عدالت و کرامت انسان
سرکار خانم آمنه جلالی هفشجانی
اساسی ترین رکن کمال و سعادت جامعه بشری بعد از خداشناسی و خداپرستی، تحقق عدالت در حیطه فردی و اجتماعی برای دستیابی به کرامت انسانی است و اوّلین شرط تصعید روح و مهار غرایز سرکش آدمی، قرار گرفتن در شاهراه عدالت است. از این رو، هم عدالت و هم کرامت انسانی اگر بر اساس مبادی و مبانی فلسفی و الهی شکل نگیرد، متزلزل و ناپایدار و نسبی گرایانه خواهد بود. همچنین سخن گفتن از کرامت انسانی بدون شناخت حقیقت وجودی انسان و ابعاد اصیل و غیر مادی انسان، بی معنا و عقیم خواهد بود. همچنان که سخن گفتن از کرامت بدون تحقق عدالت، ساختن بنای بی مبنا است و عدالت نیز بدون اتّکا به مبانی دینی و الهی سخنی بی معنا است. از این جهت، در جامعه بی عدالت، هیچ تضمینی برای رعایت عزت و کرامت و حقوق انسان، و برقراری نظام فضیلت مدار وجود ندارد. بنابراین، یکی از مشخصه های جامعه قرآنی کرامت مداری و عدالت خواهی است.
از این رو، این مقوله با مفاهیم اساسی دیگر مثل: مفهوم ابعاد وجودی انسان، مقام و شأن واقعی و حقیقی انسان، کمال انسانی، رابطه انسان با خدا و غایت مندی خلقت انسان، مرتبط و پیوسته است.
بنابراین، نقش آموزه های حیاتی در تأمین کرامت انسانی نظیر: آزادی، عدالت خواهی، آگاهی و رشد فکری، تزکیه معنوی، اجتناب از سلطه پذیری و عبودیت غیر، پرهیز از خودپسندی و دنیاگرایی و ظلم ستیزی، مبارزه با هواهای نفسانی، و نیز دین داری، قابل تفسیر و دفاع و غیر قابل انکار است.
کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 71