بخواهد غیر از نماز کاری انجام دهد،که شرط آن ‏‎ ‎‏وضو داشتن است،مثلاً بخواهد جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند باید وضو ‏‎ ‎‏بگیرد و وضویی که برای نماز گرفته کافی نیست.‏

‏‏         مسأله 434- اگر مستحاضه،غسل‌های واجب خود را به‌جا آورد،رفتن در مسجد ‏‎[12]‎‏و ‏‎ ‎‏توقف در آن و خواندن سوره‌ای که سجدۀ واجب دارد و نزدیکی شوهر با او حلال ‏‎ ‎‏می‌شود اگرچه کارهای دیگری را که برای نماز واجب است،مثل عوض کردن پنبه و ‏‎ ‎‏دستمال انجام نداده باشد.‏

‏‏         مسأله 435- اگر زن در استحاضۀ کثیره یا متوسطه بخواهد پیش از وقت نماز ‏‎ ‎‏سوره‌ای را که سجدۀ واجب دارد بخواند یا مسجد برود،بنابر احتیاط واجب ‏‎[13]‎‏باید ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 436- نماز آیات بر مستحاضه واجب است.و باید برای نماز آیات هم ‏‎ ‎‏کارهایی را که برای نماز یومیه گفته شد انجام دهد.‏

‏‏         مسأله 437- هرگاه در وقت نماز یومیه نماز آیات بر مستحاضه واجب شود اگرچه ‏‎ ‎‏بخواهد هر دو را پشت سر هم به‌جا آورد،باید برای نماز آیات هم تمام کارهایی را ‏‎ ‎‏که برای نماز یومیه او واجب است انجام دهد و نمی‌تواند ‏‎[14]‎‏هر دو را با یک غسل ‏‎ ‎‏و وضو بخواند.‏

‏‏         مسأله 438- اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند،باید برای هر نماز کارهایی ‏‎ ‎‏را که برای نماز ادا بر او واجب است به‌جا آورد.‏

‏‏         مسأله 439- اگر زن بداند خونی که از او خارج می‌شود خون زخم نیست و شرعاً ‏‎ ‎‏حکم حیض و نفاس را ندارد باید به دستور استحاضه عمل کند ‏‎[15]‎‏،بلکه اگر شک ‏‎ ‎‏داشته باشد که خون استحاضه است یا خون‌های دیگر،چنانچه نشانۀ آنها را نداشته ‏‎ ‎‏باشد،بنابر احتیاط واجب باید کارهای استحاضه را انجام دهد.‏

‏‏ ‏

‏‎

• -یا آب بکشد.
• -اگر استحاضه قبل از نماز صبح یا در بین آن پیدا شود و لیکن اگر بعد از نماز صبح تا قبل‌از نماز ظهر یا بین آن حاصل شود باید برای نماز ظهر غسل کند و به همین طریق قبل از هر نماز یا بین هر نمازی که استحاضه متوسطه شد باید برای آن غسل کند.
• -احتیاط واجب آن است که در وقت نماز،غسل و وضو را به‌جا آورد گر چه قبلاً برای کار دیگر به‌جا آورده باشد.
• -بنابر احتیاط واجب باید بعد از داخل شدن صبح،وضو و غسل را دوباره به‌جا آورد.
• -بنابر احتیاط واجب.
• -به تفصیلی که گذشت.
• -یعنی به اندازه‌ای که می‌داند خون بیرون نمی‌آید و در داخل فرج هم نیست تا بعد از نماز.
• -مگر آن که بعد از غسل از او خون خارج نشود حتی در داخل فضای فرج.
• -و وضو هم بگیرد.
• -لکن اگر غسل ترتیبی مشغول بوده همان را از سر بگیرد و ارتماسی نکند،و بهتر آن است که اگر ارتماسی می‌کرده همان را از سر بگیرد.
• -اگر بعد از غسل و قبل از عمل قطع شود و وقت به اندازه‌ای نباشد که غسل کند و نماز را در وقت به‌جا آورد اکتفا کند به همان غسل و نماز بخواند و حکم وضو نیز همین‌طور است.
• -رفتن در مسجد مدینه و مکه و توقف در سایر مساجد و خواندن سوره‌های سجده‌احتیاج به غسل ندارد و برای نزدیکی به زن لازم است و در هیچ‌یک احتیاج به وضو ندارد.
• -در مسألۀ پیش گذشت که برای خواندن سوره و رفتن در مسجد غسل لازم نیست.
• -بنابر احتیاط واجب.
• -بنابر احتیاط واجب.