اسناد افتخار
5 / 7 / 90- شاید هنوز کسی نداند که در ساختمان گنجینه اسناد کتابخانه ملی ایران نمایشگاهی با نام اسناد دفاع مقدس با عنوان "اسناد افتخار" وجود دارد. اگر پاسخ به این سؤال مثبت است این گزارش درصدد است تصویری از این نمایشگاه ارائه دهد.
کتابخانه ملی ایران در محل جدید خود، چند سالی است که میزبان علاقه مندان به حوزه کتابخوانی است هر چند نامناسب بودن فضای اطراف کتابخانه در کنار ایستگاه متروی شیهد حقانی و بزرگراه حقانی، کمتر توجه عابران را به خود جلب کرده است. تبلیغات نامناسب نیز به این موضوع کمک کرده است اما با این حال، پژوهشگران می توانند در آن به اطلاعات مورد نظر خود دست یابند.
آن هایی که به کتابخانه ملی گام می گذارند می توانند برای یافتن نگفته هایی خواندنی از دوران جنگ، سری به نمایشگاه اسناد جنگ بزنند. نمایشگاهی که در آن با بخش های روبرو می شوندکه هر کدام متعلق به نهاد خاصی است که برای دسترسی به اسناد محرمانه هر کدام از این نهاد ها غرفه خاصی در نظر گرفته شده است. اسنادی از دوران جنگ که اکنون با گذشت بیش از 22 سال از پایان جنگ ، برای نخستین بار در یک جا گردآوری شده و اکثر آنها تا کنون، در اختیار جامعه قرار نگرفته بود. امروز اما با گذشت بیش از دو دهه از اتمام جنگ، منعی برای انتشار آنها وجود نداشته است.
برای دسترسی به این اطلاعات تنها کافی است با وارد شدن به هر کدام از این غرفه ها با ورق زدن اسناد، به دنبال بخشی باشید که از تاریخ دفاع مقدس به دنبال آن هستید.
اگر گمان این را دارید که دوران دفاع مقدس فقط محدود به نهادهای نظامی بوده است با سر زدن به این نمایشگاه خواهید فهمید که ارگان های مختلفی در جنگ تحمیلی درگیر بوده اند. نهادهایی که آنها نیز، در این نمایشگاه صاحب غرفه هستند.
حضورج. 78صفحه 263
ساختمان موزه
هنگام ورد به سالن «اسناد افتخار» با دو بنر در دو سوی در ورودی روبرو می شوید که یکی از این بنر ها عملیات آفندی طریق القدس (طرح عملیاتی کربلا 1) را در تاریخ نهم دی ماه سال 60 با توصیفی از این عملیات به همراه نقشه به تصویر کشیده است . بنر دیگر عملیات آفندی بیت المقدس (طرح عملیات کربلا 3 ) است که این عملیات نیز با ذکر توضیحاتی به چشم می خورد .
غرفه دفتر امور ایثارگران وزارت جهاد کشاورزی از جمله غرفه های این نمایشگاه است که به گفته مسئول سایت دفتر ایثارگران وزارت جهاد کشاورزی دومین سالی است که در این نمایشگاه شرکت می کند و دومین نمایشگاه اسناد پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد را ارائه داده است. باید گفت پشتیبانی جنگ جهاد به روایت اسناد بعد از یک سری مراحل به اینجا رسیده است که دفتر امور ایثارگران، کارهای اسناد دفاع مقدس را به عنوان پروژه جلو می برد. پروژه ذخیر سازی و پذیرش اسناد از جمله این پروژه ها است . این اسناد بعد از جدا سازی و ساماندهی به صورت تابلو در این نمایشگاه ارائه شده است.
اولین تابلوی این غرفه با دست خطی از حضرت امام شروع می شود . تابلویی با عنوان«تابلوی مدال افتخار سنگر سازان بی سنگر» که حضرت امام طی پیامی در سال 1367 در یکی از همایش های هفته دفاع مقدس لقب سنگر سازان بی سنگر را به جهاد گران جهاد سازندگی دادند که اصل دست خط امام در این تابلو مشاهده می شود.
«آجا» یا همان ارتش جمهوری اسلامی ایران از دیگر نهادهایی است که در این نمایشگاه صاحب غرفه است که در آن اسناد از دوران دفاع مقدس به چشم می خورد . اولین سند دراین غرفه پیام تشکر آمیزحضرت امام(س) از کارکنان نیروی هوایی و هوانیروز به مناسبت روز ارتش است . همچنین در این غرفه ، قرآنی به خط سرلشگر شریف مشاهده می شود که به محض گشودن آن متوجه خواهید شد که آیه ها با شماره آیه مشخص نشده یعنی آیه ها با فاصله مشخص شده است. بیانیه امام به مناسبت سالروز ارتش دیگر سندی است که در این غرفه خود نمایی می کند.
حضورج. 78صفحه 264
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از دیگر غرفه ها است که بعد از غرفه " آجا " اسنادی را منتشر کرده است.
به محض خروج از این غرفه ، غرفه مرکز پژوهش و اسناد نهاد ریاست جمهوری وجود دارد که پیام ریاست جمهوری به رییس جمهور پاکستان در خصوص تجاوز مجدد عراق به مناطق مسکونی و غیر نظامی کشور که در سفر قائم مقام وزیر امور خارجه به کشورهای پاکستان، هند، ترکیه، بنگلادش در مورخ 30 / 3 / 64 به مقصد ارسال شد اولین سندی است که در این غرفه به چشم می خورد.
پی نوشت ریاست جمهوری بر گزارش وزیر دفاع مبنی بر اعزام 18 گردان به مناطق عملیاتی ، پس از تجاوز نیروهای عراق به کشور با همکاری منافقین در عملیات مرصاد از دیگر اسناد این غرفه است که در معرض دید بازدید کنندگان وجود دارد . در غرفه نهاد ریاست جمهوری بازدیدکنندگان نامه های مردمی را مشاهده خواهند کرد که در کمک و حمایت از جبهه ها با پی نوشت رییس جمهور وقت آیت الله خامنه ای مشاهده می شود.
اسناد تاریخی
اسناد تاریخی نام غرفه بعدی است که در آن اسنادی محرمانه از دوران دفاع مقدس خودنمایی می کند که این اسناد با چفیه تزیین شده است . بنری هم از این اسناد در کنار این غرفه دیده می شود با این مضمون که موضوع سند : آموزش نیروهای عراق توسط فرانسه و انگلیس و کمک دولت های عربی.
مرکز تخصصی اسناد دفاع مقدس صنعت نفت که با تابلو های نقاشی از دوران جنگ آذین بندی شده است از دیگر غرفه ها است . همچنین در این جا سندی به رئیس ستاد مرکزی پالایشگاه آبادان و خدمات دیده می شود.
در این غرفه بیشتر نقش صنعت نفت در دفاع مقدس بازتاب داده شده است. عکس هایی که در این قسمت به چشم می خورد گویای همه چیز است. بیشتراین عکس ها حالت انهدام و انفجار
حضورج. 78صفحه 265
را به تصویر کشیده است و عکس ثابت کمتر به چشم می خورد. تابلویی در این غرفه وجود دارد که بیشتر از دیگر تابلو ها در این غرفه مورد توجه عموم بازدیدکنندگان بود در این تابلو عکاسی را مشاهده خواهید کرد که عکاسی با فاصله بسیار کم در حال عکاسی از مخزنی است که آتش گرفته . به گفته مسئول این غرفه بسیاری از این تابلو ها برای اولین بار است که در نمایشگاه در معرض بازدید قرار می گیرد .
اکنون دیگر تنها غرفه باقیمانده ، غرفه نیروی انتظامی است که در آن عکس هایی از حضور حماسه سازان نیروی انتظامی در عرصه دفاع مقدس مشاهده می شود.
اسناد بیشتر از زمان قبل از جنگ شروع می شود و تحرکاتی را که ژاندارمری در آن زمان تشخیص داده و گزارش کرده بود را نشان می دهد. این اسناد بازگو کننده این موضوع است که جنگ از زمان های بسیار قبل تر از شروع ، ریشه اش شکل گرفته و ژاندارمری آن را رصد کرده و گزارش داده است .همچنین اسنادی مربوط به ستادهای مختلف ژاندارمری و کمیته به چشم می خوردکه این سندها نشان می دهد که این ارگان ها برای حضور در جنگ اعلام امادگی کرده اند . از دیگر اسناد موجود در این غرفه عکس هایی هستند که در واقع سند های تاریخی محسوب می شوند در یکی از این عکس ها تصویر مقام معظم رهبری در بین گروه های مختلف ژاندارمری و شهربانی و کمیته نشان داده می شود.
عکس دیگری هم مشاهده می شود که مربوط به فرمانده حال حاضر یگان ویژه است که در آن زمان در جبهه حضور داشتند.
این نمایشگاه محل مناسبی برای علاقه مندان به تاریخ جنگ و پژوهشگران این حوزه است. هفته دفاع مقدس نیز مناسبت ویژه ای برای سر زدن به کتابخانه ملی و این نمایشگاه خواهد بود.
حضورج. 78صفحه 266