فصل اول: مفهوم مستضعف و مستکبر
معنای استضعاف و استکبار
مصادیق مستضعف و مستکبر
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 1
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 2
معنای استضعاف و استکبار
ابرقدرتها ما را ضعیف و هیچ انگاشته اند
ما همه جزء مستضعفین هستیم؛ یعنی ما اشخاصی بودیم که ابرقدرتها ما را ضعیف می شمردند، ما را هیچ می دانستند؛ ما می خواهیم از این جهت بیرون بیاییم.(1)
29 / 2 / 58
***
معنای اعم مستکبر
من باید بیان «مستضعف» و «مستکبر» را به اندازه ای که در این مجلس مناسب است عرض کنم. «مستکبرین» منحصر نیستند به سلاطین، منحصر نیستند به رؤسای جمهور، منحصر نیستند به دولتهای ستمگر. مستکبرین یک معنای اعمی دارد؛ یک مصداقش همان اجانب هستند که تمام ملتها را ضعیف می شمرند و مورد تجاوز و تعدی قرار می دهند؛ یک مورد هم همین دولتهای جائر، سلاطین ستمگر که ملتهای خودشان را ضعیف می شمرند و به آنها تعدی می کنند، دست تعدی به ملتها دراز می کنند. چنانچه در این پنجاه و چند سال شما مبتلا بودید و ما هم مبتلا بودیم و همه ملت مبتلا بودند. ملت را ضعیف می شمردند و ملت را از روی استکبار نظر می کردند و به ملت تعدی می کردند و تجاوز می کردند.(2)
4 / 3 / 58
***
رابطه آزادی با استکبار و استضعاف
امروز روزی است که خدای تبارک و تعالی به ما آزادی و استقلال مرحمت فرموده است، و ما را با این آزادی و استقلال امتحان می کند. ما را آزادی مرحمت فرموده است که ببیند در این آزادی ما چه می کنیم. ما مستقل شدیم و خداوند به ما این مرحمت را
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 3
فرمود تا ما چه بکنیم: آیا ما هم از مستکبرین باشیم یا از مستضعفین؟ هر فرد، می شود که مستکبر باشد و می شود مستضعف باشد. اگر من به زیر دستهای خودم، ولو چهار نفر باشد، تعدی و تجاوز کردم و آنها را کوچک شمردم، بندۀ خدا را کوچک شمردم، من مستکبرم و او مستضعف؛ و مشمول همان معنایی است که مستکبرین و مستضعفین هستند. اگر شما کسانی که زیر دستتان هست ضعیف شمردید و به آنها خدای نخواسته تعدی کردید، تجاوز کردید، شما هم مستکبر می شوید. و آن زیردستها مستضعف. ببینیم ما از این امتحان، از این بوتۀ امتحان چطور بیرون می آییم. آیا سرفراز بیرون می آییم یا گردن کج و شکسته؟ آیا ما با بندگان خدا به طوری که خدای تبارک و تعالی امر فرموده است رفتار می کنیم؟ حالا که آزاد شدیم، آزادی را وسیله برای خدمت به خلق و خدمت به خالق قرار می دهیم. یا آزادی را برای مخالفت با خدا و استکبار بر مردم؟(3)
4 / 3 / 58
***
قضیه استضعاف
این طبقه ای که آن بالانشینها اینها را پست می شمردند می گفتند طبقۀ پایین. منطق مستکبرین همین بود که استکبار [می کردند ]تکبر می فروختند بر جامعه؛ ملت ما را طبقۀ پایین حساب می کردند. بالا کی بود؟ آقای «آریامهر» و آن دستجات خودش! آنها بالاها بودند؛ و همۀ شما را و همۀ ما را و همۀ ملت را حساب نمی آوردند. چیزی نیستند اینها!
قضیۀ استضعاف همین است؛ نه اینکه خدا می فرماید ضعفا. ضعفا نه، مستضعفها. یعنی آنهایی که قدرت دارند، قدرت ایمان دارند، و آنها نمی فهمند و اینها را مستضعف حساب می کنند می گویند اینها ضعیفند. آنهایی که اینها را جزء ضعفا می شمارند نه اینکه ضعفا هستند. ... نه اینکه شما ضعیفید. شما ایمان دارید، شما آن بودید که یک همچو قدرتی را با مشت عقب زدید و به جهنم فرستادید.(4)
4 / 7 / 58
***
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 4
مصادیق مستضعف و مستکبر
مبارزه پیغمبر با قدرتمندان حجاز
آن وقتی که پیغمبر اکرم در حجاز بودند، قدرتمندهای حجاز که ابتدائاً سر و کار داشته پیغمبر با آنها؛ یک دسته شان در مکه بودند که تجار خیلی معتبر و قدرتمند بودند؛ یک دسته شان در طایف بودند که آنها هم ثروتمندهای آنجا بودند و قدرتمندهای آنجا بودند، ابوسفیان و امثال اینها. اینها نظیر حکام و سلاطین بودند و دارای همه چیز بودند، و پیغمبر اسلام با آنها درافتاد. وقتی که تشریف آوردند به مدینه، با همین فقرا بودند ایشان؛ نه با ثروتمندها بودند برای خواب کردن جمعیت. با فقرا بودند برای بیدار کردن فقرا. این فقرا را شوراندند به آن اغنیایی که مال مردم را می خوردند و ظلم به مردم می کردند. جنگهای پیغمبر زیاد است و همۀ این جنگها، جنگهای با ثروتمندها و قدرتمندها و ظَلَمه بوده است.(5)
23 / 7 / 57
***
قیام حضرت موسی بر ضد فرعون
توجه به مصالح مستضعفین در قبال مستکبرین که اولش فرعون بود، قیام بر ضد مستکبرین، طریقۀ حضرت موسی ـ سلام الله علیه ـ بوده و درست این معنی برخلاف آن [طرحی]است که این طایفۀ صهیونیستها دارند.اینها اتصال به مستکبرین پیدا کردند. جاسوس آنها هستند؛ نوکر آنها هستند؛ و بر ضد مستضعفین عمل می کنند.(6)
24 / 2 / 58
***
قیام طبقه محروم در برابر رژیم شاهنشاهی
رژیمهای شاهنشاهی و مستکبرین وابسته به آن رژیم، همیشه راه آنها غیر راه اسلام
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 5
بوده است و با مبارزۀ با اسلام، زندگی منحوس خود را ادامه می دادند. مستضعفین بودند که دنبال انبیا بودند، دنبال علما بودند، دنبال اولیا بودند. نهضت ما هم با مستضعفین پیش رفت. مستکبرین یا فرار کردند یا در منازل خود نشستند. آنهایی که امروز برای استفادۀ نامشروع می خواهند سر این سفره بنشینند کجا بودند آن روز که مستضعفین خون خود را می دادند؟ یا در بیغوله ها بودند و یا در خارج. این مستضعفین اند که نهضت ما را به پیش بردند؛ اینها هستند که خون خود را ریختند. جوانان دانشگاهی، جوانان مدارس قدیم، جوانان بازاری، عشایر محترم، این طبقه بودند که با قیام خود رژیم منحوس را عقب نشاندند و دست نفتخواران مفتخوار را قطع کردند.(7)
26 / 2 / 58
***
تجاوز و تعدّی دولتها به ملتها
«مستکبرین» منحصر نیستند به سلاطین، منحصر نیستند به رؤسای جمهور، منحصر نیستند به دولتهای ستمگر. مستکبرین یک معنای اعمی دارد؛ یک مصداقش همان اجانب هستند که تمام ملتها را ضعیف می شمرند و مورد تجاوز و تعدی قرار می دهند؛ یک مورد هم همین دولتهای جائر، سلاطین ستمگر که ملتهای خودشان را ضعیف می شمرند و به آنها تعدی می کنند، دست تعدی به ملتها دراز می کنند.(8)
4 / 3 / 58
***
طبقه مؤمن در مقابل قدرتهای فرعونی
در تمام ادوار، مؤمنین عبارت از این طبقۀ مقابل مستکبرین بودند که آنها دارای قدرتهای فوق العاده [بودند]. زمان حضرت موسی مؤمنین عبارت از یک دسته ای بودند در مقابل فرعون و قدرتهای فرعونی. و در آیه می فرماید که از خودشان، از خود مؤمنین، یعنی از این طبقه پایین به اصطلاح، خداوند منت بر آنها گذاشته که از این، همین طبقۀ مؤمنها ـ که مؤمنها در همۀ عصرها عبارت از همین طبقۀ پایینتر بودند ـ مقابل مستکبرین
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 6
که طبقات بالا بودند.(9)
30 / 4 / 58
***
قیام حضرت ابراهیم در مقابل نمرود
همۀ ادیان وقتی که شما ملاحظه بکنید، سران این ادیان که انبیا بودند، اینها از طبقۀ مستضعف قیام کردند و طبقۀ مستضعف را بر ضد قدرتها شوراندند. حضرت ابراهیم خودش بوده و یک تبری؛ از طبقۀ پایین، در مقابل آن نمرود عصر قیام کرد، و آن مظاهر آنها، که مظاهر اشرافیتشان بود و بت هم آن وقت [از] مظاهر اشرافی بود، آنها را شکست. حضرت موسی هم یک شبان و یک عصا؛ از همین طبقۀ مستضعف. این طبقه را بر ضد فرعون و بر ضد دستگاه طاغوتی برافراشت؛ اینها را برانگیخت بر ضد آنها؛ نه اینها را خواب کرد تا آنها بخورند! اینها را بیدار کرد که آنها را بکُشند.(10)
12 / 6 / 58
***
محرومان انقلابی و کاخ نشینان پوسیده
شما این انقلاب را به ثمر رساندید و گروههایی که در سرتاسر این کشور این انقلاب را به ثمر رساندند، همان زن و مرد محروم [بودند] و همانهایی که مستضعف هستند و کاخ نشینها آنها را استضعاف می کنند و اینها ثابت کردند که کاخ نشینها هستند که ضعیفند و پوسیده اند و برای این ملت هیچ کاری نکرده اند و نخواهند کرد.(11)
16 / 1 / 60
***
جبهه گیری مظلومان جهان در مقابل برنامه های فرعونی
دو طایفه به شما توجه دارند: یک طایفۀ مستکبرین و سودجودها و طوایفی که به آنها
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 7
وابسته هستند. آنها را توقع نداشته باشید که با شما صلح بکنند، آنها هم نخواهند صلح کرد. آنها همه شان همان برنامۀ «فرعون»ها را دارند که سر سازش هیچ ندارند و یک دسته هم مستضعفین جامعه هستند که اکثریت و یک اکثریت محروم هستند، این دسته هم با شما هستند.
هیچ اشکال ندارد که این برنامۀ شما اگر در خارج تحقق پیدا کند، تمام مظلومهای جهان دورش جمع می شوند.(12)
30 / 10 / 60
***
کتاباستضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 8