وضو
مسأله 242- در وضو واجب است صورت و دستها را بشویند و جلوی سر و روی پاها را مسح کنند.
مسأله 243- درازای صورت را باید از بالای پیشانی-جایی که موی سر بیرون میآید-تا آخر چانه شست،و پهنای آن به مقداری که بین انگشت وسط و شست قرار میگیرد باید شسته شود،و اگر مختصری از این مقدار را نشوید وضو باطل است.
و برای آن که یقین کند آن مقدار کاملاً شسته شده باید کمی اطراف آن را هم بشوید.
مسأله 244- اگر صورت یا دست کسی کوچکتر یا بزرگتر از معمول مردم باشد باید ملاحظه کند که مردمان معمولی تا کجای صورت خود را میشویند،او هم تا همان جا را بشوید و نیز اگر در پیشانی او مو روییده یا جلوی سرش مو ندارد باید به اندازۀ معمول پیشانی را بشوید.
مسأله 245- اگر احتمال دهد چرک یا چیز دیگری در ابروها و گوشههای چشم و لب او هست که نمیگذارد آب به آنها برسد،چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد، باید پیش از وضو وارسی کند که اگر هست برطرف نماید.
مسأله 246- اگر پوست صورت از لای مو پیدا باشد باید آب را به پوست برساند،و اگر پیدا نباشد شستن مو کافی است،و رساندن آب به زیر آن لازم نیست.
مسأله 247- اگر شک کند که پوست صورت از لای مو پیدا است یا نه،بنابر احتیاط
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 51
واجب باید مو را بشوید و آب را به پوست هم برساند.
مسأله 248- شستن توی بینی و مقداری از لب و چشم که در وقت بستن دیده نمیشود واجب نیست،ولی برای آن که یقین کند از جاهایی که باید شسته شود چیزی باقی نمانده واجب است مقداری از آنها را هم بشوید.و کسی که نمیدانسته باید این مقدار را بشوید اگر نداند در وضوهایی که گرفته این مقدار را شسته یا نه،نمازهایی که خوانده صحیح است.
مسأله 249- باید صورت و دستها را از بالا به پایین شست و اگر از پایین به بالا بشوید وضو باطل است.
مسأله 250- اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد،چنانچه تری دست به قدری باشد که به واسطۀ کشیدن دست،آب کمی بر آنها جاری شود کافی است.
مسأله 251- بعد از شستن صورت باید دست راست و بعد از آن دست چپ را از آرنج تا سر انگشتها بشوید.
مسأله 252- برای آن که یقین کند آرنج را کاملاً شسته باید مقداری بالاتر از آرنج را هم بشوید.
مسأله 253- کسی که پیش از شستن صورت دستهای خود را تا مچ شسته،در موقع وضو باید تا سر انگشتان را بشوید و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است.
مسأله 254- در وضو،شستن صورت و دستها،مرتبۀ اول واجب و مرتبۀ دوم مستحب و مرتبۀ سوم و بیشتر از آن حرام میباشد.و این که کدام شستن،اول یا دوم یا سوم است مربوط به قصد کسی است که وضو میگیرد،پس اگر به قصد شستن
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 52
مرتبۀ اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد اشکال ندارد و همۀ آنها شستن اول حساب میشود،و اگر به قصد این که سه مرتبه بشوید سه مرتبه آب بریزد مرتبۀ سوم آن حرام است.
مسأله 255- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند،و احتیاط واجب آن است که با دست راست از بالا به پایین مسح نماید.
مسأله 256- یک قسمت از چهار قسمت سر که مقابل پیشانی است جای مسح میباشد،و هر جای این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافی است،اگرچه احتیاط مستحب آن است که از درازا به اندازۀ درازای یک انگشت و از پهنا به اندازۀ پهنای سه انگشت بسته،مسح نماید.
مسأله 257- لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است.ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد،یا به جاهای دیگر سر میرسد،باید بیخ موها را مسح کند،یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید،و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید،یا بر موی جاهای دیگر سر،که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
مسأله 258- بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 53
سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
مسأله 259- پهنای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است،ولی بهتر آن است که به اندازۀ پهنای سه انگشت بسته مسح نماید و بهتر از آن مسح تمام روی پا است.
مسأله 260- احتیاط واجب آن است که در مسح پا دست را بر سر انگشتها بگذارد و بعد به پشت پا بکشد،نه آن که تمام دست را روی پا بگذارد و کمی بکشد.
مسأله 261- در مسح سر و روی پا باید دست را روی آنها بکشد،و اگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است،ولی اگر موقعی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد.
مسأله 262- جای مسح باید خشک باشد.و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است.ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده میشود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
مسأله 263- اگر برای مسح،رطوبتی در کف دست نمانده باشد نمیتواند دست را با آب خارج،تر کند،بلکه باید از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد و با آن مسح نماید.
مسأله 264- اگر رطوبت کف دست فقط به اندازۀ مسح سر باشد،احتیاط واجب آن است که سر را با همان رطوبت مسح کند،و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 54
مسأله 265- مسح کردن از روی جوراب و کفش باطل است،ولی اگر به واسطۀ سرمای شدید یا ترس از دزد و درنده و مانند اینها نتواند کفش یا جوراب را بیرون آورد،مسح کردن بر آنها اشکال ندارد،و اگر روی کفش نجس باشد باید چیز پاکی بر آن بیندازد و بر آن چیز مسح کند.و احتیاط واجب آن است که تیمم هم بنماید.
مسأله 266- اگر روی پا نجس باشد و نتواند برای مسح،آن را آب بکشد باید تیمم نماید.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 55