نتایج قیام ابا عبدالله (ع)
حجة الاسلام و المسلمین علی حسینی شهرستانی
قیام حضرت اباعبدالله(ع) به غیر از پیشینه ای که داشت موجب تحولات اجتماعی اجتماعی و تاریخی بعدی نیز شد. پس از فراگیر شدن اسلام، از میان مخالفان آن، بنی امیه شدیدترین کینه را نسبت به رسول الله(ص) در خود داشتند، پس از فتح مکه، ایشان به ناچار و در ظاهر اسلام را پذیرا شدند امام حوادث، رویدادها و سخنان ایشان پس از نشان داد، اینان هیچگاه به غیب و شریعت ایمان نیاوردند و همیشه در صدد انتقام بدر و حنین بوده اند.
بخش اول مقاله به ارتباط بنی امیه و اسلام، تحت عنوان «الامویون و الاسلام» پرداخته و ریشه های تاریخی آن را مورد بررسی قرار داده است. در این بخش رابطۀ معاویه و حکومت، امام حسین(ع) و یزید، و اشاره ای اجمالی به حوادث آن دوران، طرح شده است.
در بخش بعدی مقاله، قیام مردم مدینه، تحت عنوان «ثوره اهل المدینه» پس از حادثۀ خونبار کربلا مطرح شده است و پس از آن قیام مردم مکه «ثوره اهل مکه» به رهبری عبدالله بن الزبیر، مورد توجه قرار گرفته است. حرکت توابین، به عنوان اولین حرکت مسلحانه شیعی پس از شهادت سیدالشهدا(ع) است که در مقاله به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. در این قیام شعار «یا لثارات الحسین» انتخاب شده بود و هدف آن خونخواهی امام حسین(ع) بوده است نه تشکیل حکومت. این قیام مقدمۀ قیامهای بعدی مانند قیام مختار ثقفی، زید بن علی بن الحسین(ع) و ... بود که بخش عمده ای از تاریخ را به خود اختصاص داده اند. تأثیر این قیام در حوادث بعدی تاریخ شیعه و از جمله انقلاب اسلامی ایران به روشنی هویداست.
کتابچکیده مقالات کنگره بین المللی امام خمینی(س) و فرهنگ عاشورا 11 تا 12 خرداد 1374، تهرانصفحه 60