فصل چهارم: بستر تاریخی ایثار و شهادت

قبل از اسلام

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

قبل از اسلام

‏ ‏

انبیا و اولیا خونشان را برای حفظ مکتب دادند

‏ ‏

‏ ‏

‏انبیا و اولیا و همه خونشان را دادند برای حفظ این. و همه برای‏‎ ‎‏حفظ مکتبشان خونهایشان را دادند ـ چه انبیای سابق و چه‏‎ ‎‏نبی اکرم ـ که همه تاریخش را می دانید، همه چیزشان را دادند برای‏‎ ‎‏اینکه حفظ بشود این مکتب و یک وقت اعوجاجی در آن پیدا‏‎ ‎‏نشود.(381)‏

17 / 4 / 58

*  *  *

‏ ‏

تمام انبیا برای اصلاح جامعه آمده‌اند

‏ ‏

‏ ‏

‏تمام انبیا برای اصلاح جامعه آمده اند، تمام. و همۀ آنها این مسأله‏‎ ‎‏را داشتند که فرد باید فدای جامعه بشود. فرد هرچه بزرگ باشد‏‎ ‎‏ـ بالاترین فرد که ارزشش بیشتر از هر چیز است در دنیا ـ وقتی که با‏‎ ‎‏مصالح جامعه معارضه کرد این فرد، باید فدا بشود.(382)‏

18 / 6 / 60

*  *  *

‏ ‏

بت‌شکن جهان به ما آموخت که فرزندان خود را فدا کنید و عید بگیرید

‏ ‏

‏ ‏

‏عیدی که انسانهای آگاه را به یاد قربانگاه ابراهیمی می اندازد؛‏

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 217

‏قربانگاهی که درس فداکاری و جهاد را در راه خدای بزرگ به‏‎ ‎‏فرزندان آدم و اصفیا و اولیای خدا می دهد. عمق جنبه های‏‎ ‎‏توحیدی و سیاسی این عمل را جز انبیای عظام و اولیای کرام‏‎ ‎‏ـ علیهم الصلوة و السلام ـ و خاصّۀ عبادالله کس دیگری  نمی تواند‏‎ ‎‏ادراک کند. این پدرِ توحید و بت شکنِ جهان به ما و همۀ انسانها‏‎ ‎‏آموخت که قربانی در راه خدا، پیش از آنکه جنبۀ توحیدی و‏‎ ‎‏عبادی داشته باشد، جنبه های سیاسی و ارزشهای اجتماعی دارد.‏‎ ‎‏به ما و همه آموخت که عزیزترین ثمرۀ حیات خود را در راه خدا‏‎ ‎‏بدهید و عید بگیرید. خود و عزیزان خود را فدا کنید، و دین خدا را‏‎ ‎‏و عدل الهی را برپا نمایید. به همۀ ما، ذریّۀ آدم، فهماند که «مکّه» و‏‎ ‎‏«منیٰ» قربانگاه عاشقان است. و اینجا محل نشر توحید و نفی‏‎ ‎‏شرک؛ که دلبستگی به جان و عزیزان نیز شرک است. به فرزندان‏‎ ‎‏آدم درس آموزندۀ جهاد در راه حق را داد که از این مکان عظیم نیز‏‎ ‎‏فداکاری و از خودگذشتن را به جهانیان ابلاغ کنید. به جهانیان‏‎ ‎‏بگویید در راه حق و اقامۀ عدل الهی و کوتاه کردن دست مشرکان‏‎ ‎‏زمان باید سر از پا نشناخت، و از هر چیزی حتی مثل اسماعیل‏‎ ‎‏ذبیح الله ، گذشت. که حق جاودانه شود.(383)‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

12 / 6 / 62

*  *  *

‏ ‏

سیره انبیا بر مبارزه تا پای جان بوده است 

‏ ‏

‏ ‏

‏من نمی گویم به ما خسارت وارد نشد، اما ارزش ندارد که انسان‏‎ ‎‏ارزش انسانی خودش را، ارزش اسلام را حفظ بکند ولو اینکه‏‎ ‎‏شهید هم می داد. البته پیغمبر هم شهید داد، انبیا هم همین طور.‏‎ ‎‏سیره انبیا بر این معنا بوده است، سیره بزرگان بر این معنا بوده‏‎ ‎‏است که معارضه می کردند با طاغوت ولو اینکه زمین بخورند، ولو‏

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 218

‏اینکه کشته بشوند و لو کشته بدهند.(384)‏

1 / 10 / 62

*  *  *

‏ ‏

سیره انبیا مبارزه تا مرز شهادت بوده است

‏ ‏

‏ ‏

‏پیغمبر هم شهید داد، انبیا هم همین طور. سیره انبیا بر این معنا‏‎ ‎‏بوده است، سیره بزرگان بر این معنا بوده است که معارضه‏‎ ‎‏می کردند با طاغوت ولو اینکه زمین بخورند، ولو اینکه کشته‏‎ ‎‏بشوند و لو کشته بدهند. ارزش دارد که انسان در مقابل ظلم‏‎ ‎‏بایستد، در مقابل ظالم بایستد و مشتش را گره کند و توی دهنش‏‎ ‎‏بزند، و نگذارد که این قدر ظلم زیاد بشود، این ارزش دارد.(385)‏

1 / 10 / 62

*  *  *

‏ ‏

ابراهیم(ع) قربانی کردن اسماعیل(ع) را ایثار نمی دانست 

‏ ‏

‏ ‏

‏مسألۀ قربانی فرزند یک باب است که به حسب البته دید نوع بشر،‏‎ ‎‏مسألۀ مهمی است، لکن آن چیزی که مبدأ این عمل می شود، آن‏‎ ‎‏چیزی که مقابله مابین پدر و پسر را در آن جا متحقق می کند، این‏‎ ‎‏یک مسائل قلبی و روحی و معنوی است، فوق این مسائلی که ماها‏‎ ‎‏می فهمیم. ما همین می گوییم که ایثار کرد، قربانی کرد و واقعاً‏‎ ‎‏اینطور بوده است، مهم هم هست. لکن آیا درنظر ابراهیم هم ایثار‏‎ ‎‏بوده است؟ ابراهیم هم در نظرش این بوده است که حالا یک‏‎ ‎‏چیزی، تحفه ای می برد پیش خدا؟ اسماعیل هم ـ سلام الله علیه ‏‎ ‎‏ـ در نظرش بوده که یک جانفشانی دارد می کند برای خدا؟ یا مسأله‏‎ ‎‏این نیست. این مسأله ای است که تا نفسانیت انسان هست،‏‎ ‎‏خودیت انسان هست، ایثار اسمش هست. من ایثار می کنم در راه‏‎ ‎‏خدا فرزندم را، من ایثار می کنم در راه خدا جان خودم را. این،‏

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 219

‏برای مامهم است و زیاد مهم است، برای ابراهیم نیست مسأله‏‎ ‎‏این، ایثار نیست. ابراهیم خودی بیند تا ایثاری کرده باشد،‏‎ ‎‏اسماعیل خودی نمی بیند تا ایثار کرده باشد. ایثار این است که من‏‎ ‎‏هستم و تو هستی و عمل من و برای تو و ایثار. این، در نظر بزرگان‏‎ ‎‏اهل معرفت و اولیای خدا شرک است، در عین حالی که در نظر ما‏‎ ‎‏کمال بزرگی است، ایثار بزرگی است.(386)‏

15 / 6 / 63

*  *  *

‏ ‏

انبیای عظام از آدم تا خاتم فداکاریهای جانفرسا نموده اند

‏ ‏

‏ ‏

‏حفظ اسلام در رأس تمام واجبات است، که انبیای عظام از آدم‏‎ ‎‏ـ علیه السلام ـ تا خاتم النبیین ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در راه آن‏‎ ‎‏کوشش و فداکاری جانفرسا نموده اند و هیچ مانعی آنان را از این‏‎ ‎‏فریضۀ بزرگ بازنداشته؛ و همچنین پس از آنان اصحاب متعهد و‏‎ ‎‏ائمۀ اسلام ـ علیهم صلوات الله ـ با کوششهای توانفرسا تا حد نثار‏‎ ‎‏خون خود در حفظ آن کوشیده اند.(387)‏

15 / 3 / 68

*  *  *

‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 220