شرایط وضو

‏‏ ‏

‏‏شرایط وضو‏

‏‏شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است:‏

‏‏شرط اول:آن که آب وضو پاک باشد.‏

‏‏شرط دوم:آن که مطلق باشد.‏

‏‏         مسأله 271- وضو با آب نجس و آب مضاف باطل است،اگرچه انسان نجس بودن یا ‏‎ ‎‏مضاف بودن آن را نداند یا فراموش کرده باشد،و اگر با آن وضو نمازی هم خوانده ‏‎ ‎‏باشد،باید آن نماز را دوباره با وضوی صحیح بخواند.‏

‏‏         مسأله 272- اگر غیر از آب گل‌آلود مضاف،آب دیگری برای وضو ندارد،چنانچه ‏
‏‎

‏‏شرط سوم:آن که آب وضو و فضایی که در آن وضو می‌گیرد مباح باشد.‏

‏‏         مسأله 273- وضو با آب غصبی و با آبی که معلوم نیست ‏‎[1]‎‏صاحب آن راضی است یا ‏‎ ‎‏نه،حرام و باطل است،و نیز اگر آب وضو از صورت و دست‌ها در جای غصبی بریزد، ‏‎ ‎‏چنانچه در غیر آن‌جا نتواند وضو بگیرد،وضوی او باطل می‌باشد ‏‎[2]‎‏.و اگر در غیر ‏‎ ‎‏آن‌جا بتواند وضو بگیرد وضو صحیح است.‏

‏‏         مسأله 274- وضو گرفتن از حوض مدرسه‌ای که انسان نمی‌داند آن حوض را برای ‏‎ ‎‏همۀ مردم وقف کرده‌اند یا برای محصلین همان مدرسه،در صورتی که معمولاً مردم از ‏‎ ‎‏آب آن وضو بگیرند اشکال ندارد.‏

‏‏         مسأله 275- کسی که نمی‌خواهد در مسجدی نماز بخواند اگر نداند حوض آن را ‏‎ ‎‏برای همۀ مردم وقف کرده‌اند یا برای کسانی که در آن‌جا نماز می‌خوانند،نمی‌تواند از ‏‎ ‎‏حوض آن وضو بگیرد،ولی اگر معمولاً کسانی هم که نمی‌خواهند در آن‌جا نماز ‏‎ ‎‏بخوانند از حوض آن وضو می‌گیرند،می‌تواند از حوض آن وضو بگیرد.‏

‏‏         مسأله 276- وضو گرفتن از حوض تیمچه‌ها و مسافرخانه‌ها و مانند اینها برای کسانی ‏‎ ‎‏که ساکن آن‌جاها نیستند،در صورتی صحیح است که معمولاً کسانی هم که ساکن ‏‎ ‎‏آن‌جاها نیستند،با آب آنها وضو بگیرند.‏

‏‏         مسأله 277- وضو گرفتن در نهرهای بزرگ اگر چه انسان نداند که صاحب آنها ‏‎ ‎‏راضی است،اشکال ندارد ولی اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهی کند احتیاط ‏

‏‏         ‏
‏‎

‏‏         مسأله 278- اگر فراموش کند آب،غصبی است،و با آن وضو بگیرد صحیح است، ‏‎ ‎‏ولی کسی که خودش آب را غصب کرده اگر غصبی بودن آن را فراموش کند و وضو ‏‎ ‎‏بگیرد،وضوی او باطل است ‏‎[3]‎

‏‏شرط چهارم:آن که ظرف آب وضو مباح باشد.‏

‏‏شرط پنجم:آن که ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.‏

‏‏         مسأله 279- اگر آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره است و غیر از آن،آب ‏‎ ‎‏دیگری ندارد باید تیمم کند و نمی‌تواند ‏‎[4]‎‏با آب آنها وضو بگیرد.و اگر آب دیگری ‏‎ ‎‏دارد چنانچه در ظرف غصبی یا طلا و نقره،وضوی ارتماسی بگیرد یا با آنها آب را به ‏‎ ‎‏صورت و دست‌ها بریزد وضوی او باطل است ‏‎[5]‎‏،و در صورتی که با مشت یا چیز ‏‎ ‎‏دیگر،آب را از آنها بردارد و به صورت و دست‌ها بریزد وضوی او صحیح است.‏

‏‏         مسأله 280- بنابر احتیاط واجب باید در حوضی که مثلاً یک آجر و یا یک سنگ آن ‏‎ ‎‏غصبی است وضو نگیرد ‏‎[6]‎

‏‏         مسأله 281- اگر در صحن یکی از امامان یا امامزادگان که سابقاً قبرستان بوده حوض ‏‎ ‎‏یا نهری بسازند،چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کرده‌اند ‏‎ ‎‏وضو گرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد.‏

‏‏شرط ششم:آن که اعضای وضو موقع شستن و مسح کردن،پاک باشد. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 283- اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد،وضو صحیح است. ‏

‏‏ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است که اول ‏‎ ‎‏آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.‏

‏‏         مسأله 284- اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از ‏‎ ‎‏وضو آن‌جا را آب کشیده یا نه،چنانچه در موقع وضو ملتفت پاک بودن و نجس بودن ‏‎ ‎‏آن‌جا نبوده وضو باطل است،و اگر می‌داند ملتفت بوده،یا شک دارد که ملتفت بوده یا ‏‎ ‎‏نه،وضو صحیح است.و در هر صورت جایی را که نجس بوده باید آب بکشد.‏

‏‏         مسأله 285- اگر در صورت یا دست‌ها بریدگی یا زخمی است که خون آن بند ‏‎ ‎‏نمی‌آید و آب برای آن ضرر ندارد،باید در آب کر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد ‏‎ ‎‏که خون بند بیاید،بعد به دستوری که گفته شد وضوی ارتماسی بگیرد.‏

‏‏شرط هفتم:آن که وقت برای وضو و نماز کافی باشد.‏

‏‏         مسأله 286- هرگاه وقت به قدری تنگ است که اگر وضو بگیرد،تمام نماز یا مقداری ‏‎ ‎‏از آن بعد از وقت خوانده می‌شود،باید تیمم کند،ولی اگر برای وضو و تیمم یک اندازه ‏‎ ‎‏وقت لازم است باید وضو بگیرد.‏

‏‏         مسأله 287- کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمم کند،اگر به قصد قربت یا برای کار ‏‎ ‎‏مستحبی مثل خواندن قرآن وضو بگیرد صحیح است و اگر برای خواندن آن نماز، ‏‎ ‎‏وضو بگیرد باطل است ‏‎[7]‎

‏‏شرط هشتم:آن که به قصد قربت؛یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم وضو ‏‎ ‎‏بگیرد،و اگر برای خنک شدن یا به قصد دیگری وضو بگیرد باطل است. ‏

‏
‏‎

‏‏شرط نهم:آن که وضو را به ترتیبی که گفته شد به‌جا آورد؛یعنی اول صورت و ‏‎ ‎‏بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید، ‏‎ ‎‏و باید پای چپ را پیش از پای راست مسح نکند،و اگر به این ترتیب وضو نگیرد ‏‎ ‎‏باطل است.‏

‏‏شرط دهم:آن که کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.‏

‏‏         مسأله 289- اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می‌خواهد جایی را ‏‎ ‎‏بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده ‏‎ ‎‏باشد،وضو باطل است.و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که ‏‎ ‎‏می‌خواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد مثلاً موقعی که می‌خواهد دست چپ ‏‎ ‎‏را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد،احتیاط واجب ‏‎ ‎‏آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد ‏‎[8]‎

‏‏         مسأله 290- اگر کارهای وضو را پشت سر هم به‌جا آورد ولی به واسطۀ گرمای هوا یا ‏‎ ‎‏حرارت زیاد بدن و مانند اینها رطوبت خشک شود وضوی او صحیح است.‏

‏‏         مسأله 291- راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد،پس اگر بعد از شستن صورت و ‏‎ ‎‏دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند،وضوی او صحیح است.‏

‏‏شرط یازدهم:آن که شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان ‏‎ ‎‏انجام دهد،و اگر دیگری او را وضو دهد،یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و ‏‎ ‎‏مسح سر و پاها به او کمک نماید،وضو باطل است. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 293- هر کدام از کارهای وضو را که می‌تواند به تنهایی انجام دهد،نباید در آن ‏‎ ‎‏کمک بگیرد.‏

‏‏شرط دوازدهم:آن که استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد.‏

‏‏         مسأله 294- کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد،مریض شود یا اگر آب را به ‏‎ ‎‏مصرف وضو برساند تشنه بماند،نباید وضو بگیرد.ولی اگر نداند که آب برای او ضرر ‏‎ ‎‏دارد،و وضو بگیرد اگرچه بعد بفهمد که ضرر داشته،وضوی او صحیح است ‏‎[9]‎

‏‏         مسأله 295- اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن ‏‎ ‎‏صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد،باید با همان مقدار وضو بگیرد.‏

‏‏شرط سیزدهم:آن که در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.‏

‏‏         مسأله 296- اگر می‌داند چیزی به اعضای وضو چسبیده ولی شک دارد که از رسیدن ‏‎ ‎‏آب جلوگیری می‌کند یا نه،باید آن را برطرف کند یا آب را به زیر آن برساند.‏

‏‏         مسأله 297- اگر زیر ناخن چرک باشد،وضو اشکال ندارد،ولی اگر ناخن را بگیرند ‏‎ ‎‏باید برای وضو آن چرک را برطرف کنند،و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلند باشد، ‏‎ ‎‏باید چرک زیر مقداری را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند.‏

‏‏         مسأله 298- اگر در صورت و دست‌ها و جلوی سر و روی پاها به واسطۀ سوختن یا ‏‎ ‎
‏‎

‏‏         مسأله 299- اگر انسان شک کند که به اعضای وضوی او چیزی چسبیده یا نه، ‏‎ ‎‏چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد،مثل آن که بعد از گل‌کاری شک کند گل ‏‎ ‎‏به دست او چسبیده یا نه،باید وارسی کند یا به قدری دست بمالد که اطمینان پیدا کند ‏‎ ‎‏که اگر بوده برطرف شده یا آب به زیر آن رسیده است.‏

‏‏         مسأله 300- جایی را که باید شست و مسح کرد هر قدر چرک باشد اگر چرک آن مانع ‏‎ ‎‏از رسیدن آب به بدن نباشد اشکال ندارد.و همچنین است اگر بعد از گچ‌کاری و مانند ‏‎ ‎‏آن چیز سفیدی که جلوگیری از رسیدن آب به پوست نمی‌نماید بر دست بماند،ولی ‏‎ ‎‏اگر شک کند که با بودن آنها آب به بدن می‌رسد یا نه،باید آنها را برطرف کند.‏

‏‏         مسأله 301- اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن ‏‎ ‎‏آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آن‌جا رسانده یا نه، ‏‎ ‎‏وضوی او صحیح است ‏‎[10]‎

‏‏         مسأله 302- اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد که گاهی آب به خودی خود ‏‎ ‎‏زیر آن می‌رسد و گاهی نمی‌رسد و انسان بعد از وضو شک کند که آب زیر آن رسیده یا ‏‎ ‎‏نه،چنانچه بداند موقع وضو ملتفت رسیدن آب به زیر آن نبوده،احتیاط واجب آن ‏‎ ‎‏است که دوباره وضو بگیرد. ‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 304- اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای ‏‎ ‎‏وضو بوده یا نه،وضو صحیح است.‏

‏‏ ‏

‏‎

• -مگر آن که بداند که پیش از این صاحبش راضی بود و نداند که از رضایتش برگشته که دراین صورت جایز و صحیح است.
• -نمی‌باشد.
• -صحیح است.
• -باطل بودن وضو بنابر احتیاط واجب است.
• -بنابر احتیاط واجب.
• -وضویش صحیح است لیکن اگر وضوی او تصرف در غصب حساب شود گناهکار است.
• -صحیح است.
• -وضویش صحیح است و لازم نیست از سر بگیرد.
• -بنابر احتیاط واجب صحیح نیست پس باید تیمم کند و اگر نماز با آن وضو به‌جا آورده اعاده یا قضا کند به احتیاط واجب.
• -مگر آن که بداند که در حال وضو التفات به مانع نداشته که در این صورت وضو را اعاده کند.