احکام روزه

کفارۀ روزه

‏ ‏

کفارۀ روزه

‏         مسأله 1660- کسی که کفارۀ روزۀ رمضان بر او واجب است،باید یک بنده آزاد کند ‏‎ ‎‏یا به دستوری که در مسألۀ بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد،یا شصت فقیر را سیر ‏‎ ‎‏کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام؛یعنی گندم یا جو و مانند اینها، ‏‎ ‎‏بدهد،و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد،هر چند مد که می‌تواند به فقرا طعام بدهد و ‏‎ ‎‏اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند،اگرچه مثلاً یک مرتبه بگوید:‏

‏«اَسْتَغْفِرُاللّٰه» و ‏

کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 287
‏احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند،کفاره را بدهد.‏

‏         مسأله 1661- کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد،باید سی و ‏‎ ‎‏یک روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیۀ آن پی در پی نباشد اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 1662- کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد،نباید موقعی ‏‎ ‎‏شروع کند که در بین سی و یک روز،روزی باشد که مانند عید قربان،روزۀ آن ‏‎ ‎‏حرام است.‏

‏         مسأله 1663- کسی که باید پی در پی روزه بگیرد،اگر در بین آن بدون عذر یک روز ‏‎ ‎‏روزه نگیرد،یا وقتی شروع کند که در بین آن به روزی برسد که روزۀ آن واجب است، ‏‎ ‎‏مثلاً به روزی برسد که نذر کرده آن روز را روزه بگیرد،باید روزه‌ها را از سر بگیرد.‏

‏         مسأله 1664- اگر در بین روزهایی که باید پی در پی روزه بگیرد عذری مثل حیض ‏‎ ‎‏یا نفاس،یا سفری که در رفتن آن مجبور است،برای او پیش آید،بعد از برطرف شدن ‏‎ ‎‏عذر واجب نیست روزه‌ها را از سر بگیرد بلکه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر به‌جا ‏‎ ‎‏می‌آورد.‏

‏         مسأله 1665- اگر به چیز حرامی روزۀ خود را باطل کند،چه آن چیز اصلاً حرام ‏‎ ‎‏باشد مثل شراب و زنا،یا به جهتی حرام شده باشد،مثل نزدیکی کردن با عیال خود در ‏‎ ‎‏حال حیض،بنابر احتیاط کفاره جمع بر او واجب می‌شود؛یعنی باید یک بنده آزاد کند ‏‎ ‎‏و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند،یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباً ده ‏‎ ‎‏سیر است گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد.و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، ‏‎ ‎‏هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد.‏

‏         مسأله 1666- اگر روزه‌دار دروغی را به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نسبت دهد،کفارۀ جمع ‏‎ ‎‏که تفصیل آن در مسألۀ پیش گفته شد بنابر احتیاط بر او واجب می‌شود.‏

‏         مسأله 1667- اگر روزه‌دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند،یک کفاره ‏

کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 288
‏بر او واجب است.ولی اگر جماع او حرام باشد یک کفارۀ جمع واجب می‌شود.‏

‏         مسأله 1668- اگر روزه‌دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع،کار ‏‎ ‎‏دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد،برای همۀ آنها یک کفاره کافی است.‏

‏         مسأله 1669- اگر روزه‌دار جماع حرام کند و بعد با حلال خود جماع نماید یک ‏‎ ‎‏کفاره جمع کافی است.‏

‏         مسأله 1670- اگر روزه‌دار کاری که حلال است و روزه را باطل می‌کند،انجام دهد، ‏‎ ‎‏مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد، ‏‎ ‎‏مثلاً غذای حرامی بخورد،یک کفاره کافی است.‏

‏         مسأله 1671- اگر روزه‌دار آروغ بزند و چیزی در دهانش بیاید،چنانچه عمداً آن را ‏‎ ‎‏فرو ببرد،روزه‌اش باطل است.و باید قضای آن را بگیرد و کفاره هم بر او واجب ‏‎ ‎‏می‌شود،و اگر خوردن آن چیز حرام باشد،مثلاً موقع آروغ زدن،خون یا غذایی که از ‏‎ ‎‏صورت غذا بودن خارج شده،به دهان او بیاید و عمداً آن را فرو برد،باید قضای آن ‏‎ ‎‏روزه را بگیرد و بنابر احتیاط،کفارۀ جمع هم بر او واجب می‌شود.‏

‏         مسأله 1672- اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد،چنانچه در آن روز عمداً ‏‎ ‎‏روزۀ خود را باطل کند،باید یک بنده آزاد نماید یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد یا به ‏‎ ‎‏شصت فقیر طعام دهد.‏

‏         مسأله 1673- اگر به گفتۀ کسی که می‌گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد ‏‎ ‎‏مغرب نبوده است،قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.ولی اگر خبر دهنده عادل بوده ‏‎ ‎‏فقط قضای آن روز واجب است.‏

‏         مسأله 1674- کسی که عمداً روزۀ خود را باطل کرده،اگر بعد از ظهر مسافرت کند، ‏‎ ‎‏یا پیش از ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید،کفاره از او ساقط نمی‌شود بلکه اگر قبل ‏‎ ‎‏از ظهر مسافرتی برای او پیشامد کند،بنابر احتیاط کفاره بر او واجب است.‏


کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 289
‏         مسأله 1675- اگر عمداً روزۀ خود را باطل کند،و بعد عذری مانند حیض یا نفاس ‏‎ ‎‏یا مرض برای او پیدا شود،کفاره بر او واجب نیست.‏

‏         مسأله 1676- اگر یقین کند که روز اول ماه رمضان است و عمداً روزۀ خود را باطل ‏‎ ‎‏کند بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده کفاره بر او واجب نیست.‏

‏         مسأله 1677- اگر انسان شک کند که آخر رمضان است یا اول شوال و عمداً روزۀ ‏‎ ‎‏خود را باطل کند،بعد معلوم شود اول شوال بوده کفاره بر او واجب نیست.‏

‏         مسأله 1678- اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن خود که روزه‌دار است جماع کند، ‏‎ ‎‏چنانچه زن را مجبور کرده باشد،کفارۀ روزۀ خودش و روزۀ زن را باید بدهد،و اگر زن ‏‎ ‎‏به جماع راضی بوده،بر هر کدام یک کفاره واجب می‌شود.‏

‏         مسأله 1679- اگر زنی شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که جماع نماید،یا کار ‏‎ ‎‏دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد،واجب نیست کفارۀ روزۀ شوهر را بدهد.‏

‏         مسأله 1680- اگر روزه‌دار در ماه رمضان،با زن خود که روزه‌دار است جماع ‏‎ ‎‏کند،چنانچه به طوری زن را مجبور کرده باشد که از خود اختیاری نداشته باشد و در ‏‎ ‎‏بین جماع زن راضی شود،باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد،و اگر با اراده و ‏‎ ‎‏اختیار عمل را انجام دهد اگرچه مجبورش کرده باشد مرد باید کفارۀ خودش و زن ‏‎ ‎‏را بدهد.‏

‏         مسأله 1681- اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن روزه‌دار خود که خواب است جماع ‏‎ ‎‏نماید،یک کفاره بر او واجب می‌شود و روزۀ زن صحیح است و کفاره هم بر او واجب ‏‎ ‎‏نیست.‏

‏         مسأله 1682- اگر مرد زن خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را ‏‎ ‎‏باطل می‌کند به‌جا آورد،کفارۀ زن را نباید بدهد و بر خود زن هم کفاره واجب نیست.‏

‏         مسأله 1683- کسی که به واسطۀ مسافرت یا مرض روزه نمی‌گیرد،نمی‌تواند زن ‏

کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 290
‏روزه‌دار خود را مجبور به جماع کند،ولی اگر او را مجبور نماید بنابر احتیاط باید ‏‎ ‎‏کفاره‌اش را بدهد.‏

‏         مسأله 1684- انسان نباید در به‌جا آوردن کفاره کوتاهی کند،ولی لازم نیست فوراً ‏‎ ‎‏آن را انجام دهد.‏

‏         مسأله 1685- اگر کفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را به‌جا نیاورد،چیزی ‏‎ ‎‏بر آن اضافه نمی‌شود.‏

‏         مسأله 1686- کسی که باید برای کفارۀ یک روز شصت فقیر را طعام بدهد،اگر به ‏‎ ‎‏شصت فقیر دسترسی دارد،نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریباً ده سیر ‏‎ ‎‏است طعام بدهد،یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید،ولی چنانچه انسان ‏‎ ‎‏اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می‌دهد یا به آنها می‌خوراند ‏‎ ‎‏می‌تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.‏

‏         مسأله 1687- کسی که قضای روزۀ رمضان را گرفته،اگر بعد از ظهر عمداً کاری که ‏‎ ‎‏روزه را باطل می‌کند انجام دهد،باید به ده فقیر هر کدام یک مد که تقریباً ده سیر است ‏‎ ‎‏طعام بدهد و اگر نمی‌تواند بنابر احتیاط واجب باید سه روز پی در پی روزه بگیرد.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 291