سخنرانی دکتر یحیی یثربی
دکتر یثربی سخنان خود را دربارۀ «بازتاب مبانی و مسائل حکومت آرمانی در ادبیات پس از انقلاب اسلامی» با این دیدگاه که ادبیات سطح نگرش خاص هنرمند است، آغاز کرد.
او با تأکید بر اینکه ابتذال به معنی ضد ارزش نیست، با این حال هنرمند فراتر از آن است، افزود: هنرمند در سایه این برتری، نگرشی دارد که دیگران ندارند.
سپس با طرح این سؤال که «چه چیز یک حکومت آرمانی هنرمند را به طرف خود می کشد؟» می افزاید: دعوت به حکومت اسلامی دعوت به حکومتی آرمانی است. اگر حکومت دیکتاتوری باشد، هواهای نفسانی دیکتاتور را برآورده می کند. اما اگر مردمی باشد نیازهای مردم را برآورده می کند. حکومت آرمانی (حکومت اسلامی) گامی از حکومت مردمی نیز بالاتر است و آن به سمت خدا رفتن است؛ به طرف خدا رفتن، تباه کردن دنیا نیست و صلح و امنیت و برادری از تعالیم اولیه زندگی روزمره است.
کتابیادنامه کنگره بررسی تأثیر امام خمینی و انقلاب اسلامی بر ادبیات معاصرصفحه 24
وی مراحل نهضت انقلاب را به سه دسته زیر تقسیم کرد:
1- مرحلۀ تأسیس: مرحلۀ تأسیس که با مبارزۀ مبارزان و در رأس بودن امام(ره) انجام پذیرفت، در ادبیات معاصر بازتاب وسیعی داشت. هرچند مرحلۀ تأسیس، در برابر دشمنان داخلی و خارجی آسیب پذیر بود، اما جامعه ما ایستادگی کرد. این ایستادگی در ادبیات نیز به خوبی نمود داشت. شکوهی بود ماورای زندگی روزمره که هنرمند از آن متأثر می شد و باعث انقلاب درونی در بسیاری از افراد گردید.
2- مرحله دفاع: که خود به دو قسمت تقسیم می شود:
الف) دفاع در برابر هواهای نفسانی (جهاد اکبر): که متأسفانه ادبیات ما از این قسمت نکات زیادی منعکس نکرده است. حال آنکه مبارزۀ با نفس چیز باشکوهی است. آیا به راستی ادبیات منعکس نکرده یا چیز زیادی وجود نداشته است؟
ب) دفاع در مقابل دشمنان خارجی: که دفاع مقدس ادبیات ما را بسیار تحت تأثیر خود قرار داده است تا آنجا که گروهی، ادبیات خاصی را برای جنگ و دفاع مقدس قائلند.
3- مرحله ترویج: که هنوز هم در آن هستیم؛ اما هنوز چندان در ادبیات تأثیرگذار نبوده است. آیا می توان گفت در مرحله ترویج شکوهی وجود دارد و هنرمندان از آن غافلند یا اینکه حماسه ای خلق نشده است تا ادبیات آن را منعکس کند.
چه زیباست در این زمینه مسئولان نظام با تلاش فراوان حتی با انفاق بخشی از درآمد خود، به خلق تصاویر زیبا و سرمشقهای جاوید دست زنند و مطمئن باشند که هنرمندان این زیباییها را خواهند دید و در ادبیات و سایر هنرها جلوه گر خواهند ساخت.
کتابیادنامه کنگره بررسی تأثیر امام خمینی و انقلاب اسلامی بر ادبیات معاصرصفحه 25