احکام طهارت

1-آب

‏ ‏

1-آب

‏         مسأله 150- آب با چهار شرط،چیز نجس را پاک می‌کند:اول:آن که مطلق باشد،پس ‏‎ ‎‏آب مضاف مانند گلاب و عرقِ بید،چیز نجس را پاک نمی‌کند.دوم:آن که پاک باشد. ‏

‏سوم:آن که وقتی چیز نجس را می‌شویند آب مضاف نشود و بو یا رنگ یا مزۀ نجاست ‏‎ ‎‏هم نگیرد.چهارم:آن که بعد از آب کشیدن چیز نجس،عین نجاست در آن نباشد.و ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 32
‏پاک شدن چیز نجس با آب قلیل؛یعنی آب کمتر از کر،شرطهای دیگری هم دارد که ‏‎ ‎‏بعداً گفته می‌شود.‏

‏         مسأله 151- ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست،و در کر و جاری یک ‏‎ ‎‏مرتبه کافی است ‏‎[1]‎‏،ولی ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر ‏‎ ‎‏خورده،باید اول با خاکِ پاک،خاک‌مال کرد و بعد یک مرتبه ‏‎[2]‎‏در کر یا جاری یا دو ‏‎ ‎‏مرتبه با آب قلیل شست،و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته بنابر ‏‎ ‎‏احتیاط واجب باید پیش از شستن خاک‌مال کرد.‏

‏         مسأله 152- اگر دهانۀ ظرفی که سگ دهن زده،تنگ باشد و نشود آن را خاک‌مال ‏‎ ‎‏کرد،چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبی بپیچند و به توسط آن خاک را به آن ظرف ‏‎ ‎‏بمالند و اگر ممکن نیست باید خاک را در آن بریزند و به شدّت حرکت دهند ‏‎[3]‎‏تا به ‏‎ ‎‏همۀ آن ظرف برسد.‏

‏         مسأله 153- ظرفی را که خوک بلیسد یا از آن،چیز روانی بخورد،با آب قلیل باید ‏‎ ‎‏هفت مرتبه شست،و در کر و جاری یک مرتبه کافی است ‏‎[4]‎‏و لازم نیست آن را ‏‎ ‎‏خاک‌مال کنند،اگرچه احتیاط مستحب آن است که خاک‌مال شود.‏

‏         مسأله 154- اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند ‏‎ ‎‏بنابر احتیاط واجب باید هفت مرتبه بشویند ‏‎[5]‎‏. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 33
‏         مسأله 155- کوزه‌ای که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته ‏‎ ‎‏اگر در آب کر یا جاری بگذارند به هر جای آن،که آب برسد پاک می‌شود.و اگر ‏‎ ‎‏بخواهند باطن آن هم پاک شود باید به قدری در آب کر یا جاری بماند که آب به تمام ‏‎ ‎‏آن فرو رود ‏‎[6]‎

‏         مسأله 156- ظرف نجس را با آب قلیل،دو جور می‌شود آب کشید.یکی آن که سه ‏‎ ‎‏مرتبه پر کنند و خالی کنند،دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه ‏‎ ‎‏آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.‏

‏         مسأله 157- اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود،چنانچه سه مرتبه آن را ‏‎ ‎‏از آب پر کنند و خالی کنند پاک می‌شود،و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا،آب در ‏‎ ‎‏آن بریزند،به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد،و در هر دفعه آبی که ته آن جمع ‏‎ ‎‏می‌شود بیرون آورند،و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن آب‌ها ‏‎ ‎‏را بیرون می‌آورند آب بکشند.‏

‏         مسأله 158- اگر مِس نجس و مانند آن را آب کنند و آب بکشند،ظاهرش پاک ‏‎ ‎‏می‌شود.‏

‏         مسأله 159- تنوری که به بول نجس شده است،اگر دو مرتبه از بالا آب در آن بریزند ‏‎ ‎‏به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد پاک می‌شود.و در غیر بول اگر بعد از برطرف ‏‎ ‎‏شدن نجاست یک مرتبه به دستوری که گفته شد آب در آن بریزند،کافی است.و بهتر ‏‎ ‎‏است که گودالی ته آن بکنند تا آب‌ها در آن جمع شود و بیرون بیاورند،بعد آن گودال ‏‎ ‎‏را با خاکِ پاک پر کنند.‏

‏         مسأله 160- اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست،یک مرتبه در آب ‏‎ ‎‏کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد پاک می‌شود.و در فرش ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 34
‏و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست ‏‎[7]‎‏.‏

‏         مسأله 161- اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده با آب قلیل آب بکشند، ‏‎ ‎‏چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود در صورتی که بول در آن چیز ‏‎ ‎‏نمانده باشد،یک مرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می‌شود،ولی در لباس و ‏‎ ‎‏فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه،فشار دهند تا غُساله آن بیرون آید(و غُساله آبی ‏‎ ‎‏است که معمولاً در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می‌شود خود بخود یا ‏‎ ‎‏به وسیلۀ فشار می‌ریزد).‏

‏         مسأله 162- اگر چیزی به بول پسر شیرخواری که غذاخور نشده و شیر خوک و زن ‏‎ ‎‏کافره ‏‎[8]‎‏نخورده،نجس شود،چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند که به تمام جاهای ‏‎ ‎‏نجس آن برسد پاک می‌شود ولی احتیاط مستحب آن است که یک مرتبۀ دیگر هم آب ‏‎ ‎‏روی آن بریزند و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست.‏

‏         مسأله 163- اگر چیزی به غیر بول نجس شود،چنانچه بعد از برطرف کردن نجاست ‏‎ ‎‏یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود،پاک می‌گردد.و نیز اگر در دفعۀ اولی ‏‎ ‎‏که آب روی آن می‌ریزند نجاست آن برطرف شود و بعد از برطرف شدن نجاست هم ‏‎ ‎‏آب روی آن بیاید،پاک می‌شود.ولی در هر صورت لباس و مانند آن را باید فشار دهند ‏‎ ‎‏تا غسالۀ آن بیرون آید.‏

‏         مسأله 164- اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده،در آب کر یا جاری فرو برند،بعد ‏‎ ‎‏از برطرف شدن عین نجاست،پاک می‌شود.ولی اگر بخواهند آن را با آب قلیل آب ‏‎ ‎‏بکشند؛بنابر احتیاط واجب باید به هر قسم که ممکن است اگرچه به لگد کردن باشد، ‏

‏         ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 35
‏دو دفعه فشار دهند که در هر دفعه غسالۀ آن جدا شود ‏‎[9]‎‏.‏

‏         مسأله 165- اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود به فرو بردن ‏‎ ‎‏در کر و جاری،پاک می‌گردد.و اگر باطن آنها نجس شود پاک شدن باطن آنها محل ‏‎ ‎‏اشکال است ‏‎[10]‎

‏         مسأله 166- اگر انسان شک کند که آب نجس به باطن صابون رسیده یا نه،باطن آن ‏‎ ‎‏پاک است.‏

‏         مسأله 167- اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد،چنانچه ‏‎ ‎‏آن را در ظرفی بگذارند و سه مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می‌شود،و ‏‎ ‎‏ظرف آن هم پاک می‌گردد.ولی اگر بخواهند لباس یا چیزی را که فشار لازم دارد در ‏‎ ‎‏ظرفی بگذارند و آب بکشند باید در هر مرتبه که آب روی آن می‌ریزند آن را فشار ‏‎ ‎‏دهند و ظرف را کج کنند،تا غساله‌ای که در آن جمع شده بیرون بریزد.‏

‏         مسأله 168- لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده،اگر در آب کر یا جاری ‏‎ ‎‏فرو برند و آب پیش از آن که به واسطۀ رنگ پارچه مضاف شود به تمام آن برسد آن ‏‎ ‎‏لباس پاک می‌شود.اگرچه موقع فشار دادن آب مضاف یا رنگین از آن بیرون آید.‏

‏         مسأله 169- اگر لباسی را در کر یا جاری آب بکشند و بعد مثلاً لجن آب در آن ببینند، ‏‎ ‎‏چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده آن لباس پاک است.‏

‏         مسأله 170- اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خوردۀ گِل یا اشنان در آن دیده ‏‎ ‎‏شود پاک است،ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشنان رسیده باشد ظاهر گل و اشنان، ‏‎ ‎‏پاک و باطن آنها نجس است.‏

‏         مسأله 171- هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند پاک نمی‌شود.ولی ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 36
‏اگر بو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد.پس اگر خون را از لباس ‏‎ ‎‏برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند،پاک می‌باشد،اما چنانچه ‏‎ ‎‏به واسطۀ بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذره‌های نجاست در آن چیز مانده، ‏‎ ‎‏نجس است.‏

‏         مسأله 172- اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری برطرف کنند بدن پاک می‌شود و ‏‎ ‎‏بیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست.‏

‏         مسأله 173- غذای نجسی که لای دندان‌ها مانده اگر آب در دهان بگردانند و به تمام ‏‎ ‎‏غذای نجس برسد،پاک می‌شود.‏

‏         مسأله 174- اگر موی سر و صورت را با آب قلیل آب بکشند باید فشار دهند که ‏‎ ‎‏غسالۀ آن جدا شود.‏

‏         مسأله 175- اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل،آب بکشند،اطراف آن‌جا که ‏‎ ‎‏متصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن آن‌جا نجس می‌شود با پاک شدن جای ‏‎ ‎‏نجس پاک می‌شود ‏‎[11]‎‏.و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و ‏‎ ‎‏روی هر دو آب بریزند.پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس،روی همۀ ‏‎ ‎‏انگشت‌ها آب بریزند و آب نجس به همۀ آنها برسد،بعد از پاک شدن انگشت نجس، ‏‎ ‎‏تمام انگشت‌ها پاک می‌شود.‏

‏         مسأله 176- گوشت و دنبه‌ای که نجس شده مثل چیزهای دیگر آب کشیده می‌شود. ‏

‏و همچنین است اگر بدن یا لباس،چربی کمی داشته باشد که از رسیدن آب به آنها ‏‎ ‎‏جلوگیری نکند.‏

‏         مسأله 177- اگر ظرف یا بدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که جلوگیری از ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 37
‏رسیدن آب به آنها کند،چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بکشند،باید چربی را ‏‎ ‎‏برطرف کنند تا آب به آنها برسد.‏

‏         مسأله 178- چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست،اگر زیر شیری که متصل به کر ‏‎ ‎‏است یک دفعه بشویند پاک می‌شود،و نیز اگر عین نجاست در آن باشد،چنانچه عین ‏‎ ‎‏نجاست آن،زیر شیر یا به وسیلۀ دیگر برطرف شود،و آبی که از آن چیز می‌ریزد بو یا ‏‎ ‎‏رنگ یا مزۀ نجاست نگرفته باشد با آن شیر پاک می‌گردد.اما اگر آبی که از آن می‌ریزد ‏‎ ‎‏بو یا رنگ یا مزۀ نجاست گرفته باشد باید به قدری آب شیر روی آن بریزند تا در آبی ‏‎ ‎‏که از آن جدا می‌شود،بو یا رنگ یا مزۀ نجاست نباشد.‏

‏         مسأله 179- اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین ‏‎ ‎‏نجاست را از آن برطرف کرده یا نه،چنانچه موقع آب کشیدن متوجه برطرف کردن ‏‎ ‎‏عین نجاست بوده آن چیز پاک است و اگر متوجه برطرف کردن عین نجاست نبوده ‏‎ ‎‏باید دوباره آن را آب بکشد ‏‎[12]‎

‏         مسأله 180- زمینی که آب روی آن جاری نمی‌شود اگر نجس شود با آب قلیل پاک ‏‎ ‎‏نمی‌گردد.ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد-چون آبی که روی آن می‌ریزند از ‏‎ ‎‏آن جدا شده و در شن و ریگ فرو می‌رود-با آب قلیل پاک می‌شود،اما زیر ریگ‌ها ‏‎ ‎‏نجس می‌ماند.‏

‏         مسأله 181- زمین سنگ فرش و آجرفرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمی‌رود ‏‎ ‎‏اگر نجس شود با آب قلیل،پاک می‌گردد،ولی باید به قدری آب روی آن بریزند ‏‎ ‎‏که جاری شود و چنانچه آبی که روی آن ریخته‌اند از سوراخی بیرون رود همۀ ‏‎ ‎‏زمین پاک می‌شود،و اگر بیرون نرود جایی که آب‌ها جمع می‌شود نجس می‌ماند. ‏

‏و برای پاک شدن آن‌جا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود،بعد آب را ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 38
‏بیرون بیاورند و گودال را با خاک پاک پر کنند.‏

‏         مسأله 182- اگر ظاهر نمکِ سنگ و مانند آن نجس شود،با آب کمتر از کر هم پاک ‏‎ ‎‏می‌شود.‏

‏         مسأله 183- اگر شکر آب شدۀ نجس را قند بسازند و در آب کر یا جاری بگذارند ‏‎ ‎‏پاک نمی‌شود.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 39

  • -احتیاط واجب سه مرتبه است حتی در جاری.
  • -به احتیاط واجب دو مرتبه.
  • -در پاک شدن ظرف به این نحو اشکال است.
  • -به احتیاط واجب در کر و جاری هفت مرتبه لازم است و نیز لیسیدن خوک ملحق است‌به آب خوردن آن به احتیاط واجب.
  • -سه مرتبه کافی است و هفت مرتبه بهتر است.
  • -و فرو رفتن رطوبت کافی نیست.
  • -فشار یا نحو آن مثل حرکت دادن به طوری که آب داخل آن خارج شود لازم است بنابر احتیاط.
  • -بنابر احتیاط مستحب در شیر خوردن از زن کافره.
  • -فشار لازم نیست.
  • -بلکه پاک نمی‌شود.
  • -در صورتی که آبی که پاک می‌کند محل نجس را روی آن‌جا که متصل به آن است جاری‌شود،و همچنین است در مثال انگشت‌ها.
  • -بنابر احتیاط مستحب.