راز موفقیت امام خمینی

یادداشتی از سردار حسین علایی:

راز موفقیت امام خمینی 


‏10 / 3 / 91- با‏‎ ‎‏فرا رسیدن ایام سالگرد رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی، فرصتی فراهم می شود‏‎ ‎‏تا به ابعاد مختلف شخصیت، اقدامات و دیدگاه های امام خمینی پرداخته شده و‏‎ ‎‏تأثیر ایشان بر حیات سیاسی ملت ایران و تحولات دنیای اسلام از زوایای‏‎ ‎‏گوناگون مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد. در تاریخ ایران و جهان تا کنون شخصت های مهم و تأثیرگذاری ظهور کرده اندکه شعاع فکری و اثر تفکر و رفتار آنها‏‎ ‎‏تا سالیان دراز در اذهان برخی از مردم و در اندیشه افراد خاصی باقی مانده‏‎ ‎‏است. اما ظهور امام خمینی در تاریخ ایران، هم چهره بسیاری از شخصیت های‏‎ ‎‏سیاسی دوران های مختلف ایران را کم فروغ کرد و هم قدرت اسلام در پرورش‏‎ ‎‏انسان های چند بعدی و دارای ویژگی ها و خصلت های والا را به رخ بشریت کشید‏‎. ‎‏برای بسیاری از کسانی که حرکت و نهضت امام خمینی را مورد مطالعه قرار داده‏‎ ‎‏اند، این سؤال مطرح است که چگونه انسانی چون او، توانسته است موجب و موجد‏‎ ‎‏چنین تحولات عظیمی در تاریخ ایران و جهان اسلام شود؟‏

‏امام‏‎ ‎‏خمینی توانست با اندیشه و رفتار خود مکتب اسلام را در عصر محجوریت دین به‏‎ ‎‏اوج محبوبیت برساند. مردم را با انگیزه اسلامی به صحنه های مختلف مبارزه‏‎ ‎‏طولانی با طاغوت و حکومت استبدادی شاهنشاهی بکشاند. اقشار مختلف مردم حتی‏‎ ‎‏کارکنان دولت را در سال 1357 بسیج کند و یک رژیم سازمان یافته قوی که مورد‏‎ ‎‏پشتیبانی قدرت های بزرگ جهانی بود را تنها با کمک مردم ‏


حضورج. 80صفحه 285
‏کشورش ساقط نماید. امام خمینی با این شیوه از دل مردم و ظرفیت های ملی کشور، قدرت جدیدی آفرید‏‎ ‎‏و توانست فضای خفقان دوران ستم شاهی را که با کمک سازمان های امنیتی و‏‎ ‎‏چماقداران حکومتی ایجاد شده بود بشکند و فضای نشاط و امنیت را برای مردم به‏‎ ‎‏ارمغان بیاورد. امام خمینی نظریة جدیدی برای ایجاد حکومتی به نام خدا‏‎ ‎‏ارائه کرد و "جمهوری اسلامی" را به عنوان "تئوری حکومت اسلامی" به مردم‏‎ ‎‏ایران عرضه کرد. در جمهوری اسلامی مطرح شده توسط امام، مبنای مشروعیت و‏‎ ‎‏قانونی شدن تمام ارکان حکومتی حتی اسم حکومت از طریق آراء مردم به نتیجه می‏‎ ‎‏رسد. اگر مردم حکومتی یا شخصی را در ساختار حکومتی نخواهند او حق حکومت‏‎ ‎‏کردن بر مردم را ندارد. مردم ایران نظریه حکومتی امام خمینی را در همه پرس‏‏ی 12‏‎ ‎‏فروردین سال 1358 پذیرفتند و با آراء خود، حکومت جمهوری اسلامی را پس‏‎ ‎‏از سرنگونی نظام شاهنشاهی برپا کردند. امام خمینی به منظور توسعة استقلال‏‎ ‎‏سیاسی ایران شعار "نه شرقی، نه غربی" را مطرح کردند و به قدرت های بزرگ و‏‎ ‎‏مسلط حاکم بر جهان آن روز "نه" گفتند. ایشان ایران را در مقابل تهاجم یک‏‎ ‎‏جنگ عظیم و طولانی، محافظت کردند، و ارتش متجاوز عراق را با همت مردم و‏‎ ‎‏نیروهای مسلح از سرزمین های اشغالی کشور بیرون کردند‏‎.‎

‏در‏‎ ‎‏نهایت پس از ده سال که با محبوبیت در رأس نظام اسلامی قرار داشتند با دلی‏‎ ‎‏آرام و قلبی مطمئن از این که مردم بر سرنوشت خود حاکم هستند به دیار معبود‏‎ ‎‏شتافتند. حال این سوال مطرح می شود که چگونه شد که امام خمینی به چنین‏‎ ‎‏موفقیت های بزرگی دست یافتند و توانستند پس از رحلتشان هم به عنوان معیار و‏‎ ‎‏شاخص برای بسیاری از مردم ایران باقی بمانند. خود حضرت امام به این سؤال‏‎ ‎‏پاسخ داده است. ایشان در شروع فعالیت های خود برای مبارزه با طاغوت، این‏‎ ‎‏آیه از قرآن مجید را زیاد تکرار می فرمودند: "قُل اِنَّما اَعِظُّکُم‏‎ ‎‏بِواحِدَه اَن تَقوُموُا للهِ مَثنی وَ فُرادی ثُمَّ تَتَفَکَّروُا (سوره‏‎ ‎‏سبا آیه 46) یعنی من شما را به یک سخن، موعظه می کنم و آن، این که برای‏‎ ‎‏خدا، دوتا دوتا یا تک تک قیام کنید و سپس تفکر و اندیشه نمایید. بنابر این‏‎ ‎‏امام خمینی رمز موفقیت در همه امور را "قیام برای خدا" می دانستند و هرکاری‏‎ ‎‏را فقط برای عمل به تکلیف الهی انجام می دادند. به همین خاطر ترس و نگرانی‏‎ ‎‏از وجود ایشان رخت بربسته بود. خصائل و رفتار امام خمینی، او را محبوب ملت‏‎ ‎‏و مردم خود کرده بود. او با درس های اخلاق خویش، که در سال های اولیة دهة‏‎ ‎‏ 40 هر پنجشنبه ها در مدرسه فیضیه ایراد می گردید، مُهَذِّب نفوس انسان های‏‎ ‎‏بسیاری شد. خود او اولین عامل به درس های اخلاق خویش و مراقب تهذیب نفس خود‏‎ ‎‏بود. آرام آرام، زیبایی ها و درخشندگی های ایشان برای مردم ایران آشکار‏‎ ‎‏شد. همه دیدند و فهمیدند و تصدیق ‏


حضورج. 80صفحه 286
‏کردندکه این مرد بزرگ، از مطرح شدن اسم‏‎ ‎‏خود، از مقام، از ریاست حتی اگر مرجعیت که یک مقام روحانی و معنوی است باشد، رویگردان است و برای مقام و منصب و رتبه و شخصیت، هیچ گونه تلاشی نمی کند. بنابراین تعداد زیادی از مردم به او روی آوردند و او را برای مرجعیت‏‎ ‎‏رفتار عبادی و سیاسی خود برگزیدند‏‎.‎

‏امام‏‎ ‎‏خمینی، هم برای مبارزه با طاغوت و هم برای تثبیت انقلاب اسلامی برآمده از‏‎ ‎‏افکارش، "راهبرد تلاش مستمر و مقاومت" را سرلوحه برنامه خویش قرار داده‏‎ ‎‏بودند. ایشان معتقد بودند که "خون بر شمشیر پیروز است" و با این دیدگاه‏‎ ‎‏توانستند با ایستادگی خود، ملتی مقاوم پدید آورند. او همیشه در سختی های‏‎ ‎‏ناشی از دیکتاتوری صدام خطاب به مردم می گفتند: "فَاستَقِم کَما اُمِرت وَ‏‎ ‎‏مَن تابَ مَعَک" (سوره هود آیه112) یعنی ای مردم استقامت کنید که صبح‏‎ ‎‏پیروزی نزدیک است. امام خمینی برای ایجاد نهضت اسلامی از "قدرت کلام" و‏‎" ‎‏هنر نوشتن" و "رساندن پیام اسلام به آحاد مردم"، بهره برد و به انسان ها‏‎ ‎‏نشان داد که برای ایجاد هرگونه تغییر و تحول، ابتدا باید نگرش مردم نسبت‏‎ ‎‏به وضعیت موجود عوض شود. ابزار مهم مبارزة او نوشتن و سخن گفتن، آن هم خطاب‏‎ ‎‏به عموم و اقشار مختلف مردم بود. او تنها به خواص و نخبگان جامعه توجه‏‎ ‎‏نداشت، بلکه آحاد و تودۀ مردم، طرف سخن و بیان او بودند. مردم هم او را‏‎ ‎‏قبله آمال و آرزوهای خود می دیدند. روی آوردن به او را برای براندازی‏‎ ‎‏استبداد ضروری می دانستند‏‎.‎

‏در‏‎ ‎‏وجود او وحدت می یافتند و عمل به افکار و اندیشه های او را سعادت و‏‎ ‎‏خوشبختی خود میژ دانستند. مردم به او اعتماد و اطمینان داشتند و او هم‏‎ "‎‏میزان را رأی مردم" می دانست. آن قدر اعتماد مردم را جلب کرده بود که هر چه‏‎ ‎‏او می خواست، مردم به آن رأی می دادند و همان را مطالبه می کردند، زیرا‏‎ ‎‏معتقد بودند که او "خود و هوای نفس خویش " را کنار گذاشته است. امام هم‏‎ ‎‏معتقد بود که قیام وی برای اصلاح امور مسلمین است و انسان ها را به یاد آیه‏‎ ‎‏کریمه: " اِن ُاریدُ اِلا اِلاصلاح ما اِستَطَعت وَ ما تَوفیقی اِلا‏‎ ‎‏بِاالله، عَلَیهِ تَوَکَلتُ و ِالَیه ُانیبَ " می انداخت. برای رسیدن به اهداف خود به خداوند بزرگ توکل می کرد و عالم را محضر خدا می دانست. با نصب‏‎ ‎‏آیۀ "کَلِمَةُ الله هِیَ العُلیا" بر بالای سرش،راه و مسیر خود را برای‏‎ ‎‏همگان مشخص کرده و ماهیت نهضت و قیام خود را روشن کرده بود‏‎.‎

‏آنچنان‏‎ ‎‏محبوب اقشار مختلف مردم بود که مرحوم کیومرث صابری(گل آقا) که چند ماه قبل‏‎ ‎‏از رحلت امام به دیدار ایشان شتافته بود و با طنزهای خود تبسم را بر لب های امام نشانده بود، پس از این دیدار، خطاب به حاج احمد آقا خمینی می‏‎ ‎‏گوید: "من فدای امام بشوم، من حاضرم قلبم را پاره ‏


حضورج. 80صفحه 287
‏پاره کنم بریزم زیر‏‎ ‎‏پایشان تا ایشان یک لبخند بزنند".چهاردهم خرداد ماه سالگرد عروج و فراق جانکاه قائد و رهبر عظیم الشأن امت اسلامی، بر همه آنانی که سعادت را در‏‎ ‎‏ادامه راه آن عارف کاملِ واصل می دانند، تسلیت باد‏‎.‎

‏ ‏

‏ ‏

‎ ‎

‎ ‎

حضورج. 80صفحه 288