قرائت

‏‏ ‏

‏‏قرائت‏

‏‏         مسأله 978- در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه،انسان باید اول«حمد»و ‏‎ ‎‏بعد از آن یک سورۀ تمام بخواند.‏

‏‏         مسأله 979- اگر وقت نماز تنگ باشد،یا انسان ناچار شود که سوره را نخواند،مثلاً ‏‎ ‎‏بترسد که اگر سوره را بخواند،دزد یا درنده،یا چیز دیگری به او صدمه بزند،نباید ‏‎ ‎‏سوره را بخواند و اگر در کاری عجله داشته باشد می‌تواند سوره را نخواند.‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 981- اگر«حمد»و سوره یا یکی از آنها را فراموش کند و بعد از رسیدن به ‏‎ ‎‏رکوع بفهمد نمازش صحیح است.‏

‏‏         مسأله 982- اگر پیش از آن که برای رکوع خم شود،بفهمد که«حمد»و سوره را ‏‎ ‎‏نخوانده باید بخواند.و اگر بفهمد سوره را نخوانده،باید فقط سوره را بخواند ولی اگر ‏‎ ‎‏بفهمد«حمد»تنها را نخوانده،باید اول«حمد»و بعد از آن دوباره سوره را بخواند،و ‏‎ ‎‏نیز اگر خم شود و پیش از آن که به رکوع برسد،بفهمد«حمد»و سوره،یا سورۀ تنها،یا ‏‎ ‎‏«حمد»تنها را نخوانده،باید بایستد و به همین دستور عمل نماید.‏

‏‏         مسأله 983- اگر در نماز یکی از چهار سوره‌ای را که آیۀ سجده دارد و در مسأله ‏‎ ‎‏355 گفته شد،عمداً بخواند نمازش باطل است.‏

‏‏         مسأله 984- اگر اشتباهاً مشغول خواندن سوره‌ای شود که سجدۀ واجب دارد، ‏‎ ‎‏چنانچه پیش از رسیدن به آیۀ سجده بفهمد،باید آن سوره را رها کند و سورۀ دیگر ‏‎ ‎‏بخواند و اگر بعد از خواندن آیۀ سجده بفهمد باید در بین نماز با اشاره،سجدۀ آن را ‏‎ ‎‏به‌جا آورد و به همان سوره که خوانده اکتفا نماید.‏

‏‏         مسأله 985- اگر در نماز آیۀ سجده را بشنود و به اشاره سجده کند نمازش ‏‎ ‎‏صحیح است.‏

‏‏         مسأله 986- در نماز مستحبی خواندن سوره لازم نیست،اگرچه آن نماز به واسطۀ ‏‎ ‎‏نذر کردن واجب شده باشد،ولی در بعضی از نمازهای مستحبی مثل نماز وحشت که ‏‎ ‎‏سوره مخصوصی دارد،اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد،باید همان ‏‎ ‎‏سوره را بخواند.‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 988- اگر بعد از«حمد»مشغول خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» یا سورۀ ‏‎ ‎‏«قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» شود،نمی‌تواند آن را رها کند و سورۀ دیگر بخواند ولی در نماز ‏‎ ‎‏جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سورۀ«جمعه»و«منافقین» ‏‎ ‎‏یکی از این دو سوره را بخواند،تا به نصف نرسیده،می‌تواند آن را رها کند و سورۀ ‏‎ ‎‏«جمعه»و«منافقین»را بخواند.‏

‏‏         مسأله 989- اگر در نماز جمعه یا نماز ظهر روز جمعه عمداً سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» ‏‎ ‎‏یا سورۀ «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» بخواند،اگرچه به نصف نرسیده باشد بنابر احتیاط ‏‎ ‎‏واجب نمی‌تواند رها کند و سورۀ«جمعه»و«منافقین»را بخواند.‏

‏‏         مسأله 990- اگر در نماز،غیر سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» سورۀ ‏‎ ‎‏دیگری بخواند،تا به نصف نرسیده می‌تواند رها کند و سورۀ دیگر بخواند.‏

‏‏         مسأله 991- اگر مقداری از سوره را فراموش کند یا از روی ناچاری،مثلاً به واسطۀ ‏‎ ‎‏تنگی وقت یا جهت دیگر نشود آن را تمام نماید می‌تواند آن سوره را رها کند و سورۀ ‏‎ ‎‏دیگر بخواند،اگرچه از نصف گذشته باشد یا سوره‌ای که می‌خوانده «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» ‏‎ ‎‏یا «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» باشد.‏

‏‏         مسأله 992- بر مرد واجب است«حمد»و سورۀ نماز صبح و مغرب و عشا را بلند ‏‎ ‎‏بخواند و بر مرد و زن واجب است«حمد»و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند.‏

‏‏         مسأله 993- مرد باید در نماز صبح و مغرب و عشا مواظب باشد که تمام کلمات ‏‎ ‎‏«حمد»و سوره حتی حرف آخر آنها را بلند بخواند.‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 995- اگر در جایی که باید نماز را بلند خواند عمداً آهسته بخواند،یا در ‏‎ ‎‏جایی که باید آهسته خواند عمداً بلند بخواند،نمازش باطل است ولی اگر از روی ‏‎ ‎‏فراموشی یا ندانستن مسأله باشد صحیح است و اگر در بین خواندن«حمد»و سوره ‏‎ ‎‏هم بفهمد اشتباه کرده،لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند.‏

‏‏         مسأله 996- اگر کسی در خواندن«حمد»و سوره بیشتر از معمول صدایش را بلند ‏‎ ‎‏کند،مثل آن که آنها را با فریاد بخواند،نمازش باطل است.‏

‏‏         مسأله 997- انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم ‏‎ ‎‏نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد،باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب ‏‎ ‎‏آن است که نماز را به جماعت به‌جا آورد.‏

‏‏         مسأله 998- کسی که«حمد»و سوره و چیزهای دیگر نماز را بخوبی نمی‌داند و ‏‎ ‎‏می‌تواند یاد بگیرد،چنانچه وقت نماز وسعت دارد،باید یاد بگیرد و اگر وقت تنگ ‏‎ ‎‏است،بنابر احتیاط واجب در صورتی که ممکن باشد،باید نمازش را به جماعت ‏‎ ‎‏بخواند.‏

‏‏         مسأله 999- احتیاط واجب آن است که برای یاد دادن واجبات نماز مزد نگیرند ‏‎ ‎‏ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.‏

‏‏         مسأله 1000- اگر یکی از کلمات«حمد»یا سوره را نداند،یا عمداً آن را نگوید یا به ‏‎ ‎‏جای حرفی حرف دیگر بگوید،مثلاً به جای(ض)(ظ)بگوید یا جایی که باید بدون ‏‎ ‎‏زیر و زبر خوانده شود،زیر و زبر بدهد،یا تشدید را نگوید نماز او باطل است.‏

‏‏         مسأله 1001- اگر انسان کلمه‌ای را صحیح بداند و در نماز همان طور بخواند و بعد ‏‎ ‎‏بفهمد غلط خوانده لازم نیست دوباره نماز را بخواند و یا اگر وقت گذشته قضا نماید.‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 1003- اگر در کلمه‌ای واو باشد و حرف قبل از واو در آن کلمه پیش داشته ‏‎ ‎‏باشد و حرف بعد از واو در آن کلمه همزه«ء»باشد مثل کلمۀ«سوء»بهتر است آن واو ‏‎ ‎‏را مدّ بدهد؛یعنی آن را بکشد.و همچنین اگر در کلمه‌ای الف باشد و حرف قبل از ‏‎ ‎‏الف در آن کلمه زبر داشته باشد و حرف بعد از الف در آن کلمه همزه باشد مثل«جاء» ‏‎ ‎‏بهتر است الف آن را بکشد و نیز اگر در کلمه‌ای«ی»باشد و حرف پیش از«ی»در آن ‏‎ ‎‏کلمه زیر داشته باشد و حرف بعد از«ی»در آن کلمه همزه باشد مثل«جیء»بهتر آن ‏‎ ‎‏است«ی»را با مدّ بخواند و اگر بعد از این واو و الف و«ی»به جای همزه«ء»حرفی ‏‎ ‎‏باشد که ساکن است؛یعنی زیر و زبر و پیش ندارد باز هم بهتر آن است این سه حرف ‏‎ ‎‏را با مدّ بخواند،مثلاً در وَ لاَ الضّٰالِّینَ که بعد از الف حرف لام ساکن است،بهتر آن ‏‎ ‎‏است الف آن را با مدّ بخواند.‏

‏‏         مسأله 1004- احتیاط مستحب آن است که در نماز،وقف به حرکت و وصل به ‏‎ ‎‏سکون ننماید و معنی وقف به حرکت آن است که زیر یا زبر یا پیش آخر کلمه‌ای را ‏‎ ‎‏بگوید و بین آن کلمه و کلمۀ بعدش فاصله دهد،مثلاً بگوید: اَلرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ و میم ‏‎ ‎‏الرحیم را زیر بدهد و بعد قدری فاصله دهد و بگوید: مٰالِکِ یَوْمِ الدِّینِ .و معنی ‏‎ ‎‏وصل به سکون آن است که زیر یا زبر یا پیش کلمه‌ای را نگوید و آن کلمه را به کلمۀ ‏‎ ‎‏بعد بچسباند مثل آن که بگوید: اَلرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ و میم الرحیم را زیر ندهد و فوراً ‏‎ ‎‏مٰالِکِ یَوْمِ الدِّینِ را بگوید.‏

‏
‏‎

‏‏«سُبْحٰانَ اللّٰهِ وَالْحَمْدُ للّٰهِ وَلاٰ الٰهَ الَّا ‏‎ ‎‏اللّٰهُ وَاللّٰهُ اکْبَرُ» و اگر یک مرتبه هم تسبیحات اربعه بگوید کافی است و می‌تواند در یک ‏‎ ‎‏رکعت«حمد»و در رکعت دیگر تسبیحات بگوید و بهتر است در هر دو رکعت ‏‎ ‎‏تسبیحات بخواند.‏

‏‏مسأله 1006- در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.‏

‏‏         مسأله 1007- بر مرد و زن واجب است که در رکعت سوم و چهارم نماز«حمد»یا ‏‎ ‎‏تسبیحات را آهسته بخوانند.‏

‏‏         مسأله 1008- اگر در رکعت سوم و چهارم«حمد»بخواند،بنابر احتیاط واجب باید ‏‎ ‎‏بسم اللّٰه آن را هم آهسته بگوید.‏

‏‏         مسأله 1009- کسی که نمی‌تواند تسبیحات را یاد بگیرد یا درست بخواند،باید در ‏‎ ‎‏رکعت سوم و چهارم«حمد»بخواند.‏

‏‏         مسأله 1010- اگر در دو رکعت اول نماز به خیال این که دو رکعت آخر است ‏‎ ‎‏تسبیحات بگوید،چنانچه پیش از رکوع بفهمد،باید«حمد»و سوره را بخواند و اگر در ‏‎ ‎‏رکوع یا بعد از رکوع بفهمد،نمازش صحیح است.‏

‏‏         مسأله 1011- اگر در دو رکعت آخر نماز به خیال این که در دو رکعت اول است ‏‎ ‎‏«حمد»بخواند،یا در دو رکعت اول نماز با این که گمان می‌کرده در دو رکعت آخر ‏‎ ‎‏است«حمد»بخواند،چه پیش از رکوع بفهمد چه بعد از آن نمازش صحیح است.‏

‏‏         مسأله 1012- اگر در رکعت سوم یا چهارم می‌خواست«حمد»بخواند تسبیحات به ‏‎ ‎‏زبانش آمد،یا می‌خواست تسبیحات بخواند«حمد»به زبانش آمد باید آن را رها کند و ‏‎ ‎‏دوباره«حمد»یا تسبیحات را بخواند.ولی اگر عادتش خواندن چیزی بوده که به ‏‎ ‎‏زبانش آمده،و در خزانه قلبش آن را قصد داشته می‌تواند همان را تمام کند و نمازش ‏‎ ‎‏صحیح است.‏

‏
‏‎

‏‏         مسأله 1014- در رکعت سوم و چهارم مستحب است بعد از تسبیحات استغفار کند، ‏‎ ‎‏مثلاً بگوید:‏

‏‏«اَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ رَبِّی وَاَتُوبُ الَیْهِ» یا بگوید:‏

‏‏«اَللّٰهُمَّ اغْفِرْلِی» و اگر به گمان آن که ‏‎ ‎‏«حمد»یا تسبیحات را گفته مشغول گفتن استغفار شود و شک کند که«حمد»یا ‏‎ ‎‏تسبیحات را خوانده یا نه،باید به شک خود اعتنا ننماید ولی اگر نمازگزار پیش از خم ‏‎ ‎‏شدن برای رکوع در حالی که مشغول گفتن استغفار نیست،شک کند که«حمد»یا ‏‎ ‎‏تسبیحات را خوانده یا نه،باید«حمد»یا تسبیحات را بخواند.‏

‏‏         مسأله 1015- اگر در رکوع رکعت سوم یا چهارم یا در حال رفتن به رکوع شک کند ‏‎ ‎‏که«حمد»یا تسبیحات را خوانده یا نه،باید به شک خود اعتنا نکند.‏

‏‏         مسأله 1016- هرگاه شک کند که آیه یا کلمه‌ای را درست گفته یا نه اگر به چیزی که ‏‎ ‎‏بعد از آن است مشغول نشده،باید آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید و اگر به ‏‎ ‎‏چیزی که بعد از آن است مشغول شده،چنانچه آن چیز رکن باشد مثل آن که در رکوع ‏‎ ‎‏شک کند که فلان کلمه از سوره را درست گفته یا نه،باید به شک خود اعتنا نکند،و اگر ‏‎ ‎‏رکن نباشد،مثلاً موقع گفتن اَللّٰهُ الصَّمَدُ شک کند که قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ را درست ‏‎ ‎‏گفته یا نه،باز هم می‌تواند به شک خود اعتنا نکند،ولی اگر احتیاطاً آن آیه یا کلمه را به ‏‎ ‎‏طور صحیح بگوید اشکال ندارد،و اگر چند مرتبه هم شک کند،می‌تواند چند بار ‏‎ ‎‏بگوید اما اگر به وسواس برسد و باز هم بگوید،بنابر احتیاط واجب باید نمازش را ‏‎ ‎‏دوباره بخواند.‏

‏‏مسأله 1017- مستحب است در رکعت اول،پیش از خواندن«حمد»بگوید:‏

‏‏«اَعُوذُ ‏‎ ‎‏بِاللّٰهِ مِنَ الشَّیْطٰانِ الرَّجیمِ» و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر «بسم اللّٰه» را بلند ‏‎ ‎‏بگوید و«حمد»و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند؛یعنی آن را به آیۀ ‏
‏‎

‏‏«الحَمْدُ للّٰهِ ربِّ العالَمِینَ» .بعد از خواندن ‏‎ ‎‏سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» یک،یا دو،یا سه مرتبه‏

‏‏«کَذَلِکَ اللّٰهُ ربّی» یا سه مرتبه‏

‏‏«کَذَلِکَ اللّٰهُ ‏‎ ‎‏رَبُّنٰا» بگوید،بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا ‏‎ ‎‏قنوت را بخواند.‏

‏‏         مسأله 1018- مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول،سورۀ «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» و در ‏‎ ‎‏رکعت دوم،سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را بخواند.‏

‏‏         مسأله 1019- مکروه است انسان در تمام نمازهای یک شبانه‌روز سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ ‏‎ ‎‏أَحَدٌ» را نخواند.‏

‏‏مسأله 1020- خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» به یک نفس مکروه است.‏

‏‏         مسأله 1021- سوره‌ای را که در رکعت اول خوانده مکروه است در رکعت دوم ‏‎ ‎‏بخواند ولی اگر سورۀ «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را در هر دو رکعت بخواند مکروه نیست.‏

‏‏ ‏

‏‎