در حضور یار
غرفه ساده مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی در پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاریها در انتهای شبستان مصلی قرار داشت و کمتر به چشم می آمد، اما در طول یک هفته برگزاری نمایشگاه روزهای شلوغ و پر رفت و آمدی را تجربه کرد و میزبان بسیاری از عاشقان و علاقه مندان امام خمینی بود.
غرفه مؤسسه، مزین به جمله‌ای از رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران بود: «روزنامه برای همه مردم است و همه مردم در آن حق دارند.»، جمله‌ای که مهمانان غرفه نظر خود را در باره آن بیان کردند و نیز به این پرسش پاسخ دادند که مهمترین ویژگی شخصیت یا اندیشه حضرت امام که اکنون اولویت بیشتری برای پرداختن به آن وجود دارد، چیست و چطور می توان تصویر حقیقی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را برای نسل جوان ترسیم کرد.
چهره های مختلف سیاسی، فرهنگی و هنری و فعالان عرصه مطبوعات، نظرات خود را در این باره بیان کردند و چندخطی به یادگار در دفتر یادبود غرفه نوشتند.
در طول برگزاری نمایشگاه، مسئولان نشریات مختلف مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی در غرفه مؤسسۀ حاضر شدند و ضمن پاسخگویی به پرسشهای مطروحه، در باره حوزه مسئولیت خود توضیحاتی بیان کردند. دکتر منوچهر اکبری و دکتر ابوالفضل مروی از فصلنامه حضور، حجت الاسلام علی اصغر سعادتی از گاهنامه قرار، حسن احمدی از ماهنامه سیب و سیامک سرمدی از هفته نامه دوست کودکان در شمار این مسئولین بودند.
در نشست خبری با مسئولین نشریات مؤسسه، دکتر اکبری (قائم مقام سر دبیر مجله حضور) با اشاره به اینکه شناخت شخصیت امام، تمام نمی شود اظهار داشت مجله حضور که با نظر
حضورج. 66صفحه 195
حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی و تلاش دکتر حمید انصاری، به منظور تبیین و تحلیل اندیشه ها و آراء امام خمینی تأسیس شد با توجه به سیاستهای مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، به صورت فرا جناحی عمل می کند و در اختیار هیچ طیف و گروه خاصی نیست و همه کسانی که به امام خمینی و نظام جمهوری اسلامی علاقه مندند می توانند مقالات و آثار خود را برای چاپ و انتشار به این فصلنامه ارسال دارند.
وی 65 شماره مجله حضور را نوعی دائرﺓ المعارف انقلاب اسلامی و امام خمینی دانست که هر روز با همت نویسندگان متعهد به راه امام خمینی و انقلاب اسلامی، پر بارتر می شود.
دکتر مروی (مسئول تدوین و امور اجرایی حضور) گفت: فصلنامه حضور از سال 1369 تأسیس و اولین شماره آن در خرداد ماه سال 1370 همزمان با دومین سالگرد رحلت ملکوتی حضرت امام، منتشر شد. نام حضور یاد آور حضور همیشگی افکار نورانی امام خمینی در جامعه است. از همان آغاز کار نیز بسیاری از متفکران و محققان پیرو خط امام در جهت راه اندازی و انتشار مجله، بدون هیچ چشم داشتی آمادگی خود را برای همکاری اعلام داشتند از جمله استاد فاطمی‌نیا، شهید آوینی، دکتر آئینه وند، استاد علی معلم و...
همچنین اکثر مسئولین کشور و شاگردان و یاران حضرت امام و نزدیکان و بستگان ایشان به این مجله، توجه دارند و آثاری از آنان و نیز از استادان و متفکران و شخصیتهای خارجی در مجله حضور چاپ شده است. عـــلاوه بر اینها مصاحبه های متعددی با چهره های معروف فکری، فرهنگی، سیاسی و انقلابی جهان درباره شخصیت و اندیشه حضرت امام صورت گرفته و در این فصلنامه به چاپ رسیده است. با این وجود، مخاطب مجله حضور تمامی اقشار جامعه هستند و در واقع محتوای فصلنامه، مخصوص قشر و گروه خاصی نیست بلکه جنبه عام دارد. در کل می توان گفت این فصلنامه بیانگر و منعکس کننده بخش کوچکی از اندیشه های دریایی حضرت امام است که:
آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید
حسن احمدی (سر دبیر نشریه سیب) گفت: قرار است نشریه سیب در حوزه کودک و
حضورج. 66صفحه 196
نوجوان به کار بپردازد اما با دیدی عمیق تر نسبت به سایر نشریات مشابه. مخاطبان سیب باید بیشتر در مدارس با این نشریه آشنا شوند. ما عقیده داریم دانش آموز خود باید انتخاب کند و انتخابش محدود به یک نشریه نباشد.
وی توزیع نشریات را در ایران نامناسب خواند و افزود: دکه های روزنامه فروشی بیشتر از آنکه به فروش روزنامه بپردازند، آدامس و سیگار می فروشند و نشریاتی از جنس سیب را هم آنقدر بد قرار می دهند که مخاطب با این نشریه آشنا نمی شود.
علی اصغر سعادتی (مدیر مسئول گاهنامه قرار) این نشریه را نشریه ای ادبی هنری بر اساس دیدگاههای رهبر کبیر انقلاب اسلامی توصیف کرد و افزود: مخاطب قرار در درجه اول هنرمندان، شاعران، ادبا و کلیه اصحاب فرهنگ و هنر هستند و بعد نسل جوانی که به هنر به طور عام علاقه دارند.
وی اضافه کرد: یکی از ابعاد ناشناخته شخصیت حضرت امام بعدی هنری و ادبی ایشان است. ایشان یک شاعر و یک عارف صاحب سبک بودند. نسل جوان چون حضور فیزیکی رهبر کبیر انقلاب اسلامی را درک نکردند ممکن است تصویر کاملی از ایشان نداشته باشند. ما معتقدیم آنچه در درون کشور از آثار ادبی و هنری تولید می شود به نحوی نشأت گرفته از فکر و اندیشه حضرت امام است.
سیامک سرمدی (از سر دبیران هفته نامه دوست) اظهار داشت: مخاطب نشریه دوست گروه سنی کودک هستند. این نشریه به صورت لطیف و در قالب داستان، شعر، خاطره، جدول و مصاحبه در باره اندیشه های حضرت امام برای فهم سنی کودکان منتشر می شود.
وی شکل ظاهری و قطع مجله دوست را متناسب با سلیقه کودکان دانست و فروش مجله را مناسب و خواند و گفت: ما بعضی از شماره های مجله دوست را حتی در آرشیو خود هم نداریم.
اما از چهره های سیاسی و مطبوعاتی، افرادی چون: حجت الاسلام و المسلمین ابوترابی (نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی)، محمد عطریانفر، زهرا اشراقی، علی تاجرنیا، سید مرتضی نبوی (مدیر مسئول روزنامه رسالت)، سید محمدرضا خاتمی (مدیرمسئول ماهنامه آیین)، الهه
حضورج. 66صفحه 197
کولایی(نماینده مجلس ششم و استاد دانشگاه)، زهرا منصوری، الیاس حضرتی (مدیرمسئول روزنامه اعتماد)، عبدالله رمضان زاده (سخنگوی دولت سابق)، کریم ارغنده پور (روزنامه نگار)، سید مصطفی تاج زاده، حجت الاسلام و المسلمین سید هادی خامنه‌ای (مدیرمسئول روزنامه حیات‌نو)، علیرضا رحیمی آزاده، محمدجواد مظفر، دکتر عارف (عضو هیأت مدیره بنیاد باران)، حسین بی غم، ابو اسامه (نماینده حماس در ایران)، لطف الله میثمی (مدیر مسئول ماهنامه چشم انداز ایران)، دکتر امیدوار رضایی، نعمت احمدی (حقوقدان)، عبدالله ناصری (عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا)، حجت الاسلام شریعت سبزواری (مدیرمسئول نشریه معرفت) و دکتر احسان شریعتی (فرزند دکتر علی شریعتی) از غرفه دیدن کردند.
بخشهایی از اظهارات بازدید کنندگان غرفه مؤسسه در پی می آید.
خانم زهرا اشراقی( نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران): متأسفانه دیدگاه امام خمینی درباره مطبوعات تحقق پیدا نکرده است. اساس انقلاب ما سه موضع بود؛ استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی. به استقلالش رسیده‌ایم. ولی تا تحقق آزادی و جمهوری اسلامی به مفهوم مورد نظر حضرت امام(ره) خیلی راه در پیش داریم.
وی افزود: بسیاری از دیدگاههای حضرت امام در این دو بعد اجرایی نشده است. تبلیغ حضرت امام خیلی کار سختی هست. آن شناختی که من از ایشان دارم با شناختی که جامعه از وی دارد خیلی متفاوت است.این نشان می دهد که درتبلیغات خیلی ضعیف کار شده است. جوان امروزی با جوان دهه 60 خیلی فرق می کند. جوان دهه 60 تعبدی ایشان را قبول می کرد، ولی جوان دهه 80 تعقلی است. وی در ادامه پیشنهاد کرد فرصتی برای «امام شناسی» ایجاد شود تا کسانی که بنیانگذار جمهوری اسلامی را از نزدیک شناخته اند، پاسخ سؤالات نسل جدید را بدهند.
سید مر تضی نبوی(مدیر مسئول روزنامه رسالت): حضرت امام (ره) مظهر انسانیت و شجاعت بودند و لذا آنچه را حق تشخیص داده بودند، صریح بیان می کردند و این خود یک چهره نو، جوان و جذاب به ایشان می داد. انقلاب اسلامی یک نوآوری در عصر ما بود. تأسیس جمهوری
حضورج. 66صفحه 198
اسلامی، هدایت و رهبری جمهوری اسلامی، همه اینها نو است. به اندیشه حضرت امام ) در ابعاد مختلف که رجوع می کنیم، این نو بودن را می بینیم. پس به عنوان یک شخصیت مبتکر و نوآور امروز می توانند الگوی جامعه باشند.
الهه کولایی (نماینده مجلس ششم و استاد دانشگاه): مردم در حضور حضرت امام(ره) فاصله بین حرف و عمل احساس نمی کردند. ایجاد ارتباط با توده مردم برای برطرف کردن نیاز و خواسته مردم یکی از ویژگیهای بارز ایشان بود. از سوی دیگر امام به عنوان رهبر یک انقلاب سیاسی اجتماعی بر روی مردم تأکید بسیاری داشتند. این عنصر در جامعه‌ای مانند ایران یک عنصر بسیار مهم شمرده می شود.. تأکید امام بر رأی ملت در مسیر دموکراتیک شدن جامعه ایرانی بسیار اثرگذار و نافذ بوده است. اما طبیعتاً تحقق این آرمانها در جامعه ایرانی با موانع بسیاری مواجه بوده و مفهومش این است که ما باید برای تحقق آن آرمانها به تلاش هایمان ادامه بدهیم.
کولایی در دفتر یادبود نوشت: به امید ترویج فرهنگ امام خمینی(ره)، رهبری که مردم را هیچگاه فراموش نکرد و بر جایگاه آنها همواره تأکید و پافشاری داشت و به امید آنکه آرمانها و آرزوهای بلندش ایران و ایرانیان را به آرزوهای تاریخی و دیرپای آنها برساند.
سید محمدرضا خاتمی (مدیر مسئول ماهنامه آیین): مهمترین وظیفه نهادهای وابسته به امام این است که مشوق و مبلغ آزاد اندیشی باشند. بزرگترین جفا در حق امام این است که امام را محدود به یک فکر و جریان خاص کنیم. بزرگی امام خمینی(ره) هم در این است که همه سعی می کنند خودشان را به حضرت امام نزدیک و افکار خود را به ایشان منتسب کنند. این، در عین اینکه بزرگی امام خمینی را می رساند، نشانه این است که ایشان فراتر از تفکرات خاص سیاسی بودند. این وظیفه همه است که جهت گیریهای اساسی حضرت امام را استخراج کنند و این هم در یک زمان باز انجام می شود. نباید بترسیم اگر کسی در خصوص اندیشه های حضرت امام حرف جدیدی مطرح کند، چون چیزهای جدید زاییده می شود و عظمت ایشان بیشتر آشکار می شود. باید تلاش بیشتر کنیم آنچه را واقعیت انقلاب اسلامی هست، بگوییم.
حضرت امام به عنوان یک رجل دینی، در سیاست و در سرنوشت اجتماع وارد شد و راجع
حضورج. 66صفحه 199
به آن نظریه داشت. امام خمینی برای یک حکومت دینی نظریه داشت که متأسفانه نه تنها مهجور مانده، بلکه بعضاً به راههای دیگری هم کشیده شده است. با کمال تأسف اکنون به نحوی از دخالت دین در امور اجتماع صحبت می شود که نسل امروز ما زده می شود. این منظور حضرت امام نبود. به همین دلیل من مهمترین کار را امروز پرداختن به نظـــریه سیاسی ایشـان می دانم که به آن جفا می شود.
عبدالله رمضان زاده سخنگوی دولت سابق: از نظر نسل ما حضرت امام خمینی یک شخصیت چند وجهی و خاص داشتند. مهمترین ویژگی ایشان تأکید بر این اصل بود که اقامه حکومت و برپایی جمهوری اسلامی بدون حضور مردم بی معنی است. حضرت امام نظریه پردازیشان در باره حکومت را بر اساس مردم شکل دادند.
وی با اشاره به این جمله از فرمایشات امام مبنی بر اینکه «به نظر من روزنامه ها برای همه مردم است و همه مردم در آن حق دارند.» گفت: امام زمانی این جمله را گفتند که ما روزنامه خصوصی در کشور به ندرت داشتیم و روزنامه‌ها دولتی بودند و روزنامه هایی که از امکانات دولتی استفاده می کنند حتماً متعلق به همه مردم هستند و هرکس خلاف این را بکند، در واقع نوعی خیانت به مردم روا داشته. همه مردم در بیت المال کشور سهیم هستند و روزنامه هایی که از سهم عمومی استفاده می کنند باید چنین باشند.
امام بارها تأکید داشتند که این کشور متعلق به همه است و بارها در اوج درگیریهایی که از سوی گروههای مارکسیست و ضد انقلاب به مردم مناطق مختلف تحمیل شد، اعلام می کردند براساس آموزه های دینی، همه با هم برابرند. ایشان کشور را متعلق به همه ایرانیان فارغ از نژاد و مذهب و جنسیت می دانستند.
کریم ارغنده‌پور(روزنامه نگار)، در دفتر یادبود نوشت: مفتخرم از اینکه پرورش یافته در نسلی هستم که به حق نسل و دوران امام خمینی نام گرفته است. امام خمینی شخصیت جهانی و تعیین کننده و تاریخی دوران ماست. در عین حال همچنان مظلوم و برای بخش بزرگی از جامعه ناشناخته هستند. بخشی از تبلیغاتی که درباره ایشان می شود لزوماً با حقیقت ایشان یکسان نیست و
حضورج. 66صفحه 200
این یکی از بزرگترین ناگواریهای طرفداران حقیقی امام خمینی(ره) است.
ابو اسامه (نماینده جنبش حماس در ایران) نوشت: سلام خود و برادرانم خالد مشعل، اسماعیل هنیه و ملت فلسطین را به برادر عزیز و فاضل سید حسن خمینی (حفظه الله) ابلاغ می کنم و آرزو دارم که خداوند شما را در تنظیم و نشر آثار و افکار امام راحل موفق بدارد. امامی که خود و افکار و آثارش در دل همه فرزندان امت اسلامی ماندگار خواهد بود.
حجت الاسلام و المسلین سید هادی خامنه‌ای (مدیر مسئول روزنامه حیات نو) نوشت: باید تعامل بین دولت، مردم و مطبوعات همه جانبه باشد. مطبوعات حرف مردم را بگویند و دولت باید با مطبوعاتی برخورد کند که بازگو کننده حرف مردم نباشند نه آنانکه با دولت اختلاف سلیقه و اختلاف سیاسی دارند. امام نیز در کلامش همین را گفته است.
حضورج. 66صفحه 201
علیرضا رحیمی (آزاده و جانباز) در دفتر یادبود نوشت: نام حضرت امام خمینی(ره) در هر مکان و زمان نسیم خوش همه نیکی ها و ارزشهای انسانی و الهی را به مشام می رساند. حضور ارزشمند و باشکوه مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) در نمایشگاه نیز زنده بودن هویت و راه رسم امام و یاران وفادارش را به ارمغان آورده است. به امید اینکه تا آخر عمر در مسیر اسلام ناب محمدی(ص) به عنوان یار وفادار نهضت امام پایدار بمانیم.
اهل هنر هم حضور خاطره انگیزی در غرفۀ مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام داشتند و به زیبایی از رهبر کبیر انقلاب اسلامی سخن گفتند. بهروز افخمی، فاطمه راکعی، کیانوش عیاری، عمو زاده خلیلی، ابوالقاسم طالبی، مجید مجیدی و علیرضا افخمی.
بهروز افخمی، کارگردان فیلم سینمایی فرزند صبح، انگیزه اش از ساختن اثری درباره رهبرکبیر انقلاب اسلامی را ادای دین خواند: اگر امام نبود، شاید من امروز داشتم در آمریکا فیلم می ساختم. هر اقدام من درباره امام ادای دینی است نسبت به آن شخصیت بزرگ. زیرا امام من را در ایران ماندگار و مسیر زندگی ام را عوض کرد. اگر امام نبود بی شک من نیز بهروز افخمی امروز نبودم. امام به نسل من این باور را داد که در ایران بمانند و همین کشور را بسازند.
وی در ادامه پیرامون فیلم فرزند صبح گفت: مطمئناً ساختن یک فیلم درباره چنین شخصیت بزرگی کار سختی است و فیلم ساز را با مشکلات زیادی روبرو می کند. اما این فیلم کوچکترین کاری بود که من می توانستم انجام بدهم.
او درباره مشکلات فیلم به اعتراض ها نسبت به انتخاب بازیگران اشاره کرد: من اول می خواستم از نابازیگران استفاده کنم، اما مطمئناً بازی در نقش آن شخصیت ها کاری سخت تر از بازی در دیگر نقش هاست. به همین دلیل به سمت بازیگران حرفه‌ای و شناخته شده رفتم.
افخمی افزود: برای ساخت این فیلم نگذاشتم عجله خاصی ایجاد شود، چون باید فیلم با دقت تمام ساخته می شد.
وی با تشکر از مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی در باره ساخت فیلم گفت: این فیلم درباره کودکی حضرت امام(ره) است. امیدوارم روزی برسد که بتوانیم سالهای نزدیک به
حضورج. 66صفحه 202
انقلاب و بعد از آن را هم به تصویر بکشیم.
کیانوش عیاری نوشت: در جایی ایستاده‌اید که باید و باید مراقب باشید. برایتان آرزوهای خوب دارم.
فاطمه راکعی در دفتر یادبود ثبت کرد:
به آرزو، به تصور، به خواب می‌ماند به پرسشی که ندارد جواب می‌ماند
نگاه او، چه بگویم، به نهر جاری نور گل رخش به گـل آفتاب می‌مـاند
چه غم داشتیم اگر امام را داشتیم. بهشت اینجا بود، اگر افکار امام آنگونه که باید در جامعه ساری و جاری بود.
به امید روزی که چنین شود.
عموزاده خلیلی در دفتر یادبود نوشت: با احترام فراوان برای روح بزرگ حضرت امام(ره) که جمله آشنایشان در مورد حق مردم در مطبوعات هرگز از خاطر هیچ آزاداندیشی نخواهد رفت.
ابوالقاسم طالبی: مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) باید همانگونه که تاکنون بوده فراجناحی باشد و در آن از برخوردهای حزبی و سیاسی پرهیز شود که همه دوستداران حضرت امام مؤسسه را از خود بدانند و فکر نکنند به دلیل سلایق سیاسی، جایی در اینجا ندارند. مؤسسه باید هرسال چند اثر هنری ماندگار و حداقل یک فیلم درباره رهبرکبیر انقلاب اسلامی تولید کند تا جلوتر از سایر نهادها باشد. در واقع مؤسسه است که باید مردم را با این آثار هنری شگفت‌زده کند.
علیرضا افخمی (کارگردان و فیلمنامه نویس) با خوشحالی از حضور در غرفه مؤسسه گفت: درک و ظهور امام در زمان ما نعمتی بود که فکر می‌کنم الان جامعه امروز بخصوص جوان امروز از آن بی‌بهره است. شاید مسئولش هم خود ما باشیم که نتوانستیم درست حضرت امام و خصوصیات فرا انسانی ایشان را بشناسانیم. حتی خود ما که در زمان حیات ایشان بودیم عمق وجود
حضورج. 66صفحه 203
ایشان را درک نکردیم. حضرت امام خیلی شخصیت عظیم و بزرگ و پیچیده‌ای بود. ولی همان مقدار که می‌توانیم، باید تلاشمان را بکنیم. من خودم به سهم خودم آنقدر به حضرت امام ارادت دارم و مرید ایشان هستم، که فکر می کنم هر چقدر کار کنم برای ایشان کم کار کردم و ادای دین نشده است. امیدوارم مجموعه تلاشهای ما و شما باعث شود حضرت امام(ره) لااقل از این بابت که ما تلاشمان را کرده‌ایم از ما راضی باشند، نه از این بابت که حق مطلب را ادا کردیم.
افخمی درباره فیلم «فرزند صبح»، به کارگردانی برادرش (بهروز افخمی) و استفاده از بازیگران حرفه‌ای در آن افزود: فکر می کنم این موضع گیریهایی که الآن درباره سینما و بازیگران وجود دارد، در امام وجود نداشت. ایشان به شدت نگاه تخصصی را تأیید می کردند و از این جهت به شدت اهل تسامح بودند. من بعید می دانم امام بازیگری را برای ایفای نقشی نالایق می دانستند. فکر می کنم حق نداریم درمورد زندگی حضرت امام به هیچوجه این کار را بکنیم که امکان خلق اثر درست، هنری و سطح بالا درباره ایشان را از بین ببریم.
افخمی در دفتر یادبود هم اینطور نوشت: نام امام همواره قلب مرا می لرزاند. روحم را جلا می‌دهد و همه خاطرات خوش و لحظات سربلندی من و ملتم را به یادم می آورد. امام اصل ما بود و ما هر لحظه در پی اصل خویشیم و به اصل بر می گردیم، اگر این روزهای طولانی و کسالت بار بی امام تمام شود.
از مسئولان سابق و فعلی هم تنی چند مهمان غرفه شدند: دکتر غلامحسین الهام (وزیر دادگستری و سخنگوی هیأت دولت)، جهرمی (وزیر کار)، دکتر زاهدی (وزیر علوم)، بهبهانی (وزیر راه ترابری)، دکتر لنکرانی (وزیر بهداشت)، صفار هرندی (وزیر ارشاد)، حجت الاسلام حاج علی اکبری (رئیس سازمان ملی جوانان)، حجت‌الاسلام و المسلیمن پور محمدی (رئیس سازمان بازرسی کل کشور)، دکتر طیبی (رئیس جهاد دانشگاهی)، دکتر حسینی (رئیس دانشگاه پیام نور)، دکتر منتظری (رئیس سابق جهاد دانشگاهی)، دکتر عماد افروغ (رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم)، فلاحت پیشه، دکتر عباسپور تهرانی (رئیس کمیسیون آموزش عالی مجلس شورای اسلامی)، خباز، دکتر توکلی (نمایندگان مجلس)، عباس سلیمی نمین، دکتر سبحانی
حضورج. 66صفحه 204
(اقتصاددان)، حجت‌الاسلام و المسلین جعفریان (رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی)، سردار جعفری، محمدجواد زاده کمند (رئیس سازمان نظام وظیفه نیروی انتظامی) و طلایی (عضو شورای شهر تهران).
دکتر الهام در دفتر یادبود غرفه چنین نوشت: احیای گفتمان امام راحل که همیشه زنده است تا عدالت زنده است و تا حق به استقرار و حکومت تام برسد، رسالتی خطیر و سنگین است و مهمترین نیاز زمان و جامعه جهانی. در این مسیر خداوند یار و یاورتان باشد.
جهرمی، وزیر کار: حضرت امام(ره) بیشترین تأثیر را بر خودباوری مردم کشور و مسلمانان جهان داشتند، که در مقابل استکبار جهانی و هجمه‌های گوناگون فرهنگی خودشان را باور کنند. به نحوی که در مسائل اقتصادی اجتماعی فرهنگی اثرگذار باشند. بخش عمده فرمایشات حضرت امام ـ ضمن اینکه دین و خدامحوری را دنبال می کند ـ خود باوری و نترسیدن از قدرت های پوشالی مادی است. فکر می کنم اساس فرمایشات ایشان خودباوری، دین باوری، اجتماع مسلمانان و حرکت های اتحاد گونه برای مقابله با استکبار جهانی است.
حجت‌الاسلام و المسلین پور محمدی (رئیس سازمان بازرسی کل کشور) نوشت: بلندای نام و یاد و حماسه و استمرار وجودی امام همیشه ایام همه ما را مکلف می کند تا در جهت نشر و تنویر و گسترش آثار آن بزرگ و همیشه بزرگ بیش از پیش بکوشیم. انشالله چنین توفیقی نصیب همه ما شود.
دکتر حسینی (رئیس دانشگاه پیام نور): همه ما مدیون امام عظیم الشأن هستیم. دم مسیحایی حضرت امام(ره) باعث شد یک تحول اساسی در کشور ایجاد شود و آن افکار و اندیشه‌های بلند سبب شد انقلاب به پیروزی برسد و بتواند تداوم داشته باشد. امروز هم اگر بتوانیم تفکری که ایشان در کشور احیا کرد، صیانت و حفاظت کنیم و آن [تفکر] مبنای تصمیم گیریها باشد و جوانان ما با آن دیدگاهها آشنا شوند، برای تضمین آینده کشور هم می تواند مفید باشد. به نظر من نمی شود یک فرمول معین را مشخص کرد. ما باید از هر امکانی برای معرفی حضرت امام استفاده کنیم. دانشجویان الآن، زمان ایشان حضور نداشتند، در حالی که نسل ما یک پیوند ناگستتنی و یک
حضورج. 66صفحه 205
ارتباط عاطفی با امام امت دارند. باید حضرت امام را به نسل جدید معرفی کنیم. هم در کتابهای درسی و هم در شاخه های مختلف علوم انسانی.
اما مهمتر از اینها فکر می کنم انگیزه باید در خود دانشجو ایجاد شود. اینکه ما بخواهیم بخشنامه‌ای و دستورالعملی کار کنیم، بسیاری اوقات جواب نخواهد داد. برای اینکه افراد با جان و دل کار کنند، باید حرکت خودجوش دانشجویی ایجاد شود و ما هم از آن حمایت کنیم و زمینه ها را فراهم کنیم. اطلاعات کافی در اختیار افرادی که انگیزه بیشتر دارند، قرار دهیم. دوره های آموزشی بگذاریم که قطعاً خود مؤسسه نشر آثار حضرت امام خمینی خیلی می تواند مؤثر باشد.
حجت‌الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری (رئیس سازمان ملی جوانان): حضرت امام(ره) اینقدر شخصیتشان باطراوت است که فکر می کنم همیشه برای جوانان به عنوان یک اسطوره تأثیرگذار و یک شخصیت هدایتگر و یک معلم بزرگ می تواند مطرح باشد. ایشان با اینکه در سنین بالا پرچم داری نظام اسلامی را بعهده گرفتند، ولی آنقدر شخصیتشان هماهنگ با روانشناسی جوان است که وقتی این دو برابر هم قرار می گیرند، جوان به شکل شگفت انگیزی مجذوب شخصیت حضرت امام خمینی می شود. به نوبه خود تدوین مدل ارتباطی نسل جدید با افکار امام را در برنامه های سازمان ملی جوانان قرار داده ایم. نکته مورد تأکید ما، تشکیل تشکل ها و کانون ها و مجامعی از جوانان است که به نام حضرت امام(ره) و برای ترویج شخصیت ایشان انشا الله وارد میدان خواهند شد.
وی افزود: همه دستگاههای فرهنگی کشور از اصلی ترین رسالت هایشان این است که بین مخاطب جوان و افکار امام این ارتباط را برقرار و تقویت کنند.
دکترتوکلی (رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی): ما نباید در مجلس تلاش کنیم که با عملکرد مستقیم خودمان مردم را به سمت و سوی حضرت امام خمینی سوق دهیم. بلکه باید فضای کلی جامعه و مسئولین و مجلس به شکلی شود که مردم خود به سمت حضرت امام(ره) کشیده شوند.
دکتر افروغ (رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم و مدرس دانشگاه): فکر می کنم
حضورج. 66صفحه 206
مهمترین نیاز ما به اندیشه های حضرت امام(ره) نیاز اخلاقی است و پیوند سیاست با اخلاق. خیلی ها فکر می کنند به دلیل اهمیتی که نظام اسلامی دارد هرکاری توجیه پذیر است. در حالی که اتفاقاً بر عکس است. حضرت امام خمینی حکومت را ابزاری می داند برای تحقق اسلام و بسط اخلاق و معنویت و معرفت الله. ایشان صریحاً می فرمایند که هدف از تشکیل حکومت اسلامی بسط عدالت است. اما در هدف بالاتر مسأله توسعه اخلاق را مطرح می کنند. بنابراین می توان گفت مهمترین هدف حضرت امام، عدالت است اما این عدالت هم در جهت اخلاق و معرفت الله است. الآن احساس می کنم جای هدف و ابزار عوض شده. به نظر می رسد عده‌ای جای ابزار و هدف را خلط می کنند. یعنی ابزار شان اخلاق شده و هدف شده حفظ خود در قدرت. حکومت در بهترین حالتش یک ابزار است.
افروغ در دفتر یادبود چنین نوشت: اینجا که می رسیم، دیگر نمی دانیم چه بگوییم و چه بنویسیم. اینجا باید با تأمل نوشت. اینجا با شخصیتی فیلسوف، عارف و فقیهی روبروییم که عامل به اندیشه های خود بود. منجی ما و بشریت بود. خدایا ما را با بنای اندیشه ایشان بیشتر آشنا ساز و حیات و مماتمان را با یاد و نام ایشان آمیخته کن.
حجت‌الاسلام و المسلمین ابوترابی (نایب رئیس مجلس شورای اسلامی): باید از تمام ابزارهای ممکن برای تبیین، تحلیل و معرفی اندیشه، منش، روش و زندگانی حضرت امام(ره) استفاده کرد. امروز مردم اسلام را با نظام جمهوری اسلامی می شناسند. بنابراین اگر می خواهیم اسلام را معرفی کنیم، اگر می خواهیم امام را معرفی کنیم، تنها راه این است که برای افزایش اقتدار و کارایی نظام جمهوری اسلامی ایران و حرکت نظام در چارچوب قانون اساسی برآمده از قرآن و عترت که مورد امضای حضرت امام بوده، تلاش کنیم. امیدوارم همه مردم و مسئولان با نگاه معرفی اسلام و استقرار عدالت در جامعه و افزایش ظرفیت های ایمانی مردم به نظام فکر کنند و برای اعتلای آن تلاش کنند.
ابوترابی درباره ماده 108 برنامه چهارم توسعه که براساس آن، نهادها و دستگاهها موظف هستند سه درصد از بودجه فرهنگی شان را به ترویج آراء و اندیشه های حضرت امام اختصاص
حضورج. 66صفحه 207
دهند، گفت: آنچه در قانون برنامه آمده، باید در برنامه پنجم مورد تصویب و تأکید قرار بگیرد و دستگاههای اجرایی و قانونگذاری برای عملیاتی شدن آن با جدیت بیشتری تلاش کنند. قطعاً مؤسسه می تواند با ارائه راهکارها مسیر حرکت را هموار کند.
حجت الاسلام و المسلمین رسول جعفریان: حضرت امام خمینی(ره) تقریباً در تمام جهات پیشروست. اما دو جهت را شخصاً خیلی به آنها علاقه دارم؛ یکی، که معتقدم یکی از بهترین وجوه ایشان هست، شکستن انحصار نظریات سیاسی و نوآوری در آوردن آراء تازه است. همین تفکری که اساس جمهوری اسلامی است و البته باید روی آن کار و تأمل بسیار بیشتری شود. این مهمترین وجهی است که ایران را از بسیاری کشورها مستثنی کرده و امید به آینده را تقویت کرده است. دیگری وجه اخلاقی زندگی حضرت امام و ساده زیستی شان است که در این دوره و زمانه خیلی اهمیت دارد. چون به هر حال تجمل‌گرایی برای مسئولین و برای روحانیون همیشه یک تهدید و خطر هست و به نظرم تعریف یک الگوی درست و معقول [از حضرت امام] همیشه می تواند راهنما باشد.
وی راز ماندگاری امام خمینی را «جنبه انسانی» ایشان دانست و گفت: اگر شما طوری حرف زدید که جانبداری از هیچکس در آن نبود و فقط صحبت از انسان بود این جاودانه است. در حرف های حضرت امام(ره) همیشه ارزشها، اخلاق و انسان محوریت و اهمیت دارد. : باید این اندیشه را در قالب های مختلف اعم از ادبی و هنری و غیره ظرفیت سازی و عرضه کنیم. هر گروهی زبانی را از شما می طلبد. بهترین شکل برای جاودانگی اندیشه ها، تبدیل کردن به هنر ماندگار است. هیچ قالبی مثل هنر جاودانه نیست. بهترین راه جاودانگی اندیشه ها تبدیل آنها به هنر است و هنر هم هنر جعلی و ساختگی نمی شود. هنری که پشتوانه داشته باشد و تأثیرش را بگذارد.
دکتر حسن سبحانی(اقتصادان، مدرس دانشگاه و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی): اندیشه‌های حضرت امام(ره) حقیقتاً کمیاب است. دغدغه اصلی ایشان که نجات مردم بود از طریق الگویی که نشان داد و در قانون اساسی متبلور شده، قابل حل است. بنابراین از این حیث راهش بسیار ساده است؛ بازگشت به اجرای اصول قانون اساسی. به افکار آن بزرگوار ظلم شده و
حضورج. 66صفحه 208
خیلی کمتر از چیزی که انتظار می رود به آن پرداخته شده است. از جمله آن اهداف این بود که طبقات مستضعف جامعه از وضع رفاهی خوبی برخوردار شوند. باید تصمیم گیریهای اقتصادی از نوعی باشند که وقتی اجرا شدند پیامدهای آن اجرا، نفی فقر باشد. اینطور می شود گفت به اندیشه های ایشان توجه شده است.
سبحانی در دفتر یاد بود اینطور نوشت: امام خمینی رهبر بی نظیر مبارزات ضد استکباری و پیشگام حمایت از محرومان، با الگوی دینی است. گرامی داشت یاد و خاطره او صرفاً با مواجهه شعوری و سیستمی با افکار او و پیاده کردن آنها (بدون شعار) است، آرزو می کنم. جمهوری اسلامی نشانه های آن تفکر را بر ناصیه خویش بخوبی متجلی کند.
دکتر علی منتظری (مدرس دانشگاه و رئیس سابق جهاد دانشگاهی): بزرگترین ویژگی حضرت امام خمینی(ره) در ساحت اجتماعی همان تأسیس حکومت دینی و اسلامی ست که امروز این اندیشه در قامت نظام جمهوری اسلامی نمود پیدا کرده است. امروز باید ابعاد گوناگون این نظام را از منظر ایشان تدوین کنیم. در ساحت مسائل فردی هم به نظر من بحث تعبد و عرفان عملی در اندیشه های امام امت بسیار تابناک است و ما باز هم محتاجیم در این جهت بیشتر بیاموزیم و ابعاد آن را برای نسل حاضرتدوین کنیم. ما نیازمند انسان های الگویی هستیم که دین هم در زندگی فردی و هم اجتماعی آنها به شکل محمدی بازتاب پیدا کرده و این الگوها هستند که می توانند در شعاع های بسیار وسیع تأثیرگذار باشند، مثل خود حضرت امام. راز موفقیت ایشان این بود که قلب ها را فتح کرد. همه می توانند داعیه داشته باشند، اما اینکه واقعاً چه کسانی بطور عملی و نظری پیرو امام هستند، فکر کنم مسأله چندان غامض و پیچیده‌ای نیست که نتوان آن را کشف کرد. این بسیار روشن هست و اولین نشانه آن این است که اگر دیدید افرادی دم از خط حضرت امام می زنند، اما گفتار و عملشان متفاوت است، بدانید در خط امام نیستند. کسانی که از محرومان یاد می کنند اما زندگی شخصی و عمل اجتماعی شان در جهت اغنیا و سرمایه داری وابسته است، بدانید در چارچوب خط حضـرت امام نمی گنجند. اگر دیدید کسانی از آزادی صحبت می کنند، اما به نام آزادی و استقلال وطن فروشی و دین فروشی می کنند، بدانید در خط بنیانگذار جمهوری
حضورج. 66صفحه 209
اسلامی قرار نمی گیرند.
سردار جواد جعفری نوشت: امام خمینی چراغی بود که در ظلمات نظام شاهنشاهی راه حق را به ما جوانان آن روز نشان داد. آنچه اینجانب را به وفاداری و ایمان به اسلام توفیق داد و می دهد، هدایتی ست که آن انسان الهی پیش روی من گذاشت. آه، چه توفیقی بود در زمان حیات آن بزرگوار زیستن. اکنون نیز مشعوفیم که راه آن بزرگوار را پاس می داریم.
دکتر طیبی (رئیس جهاد دانشگاهی) چنین نوشت: امام معمار خودباوری و احیای هویت اسلامی - ایرانی مسلمانان، مردم ایران و خصوصاً جوانان برومند ایران بودند و هستند و خواهند بود. جهاد دانشگاهی ثمره روح خودباوری دمیده شده در جوانان عاشق امام است. خداوند این توفیق را به ما بدهد که این راه امام را ادامه داده و این حرکت در همه ایران گسترش یابد.
پانزدهمین جشنواره و نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها و دومین آن پس از تفکیک از برگزاری هم زمان با نمایشگاه کتاب تا روز یکشنبه، 3 آذر ادامه داشت. در انتهای جشنواره، مراسم اختتامیه برگزار شد و صبح همان روز، ریاست جمهوری از نمایشگاه بازدید کرد.
تهیه و تنظیم:
مهدیه پالیزبان، سیدمحمدامین علم‌الهدی
حضورج. 66صفحه 210