1-آب
مسأله 149- آب با چهار شرط،چیز نجس را پاک می‌کند:اول:آن که مطلق باشد، پس آب مضاف مانند گلاب و عرقِ بید،چیز نجس را پاک نمی‌کند،دوم:آن که پاک باشد،سوم:آن که وقتی چیز نجس را می‌شویند آب مضاف نشود و بو یا رنگ یا مزۀ نجاست هم نگیرد،چهارم:آن که بعد از آب کشیدن چیز نجس،عین نجاست در آن نباشد.و پاک شدن چیز نجس با آب قلیل؛یعنی آب کمتر از کر،شرطهای دیگری هم دارد که بعداً گفته می‌شود.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 27
مسأله 150- ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست،بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است،اگرچه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است،ولی ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده،باید اول با خاکِ پاک، خاک‌مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب،دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست، و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته بنابر احتیاط واجب باید پیش از شستن خاک‌مال کرد.
مسأله 151- اگر دهانۀ ظرفی که سگ دهن زده،تنگ باشد و نشود آن را خاک‌مال کرد،چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبی بپیچند و به توسط آن خاک را به آن ظرف بمالند و در غیر این صورت پاک شدن ظرف اشکال دارد.
مسأله 152- ظرفی را که خوک از آن،چیز روانی بخورد،با آب قلیل باید هفت مرتبه شست،و در کر و جاری نیز هفت مرتبه باید شست به احتیاط واجب،و لازم نیست آن را خاک‌مال کنند،اگرچه احتیاط مستحب آن است که خاک‌مال شود،و نیز لیسیدن خوک ملحق است به آب خوردن آن به احتیاط واجب.
مسأله 153- اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند باید سه مرتبه بشویند،و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.
مسأله 154- کوزه‌ای که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته اگر در آب کر یا جاری بگذارند به هر جای آن،که آب برسد پاک می‌شود.و اگر بخواهند باطن آن هم پاک شود باید به قدری در آب کر یا جاری بماند که آب به تمام آن فرو رود و فرو رفتن رطوبت کافی نیست.
مسأله 155- ظرف نجس را با آب قلیل،دو جور می‌شود آب کشید.یکی آن که سه مرتبه پر کنند و خالی کنند،دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 28
مسأله 156- اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود،چنانچه سه مرتبه آن را از آب پر کنند و خالی کنند پاک می‌شود،و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا،آب در آن بریزند،به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد،و در هر دفعه آبی که ته آن جمع می‌شود بیرون آورند،و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن آب‌ها را بیرون می‌آورند آب بکشند.
مسأله 157- اگر مِس نجس و مانند آن را آب کنند و آب بکشند،ظاهرش پاک می‌شود.
مسأله 158- تنوری که به بول نجس شده است،اگر دو مرتبه از بالا آب در آن بریزند به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد پاک می‌شود.و در غیر بول اگر بعد از برطرف شدن نجاست یک مرتبه به دستوری که گفته شد آب در آن بریزند،کافی است.و بهتر است که گودالی ته آن بکنند تا آب‌ها در آن جمع شود و بیرون بیاورند، بعد آن گودال را با خاکِ پاک پر کنند.
مسأله 159- اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست،یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد پاک می‌شود.و احتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود.
مسأله 160- اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده با آب قلیل آب بکشند، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود در صورتی که بول در آن چیز نمانده باشد،یک مرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می‌شود،ولی در لباس و فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه،فشار دهند تا غُساله آن بیرون آید.و غُساله آبی است که معمولاً در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می‌شود خود بخود یا به وسیلۀ فشار می‌ریزد.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 29
مسأله 161- اگر چیزی به بول پسر شیرخواری که غذاخور نشده و شیر خوک نخورده،نجس شود،چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند که به تمام جاهای نجس آن برسد پاک می‌شود ولی احتیاط مستحب آن است که یک مرتبه دیگر هم آب روی آن بریزند و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست.
مسأله 162- اگر چیزی به غیر بول نجس شود،چنانچه بعد از برطرف کردن نجاست یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود،پاک می‌گردد.و نیز اگر در دفعۀ اولی که آب روی آن می‌ریزند نجاست آن برطرف شود و بعد از برطرف شدن نجاست هم آب روی آن بیاید،پاک می‌شود.ولی در هر صورت لباس و مانند آن را باید فشار دهند تا غساله آن بیرون آید.
مسأله 163- اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده،در آب کر یا جاری فرو برند، بعد از برطرف شدن عین نجاست،پاک می‌شود.
مسأله 164- اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود به فرو بردن در کر و جاری،پاک می‌گردد.و اگر باطن آنها نجس شود پاک نمی‌گردد.
مسأله 165- اگر انسان شک کند که آب نجس به باطن صابون رسیده یا نه،باطن آن پاک است.
مسأله 166- اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد،چنانچه آن را در ظرفی بگذارند و سه مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می‌شود،و ظرف آن هم پاک می‌گردد.ولی اگر بخواهند لباس یا چیزی را که فشار لازم دارد در ظرفی بگذارند و آب بکشند باید در هر مرتبه که آب روی آن می‌ریزند آن را فشار دهند و ظرف را کج کنند،تا غساله‌ای که در آن جمع شده بیرون بریزد.
مسأله 167- لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده،اگر در آب کر یا جاری فرو برند و آب پیش از آن که به واسطۀ رنگ پارچه مضاف شود به تمام آن برسد آن
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 30
لباس پاک می‌شود.اگرچه موقع فشار دادن آب مضاف یا رنگین از آن بیرون آید.
مسأله 168- اگر لباسی را در کر یا جاری آب بکشند و بعد مثلاً لجن آب در آن ببینند،چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده آن لباس پاک است.
مسأله 169- اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خوردۀ گِل یا اشنان در آن دیده شود در صورتی که بداند که خوردۀ گِل یا اشنان با آب شسته شد،پاک است،ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشنان رسیده باشد ظاهر گل و اشنان،پاک و باطن آنها نجس است.
مسأله 170- هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند پاک نمی‌شود.
ولی اگر بو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد.پس اگر خون را از لباس برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند،پاک می‌باشد،اما چنانچه به واسطۀ بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذره‌های نجاست در آن چیز مانده، نجس است.
مسأله 171- اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری برطرف کنند بدن پاک می‌شود و بیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست.
مسأله 172- غذای نجسی که لای دندان‌ها مانده اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذای نجس برسد،پاک می‌شود.
مسأله 173- اگر موی سر و صورت زیاد باشد و با آب قلیل آب بکشند باید فشار دهند که غساله آن جدا شود.
مسأله 174- اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل،آب بکشند،اطراف آن‌جا که متصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن آن‌جا نجس می‌شود در صورتی که آبی که برای پاک شدن محل نجس می‌ریزند به آن اطراف جاری شود با پاک شدن جای نجس پاک می‌شود.و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 31
روی هر دو آب بریزند.پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس،روی همۀ انگشت‌ها آب بریزند و آب نجس به همۀ آنها برسد،بعد از پاک شدن انگشت نجس، تمام انگشت‌ها پاک می‌شود.
مسأله 175- گوشت و دنبه‌ای که نجس شده مثل چیزهای دیگر آب کشیده می‌شود.و همچنین است اگر بدن یا لباس،چربی کمی داشته باشد که از رسیدن آب به آنها جلوگیری نکند.
مسأله 176- اگر ظرف یا بدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که جلوگیری از رسیدن آب به آنها کند،چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بکشند،باید چربی را برطرف کنند تا آب به آنها برسد.
مسأله 177- چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست،اگر زیر شیری که متصل به کر است یک دفعه بشویند پاک می‌شود،و نیز اگر عین نجاست در آن باشد،چنانچه عین نجاست آن،زیر شیر یا به وسیلۀ دیگر برطرف شود،و آبی که از آن چیز می‌ریزد بو یا رنگ یا مزۀ نجاست به خود نگرفته باشد با آن شیر پاک می‌گردد.اما اگر آبی که از آن می‌ریزد بو یا رنگ یا مزۀ نجاست گرفته باشد باید به قدری آب شیر روی آن بریزند تا در آبی که از آن جدا می‌شود،بو یا رنگ یا مزۀ نجاست نباشد.
مسأله 178- اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین نجاست را از آن برطرف کرده یا نه،چنانچه موقع آب کشیدن متوجه برطرف کردن عین نجاست بوده آن چیز پاک است و اگر متوجه برطرف کردن عین نجاست نبوده بنابر احتیاط مستحب باید دوباره آن را آب بکشد.
مسأله 179- زمینی که آب روی آن جاری نمی‌شود اگر نجس شود با آب قلیل پاک نمی‌گردد.ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد-چون آبی که روی آن می‌ریزند از آن جدا شده و در شن و ریگ فرو می‌رود-با آب قلیل پاک می‌شود،اما زیر ریگ‌ها نجس می‌ماند.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 32
مسأله 180- زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمی‌رود اگر نجس شود با آب قلیل،پاک می‌گردد،ولی باید به قدری آب روی آن بریزند که جاری شود و چنانچه آبی که روی آن ریخته‌اند از سوراخی بیرون رود همۀ زمین پاک می‌شود،و اگر بیرون نرود جایی که آب‌ها جمع می‌شود نجس می‌ماند.و برای پاک شدن آن‌جا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود،بعد آب را بیرون بیاورند و گودال را با خاک پاک پر کنند.
مسأله 181- اگر ظاهر نمکِ سنگ و مانند آن نجس شود،با آب کمتر از کر هم پاک می‌شود.
مسأله 182- اگر شکر آب شدۀ نجس را قند بسازند و در آب کر یا جاری بگذارند پاک نمی‌شود.
کتابرساله توضیح المسائل حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (س)صفحه 33