قیام(ایستادن)
مسأله 958- قیام در موقع گفتن تکبیرةالاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند رکن است،ولی قیام در موقع خواندن«حمد»و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند،نمازش صحیح است.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 172
مسأله 959- واجب است پیش از گفتن تکبیر و بعد از آن مقداری بایستد تا یقین کند که در حال ایستادن تکبیر گفته است.
مسأله 960- اگر رکوع را فراموش کند و بعد از«حمد»و سوره بنشیند و یادش بیاید که رکوع نکرده،باید بایستد و به رکوع رود و اگر بدون این که بایستد،به حال خمیدگی به رکوع برگردد،چون قیام متصل به رکوع را به‌جا نیاورده،نماز او باطل است.
مسأله 961- موقعی که ایستاده است،باید بدن را حرکت ندهد و به طرفی خم نشود و به جایی تکیه نکند ولی اگر از روی ناچاری باشد،یا در حال خم شدن برای رکوع پاها را حرکت دهد اشکال ندارد.
مسأله 962- اگر موقعی که ایستاده،از روی فراموشی بدن را حرکت دهد،یا به طرفی خم شود،یا به جایی تکیه کند،اشکال ندارد ولی در قیام موقع گفتن تکبیرةالاحرام و قیام متصل به رکوع اگر از روی فراموشی هم باشد،بنابر احتیاط واجب،باید نماز را تمام کند و دوباره بخواند.
مسأله 963- باید در موقع ایستادن،هر دو پا روی زمین باشد،ولی لازم نیست سنگینی بدن روی هر دو پا باشد و اگر روی یک پا هم باشد اشکال ندارد.
مسأله 964- کسی که می‌تواند درست بایستد،اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که به حال ایستادن معمولی نباشد نمازش باطل است.
مسأله 965- موقعی که انسان در نماز می‌خواهد کمی جلو یا عقب رود،یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد،باید چیزی نگوید ولی
«بِحَوْلِ اللّٰهِ وَقُوَّتِهِ اقُومُ وَاَقْعُدُ» را باید در حال برخاستن بگوید و در موقع گفتن ذکرهای واجب هم بدن باید بی‌حرکت باشد بلکه احتیاط واجب آن است که در موقع گفتن ذکرهای مستحبی نماز،باید بدنش آرام باشد.
مسأله 966- اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید،مثلاً موقع رفتن به رکوع یا رفتن
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 173
به سجده تکبیر بگوید،چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده‌اند بگوید، باید نماز را دوباره بخواند و اگر به این قصد نگوید،بلکه بخواهد ذکری گفته باشد نماز صحیح است.
مسأله 967- حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن«حمد»،اشکال ندارد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.
مسأله 968- اگر موقع خواندن«حمد»و سوره،یا خواندن تسبیحات بی‌اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن خارج شود،احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن،آنچه را در حال حرکت خوانده دوباره بخواند.
مسأله 969- اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
مسأله 970- تا انسان می‌تواند ایستاده نماز بخواند،نباید بنشیند مثلاً کسی که در موقع ایستادن،بدنش حرکت می‌کند یا مجبور است به چیزی تکیه دهد،یا بدنش را کج کند،یا خم شود یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد،باید به هر طور که می‌تواند ایستاده نماز بخواند ولی اگر به هیچ قسم حتی مثل حال رکوع هم نتواند بایستد،باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.
مسأله 971- تا انسان می‌تواند بنشیند نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشیند،باید هر طور که می‌تواند بنشیند و اگر به هیچ قسم نمی‌تواند بنشیند،باید به طوری که در احکام قبله گفته شد،به پهلوی راست بخوابد و اگر نمی‌تواند،به پهلوی چپ و اگر آن هم ممکن نیست به پشت بخوابد،به طوری که کف پاهای او رو به قبله باشد.
مسأله 972- کسی که نشسته نماز می‌خواند،اگر بعد از خواندن«حمد»و سوره بتواند بایستد،و رکوع را ایستاده به‌جا آورد،باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 174
و اگر نتواند،باید رکوع را هم نشسته به‌جا آورد.
مسأله 973- کسی که خوابیده نماز می‌خواند،اگر در بین نماز بتواند بنشیند،باید مقداری را که می‌تواند،نشسته بخواند.و نیز اگر می‌تواند بایستد،باید مقداری را که می‌تواند،ایستاده بخواند،ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
مسأله 974- کسی که نشسته نماز می‌خواند اگر در بین نماز بتواند بایستد باید مقداری را که می‌تواند،ایستاده بخواند ولی تا بدنش آرام نگرفته،باید چیزی نخواند.
مسأله 975- کسی که می‌تواند بایستد اگر بترسد که به واسطۀ ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد،می‌تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد،می‌تواند خوابیده نماز بخواند.
مسأله 976- اگر انسان احتمال بدهد که تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند می‌تواند اول وقت نماز بخواند اگرچه احتیاط آن است که نماز را تأخیر بیندازد.
مسأله 977- مستحب است در حال ایستادن،بدن را راست نگه دارد،شانه‌ها را پایین بیندازد،دست‌ها را روی ران‌ها بگذارد،انگشت‌ها را به‌هم بچسباند،جای سجده را نگاه کند،سنگینی بدن را به طور مساوی روی دوپا بیندازد،با خضوع و خشوع باشد،پاها را پس و پیش نگذارد،اگر مرد است پاها را از سه انگشتِ باز،تا یک وجب فاصله دهد،و اگر زن است پاها را به‌هم بچسباند.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 175