ملاک و معیار کرامت انسانی از دیدگاه امام(ره)
حجت الاسلام و المسلمین سید محمدرضا شریعتمدار
شناخت انسان و ماهیت او، در زمره مهمترین مباحث هستی شناسی است؛ چنانکه بیشترین تأثیر را در دیدگاه اندیشمندان نسبت به مسائل سیاسی ـ اجتماعی دارد.
مسأله کرامت و معیارهای آن، یکی از اساسی ترین موضوعات در مباحث انسان شناسی است که در مورد آن اندیشمندان به ارائه نظریات خود پرداخته اند. در این نوشته، ابتدا با بررسی مفهومی واژه کرامت، دیدگاههای مختلف در مورد کرامت انسانی را مطرح می نماییم و سپس دیدگاه امام(ره) را درباره ملاکهای کرامت انسان بررسی می کنیم.
و در پاسخ به این سؤال که امام خمینی(ره) ملاکهای کرامت انسانی را چه می دانند، نظر ایشان را در خصوص دیدگاه اندیشمندان غرب در خصوص کرامت انسانی بررسی خواهیم کرد.
نگارنده بر این اعتقاد است که نگاه امام خمینی(ره) نسبت به انسان و کرامت مندی او موجب نگرش و برداشت ویژه ایشان از فقه، مسائل سیاسی، اجتماعی و دین شده است و امام(ره) برای مردم نقش ویژه ای در سیاست قائل شده اند. در مورد ملاک کرامت از دیدگاه امام(ره) می توان گفت: گرچه کرامت در همه انسانها مشترک است، ولی کرامت انسان معلق بر ادای وظیفه خلافت او است و اکمل کرامات در انسانهایی است که با به فعلیت رساندن ملکات، مراتب کمال را طی کرده باشند.
کتابمجموعه آثار همایش امام خمینی و قلمرو دین«کرامت انسان»: مجموعه مقالات، تهران: خرداد 1386صفحه 30