انسان و حق تعیین سرنوشت
دکتر علی نقی امیری
بهره مندی از نیروی اراده و اختیار، ویژگی اختصاصی انسان است؛ یعنی از میان تمام موجودات تنها انسان است که چنین قدرت فوق العاده ای دارد و می تواند سرنوشت خود را به دست خودش رقم بزند. البته سایر موجودات نیز متناسب با جایگاه خود در نظام هستی از قدرت اندکی برای گزینش و انتخاب برخودارند؛ ما کاملترین مرحه اختیار که امکان گزینش آگاهانه و هدفمند در دو جهت حق یا باطل را فراهم ساخته و بار سنگین تکلیف را به همراه می آورد،تنها به انسان تعلق دارد. بنابراین ازهمین ویژگی می توان برای معرفی انسان در مرحله اجمالی استفاده کرد و او را به فاعل مختار تعریف کرد.
در این مقاله، مسأله اختیار داری انسان در مکاتب مختلف مطرح گردیده است و در ادامه با نقد نظریات جبرگرایی، جریان اختیارداری در بُعد فردی و اجتماعی زندگی بشری مورد بررسی قرار گرفته و چگونگی تعیین سرنوشت انسانی و نیز ایجاد نظام تعلقات اجتماعی تبیین گردیده است.
کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 52