امام خمینی (س) و احیای نگرش سیاسی عاشورا

‏‏ ‏‏‏امام خمینی (س) و احیای نگرش سیاسی عاشورا‏

‏‏ ‏

‏‏حجة الاسلام والمسلمین محمد سروش ‏

‏‏ ‏

‏‏حضرت امام خمینی(س) با احیای نگرش سیاسی به عاشورا، تحول ژرف و گسترده ای در نگرش کلی به رابطۀ دین و سیاست، به وجود آوردند و عاشورا را مدخلی برای احیای ابعاد فراموش شدۀ سیاست اسلام قرار دادند.‏

‏‏مسأله رابطۀ دین و سیاست، در تاریخ تفکر اسلامی پیشینه ای طولانی دارد و طی قرنها مورد اهتمام متفکران مسلمان قرار داشته و پیوسته تلاش کرده اند تا تصور روشنی از جایگاه سیاست در دین ارائه دهند.‏

‏‏در یکی دو قرن اخیر، به یکباره چرخشی در فرهنگ عمومی جامعۀ اسلام نسبت به رابطۀ دین و سیاست، پدید آمد و این چرخش علاوه بر« عوام»بسیاری از«خواص» را نیزدر برگرفت و طرز فکر و شیوۀ عمل آنها را دگرگون ساخت، تا آنجا که فکر سیاسی، داشتن انحراف و اقدام سیاسی کردن، ضلالت و گمراهی به حساب می آمد. ‏

‏‏این جدایی، آثار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ای در پی خود داشت که برخی از آنها عبارت بودند از: رشد عناصر تنبل در حوزۀ، برکناری روحانیت از صحنۀ تبلیغ، کنارگذاردن مباحث سیاسی اسلام، سرگرم شدن به صورتها و از دست دادن محتوا، طرد روحانیون سیاسی، حذف سیاست از فعالیتهای اسلامی و در نهایت، نفوذ و سیطرۀ استعمارگران.‏

‏‏این جدایی، هنگامی گه تبدیل به باور اکثر روحانیون و اکثر قریب به اتفاق ملت شد، فاجعه ای بزرگ برای اسلام بود.‏

‏‏در اینجاست که نقش امام عظیم خمینی(س) در احیای نگرش سیاسی به عاشورا بیش از پیش روشن می شود و خدمتی که ایشان به جهان اسلام نمودند، معلوم می گردد.‏

‏‏این احیا نه تنها موجب ارزش و اهمیت دادن به قیام برای عدالت و آزادی شد، بلکه ‏

‏‏‎

‏‏اینکه در مبارزه، نداشتن قدرت عذر محسوب نمی گردد و مصلحت جامعه بر مصلحت فرد مقدم است، از دیگر آثار این احیاست، با این زمینه هاست که تشکیل حکومت اسلامی می تواند به صورت یک آرمان در آید.‏

‏‏اگر می بینیم ائمۀ هدی(ع) بر تداوم مراسم عزاداری این گونه مصرّ بوده اند، از این روست که گریه و اشک بر سیدالشهدا(ع) و یارانش، در واقع مسأله ای سیاسی است و دارای یک فلسفۀ سیاسی عمیق و همیشگی است. این حرکت نوعی حرکت سیاسی مقدس است که می تواند منجر به تشکیل حکومت آرمانی اسلام گردد.‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏