بازتاب قیام مردمی پانزده خرداد 42 در ادبیات معاصر از 42 تا 57

‏‏بازتاب قیام مردمی پانزده خرداد 42 در ادبیات معاصر از 42 تا 57‏

‏‏ دکتر احمد حسین انزابی‏

‏‏نگارنده در این مقاله ضمن بررسی قیام پانزده خرداد 42، حیات و بنیان‏‎ ‎‏دوبارۀ فرهنگ کشور را متأثر از فرهنگ اصیل و پویای اسلامی دانسته و‏‎ ‎‏بازتاب آن قیام مردمی را در مجموعه های ادبی و فرهنگی بررسی کرده است.‏‎ ‎‏بخشهای منتخب از مقالۀ وی گویای این مطلب است: ‏

‏‏ویژگیهای شعر مسئول و متعهد را، خدامحوری، آموزندگی،‏‎ ‎‏حقیقت جویی، عبرت انگیزی از ارزشهای منبعث از جهان بینی توحیدی‏‎ ‎‏می دانیم.‏

‏‏‎

‏‏روزنامه ها از «تفکیکِ دین از سیاست» سخن می گویند و می نویسند که‏‎ ‎‏پیشوای اسلامی حق ندارد در سیاست دخالت کند؛ یعنی حق ندارد با‏‎ ‎‏سیاستِ باطل مبارزه کند و خیانتِ شاه را به دهقان ایرانی بازگو نماید و بند‏‎ ‎‏و بستِ خائنانۀ او با اسرائیل و امریکا و احیای کاپیتولاسیون را در ایران،‏‎ ‎‏افشا سازد...‏

‏‏سمیح القاسم شاعر مبارز فلسطینی در سخنی- که افق عرفانی و دید‏‎ ‎‏عاشقانۀ وی را نشان می دهد - می گوید: ما یک سرچشمۀ فرهنگی داریم که‏‎ ‎‏میراث ما محسوب می شود و برای شخص من قرآن کریم پیشاپیش همه قرار‏‎ ‎‏دارد.‏

‏‏او می گوید: من یک شاعر سیاسی شده هستم، در همه جا، در‏‎ ‎‏تظاهرات، در اعلامیّه ها، در قطعنامه ها من شعرم را همراهی می کنم و شعرم‏‎ ‎‏نیز در بعد عملی همراه من است.‏

‏‏امام(س)، پانزده خرداد را نقطۀ عطفی در تاریخ کشور ما قلمداد‏‎ ‎‏فرمودند: زیرا که پانزده خرداد تثبیت مبارزۀ ملتی بود که دشمن خود را دقیقاً‏‎ ‎‏شناخته بود و آنکه بر اریکۀ قدرت، تکیه داشت؛ یعنی شاه را عامل همۀ‏‎ ‎‏گرفتاریها می دانست؛ زیرا که فاجعۀ کشتار و ستم آن روز بر مظلومان از‏‎ ‎‏وابستگی شاه به امریکا و پیمانی که بسته بود نشان داشت.‏