وحدت اسلامی، نویدبخش بازگشت دوبارۀ اسلام
مصاحبه با استاد بعدرانی
گفتگو و ترجمه از جمیل ظاهری
اشاره: استاد احسان توفیق بعدرانی امام جمعه بزرگترین مسجد دمشق هستند که جناب آقای حافظ اسد رئیس جمهوری سوریه نمازهای جمعه و اعیاد اسلامی را در آن بجا می آورند. استاد بعدرانی دارای لیسانس ادبیات و زبان عرب، لیسانس احکام شریعت اسلامی و فوق لیسانس فقه و اصول و از نزدیکان ریاست جمهوری سوریه هستند. ایشان در سال جاری برای شرکت در کنفرانس وحدت اسلامی چند روزی مهمان کشورمان بودند. مصاحبه ای با ایشان انجام داده ایم که به نظر خوانندگان گرامی می رسد.
حضور: نقش امام خمینی(ره) در احیای دین مبین اسلام و بیداری ملتهای مسلمان و سعی و تلاش خستگی ناپذیر ایشان در جهت برقراری وحدت اسلامی، و همچنین تأثیر اندیشه ها و افکار امام راحل در ایجاد یک وحدت واقعی میان مسلمانان را چگونه ارزیابی می کنید؟
استاد احسان توفیق بعدرانی: برپایی کنفرانسهای وحدت اسلامی که همه ساله در جمهوری اسلامی ایران برگزار می گردد یکی از بارزترین و مهمترین و با ارزش ترین ثمرات و پیامدهای افکار و اندیشه های امام خمینی(ره) در ابعاد مختلف سیاسی و فرهنگی و اجتماعی است که همانا از اندیشه های راستین اسلام، بشمار می رود.
کنفرانس وحدت اسلامی یک تعبیر صادق و واقعی از اندیشه های امام خمینی در تمام ابعاد حیاتی اسلام ناب محمدی است و
حضورج. 22صفحه 33
جمهوری اسلامی ایران را می توان بعنوان کشور پیشرو در ایجاد وحدت میان مسلمانان و نهضت امام راحل بعنوان عامل مهم بیداری کشورهای عربی و اسلامی در تجدید حیات دین مبین اسلام در جهان معاصر دانست و همچنین بکارگیری قوانین اسلام ناب محمدی در زندگانی روزمره مردم.
امام خمینی(ره) همواره الگوی گرانقدر و گرانمایه ای برای تمام مسلمانان جهان خصوصاً در زمینه ایجاد وحدت اسلامی و انقلاب اسلامی بعنوان درخت نویدبخش بازگشت دوبارۀ اسلام به زندگانی و عرصۀ وجود، که امام راحل آن درخت را با اندیشه ها و راهنماییها و افکار اسلامی اش و جهاد در راه تحقق حکومت اسلامی، آبیاری نمود.
امام خمینی(ره) اولین رهبر مسلمانی است که دستش را برای ایجاد وحدت اسلامی، بسوی دیگر مسلمانان و کشورهای اسلامی دراز کرده و امروزه شاهد این هستیم که تأثیرات انقلاب اسلامی به اقصٰی نقاط جهان رسیده است. امروزه افکار و اندیشه های امام راحل به اندونزی در شرق و اسپانیا و آمریکا در غرب و افریقای جنوبی در جنوب و اروپا و کشورهای شوروی سابق گسترش پیدا کرده و مسلمانان و مستضعفان و کلیۀ مردم جهان را بیدار و آگاه نموده.
و در این راستا جمهوری اسلامی ایران همه ساله با دعوت از علما و اساتید و متفکرین بزرگ جهان اسلام جهت شرکت در
حضورج. 22صفحه 34
کنفرانس وحدت، اقدام نموده تا در آن کنفرانسها به بررسی و بحث در جهت حل مشکلات مسلمانان و ایجاد راه حلهای مناسب و اتخاذ تصمیمات جدید در راه وحدت برای مقابله با توطئه های دشمنان به نتایج مطلوب برسند و آنها را جامۀ عمل بپوشانند.
امام خمینی با دعوت به وحدت اسلامی این مهم را بیان کرده که از آن پس جهان به دو بلوک شرق و غرب تقسیم نمی شود، بلکه به دو جناح و دو قدرت بزرگ اسلام و دشمنان آن تقسیم می شود یا بهتر بگوییم جهان مستضعفان و مستکبران است. و ضمن بیان و تفهیم این مطلب مفهوم دیگری که مهمتر از بیان اولی بوده نیز القا نموده که قدرت مسلمانان در وحدت از قدرت مستکبران بسیار کمتر است و باید مسلمانان وحدت کلمه داشته باشند تا بتوانند در برابر ظالمان و مستکبران قد علم نموده و حقوق حقه خود را از آنان بازپس گیرند.
امام راحل با بیان قدرت مسلمانان در وحدت ناتوانی و ضعف مستکبران و دشمنان اسلام در برابر مسلمانان و مستضعفان را به نمایش گذاشت که این مسئله باعث ترس و رعب و وحشت جهان غرب و متحدان آنان است که منجر به اتخاذ تصمیم هایی از سوی دشمنان اسلام جهت مقابله و ستیز با گسترش نهضت اسلامی و محاصرۀ اقتصادی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تا امروز و سالهای آتی در این راستا می باشد.
جمهوری عربی و مسلمان سوریه به
حضورج. 22صفحه 35
رهبری حافظ اسد همیشه و همواره در کنار جمهوری اسلامی ایران در حل مشکلات مسلمانان قدم برمی دارد و میان دمشق و تهران اتفاق نظرهای گسترده ای در زمینه های مختلف موجود است که اتفاق نظر میان ایران و سوریه در برخورد اخیر خود نسبت به قرار دادهای امنیتی – نظامی میان ترکیه و رژیم اشغالگر قدس، خود بهترین نشانۀ از اتفاق نظر مشترک فیمابین دو کشور دوست و برادر و مسلمان در برابر تمامی خطرها و تهدیدهایی که جهان اسلام و مسلمانان را تهدید می کند می باشد. در اینجا لازم به ذکر است که پیمان نظامی – امنیتی آنکارا- تل آویو ضربۀ بزرگی به پیکرۀ جهان اسلام وارد نموده است.
حضور: به توافق اخیر میان ترکیه و رژیم صهیونیستی اشاره نمودید، این توافق را در چنین موقعیتی چگونه تفسیر می کنید؟
استاد بعدرانی: این واقعیت و حقیقت را باید بصراحت تمام بیان کرد که جمهوری اسلامی ایران همیشه و همواره در برخورد با تمام توطئه های دشمنان اسلام و مسلمین از همه پیش قدمتر و جلوتر حرکت می کند. و در مورد این توافق ذلت بار میان ترکیه و رژیم تل آویو، این جمهوری اسلامی ایران است که در اعلام مخالفت صریح خود از همۀ کشورهای عربی و اسلامی پیشی گرفت، که جمهوری سوریه نیز بدنبال آن مخالفت خود را اعلام نمود. و از آن پس بود که یکی یکی کشورهای عربی و اسلامی مخالفت خود را با این پیمان اعلام نمودند.
بر تمامی کشورهای عربی و اسلامی است که از جمهوری اسلامی ایران در این راستا تبعیت کرده و با این پیمان نا مشروع مخالفت نمایند، و در این مسئله سکوت جایز نیست. چرا که این پیمان خطری جدی برای مسلمانان و جهان اسلام است. خصوصاً برای سوریه و جمهوری اسلامی ایران و عراق، باید این خطر را جدی گرفت تا دامن گیر سایر کشورهای اسلامی نگردد. و از اینکه ترکیه که خود یکی از کشورهای اسلامی بشمار می آید دست به چنین اقدامی بزند خود یک مقوله و یک مشکل جدی و اساسی است که باید با دقت تمام و هوشیاری کامل مراقب اوضاع منطقه بود و از هر گونه پیامد و تحرکی در این زمینه غافل نباشیم.
باید با هماهنگی کلیۀ کشورهای اسلامی بویژه جمهوری اسلامی ایران و سوریه و از راه مذاکرات مسالمت آمیز و بحث های انتقادی و سازنده با کشور ترکیه بتوانیم انکارا را از ادامه این روند، منصرف سازیم.
حضور: بار دیگر به مسئله وحدت میان جهان اسلام برمی گردیم، با توجه به مطالبی که فرمودید، به نظر شما چه عوامل داخلی و خارجی وجود دارند که از تحقق چنین امر
حضورج. 22صفحه 36
حیاتی میان مسلمانان جلوگیری می کنند؟
استاد بعدرانی: مهمترین مسئله ای که باید مسلمانان بر آن واقف باشند این است که با توجه به فرمایشات و افکار و اندیشه های امام خمینی(ره) که همان اندیشه های راستین اسلام است، باید با هم متحد شده و تمام اختلافات جزئی را کنار گذاشته تا بتوانند در مقابل توطئه ها و نقشه های پلیدانۀ دشمنان اسلام ایستادگی کرده و حقوق خود را باز ستانند.
در وهلۀ اول باید از تعصبات کورکورانۀ مذهبی دوری جسته که این امر خطرناکترین عامل در امر وحدت اسلامی بشمار می رود و دشمنان اسلام از همین امر تعصّبات مذهبی بی جا و بی اساس بهره جسته و ناآگاهان و بیسوادان را نسبت به ادامه این تعصبات ترغیب و تشویق نموده تا مسلمانان از وحدت واقعی و حقیقی هر چه بیشتر دور شوند، و آنها بتوانند بهره کشی نموده و نقشه های شیطانی خود را عملی سازند.
بعقیدۀ من بوجود آمدن مذاهب مختلف اسلامی یک امر اجتهادی است و یک برداشتی از تعاریف کلی احکام اسلامی که بوسیلۀ علمای بزرگ اسلام در قرون گذشته بوده است که در این برداشت احتمال وجود اشتباه نیز موجود می باشد، چون همۀ آن علما انسان هستند و انسان نیز جایز الخطاست و کمال مطلق نیست چون این خدای یگانه
حضورج. 22صفحه 37
است که کمال مطلق است نه ما انسانهای آفریدۀ او. لذا بهتر است که علمای اسلام در قرن حاضر با توجیه طرفداران و پیروان خود و آگاه نمودن آنان نسبت به این مسئله خطیر در جهت تحکیم و برقراری وحدت فیمابین اقدام نمایند.
از تهمت و افترا زدن به همدیگر جداً خودداری نماییم، که امام خمینی رحمت الله علیه بارها و بارها در سخنرانی هایشان و پیامهایشان به این مسئله حساس بسیار تأکید نمودند.
وحدت اسلامی تأکیدی بر ناتوانی قدرتهای شیطانی و استکباری در برابر قدرت مسلمانان متحد می باشد و امام خمینی نیز این قدرت یگانه را همواره به رخ ابرقدرتهای جهانی می کشید.
و مهمترین عامل دیگر که از وحدت جلوگیری می کند، تبعیت سیاسی و فرهنگی کشورهای اسلامی از کشورهای غربی و استکباری است که جز ننگ و ذلت برای آنان چیز دیگری به ارمغان نمی آورد.
وابستگی های سیاسی و فرهنگی عامل کوبنده ای بدست کشورهای استعماری شده که همواره با آن بر فرق مسلمانان می کوبند تا به اهداف پلید و شیطانی خود برسند و از کشورهای اسلامی و منابع آن بهره جویند، و اگر کشوری از کشورهای اسلامی برخلاف میل آنان عمل کند آنرا مانند جمهوری اسلامی ایران با خطرهای جدی و با تحریمهای اقتصادی و سیاسی و تسلیحاتی روبرو خواهند ساخت.
جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام
حضورج. 22صفحه 38
راحل خمینی کبیر اولین کشور اسلامی است که در منطقه و جهان پرچم مخالفت با سیاستهای شیطانی و استکباری آمریکا و صهیونیست جهانی برافراشت که باعث تحرک سایر کشورهای اسلامی و ملل مسلمان در سراسر جهان شد. این در حالی است که ایران در زمان شاه از جمله کشورهای بسیار نزدیک و متحد آمریکا و اسرائیل بود و مهمترین پایگاه برای آنان در منطقه خاورمیانه بشمار می رفت. که با پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی بندهای وابستگی و تبعیت سیاسی و فرهنگی به غرب و صهیونیستها از هم گسسته و آزاد گشته و این یک معجزه بود که با درایت و شهامت و سیاست امام خمینی بوقوع پیوست و عزت و عظمت و سربلندی را برای مردم ایران و تمامی مسلمانان جهان در پی داشت. که نشانۀ بحق قدرت مسلمانان در برابر ناتوانی و ضعف مستکبران و دشمنان اسلام به شمار می رود.
حضور: تأثیر افکار و اندیشه های امام راحل بر شعله ور شدن انتفاضه و قیام مجدد فلسطینیان و همچنین تأثیر آن بر بیداری وجدان مسلمانان و پشتیبانی آنان از انتفاضه و مردم فلسطین را چگونه ارزیابی می کنید؟
استاد بعدرانی: سؤالی بسیار زیبا و حساس است. اما جواب بر آن بسیار روشن و
حضورج. 22صفحه 39
صریح است و نیازی به بیان ندارد چرا که همه بر این امر واقف هستند که این امام خمینی(ره) بود که این قیام و وجدان خفته نزد فلسطینیان و مسلمانان را بیدار نموده است. جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خمینی پیشگام تمام کشورهای عربی و اسلامی در پشتیبانی و حمایت بی دریغ از انتفاضه و مردم فلسطین است و جا داشت که کشورهای عربی از ایران در این مورد سبقت می جستند چرا که فلسطین سرزمین عربی اسلامی است نه ایرانی اسلامی. و کشور عربی سوریه به رهبری حافظ اسد تنها کشور عربی است که همگام با جمهوری اسلامی ایران در این راه گام برمی دارد و می توان گفت میان این دو کشور دوست و برادر در این امر مهم و استراتژیک یک مسابقه وجود دارد که این مسابقه عزت و سربلندی برای اعراب و مسلمانان را در پی دارد.
همکاری نزدیک و تنگاتنگ بین دمشق و تهران در زمینه حمایت و پشتیبانی از مردم فلسطین و قیامشان مهمترین عامل در جلوگیری از روکردن کشورهای عربی و اسلامی به آمریکا و اسرائیل و افتادن آنان در آغوش توطئه های پلیدانه و دسیسه های شیطانی آنان است که باعث نادیده گرفتن حقوق مردم فلسطین خواهد شد.
امام خمینی(ره) با اعلام و طرح شعار وجوب حمایت مسلمانان از قیام و حقوق مردم مظلوم فلسطین، چند هدف را دنبال می کرد:
- اول اینکه مسئلۀ فلسطین متعلق به تمامی مسلمانان جهان است و منوط به یک گروه خاصی نیست.
- دوم جلوگیری از ضعیفتر شدن جبهه و موقعیت مسلمانان در قبال دشمنان اسلام که در رأس آن آمریکا و اسرائیل است.
- سوم وادار نمودن جهان عرب و کشورهای اسلامی جهت مقابله و ستیز با دسیسه های استکبار جهانی و حمایت و پشتیبانی از مقاومت های اسلامی در لبنان و فلسطین.
از این رو بود که حزب الله لبنان تاب مقاومت در برابر توطئه های آمریکا و اسرائیل را پیدا کرد و جهت وارد ساختن ضربه های مهلک و حساس به نیروهای متجاوز و اشغالگر قدس و حامیان آنان در لبنان و فلسطین قدرتمند شد.
حضور: تأثیر اندیشه ها و افکار امام راحل بر روند مقاومت و انتفاضه در درون سرزمینهای اشغالی چه بوده است؟
استاد بعدرانی: تأثیر فراوانی داشته، امام خمینی از سالهای پیش از 1948 در راه روشن نمودن اذهان مسلمانان بخصوص مردم مسلمان ایران جهت حمایت از حقوق مردم فلسطین و تربیت نسلهای جوان در این راه، تلاش فراوانی انجام داده که این تلاش به فلسطینیان نیز منتقل شد و باعث بیداری آنان
حضورج. 22صفحه 40
گردید.
برخورد و تضاد میان اسلام و یهودیان صهیونیست از زمان رسول اکرم(ص) سرچشمه می گیرد، از آن زمان بود که همواره جنایتکاران در صدد ایجاد تفرقه میان مسلمانان بودند و شاهد بر این مدعی فتنۀ یک یهودی بنام شعث بن قیس در میان اوس و خزرج بود، آنجا بود که خداوند منان آیۀ شریفه و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرقوا را نازل کرد.
البته اینگونه توطئه ها و خیانتها از جانب صهیونیستها به اینجا خاتمه نیافت بلکه ادامه داشت و دردسرهای زیادی برای رسول خدا(ص) بوجود آوردند.
از این رو امام خمینی(ره) با اعلام مسئولیت تمام مسلمانان در مورد فلسطین از زمانیکه در قم و سپس در نجف اشرف و پس از آن در تهران بودند مسئلۀ ستیز با صهیونیستهای غاصب را دنبال کرد، و نهال این اندیشه در اذهان جوانان مسلمان پرورش پیدا کرد و امروزه ما شاهد به ثمر رسیدن این اندیشه ها و افکار در درون و برون سرزمینهای اشغالی هستیم. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی و پشتیبانی آشکار نظام اسلامی از قیام مردم فلسطین و پیشگام شدن مردم ایران در جهت حمایت و پشتیبانی و کمک به مردم مسلمان فلسطین، جوانان فلسطینی با جرأت و قدرت در جهت ستیز و مبارزه با اشغالگران غاصب وارد صحنه پیکار شدند.
امروزه فشارهای وارده بر آمریکا و اسرائیل و شعله ور شدن روز به روز آتش خشم
حضورج. 22صفحه 41
انتفاضه و قیام اسلامی مردم فلسطین، از پیامدهای افکار و اندیشه های امام خمینی است. که همواره مجاهدین و رهبران مسلمان فلسطینی خود را پیرو آن افکار و ایده ها و اندیشه ها می دانند و درس آموخته اند.
حضور: حمایت شرافتمندانه کشور دوست و برادر سوریه از انقلاب اسلامی از روزهای اول و در سالهای جنگ تحمیلی باعث اوج گیری روابط برادرانه و دوستانه میان تهران و دمشق گردیده است، این روابط را امروزه چگونه ارزیابی می کنید؟
استاد بعدرانی: هیچ عبارتی و یا تفسیری در مورد روابط ایران و سوریه زیباتر از آنچه که شما بیان کردید وجود ندارد. حقیقتاً روابطی شرافتمندانه و برادرانه و دوستانه است که خدا را شکر می گوییم.
اما سیاستی که سوریه به رهبری حافظ اسد در این مورد در پیش گرفت مبنی بر حقیقت و واقعیت بوده و هست و یک سیاست منحصر به فرد در جهان عرب و اسلام بوده است. از آغاز انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) سوریه همواره از آن حمایت و پشتیبانی می کرد و ایستادن دمشق در کنار تهران در سالهای جنگ تحمیلی شاهدی بر این مدعاست. این مسئله سبب گسترش روند روابط میان دو کشور دوست و برادر گردیده است.
سوریه در حقیقت باید چنین تصمیمی و سیاستی اتخاذ می نمود چون منطق اسلامی و انسانی چنین حکم می کند؛ اگر تصمیم دیگری اتخاذ می کرد بر خلاف عقل و منطق بود، سوریه باید در کنار جمهوری اسلامی ایران باشد چرا که اینجا در ایران اسلام راستین و ناب محمدی است و بر این اصل بود که همواره از انقلاب و مردم ایران دفاع و حمایت می کند خصوصاً در سنوات جنگ تحمیلی. سرزمین ایران از قرنهای گذشته مرکز اشاعۀ فرهنگ اصیل اسلامی در جهان بوده که با آمدن حکمرانانی جاهل و منحرف برای مدتی از جهان اسلام دور ماند، که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) بار دیگر این مرکز تشعشع نور اسلام ناب محمدی به سرتاسر جهان، بازگشت. بر تمامی مسلمانان و اعراب است که از این نور هدایت، حمایت و پشتیبانی کنند نه اینکه در خاموش کردن آن تلاش کنند. بلکه باید با تمام نیرو و توان سعی و تلاش نمایند تا این نور همچنان روشن مانده و شعله ورتر شود. چون این نور هدایت متعلق به تمام مسلمانان است، نه فقط به ایران و ایرانیان.
حضورج. 22صفحه 42