احکام روزۀ قضا
مسأله 1694- اگر دیوانه عاقل شود،واجب نیست روزه‌های وقتی را که دیوانه بوده قضا نماید.
مسأله 1695- اگر کافر مسلمان شود،واجب نیست روزه‌های وقتی را که کافر بوده قضا نماید.ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد روزه‌های وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.
مسأله 1696- روزه‌ای که از انسان به واسطۀ مستی فوت شده،باید قضا نماید، اگرچه چیزی را که به واسطۀ آن مست شده،برای معالجه خورده باشد،بلکه اگر نیت روزه کرده و مست شده و در حال مستی روزه را ادامه داده تا از مستی خارج شده باشد بنابر احتیاط واجب باید روزۀ آن روز را تمام کند و بعداً قضا نماید.
مسأله 1697- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده می‌تواند مقدار کمتر را که احتمال می‌دهد روزه نگرفته قضا
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 293
نماید،مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی‌داند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم،می‌تواند پنج روز روزه بگیرد و نیز کسی هم که نمی‌داند چه وقت عذر برایش پیدا شده،می‌تواند مقدار کمتر را قضا نماید،مثلاً اگر در آخرهای ماه رمضان مسافرت کند و بعد از رمضان برگردد و نداند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده،یا بیست و ششم،می‌تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند.
مسأله 1698- اگر از چند ماه رمضان روزۀ قضا داشته باشد،قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد.ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد،مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد باید اول،قضای رمضان آخر را بگیرد.
مسأله 1699- اگر قضای روزۀ چند رمضان بر او واجب باشد و در نیت معیّن نکند روزه‌ای را که می‌گیرد قضای کدام رمضان است،قضای سال اول حساب می‌شود.
مسأله 1700- کسی که قضای روزۀ رمضان را گرفته،اگر وقت قضای روزه او تنگ نباشد می‌تواند پیش از ظهر روزۀ خود را باطل نماید.
مسأله 1701- اگر قضای روزۀ ماه رمضان شخص دیگری را گرفته باشد،احتیاط واجب آن است که بعد از ظهر روزه را باطل نکند.
مسأله 1702- اگر به واسطۀ مرض،یا حیض،یا نفاس،روزۀ رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد،لازم نیست روزه‌هایی را که نگرفته برای او قضا کنند، اگرچه مستحب است.
مسأله 1703- اگر به واسطۀ مرضی روزۀ رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد قضای روزه‌هایی را که نگرفته بر او واجب نیست،و باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است طعام؛یعنی گندم یا جو و مانند اینها،به فقیر بدهد،ولی اگر به واسطۀ عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 294
بعد باقی بماند،روزه‌هایی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.
مسأله 1704- اگر به واسطۀ مرضی روزۀ رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد باید روزه‌هایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان،غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطۀ مرض نتواند روزه بگیرد روزه‌هایی را که نگرفته باید قضا کند.
مسأله 1705- اگر در ماه رمضان به واسطۀ عذری روزه نگیرد و بعد از رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد باید روزه را قضا کند و برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها هم به فقیر بدهد.
مسأله 1706- اگر در قضای روزه کوتاهی کند تا وقت تنگ شود و در تنگی وقت عذری پیدا کند،باید قضا را بگیرد و برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد بلکه اگر موقعی که عذر دارد تصمیم داشته باشد که بعد از برطرف شدن عذر روزه‌های خود را قضا کند و پیش از آن که قضا نماید در تنگی وقت عذر پیدا کند باید قضای آن را بگیرد،و احتیاط واجب آن است که برای هر روز هم یک مد غذا به فقیر بدهد.
مسأله 1707- اگر مرض انسان چند سال طول بکشد،بعد از آن که خوب شد اگر تا رمضان آینده به مقدار قضا وقت داشته باشد باید قضای رمضان آخر را بگیرد و برای هر روز از سال‌های پیش یک مد که تقریباً ده سیر است،طعام؛یعنی گندم یا جو و مانند اینها،به فقیر بدهد.
مسأله 1708- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد می‌تواند کفارۀ چند روز را به یک فقیر بدهد.
مسأله 1709- اگر قضای روزۀ رمضان را چند سال تأخیر بیندازد باید قضا را بگیرد
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 295
و برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
مسأله 1710- اگر روزۀ رمضان را عمداً نگیرد،باید قضای آن را به‌جا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد،یا یک بنده آزاد کند،و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را به‌جا نیاورد برای هر روز نیز دادن یک مد طعام لازم است.
مسأله 1711- اگر روزۀ رمضان را عمداً نگیرد و در روز کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد،مثلاً چند مرتبه جماع کند یک کفاره کافی است.
مسأله 1712- بعد از مرگ پدر،پسر بزرگ‌تر باید قضای نماز و روزۀ او را به تفصیلی که در مسأله 1390 گفته شد به‌جا آورد ولی قضای روزۀ مادر،بر پسر واجب نیست.
مسأله 1713- اگر پدر غیر از روزۀ رمضان،روزۀ واجب دیگری را مانند روزۀ نذر نگرفته باشد باید پسر بزرگ‌تر قضا نماید.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 296