ارتباط با خدا

‏‏ارتباط با خدا‏

‏‏ ‏

‏‏     ‏‏کان من اعظم النعم علی العباد و الرحمة الواسعة فی البلاد، الادعیة المأثورة من خزائن‏‎ ‎‏الوحی و الشریعة و حملة العلم و الحکمة؛ لأنها الرابطة المعنویة بین الخالق و المخلوق، و‏‎ ‎‏الحبل المتصل بین العاشق و المعشوق، و الوسیلة للدخول فی حصنه الحصین، و التمسک‏‎ ‎‏بالعروة الوثقی و الحبل المتین‏‎[1]‎‏.(502)‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     فرمودۀ ائمه، علیهم السلام، که «عبادت ما عبادت احرار است، که فقط برای حب‏
‏‎

‎‏خداست نه طمع به بهشت یا ترس از جهنم است‏‎[2]‎‏»، از مقامات معمولی و اوّل درجۀ‏‎ ‎‏ولایت است. از برای آنها در عبادات حالاتی است که به فهم ما و شما نمی گنجد.(503)‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     ‏‏ائمۀ هدیٰ، علیهم السلام، و انبیای عظام در مناجات خود تمنای فضل را داشته اند و از‏‎ ‎‏عدل و مناقشۀ در حساب خوفناک بودند. مناجات خاصان درگاه حق و ائمۀ معصومین،‏‎ ‎‏صلوات الله علیهم، مشحون به اعتراف به تقصیر و عجز از قیام به عبودیت است. جایی که‏‎ ‎‏افضل موجودات و ممکنِ اقربْ اعلان «ما عَرَفْنٰاکَ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ، و ما عَبَدْناکَ حَقَّ‏‎ ‎‏عِبٰاَدتِکَ‏‎[3]‎‏» دهد حال سایر مردم چه خواهد بود؟ آری، آنها عارف اند به عظمت حقّ تعالی و‏‎ ‎‏نسبت ممکن به واجب را می دانند. آنها می دانند که اگر تمام عمر دنیا را به عبادت و اطاعت و‏‎ ‎‏تحمید و تسبیح بگذرانند، شکر نعمت حق نکرده اند تا چه رسد به آنکه حق ثنای ذات و‏‎ ‎‏صفات را به جای آورده باشند. آنها می دانند که هیچ موجودی از خود چیزی ندارد. حیات و‏‎ ‎‏قدرت، علم و قوّت ‏‏[‏‏و‏‎ ‎‏]‏‏سایر کمالات، ظل کمال اوست، و ممکن، فقر، بلکه فقیر محض و‏‎ ‎‏مستظل است نه مستقل. ممکن از خود چه کمالی دارد تا کمال فروشی کند؟ چه قدرتی دارد تا‏‎ ‎‏عمل فروشی نماید؟ آنها عرفای بالله هستند و عرفای به جمال و جلال حق اند. آنها از روی‏‎ ‎‏شهود و عیان نقص و عجز خود و کمال واجب را مشاهده کردند.‏‏(504)‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     ائمۀ طاهرین، علیهم السلام، بسیاری از مسائل را با لسان ادعیه بیان فرموده اند. لسان‏‎ ‎‏ادعیه با لسانهای دیگری که آن بزرگواران داشتند و احکام را بیان می فرمودند خیلی فرق‏‎ ‎‏دارد. اکثراً مسائل روحانی، مسائل ماوراءطبیعت، مسائل دقیق الهی و آنچه را مربوط به‏‎ ‎‏معرفة الله است، با لسان ادعیه بیان فرموده اند. (505)‏

‏
‏‎

‎‏*  *  *‏

‏‏     شما خیال می کنید گریه های ائمۀ طاهرین و ناله های حضرت سجاد(ع) برای تعلیم‏‎ ‎‏بوده و می خواسته اند به دیگران بیاموزند؟ آنان با تمام آن معنویات و مقام شامخی که‏‎ ‎‏داشتند از خوف خدا می گریستند؛ و می دانستند راهی که در پیش دارند پیمودنش چه‏‎ ‎‏قدر مشکل و خطرناک است. از مشکلات، سختیها، ناهمواریهای عبور از صراط، که یک‏‎ ‎‏طرف آن دنیا و طرف دیگرش آخرت می باشد و از میان جهنم می گذرد، خبر داشتند. از‏‎ ‎‏عوالم قبر، برزخ، قیامت، و عقبات هولناک آن، آگاه بودند. از این روی هیچ گاه آرام‏‎ ‎‏نداشته همواره از عقوبات شدید آخرت به خدا پناه می بردند.(506)‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     مطالعه در ادعیۀ معصومین، علیهم السلام، و سوز و گداز آنان از خوف حق و عذاب او‏‎ ‎‏سرلوحۀ افکار و رفتارت‏‎[4]‎‏ باشد.(507)‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     مقام بشر هر چه باشد، مقام خاتم النبیین بالاترین مقام، لکن وقتی که این مقام را با‏‎ ‎‏مقام الوهیت ملاحظه بکنیم که خود آنها می بینند، هیچ است در مقابل همه چیز. آنی که‏‎ ‎‏آنها فهمیدند از عظمت خدا، آن ها را وادار کرده است آن طور راز و نیاز کنند و اعتراف به‏‎ ‎‏تقصیر. شما در ادعیۀ امیرالمؤمنین، خود رسول خدا، حضرت سجاد ـ سلام الله علیه ـ‏‎ ‎‏سایر ائمه، ملاحظه کنید چه جملاتی هست و ما چطور بعیدیم از این معانی، چه معارفی‏‎ ‎‏در این ادعیه هست که ما محرومیم از آن معارف، چه سوزی در قلب این خاصان خدا‏‎ ‎‏بوده است که برای فراق خدا می سوختند و آتش جهنم را می گفتند اگر صبر کنیم، صبر‏‎ ‎‏در فراق را چه کنیم؟ اینها برای ما مثل یک افسانه است، لکن واقعیت است، واقعیتی که‏‎ ‎‏آنها فهمیده اند و ما نفهمیدیم. (508)‏

‏‏19 / 3 / 65 ‏

‏‏*  *  *‏

‏
‏‎

‎‏     اینها به ما تعلیم می دهند، و این طور نیست که دعا برای تعلیم ما باشد. دعا برای‏‎ ‎‏خودشان بوده است؛ خودشان می ترسیدند، از گناهان خودشان گریه می کردند تا صبح.‏

‏‏     از پیغمبر گرفته تا امام عصر ـ سلام الله علیه ـ همه از گناه می ترسیدند. گناه آنها غیر‏‎ ‎‏اینی است که من و شما داریم. آنها یک عظمتی را ادراک می کردند که توجه به کثرت، از‏‎ ‎‏گناهان کبیره است پیش آنها. (509)‏

‏‏8 / 3 / 66 ‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏     کسی بخواهد بفهمد که مقامات ائمه چی است، باید رجوع کند به آثار آنها؛ آثار آنها‏‎ ‎‏ادعیۀ آنهاست. مهمش ادعیۀ آنهاست و خطابه هایی که می خواندند؛ مثل مناجات‏‎ ‎‏شعبانیه، مثل نهج البلاغه، مثل دعای یوم العرفه و اینهایی که انسان نمی داند که چه باید‏‎ ‎‏بگوید دربارۀ آنها.(510)‏

‏‏19 / 8 / 66 ‏

‏‏*  *  *‏

‏‎ ‎

‏‎

‎

• )) دعاهایی که از گنجینه های وحی و شریعت و حاملان علم و حکمت نقل شده است از بزرگترین نعمتهای خداوند بر بندگان و رحمت گستردۀ حق در دنیاست، زیرا دعا رابط معنوی بین آفریدگار و آفریده و ریسمان پیوند دهندۀ میان عاشق و معشوق و وسیلۀ ورود در دژ استوار حق تعالی و چنگ زدن به دست آویز پا بر جا و ریسمان محکم می باشد.
• )) وسائل الشیعه، ج 1، ص 45، «ابواب مقدمة العبادات» باب 9، ح 1.
• )) «آن چنانکه حق شناخت توست تو را نشناختیم  آن گونه که حق پرستیدن توست تو را نپرستیدیم.» مرآة العقول؛ ج 18، ص 146، «کتاب الایمان و الکفر»، «باب الشکر».
• )) مخاطب امام مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سیداحمد خمینی بوده اند.