سجدۀ سهو
مسأله 1236- برای سه چیز بعد از سلام نماز،انسان باید دو سجدۀ سهو به دستوری که بعداً گفته میشود بهجا آورد:
اول:آن که در بین نماز،سهواً حرف بزند.
دوم:آن که یک سجده را فراموش کند.
سوم:آن که در نماز چهار رکعتی بعد از سجدۀ دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت،و در دو مورد هم احتیاط واجب آن است که سجدۀ سهو بنماید:
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 222
اول:در جایی که نباید نماز را سلام دهد مثلاً در رکعت اول سهواً سلام بدهد،دوم:
آن که تشهد را فراموش کند.
مسأله 1237- اگر انسان اشتباهاً یا به خیال این که نمازش تمام شده حرف بزند باید دو سجده سهو بهجا آورد.
مسأله 1238- برای حرفی که از آه کشیدن و سرفه پیدا میشود،سجدۀ سهو واجب نیست،ولی اگر مثلاً سهواً آخ یا آه بگوید،باید سجدۀ سهو نماید.
مسأله 1239- اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند برای دوباره خواندن آن سجدۀ سهو واجب نیست.
مسأله 1240- اگر در نماز سهواً مدتی حرف بزند و تمام آنها یک مرتبه حساب شود،دو سجدۀ سهو بعد از سلام نماز کافی است.
مسأله 1241- اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید یا بیشتر یا کمتر از سه مرتبه بگوید،احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1242- اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید:
«اَلسَّلاٰمُ عَلَیْنٰا وَعَلَی عِبٰادِ اللّٰهِ الصّٰالِحِینَ» یا بگوید:
«السَّلاٰمُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» باید دو سجدۀ سهو بنماید،ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید،یا بگوید:
«اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» احتیاط مستحب آن است که دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1243- اگر در جایی که نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید دو سجدۀ سهو کافی است.
مسأله 1244- اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید،باید برگردد و بهجا آورد.
مسأله 1245- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده،باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 223
و بعد از آن دو سجدۀ سهو بهجا آورد.
مسأله 1246- اگر سجدۀ سهو را بعد از سلام نماز عمداً بهجا نیاورد،معصیت کرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً بهجا نیاورد،هر وقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1247- اگر شک دارد که سجدۀ سهو بر او واجب شده یا نه لازم نیست بهجا آورد.
مسأله 1248- کسی که شک دارد مثلاً دو سجدۀ سهو بر او واجب شده یا چهار تا، اگر دو سجده بنماید کافی است.
مسأله 1249- اگر بداند یکی از دو سجدۀ سهو را بهجا نیاورده باید دو سجدۀ سهو بهجا آورد و اگر بداند سهواً سه سجده کرده،باید دوباره دو سجدۀ سهو بنماید.
دستور سجدۀ سهو
مسأله 1250- دستور سجدۀ سهو این است که بعد از سلام نماز فوراً نیت سجدۀ سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بگوید:
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَصَلَّی اللّٰهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ» یا
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» ولی بهتر است بگوید:
«بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ السَّلاٰمُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُه» بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنشیند و بعد از خواندن تشهد سلام دهد.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 224