امام صادق(ع)
«گفت بیرون آمد حضرت صادق، علیه السلام، از مسجد و حال آنکه گم شده بود مرکوب آن حضرت. فرمود: "اگر خداوند ردّ کند آن را به من، هر آینه شکر می کنم او را حقّ شکر او. " گفت درنگی نکرد تا آنکه آن مرکوب آورده شد. پس فرمود: "الحمدلله ." قائلی عرض کرد: فدایت شوم، آیا شما نگفتید شکر خدا می کنم حقّ شکر او را؟" فرمود: آیا نشنیدی که من گفتم: الحمدلله ».(774)
* * *
آنچه از برای حضرت صادق، علیه السلام، در حال عبادت حاصل شده از برای دیگران ممکن نیست.(775)
* * *
در حدیث است که «حضرت صادق، علیه السلام، صدقه می دادند به شکر، پرسیدند: "چطور به شکر صدقه می دهید؟" فرمود: "شکر را از هر چیز بیشتر دوست دارم؛ و میل دارم به آن چیزی که محبوبترین اشیاست پیش من صدقه دهم."(776)
* * *
حضرت امام صادق(ع) در شرایطی که تحت فشار حکام ستمکار قرار دارد و در حال تقیه به
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 293
سر می برد و قدرت اجرایی ندارد و بسیاری اوقات تحت مراقبت و محاصره به سر می برد، برای مسلمانان تکلیف معین می کند، و حاکم و قاضی نصب می فرماید. آیا این کار آن حضرت چه معنا دارد؟ و اصولاً بر این نصب و عزل چه فایده ای مترتب است؟ مردان بزرگ، که دارای سطح فکر وسیعی می باشند، هیچ گاه مأیوس نگردیده و به وضع فعلی خود ـ که در زندان و اسارت به سر می برند و معلوم نیست آزاد می شوند یا نه ـ نمی اندیشند؛ و برای پیشبرد هدف خویش در هر شرایطی که باشند طرح نقشه می کنند، تا بعداً اگر توانستند شخصاً آن طرح را به مرحلۀ اجرا درآورند؛ و اگر خودشان فرصت نیافتند، دیگران ـ هر چند بعد از دویست یا سیصد سال ـ دنبال این طرح بروند و اجرا نمایند. اساس بسیاری از نهضتهای بزرگ به همین صورتها بوده است. رئیس جمهور سابق اندونزی، سوکارنو در زندان دارای این افکار بوده، و نقشه ها کشیده و طرحها داده که بعداً به اجرا درآمده است.
امام صادق(ع) علاوه بر دادن طرح، نصب هم فرموده اند. این نصب امام(ع) اگر برای آن روز بود، البته کار لغوی محسوب می شد؛ ولی آن حضرت به فکر آینده بودند. مثل ما نبودند که فقط به فکر خودش باشد و وضع خود را بنگرد. فکر امت بوده؛ فکر بشر بوده؛ فکر همۀ عالم بوده است. می خواسته بشر را اصلاح کند؛ و قانون عدل را اجرا نماید. او باید در هزار و چند صد سال پیش طرح بدهد، نصب نماید، تا آن روز که ملتها بیدار شدند، ملت اسلام آگاه گردید و قیام کرد، دیگر تحیری نباشد وضع حکومت اسلامی و رئیس اسلام معلوم باشد.(777)
* * *
اینکه جناب صادق فرمود: «من عبادت حقّ می کنم حبّا له» شاید مقامات معمولی آن سرور باشد، چنانچه شیخ عارف کامل ما، دام ظلّه، می فرمود. و این نحو عبادت از خواصّ آنهاست.(778)
* * *
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 294
حضرت ابی عبدالله با آن تقیۀ کذایی و کذایی، آن «روایت مقبوله» را می فرماید و مقابله می کند با آنها. مقابله می کند با کلام، با تبلیغ؛ تبلیغ بر ضدشان می کند، مردم را سوق می دهد به خلاف آنها.(779)
1 / 4 / 50
* * *
حضرت صادق ـ سلام الله علیه ـ از قراری که نقل شده است، آن آخری که در معرض موتشان بوده است، جمع کردند عده ای را دور خودشان از عشیرۀ خودشان گفتند که شما فردای قیامت نیایید بگویید که من مثلاً پسر حضرت صادق بودم، من برادر او بودم، من زن او بودم. نخیر، اینها نیست در کار، عمل در کار است. باید همه با عملتان پیش خدا بروید.(780)
14 / 6 / 58
* * *
ما در آستانۀ روز مقدسی هستیم و عید مبارکی که در آن روز، بزرگترین شخصیت عالم برای اصلاح بشر و تحول بزرگتر تحولات، و نیز ولادت با سعادت فرزند او حضرت صادق ـ سلام الله علیه ـ که مذهب را ترویج و اسلام را ارائه داد به مردم.(781)
2 / 11 / 59
* * *
مُبیِّن احکام اسلام و ایده های رسول اکرم، ذُریّۀ مطّهر ایشان و خصوص حضرت جعفر بن محمد صادق هستند.(782)
4 / 11 / 59
* * *
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 295
ولادت با سعادت رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و ولات فرزند بزرگوارش، مبدأ همۀ فیضها و حامل پیامهای رسول اکرم، حضرت صادق ـ سلام الله علیه ـ تبریک عرض می کنم.(783)
12 / 10 / 61
* * *
برای حضرت صادق ـ علیه السلام ـ هم که مجال بود برای اینکه علم فقه را باید توسعه بدهند و بیان کنند و بعضی از مسائل البته غیرفقهی هم بوده است، لکن سرگرمی ایشان به آن علومی که نمی شد که معطل بماند و علم شریعت بود، این هم باز نگذاشتند، نشد. حَمَله هم نداشتند؛ حَمَله فقه بود، اما حمله آن علوم نبود.(784)
18 / 5 / 63
* * *
معرف حضرت صادق ـ سلام الله علیه ـ بعد از اینکه خود پیغمبر معرف است، خود وجودش معرف است. این فقهی است که با زبان ایشان بسط پیدا کرده است که برای احتیاج بشر از اول تا آخر، هر مسئله ای پیش بیاید، مسائل مستحدثه، مسائلی که بعدها خواهد پیش آمد، که حالا ما نمی دانیم، این فقه از عهدۀ جوابش بر می آید و هیچ احتیاج ندارد به این که یک تأویل و تفسیر باطلی بکنیم.
خود فقه، خود کتاب و سنت، خود فقهی که اکثرش را حضرت صادق ـ سلام الله علیه بیان فرموده است، این فقه همۀ احتیاجات صوری و معنوی و فلسفی و عرفانی همۀ بشر را در طول مدت الی یوم القیامه [تأمین کرده،] این محتوایش این طور است. اینها معرفی است که خود اینها معرف این بزرگواران اند و ما نمی توانیم که از آنها تعریفی بکنیم که لایق آنها باشد.(785)
19 / 8 / 66
* * *
کتابسیمای معصومین (ع) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 296