فصل چهارم: بستر تاریخی ایثار و شهادت

قیام عاشورا اسوه آزادگان

‏ ‏

قیام عاشورا اسوه آزادگان

‏ ‏

مصایب ما در مقایسه با حوادث عاشورا چیزی نیست

‏ ‏

‏ ‏

‏ناراحت و نگران نشوید، مضطرب نگردید، ترس و هراس را از‏‎ ‎‏خود دور کنید. شما پیرو پیشوایانی هستید که در برابر مصایب و‏‎ ‎‏فجایعْ صبر و استقامت کردند، که آنچه ما امروز می بینیم نسبت به‏‎ ‎‏آن چیزی نیست. پیشوایان بزرگوار ما، حوادثی چون روز عاشورا و‏‎ ‎‏شب یازدهم محرم را پشت سر گذاشته اند و در راه دین خدا یک‏‎ ‎‏چنان مصایبی را تحمل کرده اند. شما امروز چه می گویید؟ از چه‏‎ ‎‏می ترسید؟ برای چه مضطربید؟ عیب است برای کسانی که ادعای‏‎ ‎‏پیروی از حضرت امیر ـ علیه السلام ـ و امام حسین ـ علیه السلام ـ را‏‎ ‎‏دارند، در برابر این نوع اعمال رسوا و فضاحت آمیز دستگاه‏‎ ‎‏حاکمه، خود را ببازند.(477)‏

2 / 1 / 42

*  *  *

‏ ‏

نهضت ما به پیروی از نهضت حسینی بود 

‏ ‏

‏ ‏

‏نهضت 12 محرّم (15 خرداد) در مقابل کاخ ظلم شاه و اجانب به‏‎ ‎‏پیروی از نهضت مقدس حسینی چنان سازنده و کوبنده بود که‏‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 255

‏مردانی مجاهد و بیدار و فداکار تحویل جامعه داد که با تحرک و‏‎ ‎‏فداکاری روزگار را بر ستمکاران و خائنان سیاه نمودند، و ملت‏‎ ‎‏بزرگ را چنان هوشیار و متحرک و پیوسته کرد که خواب را از‏‎ ‎‏چشم بیگانه و بیگانه پرستان ربود و حوزه های علمیه و دانشگاهها‏‎ ‎‏و بازارها را به صورت دژ مدافع از عدالتخواهی و از اسلام و‏‎ ‎‏مذهب مقدس در آورد.(478)‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

2 / 11 / 56

*  *  *

‏ ‏

مگر خون ما رنگین تر از خون سیدالشهداست

‏ ‏

‏ ‏

‏سیدالشهداء ـ سلام الله علیه ـ وقتی می بیند که یک حاکم ظالمی،‏‎ ‎‏جائری، در بین مردم دارد حکومت می کند، تصریح می کند‏‎ ‎‏حضرت که اگر کسی ببیند که یک حاکم جائری در بین مردم‏‎ ‎‏حکومت می کند، ظلم دارد به مردم می کند، باید مقابلش بایستد و‏‎ ‎‏جلوگیری کند هر قدر که می تواند؛ با چند نفر، با چندین نفر... مگر‏‎ ‎‏خون ما رنگینتر از خون سیدالشهداست؟ ما چرا بترسیم از اینکه‏‎ ‎‏خون بدهیم یا از اینکه جان می دهیم؟ آنها هم در ... سلطان جائری‏‎ ‎‏که می گفت: مسلمانم، مسلمانی یزید هم مثل مسلمانی شاه بود؛‏‎ ‎‏اگر بهتر نبود بدتر نبود لکن چون با ملت آنطور می کرد و مردی بود‏‎ ‎‏متعدی و ظالم، و ملت را می خواست زیر بار اطاعت خودش‏‎ ‎‏بی جهت ببرد، سیدالشهداء لازم می بیند که سلطان جائر را‏‎ ‎‏سراغش برود ولو اینکه جان بدهد.(479)‏

3 / 8 / 57

*  *  *

‏ ‏

امام حسین(ع) قیام علیه حکومت جابرانه را به ما آموخت

‏ ‏

‏ ‏

‏امام مسلمین به ما آموخت که در حالی که ستمگر زمان بر مسلمین‏‎ ‎‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 256

‏ ‏

‏حکومت جائرانه می کند، در مقابل او اگر چه قوای شما ناهماهنگ‏‎ ‎‏باشد بپاخیزید و استنکار کنید و اگر کیان اسلام را در خطر دیدید،‏‎ ‎‏فداکاری کنید و خون نثار نمایید.(480)‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

1 / 9 / 57

*  *  *

‏ ‏

مسأله ما همان است که سیدالشهداء بر سر آن جان فدا کرد

‏ ‏

‏ ‏

‏امروز مطلب مهم است. از مهماتی است که جان باید پایش داد.‏‎ ‎‏همان مهمی است که سیدالشهداء جانش را داد برایش، همان‏‎ ‎‏مهمی است که پیغمبر اسلام بیست و سه سال زحمت برایش‏‎ ‎‏کشید، همان مهمی است که حضرت امیر ـ سلام الله علیه ـ هجده‏‎ ‎‏ماه با معاویه جنگ کرد در صورتی که معاویه دعوی اسلام‏‎ ‎‏می کرد... برای اینکه یک سلطان جائر بود، برای اینکه یک‏‎ ‎‏دستگاه جائر بود، باید به زمینش بزند. آنقدر از اصحاب‏‎ ‎‏بزرگوارش را به کشتن داد، آنقدر از آنها را هم کشت؛ برای چه؟‏‎ ‎‏برای اینکه اقامۀ حق بکند، اقامۀ عدل بکند.(481)‏

13 / 11 / 57

*  *  *

‏ ‏

ما که از سیدالشهداء  بالاتر نیستیم

‏ ‏

‏ ‏

‏ما که از سیدالشهداء بالاتر نیستیم؛ آن وظیفه اش را عمل کرد،‏‎ ‎‏کشته هم شد؛ ما هم وظیفه مان را عمل می کنیم.(482)‏

29 / 1 / 58

*  *  *

‏ ‏

شعار کل یوم عاشورا سرمشق امت ماست

 

‏ ‏

‏خـاطرۀ تلخ 17 شهریور 57 و خـاطره تلخ روزهای بـزرگی که بر‏‎ ‎‏امت گذشت میوۀ شیرین سرنگونی کاخهای استبداد و استکبـار و‏‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 257

‏جایـگزینی پرچم جمهـوری عـدل اسلامی را به بـار آورد. مگر نه‏‎ ‎‏آن است که دستـور آموزنـدۀ «کُلُّ یَومٍ عاشُورا و کُلُّ أَرضٍ کَربَلا»‏‎ ‎‏بـاید سـرمشق امت اسلامی باشد. قیـام همگانی در هر روز و در‏‎ ‎‏هر سرزمین، عـاشورا قیـام عدالتخواهـان، با عـددی قلیل و‏‎ ‎‏ایمـانی و عشقی بزرگ، در مقـابل ستمگـران کاخ نشیـن و‏‎ ‎‏مستکبـران غارتگـر بود و دستور آن است که ایـن برنـامه سرلوحـۀ‏‎ ‎‏زندگـی است در هر روز و در هر سـرزمین. روزهـایی که بر ما‏‎ ‎‏گذشت عاشورای مکرر بود و میدانها و خیابانها و کوی و برزنهایی‏‎ ‎‏که خون فرزندان اسلام در آن ریخت، کربلای مکرر. و این دستور‏‎ ‎‏آموزنده، تکلیفی است و مژده ای. تکلیف از آن جهت که‏‎ ‎‏مستضعفان، اگر چه با عده ای قلیل، علیه مستکبران، گرچه با ساز و‏‎ ‎‏برگ مجهز و قدرت شیطانی عظیم، مأمورند چونان سرور شهیدان‏‎ ‎‏قیام کنند. و مـژده که شهیدان ما را در شمار شهیدان کربلا قرار‏‎ ‎‏داده است؛ و مژده که شهادت رمز پیروزی است. 17 شهریور،‏‎ ‎‏مکرر عـاشورا و میدان شهدا، مکررِ کربلا و شهدای ما، مکررِ‏‎ ‎‏شهدای کربلا و مخالفان ملت ما، مکررِ یزید و وابستگان او‏‎ ‎‏هستند. کربلا کاخ ستمگری را با خون درهم کوبید؛ و کربلای ما‏‎ ‎‏کاخ سلطنت شیطانی را فرو ریخت. اکنون وقت آن است که ما که‏‎ ‎‏وارثان این خونها هستیم و بازماندگان جوانان و شهدای به خون‏‎ ‎‏خفته هستیم از پای ننشینیم تا فداکاری آنان را به ثمر برسانیم و با‏‎ ‎‏ارادۀ مصمم ومشت محکم، بقایای رژیم ستمکار و توطئه گران‏‎ ‎‏جیره خوار شرق و غرب را در زیر پای شهدای فضیلت دفن‏‎ ‎‏کنیم.(483)‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

16 / 6 / 58

*  *  *


کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 258

‏ ‏

همه سرزمینها کربلاست

‏ ‏

‏ ‏

‏این کلمۀ «کُلُّ یَوْمٍ عَاشُورَا و کُلُّ أَرْضٍ کَرْبَلاٰء» یک کلمۀ بزرگی‏‎ ‎‏است که اشتباهی می فهمند. آنها خیال می کنند که یعنی هر روز‏‎ ‎‏باید گریه کرد! لکن این محتوایش غیر از این است. کربلا چه کرد،‏‎ ‎‏ارض کربلا در روز عاشورا چه نقشی را بازی کرد، همۀ زمینها باید‏‎ ‎‏آنطور باشند. نقش کربلا این بود که سیدالشهداء ـ سلام الله علیه ـ با‏‎ ‎‏چند نفر جمعیت و عدد معدود، آمدند کربلا و ایستادند در مقابل‏‎ ‎‏ظلم یزید و در مقابل دولت جبار. در مقابل امپراتور زمان ایستادند‏‎ ‎‏و فداکاری کردند و کشته شدند، لکن ظلم را قبول نکردند، و‏‎ ‎‏شکست دادند یزید را. همه جا باید اینطور باشد. همه روز هم باید‏‎ ‎‏اینطور باشد. همه روز باید ملت ما این معنا را داشته باشد که‏‎ ‎‏امروز روز عاشوراست و ما باید مقابل ظلم بایستیم؛ و همین جا‏‎ ‎‏هم کربلاست و باید نقش کربلا را ما پیاده کنیم، انحصار به یک‏‎ ‎‏زمین نداشته؛ انحصار به یک افراد نداشته. قضیۀ کربلا منحصر به‏‎ ‎‏یک جمعیت هفتاد و چند نفری و یک زمین کربلا نبوده. همۀ‏‎ ‎‏زمینها باید این نقشه را اجرا کنند، و همۀ روزها غفلت نکنند. ملتها‏‎ ‎‏باید غفلت نکنند از اینکه همیشه باید مقابل ظلم باشند.(484)‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

4 / 7 / 58

*  *  *

‏ ‏

نه گفتن در مقابل امپراتوری ظالمانه باید محفوظ بماند 

‏ ‏

‏ ‏

‏دستور است برای همه: کُلُّ یَوْمٍ عَاشُورَا؛ وَ کُلُّ أَرْضٍ کَرْبَلاء دستور‏‎ ‎‏است به اینکه هر روز و در هر جا باید همان نهضت را ادامه‏‎ ‎‏بدهید، همان برنامه را. امام حسین با عدۀ کم همه چیزش را فدای‏‎ ‎‏اسلام کرد؛ مقابل یک امپراتوری بزرگ ایستاد و «نه» گفت؛ هر روز‏‎ ‎‏باید در هر جا این «نه» محفوظ بماند.(485)‏

30 / 7 / 58


کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 259

‏ ‏

شهادت طلبان ما  خاطره شب عاشورا را زنده می کنند

‏ ‏

‏ ‏

‏اکنون ملت ما دریافته است که: «کُلُّ یَومٍ عٰاشُورا وَ کُلُّ اَرْضٍ کَرْبلا».‏‎ ‎‏مجالس حال و دعای اینان شب عاشوراهای اصحاب سیدالشهداء‏‎ ‎‏را در دل زنده می کند.(486)‏

10 / 1 / 61

*  *  *

‏ ‏

اگر عاشورا نبود نهضت 15 خرداد هم نبود

‏ ‏

‏ ‏

‏ملت عظیم الشأن در سالروز شوم این فاجعۀ انفجارآمیزی که‏‎ ‎‏مصادف با 15 خرداد 42 بود با الهام از عاشورا آن قیام کوبنده را به‏‎ ‎‏بار آورد. اگر عاشورا و گرمی و شور انفجاری آن نبود، معلوم نبود‏‎ ‎‏چنین قیامی بدون سابقه و سازماندهی واقع می شد. واقعۀ عظیم‏‎ ‎‏عاشورا از 61 هجری تا خرداد 61 و از آن تا قیام عالَمی بقیة الله ‏‎ ‎‏ـ ارواحنالمقدمه الفداء ـ در هر مقطع انقلاب ساز است.(487)‏

15 / 3 / 61

*  *  *

‏ ‏

سیدالشهداء آموخت به ما که از قلت عدد نترسیم

‏ ‏

‏ ‏

‏حضرت سیدالشهداء ـ سلام الله علیه ـ به همه آموخت که در‏‎ ‎‏مقابل ظلم، در مقابل ستم، در مقابل حکومت جائر چه باید کرد.‏‎ ‎‏با اینکه از اول می دانست که در این راه که می رود، راهی است‏‎ ‎‏که باید همۀ اصحاب خودش و خانوادۀ خودش را فدا کند و‏‎ ‎‏این عزیزان اسلام را برای اسلام قربانی کند، لکن عاقبتش را‏‎ ‎‏هم می دانست... علاوه بر این، در طول تاریخ آموخت به همه که‏‎ ‎‏راه همین است. از قلّت عدد نترسید، عدد، کار پیش نمی برد،‏‎ ‎‏کیفیت اعداد، کیفیت جهاد، اعدای مقابل اعدا، آن است که کار را‏‎ ‎‏پیش می برد. افراد ممکن است خیلی زیاد باشند، لکن در کیفیت‏‎ ‎‏ناقص باشند یا پوچ. و افراد ممکن است کم باشند، لکن در کیفیت‏‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 260

‏توانا باشند و سرافراز.(488)‏

25 / 7 / 61

*  *  *

‏ ‏

فداکاری در میدان و تبلیغ در خارج میدان را به ما آموختند

‏ ‏

‏ ‏

‏سیدالشهداء و اصحاب او و اهل بیت او آموختند تکلیف را:‏‎ ‎‏فداکاری در میدان، تبلیغ در خارج میدان. همان مقداری که‏‎ ‎‏فداکاری حضرت ارزش پیش خدای تبارک و تعالی دارد و در‏‎ ‎‏پیشبرد نهضت حسین ـ سلام الله علیه ـ کمک کرده است،‏‎ ‎‏خطبه های حضرت سجاد و حضرت زینب هم به همان مقدار یا‏‎ ‎‏قریب آن مقدار تأثیر داشته است. آنها به ما فهماندند که در مقابل‏‎ ‎‏جائر، در مقابل حکومت جور، نباید زنها بترسند و نباید مردها‏‎ ‎‏بترسند. در مقابل یزید، حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ ایستاد و‏‎ ‎‏آن را همچو تحقیر کرد که بنی امیه در عمرشان همچو تحقیری‏‎ ‎‏نشنیده بودند،‏‎[1]‎‏ و صحبتهایی که در بین راه و در کوفه و در شام و‏‎ ‎‏اینها کردند و منبری که حضرت سجاد ـ سلام الله علیه ـ رفت‏‎[2]‎‏ و‏‎ ‎‏واضح کرد به اینکه قضیه، قضیۀ مقابلۀ غیر حق با حق نیست؛‏‎ ‎‏یعنی، ما را بد معرفی کرده اند؛ سیدالشهداء را می خواستند معرفی‏‎ ‎‏کنند که یک آدمی است که در مقابل حکومت وقت، خلیفۀ‏‎ ‎‏رسول الله ایستاده است. حضرت سجاد این مطلب را در حضور‏‎ ‎‏جمع فاش کرد و حضرت زینب هم. ...تکلیف ماها را حضرت‏‎ ‎‏سیدالشهداء معلوم کرده است: در میدان جنگ از قلّت عدد‏‎ ‎‏نترسید، از شهادت نترسید.‏

‏     هر مقدار که عظمت داشته باشد مقصود و ایدۀ انسان، به همان‏‎ ‎

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 261

‏مقدار باید تحمل زحمت بکند. ...‏

‏     حضرت سیدالشهداء از کار خودش به ما تعلیم کرد که در‏‎ ‎‏میدان وضع باید چه جور باشد و در خارج میدان وضع چه جور‏‎ ‎‏باشد و باید آنهایی که اهل مبارزۀ مسلحانه هستند چه جور مبارزه‏‎ ‎‏بکنند، و باید آنهایی که در پشت جبهه هستند چطور تبلیغ بکنند.‏‎ ‎‏کیفیت مبارزه را، کیفیت اینکه مبارزه بین یک جمعیت کم با‏‎ ‎‏جمعیت زیاد باید چطور باشد، کیفیت اینکه قیام در مقابل یک‏‎ ‎‏حکومت قلدری که همه جا را در دست دارد، با یک عدۀ معدود‏‎ ‎‏باید چطور باشد، اینها چیزهایی است که حضرت سیدالشهداء به‏‎ ‎‏ملت آموخته است و اهل بیت بزرگوار او و فرزند عالیمقدار او هم‏‎ ‎‏فهماند که بعد از اینکه آن مصیبت واقع شد، باید چه کرد. باید‏‎ ‎‏تسلیم شد؟ باید تخفیف در مجاهده قائل شد؟ یا باید همانطوری‏‎ ‎‏که زینب ـ سلام الله علیها ـ در دنبالۀ  آن مصیبت بزرگی که ‏تُصَغَّرُ عِنْدَهُ‎ ‎الْمَصٰائِبُ،‎[3]‎‏ایستاد و در مقابل کفر و در مقابل زندقه صحبت کرد و هر‏‎ ‎‏جا موقع شد، مطلب را بیان کرد و حضرت علی بن الحسین‏‎ ‎‏ـ سلام الله علیه ـ با آن حال نقاهت، آنطوری که شایسته است تبلیغ‏‎ ‎‏کرد.(489)‏

25 / 7 / 61

*  *  *

‏ ‏

جبهه های ما با عشق امام حسین گرم است

‏ ‏

‏ ‏

‏الآن هم می بینید که در جبهه ها وقتی که نشان می دهند آنها را، همه‏‎ ‎‏با عشق امام حسین است که دارند جبهه ها را گرم نگه‏‎ ‎‏می دارند.(490)‏

25 / 7 / 61


کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 262

 

به تبعیت از امام حسین انقلاب را ضمانت نماییم

‏ ‏

‏ ‏

‏امام حسین ـ علیه السلام ـ با خون خود اسلام را زنده کرده، شما به‏‎ ‎‏تبعیت از او انقلاب و اسلام را ضمانت نمایید.(491)‏

26 / 2 / 62

*  *  *

‏ ‏

جوانان ما در همان راه سیدالشهداء فدا شدند

‏ ‏

‏ ‏

‏ما در عین حالی که جوانهای بسیار لایق خودمان را، مردان کاردان‏‎ ‎‏خودمان را از دست دادیم، لکن آن چیزی که به دست آوردیم‏‎ ‎‏ارزشش بیشتر از این معانی است. آنی است که سیدالشهداء‏‎ ‎‏ـ سلام الله علیه ـ زن و فرزند خودش را فدای او کرده، آنی است که‏‎ ‎‏رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ زندگانی خودش را در راه او‏‎ ‎‏صرف کرد، و ائمه معصومین ما در راه او آن همه رنج دیدند.(492)‏

1 / 8 / 62

*  *  *


کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 263

کتابایثار و شهادت در مکتب امام خمینی (س)صفحه 264

  • )) ر.ک. اللهوف علی قتل الطفوف؛ سیدبن طاوس؛ ص 181 ؛ همچنین با اندکی تفاوت در احتجاج؛ ابومنصور طبرسی؛ ج 2، ص 34ـ36.
  • )) ر.ک. کامل بهایی؛ عمادالدین طبری؛ ص 300 ـ 301.
  • )) مصیبتهای دیگر در کنار آن کوچکند.