مفهوم انسان در اندیشه امام خمینی(ره)
حجت الاسلام و المسلمین دکتر داود فیرحی
در اندیشه امام خمینی(ره)، «انسان کامل» همان انسان اسلام کامل است که الگوی کاملش پیامبر اسلام(ص)، علی(ع) و امام عصر(عج) است. درست به همین دلیل است که امام(ره) در تحلیل انسان شناسانه خود به منابع و نصوص دینی ارجاع می دهد و از قرآن و سنت معصومین(ع) برای کشف قوای ذاتی و استعدادهای درونی انسان یاری می جوید ؛ زیرا به نظر او، یک انسان کامل، یک انسان اسلامی و به تمام معنا مسلمان است.
انسان در اندیشه اسلامی، غیر از بشر است و شاید بتوان گفت که انسانیت بیشتر ناظر به بُعد فرا مادی و فرا طبیعی انسان بوده باشد و از این جهت است که مفهوم انسان و ارزشها و حقوق او در اندیشه اسلامی، متفاوت از حقوق بشر در مکاتب مادی است.
فطرت نورانی انسان در اندیشه امام(ره) نقطه عطفی است که نتایج تحلیلی و اجتماعی مهمی دارد. این امر خارجی، بسته به تربیت درست و یا غلط ممکن است بازدارنده یا شکوفنده باشد.
تحلیل مفهوم انسان در اندیشه امام خمینی(ره) شاید نقطه عزیمت مناسبی برای درک و توضیح دیدگاههای اجتماعی، سیاسی و حقوقی این فقیه و فیلسوف معاصر بوده باشد. اما مقاله حاضر فرصت تبیین این رابطه را نداشته و به اختصار به توصیف مفهومی انسان در اندیشه حضرت امام(ره) بسنده کرده است.
کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 130