جستجویی چند در اندیشه های عاشورایی امام
دکتر سید علی قادری
بدون شک، خمینی، حسینی است و عاشورا نیز دارای ابعاد سیاسی گسترده و عمیقی است. هنگامی که می خواهیم به بررسی عاشورا در نگاه امام خمینی(س) بپردازیم به مشکلی برخورد می کنیم و آن اینکه، او هم ولی فقیه است و هم عارف، هم سیاستمدار است و هم زاهد و هم شاعر است و هم فیلسوف، بنابراین سخن او گاه فقهی است، گاه عرفانی، گاه کلامی وگاه سیاسی. این است که محقق در کالبد شکافی اندیشه های امام سخت در حیرت می ماند.
شناخت دید و بینش سیاسی امام نسبت به نهضت عاشورا و سخنان ایشان در این زمینه، در گرو آن است که به تعاریف مختلف از حوزۀ معرفت سیاسی توجه کنیم. این حوزه ها عبارتند از: حوزۀ علم سیاست، حوزۀ علم به حوادث سیاسی، حوزۀ تحلیل سیاسی، حوزۀ آراء و نظریات سیاسی و در نهایت حوزۀ اندیشۀ سیاسی.
هر بخش از سخن ایشان مربوط به یکی از این حوزه ها می شود. به غیر از حوزۀ اول، یعنی علم سیاست که رد پایی از هیچ تئوری مشخص علمی درباب مسئله عاشورا از معظم له به چشم نمی خورد، در بقیه حوزه ها، ایشان نظرات مشخصی ابراز نموده اند.
حضرت روح الله(س) اندیشمندی سیاسی است که برای ادارۀ امور مردم طرح داشته است. وی احیاگری توانمند بوده که اندیشۀ سیاسی وی به صورت یک انقلاب عرصۀ بروز یافته و به صورت قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران، نهادی شده است. اندیشۀ سیاسی حضرت امام کاملاً شیعی است و اسلام را از همین پایگاه توضیح می دهد و از همین متظر به احیای فکر دینی همت گماشته و با آگاهی از این معنا، بخش بزرگی از توده های جهان اسلام، چه شیعیان و چه اهل سنت، او را قائد خویش می دانند.
کتابچکیده مقالات کنگره بین المللی امام خمینی(س) و فرهنگ عاشورا 11 تا 12 خرداد 1374، تهرانصفحه 233