ارزش و جایگاه انسان در نظام هستی با محوریت کرامت انسان

ارزش و جایگاه انسان در نظام هستی‏ با محوریت کرامت انسان

جناب آقای حسنعلی مشهدی

جناب آقای حسین صالحی

‏در دین مقدس اسلام، انسان دارای‏‎ ‎‏جایگاه ویژه ای می باشد؛ ولی این جایگاه به طور بالقوه برای وی دیده شده است. رسیدن به‏‎ ‎‏این جایگاه که مقام عالی و برتر است، مشروط به رعایت اصول و همچنین تلاش و حرکت در‏‎ ‎‏آن جهت است. زمانی که از موضوع کرامت برای انسان صحبت می شود، اشاره‏‎ ‎‏به بعد معنوی و روحانی و به عبارتی، وجود غیر مادی وی می باشد؛ چون برای روح و روان‏‎ ‎‏کرامت متصور است و ضمیر آدمی قابلیت رشد و تعالی تا حد اعلا را دارد‏‎.‎

‏کلمه «کریم» و مشتقات دیگر باب کرامت،‏‎ ‎‏در زبان قرآن بر خداوند سبحان اطلاق شده است‏‎ ‎‏و خدای سبحان انسان را به عنوان نوع‏‎ ‎‏کریم معرفی کرده است؛ ﴿‏لَقَدْ کرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْنَاهُمْ فـی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنْ الطَّیبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَی کثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلاً‏﴾. (اسراء / 70)‏

‏انسان بر جمیع موجودات جهان فضیلت‏‎ ‎‏دارد. خداوند بعد از آفرینش و افاضه روح الهی به او چنین فرمود: ﴿‏فَتَبَارَک الله أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ‏﴾. (مؤمنون / 14) این آفرین گفتن فقط جهت افاضه روح الهی است وگرنه در سایر‏‎ ‎‏شئون، حیوانهای دیگر با انسان از لحاظ تطور نطفه و علقه و مضغه و جنین و مانند‏‎ ‎‏آن شریکند و خدای متعال کرامت انسان را فقط در سایه علم و عمل صالح می داند. در این مقاله به شرح بیشتر موضوع و‏‎ ‎‏نمونه های عملی در سیره پیامبر اعظم(ص) و همچنین زندگی امام خمینی(ره) پرداخته‏‎ ‎‏شده است.‏

‎ ‎

کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 62