بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدالله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله طیبین الطاهرین
در این سالهای پس از رحلت رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی و پدر بزرگوار ملت های مظلوم، حضرت امام خمینی سلام الله علیه راه او به برکت رهبری شاگرد معظم ایشان حضرت آیة الله خامنه ای ادامه یافته و ذکر او در تمام محافل عشاق عدالت باقی است. چرا که او عزیز بود به عزت الهی و هر که به عزت الهی عزیز باشد به لقای الهی جاوید است. ولی حاملان معصوم وحی الهی فرمودند که: «اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمة لا یسدها فی شیء» که مصداق عالم الهی را به شکرانه نعمت خدا با تمام وجودمان یافتیم و افسوس بی کران، که معنای کلام حبیب خدا به خون دیده و دل یافتیم. و اگر نبود درس قرآن که ذکر، ما را به حضور می برد و ذکر خدا بگویید، و خود را در محضر او بدانید، راهی برای تحمل درد فراق و داغ فقدان آن پیر و مراد نمی یافتیم، که با ذکر و یادآوری او این غم دمادم نو، فرو می نشیند. گویی حضرتش لحظه ای در جمع ما حاضر گشته دمی با ما می نشیند.
و چه بهتر که ذکر او همراه و قرین با تذکار اندیشه ها و آرمان های او باشد که عمری در پیشبرد آن کوشید و در نشر آن خروشید. لذا تحقیق و تحلیل افکار و اندیشه های حضرتش در کنار مجالس سوگواری ضروری به نظر می رسد. خداوند همگان را در همه این امور یار باشد.
جمعیت زنان جمهوری اسلامی ایران به همین خاطر از چهلمین روز رحلت آن روح بلند در تبیین نظرات علمی و سیره عملی آن حضرت همت گماشت و امیدوار است همچنین این افتخار شامل حالش باشد. اهدافی که این جمعیت از برپایی چنین گردهمایی هایی دنبال می کند، فواید و نتایج پر اهمیتی است که از تحقیق در اندیشه های
کتابمجموعه مقالات چهارمین سمینار بررسی سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(س) خرداد 1373، تهرانصفحه 7
ناب و شیوه های عملی آن حکیم یگانه انتظار می رود. همچون شناخت اصول و پایه های فکری انقلاب اسلامی و انگیزه های بنیانگذار و رهبر خردمند آن در آغاز نمودن و استمرار بخشیدن این حرکت حیات بخش و اهدافی که این انقلاب در مقاطع گوناگون حیات خود به سوی آن در حرکت است ما را یاری خواهد کرد تا در آینده انقلاب بیش از پیش در راه رسیدن به آن آرمانها تلاش نماییم. از آنجا که حضرت امام(س) در ابعاد گوناگون علوم اسلامی چون تفسیر، فقه، اصول، فلسفه، عرفان، اخلاق و تاریخ اجتماعی ـ سیاسی اسلام مخصوصاً تاریخ دوران ائمه اطهار علیهم السلام صاحب نظر بوده اند، از جمیع این علوم در امر هدایت جامعه و رهبری نهضت عظیم خویش علیه کفر و جهل بهره جسته اند و به همین جهت با دقت در نظرات ایشان و با بررسی آثار گفتاری و نوشتاری آن بزرگوار در طول حیات پر برکت علمی و سیاسی آن عزیز، مشاهده می کنیم که فرمایشات ایشان راهگشای تحقیقات جدیدی در علوم اسلامی می باشد. چه بسیار عباراتی که از آن مفسر کبیر قرآن و سنت، بر جای مانده است که شرح و ترجمه آیات و روایات پربار تشیع علوی است و با دقت در این شرح ها و ترجمه ها به نکات بدیعی در فهم آیات و احادیث ائمه(س) برمی خوریم که همین دقت نظرات ایشان راهی در مقابل محققین علوم اسلامی می گشاید تا با تردیدی نوین، به منابع حیات معنوی بشریت، یعنی قرآن کریم و ادعیه و روایات بنگرند. برای نمونه به رساله حضرت امام(س) در بحث «لاضرر» مراجعه فرمایید و بنگرید که معنای بدیع ایشان از روایت «لاضرر و لاضرار» زیربنای بخشی از فقه حکومتی اسلام را تشکیل داده است. ایشان با اعتماد به موازین فقه می فرمایند که مقصود رسول اکرم(ص) از این جمله، همان اعلام دستورالعمل عام در حکومت اسلام است که هیچ کس حق ندارد در اموال خویش به گونه ای تصرف کند که موجب ضرر و زیان دیگران گردد و یا گفتار مشهور ایشان که «هر کس بگوید من» این «من» شیطان است. آیا دری تازه گشوده نمی شود که از مجموع آیات و روایات چنین برداشتی داشته باشیم که شیطان خود ماییم؟ چنانچه حضرتش در جواب این سؤال که آیا شیطان ملائکه است یا جن؟ همین را فرمودند. و یا در کلمات ایشان به مسایل جدید و موضوعات نوینی برمی خوریم که تحقیق در آن موضوعات به فهم فرهنگ اسلام و فهم اسلام شناسان غنیٰ می بخشد.
موضوع مشهور «مصلحت نظام اسلامی و دخالت آن در فتوی» از این قبیل است. حضرت امام(ع) نمی فرمایند مصلحت نظام اسلامی از ویژگی های است که حاکم اسلامی فقط باید آن را رعایت کند بلکه تأکید دارند مصلحت نظام از موضوعاتی است که در فتوای حاکم اسلامی تأثیر می گذارد و حاکم اسلامی باید آن را در فقه خویش دخیل
کتابمجموعه مقالات چهارمین سمینار بررسی سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(س) خرداد 1373، تهرانصفحه 8
بداند و حفظ نظام اسلام را با اهمیت آن موضوع فقهی قلمداد کند و سپس طبق فقه و نظرات فقهی خویش حکومت کند.
از دیگر مسائل مطرح شده توسط امام(س) تأثیر زمان و مکان به عنوان دو عنصر تعیین کننده در فقه اسلامی و رابطه میان موضوعات فقهی و احکام آنها و چگونگی تفسیر احکام به تبع تفسیر موضوعات است، در عین حالی که برخی موضوعات فقهی دارای احکام خاص خود می باشند و تفسیری در آنها راه ندارد. و باز می توان به مقدمه وصیتنامه سیاسی ـ الهی حضرت امام اشاره کرد که در شرح حدیث شریف ثقلین می فرمایند: قرآن و عترت از هم جدا نیستند و تا قیامت باهمند و هر گاه یکی مهجور بوده، دیگری نیز از میان مردم رفته است و هرگاه یکی مطرح شده دیگری نیز با او وارد زندگی مسلمین گردیده است. به این ترتیب حضرت امام(س)، موضوعی را مطرح می کنند که خود، محور یک تحقیق عظیم اجتماعی از قرن اول هجری و رحلت رسول اکرم(ص) تا به امروز است.
اینجانب از اندیشمندان محترم و متفکرین گرامی خواهشمندم هر چه بیشتر در میان آثار گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی ایشان از سویی و کتب فقهی، عرفانی و اخلاقی آن حضرت از سویی دیگر به کاوش پرداخته و علاوه بر تبیین نظرات آن حکیم یکتا در مسائل مختلف مورد بحث و مفید برای جامعه کنونی و آیندگان تشنۀ شناخت راه خمینی کبیر، بنگرند و ببینند که چگونه تحقیق در کلام آن عارف فرزانه، راه ورود به تحقیقات اساسی در موضوعات نوین علوم اسلامی است. چرا که هیچ محققی برای شناخت نظرات و دیدگاههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اسلام نمی تواند خود را بی نیاز از درک عمیق آن نابغۀ دوران بداند.
والسلام علیکم و رحمةالله و برکاتة
زهرا مصطفوی
دبیر کل جمعیت زنان جمهوری اسلامی ایران
خرداد 1373
کتابمجموعه مقالات چهارمین سمینار بررسی سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(س) خرداد 1373، تهرانصفحه 9
کتابمجموعه مقالات چهارمین سمینار بررسی سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(س) خرداد 1373، تهرانصفحه 10