روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام خمینی
بر اساس سال هجری شمسی
«از تولد تا رحلت»
محمد رجائی نژاد
بخش اول
مجموعه حاضر تحت عنوان «روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام خمینی از تولد تا رحلت» به بیان گزیده ای از رویدادها، حوادث و مناسبت های تاریخ زندگی اجتماعی و سیاسی امام خمینی می پردازد.
در این نوشتار تلاش شده که به طور خلاصه و چکیده زوایای پنهان زندگینامه و تاریخ اجتماعی و سیاسی زندگی امام به صورت منظم و منسجم روشن شود، به خصوص برای فرهنگیان و جوانان و نوجوانان دانشجو و دانش آموز تا در سالگشت این رویدادها و ایام به عنوان یک منبع مورد استفاده باشد. هر چند بعضی از وقایع و رویدادها چنان اهمیتی دارند که خود نیاز به نگارش کتابی جداگانه دارند و تاکنون چندین کتاب و مقاله نیز به صورت سالنامه یا روزشمار منتشر شده است اما هر کدام به گوشه ای از آنها پرداخته اند یا تنها به بیان رویدادهای مهم اکتفا کرده اند.
این روزشمار که بر حسب ماههای شمسی تنظیم شده است، هدفش در دسترس نهادن اطلاعات و
آگاهی هایی دربارۀ امام خمینی به صورت کوتاه و آسان در عین حال دقیق می باشد و علاوه بر این مشتمل بر پیام ها، بیانات، نامه ها و حکم های مهم امام خمینی است که به نحوی از انحاء زمینه ساز یا عامل تحول یا تشکل و یا مناسبت ویژه ای در تاریخ و حوادث انقلاب شده
حضورج. 60صفحه 95
است. البته از ذکر وقایع و مطالبی که به طور منظم تکرار شده اند، از قبیل پیام های نوروزی، دیدارهای عمومی و دیدارهای همیشگی کشوری، نامه ها و اجازات و نظایر اینها خودداری شده است؛ مگر در مواردی که دارای جنبه خاص و اهمیت ویژه ای بوده است.
برای تهیه و تنظیم این نوشتار از منابع دست اول شامل، مجموعه سخنان، پیام ها و احکام امام خمینی(س) و دیگر منابع شامل روزشمارها، ماه شمار و سال نامه ها، خبرهای روزنامه های قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به طور توأمان استفاده شده است.
فروردین ماه
اول فروردین
- ورود امام خمینی به قم، جهت ادامه تحصیل (1301 ه.ش)
امام خمینی تا 15 سالگی (1296ه.ش) در شهرستان خمین و در سال 1298 ه.ش عازم حوزه علمیه اراک شده و اندکی پس از هجرت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) (اول نوروز 1301 ه.ش، مطابق با رجب المرجب 1340 ه.ق) رهسپار حوزه علمیه قم گردیدند.
- اولین سفر زیارتی امام خمینی به عربستان سعودی برای انجام اعمال حج (1312 ه.ش / 1351ه.ق)
امام خمینی بعد از زیارت عتبات عالیات عراق، برای عزیمت به عربستان جهت انجام اعمال حج، به بیروت (لبنان) می روند تا با کشتی عازم جده شوند.
- به علت اعلام تحریم عید نوروز از جانب مراجع تقلید، خصوصاً امام خمینی، مراسم جشن و شادی تحویل سال برگزار نشد . و مراجع تقلید برای دیدار مردم جلوس نداشتند و بر سر در منازل پرچم سیاه افراشتند.(1342ه.ش) متن پیام امام خمینی(اعلام عزای عمومی عید نوروز سال 1342) هشت روز قبل از عید (22 / 12 / 1341 ه.ش) صادر شد. (صحیفه امام / ج 1 / ص 156)
- امام خمینی در پاسخ استفتائی اجازه نامه شرعیه مؤیدان و طرفداران رژیم شاه را لغو می نمایند. (1347ه.ش)
حضرت امام در جواب نامه مرقوم می فرمایند: بسمه تعالی؛ کسانی که از دستگاه ظلم تأیید کرده اند یا می کنند و برخلاف شرع مطهر عمل می کنند، اگراجازه ای از اینجانب دارند، از درجۀ
حضورج. 60صفحه 96
اعتبار ساقط است و مؤمنین به آنها از وجوه شرعیه خصوصاً سهم مبارک امام(ع) ندهند. اعاذنا الله تعالی من شرور انفسنا. روح الله الموسوی الخمینی. (صحیفه امام / ج2 / ص174)
- با بهره گیری از فرصت نوروزی، هواداران نهضت امام خمینی، عکس های امام خمینی رابه عنوان کارت پستال تبریک در سطح وسیعی توزیع کردند. (1344ه.ش)
- نخستین پیام نوروزی امام خمینی به ملت ایران (1359ه.ش) (صحیفه امام / ج12 / ص 202)
- آخرین پیام نوروزی امام خمینی به ملت ایران (1368ه.ش) (صحیفه امام / ج21 / ص 324)
دوم فروردین
- توطئه رژیم شاه در بر هم زدن مجلس عزاداری شهادت امام جعفر صادق(ع) در منزل امام خمینی (1342ه.ش)
مخالفت علما و مردم به رهبری امام خمینی با انجمنهای ایالتی و ولایتی (انقلاب سفید شاه) برای رژیم شاه بسیار گران آمد. تبلیغات وسیعی علیه روحانیت بخصوص امام خمینی آغاز شد. شاه تصمیم به سرکوبی قیام داشت. صبح روز دوم فروردین 1342 که مصادف با شهادت حضرت امام جعفر صادق(ع) بود، مأمورین ساواک رژیم با لباس مبدل در منزل امام خمینی با صلوات نابجا و پی در پی، قصد ایجاد ناآرامی و اغتشاش در مجلس داشتند. اما با هوشیاری ایشان این توطئه خنثی شد. حضرت امام، آیت الله خلخالی را مامور کردند با صدای بلند، اخلالگران را تهدید کند.
- یورش رژیم شاه به مدرسه فیضیه قم و ضرب و شتم و کشتار طلاب (1342ه.ش)
مأمورین رژیم شاه با هجوم به مجلس عزای امام صادق(ع) که توسط آیت الله العظمی گلپایگانی(ره) در مدرسه فیضیه تشکیل شده بود، ضمن ضرب و شتم طلاب و شکستن در و پنجره، عدۀ بسیاری از طلاب را مجروح کردند.
- بیانات امام خمینی در جمع روحانیون و مردم قم به مناسبت حمله مأموران رژیم شاه به مدرسه فیضیه (1342ه.ش)
ساعتی بعد از حمله رژیم شاه به مدرسه فیضیه، روحانیون و اهالی قم به منزل امام خمینی آمدند. حضرت امام بعد از دریافت خبر یورش عمال رژیم به مدرسه فیضیه، آماده حرکت به سوی فیضه شدند که با ممانعت و اصرار فراوان دوستان منصرف شدند و در بیاناتی حضار را به صبر و
حضورج. 60صفحه 97
استقامت دعوت کرده فرموند: «... ناراحت و نگران نشوید، مضطرب نگردید، ترس و هراس را از خود دور کنید... دستگاه جبار با دست زدن به این فاجعه، شکست و نابودی خود را حتمی ساخت...» صحیفه امام / ج 1 / ص 166
- تبریز به حمایت از امام خمینی شاهد تظاهرات و تحریم عید نوروز بود (1342 ه.ش)
- امام خمینی عده ای از حادثه دیدگان مدرسه فیضیه را مورد ملاطفت قرار دادند (1342 ه.ش)
رژیم شاه به مراکز درمانی قم اعلام کرد از پذیرش مجروحین و مصدومین مدرسه فیضیه خودداری کنند. در پی این دستور، برخی از بیمارستانها، مجروحان را اخراج کردند. عده ای از آنها به منزل امام خمینی پناهنده شدند و مورد ملاطفت و دلجویی امام قرار گرفتند.
- بیانیه امام خمینی در پشتیبانی از مردم فلسطین و جنوب لبنان (1357ه.ش)
صحیفه امام / ج 3 / ص358
سوم فروردین
- نامه امام خمینی به آیت الله العظمی بروجردی، استفسار درباره تشکیل مجلس مؤسسان رژیم پهلوی (1328ه.ش)
هنگامی که زمزمه تشکیل مجلس مؤسسان برای تغییر قانون اساسی و مطلق العنان کردن شاه در سال 1328ه.ش مطرح گردید، شایعه کردند که آیت الله بروجردی با این تغییرات موافق بوده و مشورت هایی با مقامات دولتی داشته است. امام خمینی ازاین شایعه برآشفتند و ضمن هشدار در جلسات حضوری، به همراه چند تن از مراجع و علما (روح الله کمالوند، مرتضی حائری، محقق داماد، محمدرضا گلپایگانی) طی نامه ای سرگشاده به آیت الله بروجردی خواستار بیان حقیقت شدند. متعاقب آن، آیت الله بروجردی طی بیانیه ای توافق در این مورد را تکذیب کردند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 26)
- امام خمینی در پی اذیت و آزار طلاب از جانب مأمورین شاه، از جمله سوار نکردن آنها توسط تاکسی ها، رئیس شهربانی قم را احضار کرد و ضمن مؤاخذه و اعتراض به وی، هشدار دادند که از این اقدامات خودداری کنند. (1342ه.ش)
حضورج. 60صفحه 98
چهارم فروردین
تجلیل امام خمینی از قیام مردم آذربایجان و اربعین شهدای تبریز (1357ه.ش)
در چهلم شهدای قیام 19 دی 1356 مردم قم، مردم غیور تبریز در 29 بهمن بر علیه رژیم شاه قیام کرده و شهدایی را تقدیم نهضت کردند. حضرت امام خمینی به مناسبت اربعین شهدای تبریز از نجف پیامی خطاب به ملت ایران صادر نموده و فرمودند «با فرا رسیدن اربعین مقتولین مظلوم تبریز، غم های ملت غیرتمند تجدید می شود.» (صحیفه امام / ج 3 / ص 359)
- پیام امام خمینی به مناسبت برگزاری رفراندوم جمهوری اسلامی (1358 ه.ش)
حضرت امام خمینی طی پیام مهمی، خواستار حضور فعال ملت در این انتخابات شدند و شرکت در این امر را برای هر مرد و زن از وظایف ملی و اسلامی دانستند. «... شما همه آزادانه به هر چه می خواهید رأی بدهید. من خودم به جمهوری اسلامی رأی می دهم ... » (صحیفه امام / ج 6 / ص 408)
حضورج. 60صفحه 99
پنجم فروردین
- برخی از مسئولین مسجد اعظم قم به بهانه عدم امنیت و احتمال حمله به مسجد، بر سر راه تدریس امام خمینی در این مسجد موانعی ایجاد کردند. لذا معظم له صحن عتیق را برای تدریس انتخاب فرمودند و با متانت ایشان، توطئه خنثی و برطرف گردید. (1342ه.ش)
- نامه امام خمینی به آیت الله محمد یزدی درباره رفع اختلاف بین علما و روحانیون به ویژه نسبت به کتاب «شهید جاوید». (1350ه.ش)
با توجه به تفرقه ای که به تحریک رژیم، پس از انتشار کتاب «شهید جاوید» تألیف مرحوم نعمت الله صالحی نجف آبادی، بین روحانیون پیش آمده بود، حضرت امام نامه ای را در جواب نامه آیت الله محمد یزدی می نویسند و ضمن اظهار تأسف، توصیه هایی را جهت رفع اختلاف داده و هشدار می دهند. (صحیفه امام / ج 2 / ص 341)
- پیام امام خمینی به مسلمانان جهان به مناسبت انعقاد قرارداد کمپ دیوید بین مصر و اسرائیل(1358ه.ش)
قرارداد کمپ دیوید با حضور انور سادات (رئیس جمهور مصر) و مناخیم بگین (نخست وزیر رژیم اسرائیل) و جیمی کارتر (رئیس جمهور آمریکا) به امضاء رسید. این امر موجب مخالفت جهان اسلام و کشورهای عربی گردید و تعدادی از کشورهای عرب، «جبهه پایداری» تشکیل دادند. حضرت امام خمینی نیز در پیامی مخالفت خود را اعلام کردند. «.. ایران صلح سادات و اسرائیل را خیانت به اسلام و مسلمین و برادران عرب می داند...» (صحیفه امام / ج 6 / ص 410)
ششم فروردین
سکته قلبی امام خمینی (1365ه.ش)
حضرت امام در این تاریخ سکته قلبی کرده و به بیمارستان منتقل می شوند. چندین روز بستری شده و بیش از یک ماه ملاقاتهای ایشان لغو می شود. خبر این کسالت حضرت امام اعلام نگردید.
- نامه امام خمینی به آیت الله منتظری درباره عزل ایشان از قائم مقامی رهبری (1368ه.ش)
حضورج. 60صفحه 100
این نامه به دستور حضرت امام در آن زمان منتشر نگردید. (صحیفه امام / ج 21 / ص 330)
هشتم فروردین
- پاسخ امام خمینی به استعفای آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری (1368ه.ش) (صحیفه امام / ج 21 / ص 333)
نهم فروردین
- تلگراف امام خمینی به آیت الله ربانی شیرازی به مناسبت سوء قصد و ترور نافرجام ایشان (1360ه.ش)
در تاریخ 8 / 1 / 1360 یک موتور سوار عضو گروه تروریستی فرقان، به سوی آیت الله عبدالرحیم ربانی شیرازی ـ نماینده امام خمینی در استان فارس و عضو فقهای شورای نگهبان ـ تیراندازی می کند که ایشان از ناحیۀ گردن زخمی می شوند. (صحیفه امام / ج 14 / ص 241)
دهم فروردین
- همه پرسی نظام جمهوری اسلامی ایران (1358ه.ش)
انتخابات تعیین نظام جمهوری اسلامی تنها انتخاباتی است که به مدت دو روز (10 و 11 فروردین) برگزار شده و نتایج آن در 12 فروردین اعلام گردید.
دوازدهم فروردین
- پیام تاریخی امام خمینی به مناسبت دوازدهم فروردین ـ روز جمهوری اسلامی ـ (1358ه.ش)
حضرت امام خمینی طی پیامی این روز را روز جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده و از حضور گستردۀ مردم در رفراندوم تشکر کردند. (صحیفه امام / ج 6 / ص 452)
- نخستین اجازه نامه را امام خمینی در امور حسبیه و امور وجوه شرعیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به آقای سید علی اکبر قریشی داده اند. (صحیفه امام / ج 6 / ص 456)
- پیام هفت ماده ای امام خمینی به ملت ایران (1360ه.ش)
در پی بالا گرفتن اختلافات ابوالحسن بنی صدر (رئیس جمهور وقت) با مسئولین قوای مقننه
حضورج. 60صفحه 101
و قضائیه و نخست وزیر، از سوی امام خمینی هیأتی مأمور حل اختلاف و مقابله با تشنج گردید. همچنین پیام مهمی را در هفت بند دربارۀ اولویت دفاع مقدس و پرهیز از اختلافات مسئولین صادر شد. (صحیفه امام / ج 14 / ص 252)
سیزدهم فروردین
- امام خمینی در پاسخ به تسلیت روحانیون تهران تقیه را حرام و اسـدالله علم ـ نخست وزیر وقت ـ را به استیضاح می کشند. (1342ه.ش)
حضرت امام در پاسخ به تسلیت روحانیون و علمای تهران پس از فاجعه مدرسه فیضیه، طی پیامی ـ که به تلگراف ششصد کلمه ای شهرت یافت ـ اصول اسلام را در مخاطره دانستند و تقیه را تحریم کردند و فرمودند من به نام ملت از آقای علم استیضاح می کنم ... من اکنون قلب خود را برای سر نیزه های مأمورین شما حاضر کردم. (صحیفه امام / ج 1 / ص 177)
چهاردهم فروردین
- نخستین مصاحبه مطبوعاتی امام خمینی با یک روزنامه داخلی (1340ه.ش)
حضرت امام به صورت رسمی برای اولین بار با اعضای هیأت خبرنگاران اعزامی کیهان به قم که برای مصاحبه با علمای تراز اول، بعد از رحلت آیت الله بروجردی آمده بودند، مصاحبه ای به عمل آوردند و وضعیت حوزه علمیه قم پس از رحلت آیت الله بروجردی را تشریح کرده و فرمودند: «حوزه های علمیه را خداوند حفظ خواهد کرد»
پانزدهم فروردین
- امام خمینی طی حکمی آیت الله واعظ طبسی را به سمت تولیت آستان قدس رضوی منصوب کردند. (1359ه.ش)
تا این زمان ادارۀ امور آستان قدس رضوی در اختیار تولیت قبلی بود. لکن با حکم حضرت امام بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تولیت حرم رضوی تغییر یافت. (صحیفه امام / ج 12 / ص 224)
حضورج. 60صفحه 102
شانزدهم فروردین
- نخستین اجازه نامه امام خمینی در امور حسبیه و شرعیه (1340 ه.ش)
با توجه به تمام اجازه نامه هایی که از حضرت امام در منابع مختلف، به ویژه در صحیفه امام منتشر شده است، این اولین اجازه نامه ای است که در تصدی امور حسبیه و شرعیه، ایشان به حجت الاسلام و المسلمین آقای سید سجاد حججی داده اند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 46)
- دیدار جواد صدر (وزیر کشور وقت رژیم شاه) با امام خمینی در بازداشتگاه قیطریه تهران (1343ه.ش)
هجدهم فروردین
- آزادی امام خمینی از حصار قیطریه و بازگشت به شهر قم (1343ه.ش)
به دنبال سخنرانی عصر عاشورا ـ 10 محرم 1383 ه.ق مطابق با 13 خرداد 1342 ه.ش ـ امام خمینی، رژیم شاه روز چهاردهم خرداد ـ شب 15 خرداد ـ 1342 ه.ش حضرت امام را دستگیر و شبانه به تهران منتقل می کنند و تا این تاریخ ـ 18 فروردین 1342 ـ در قیطریه تهران محصور بودند.
- نخستین پیام امام خمینی به ملت ایران چند ساعت پس از آزادی و بازگشت به قم (1343ه.ش)
حضرت امام چند ساعتی از آزادی و بازگشت به قم نگذشته بود که پیام مهمی را خطاب به ملت ایران صادر کرده و از تسلط آمریکا و اسرائیل و عمال آنها بر شئون مملکت ابراز تأسف کرده و نسبت به صدور حکم محکومیت آیت الله طالقانی و مهندس مهدی بازرگان اعتراض می نمایند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 261)
نوزدهم فروردین
- صدور پیام تاریخی امام خمینی درباره قطع رابطه با آمریکا (1359ه.ش)
به طور رسمی روابط ایران و آمریکا در سال 1883 میلادی(1262ش) با ورود اولین سفیر آمریکا به نام «ساموئل بنجامین» به ایران آغاز شد. این روابط همه جانبه ایران و آمریکا تا سال 1359ه.ش فراز و نشیب های فراوانی داشت. تا اینکه دولت آمریکا به صورت رسمی قطع روابط سیاسی با ایران را اعلام کرد و حضرت امام نیز پیامی را خطاب به ملت ایران صارد کردند و رسماً
حضورج. 60صفحه 103
از تاریخ 20 / 1 / 1359 روابط سیاسی ایران و آمریکا قطع شد. (صحیفه امام / ج 12 / ص 233)
بیستم فروردین
- تألیف کتاب کشف اسرار توسط امام خمینی (1323ه.ش)
امام خمینی با انتشار این کتاب فعالیت علنی سیاسی خود را که مخالفت و انتقاد شدید به سیاستهای رضاخان بود، آغاز کرد و نسبت به آن سیاستها و علما و روحانیون هشدار داد. این کتاب در رد کتاب «اسرار هزار ساله» حکمی زاده است. در آن زمان کتاب اسرار هزار ساله موجب شک و شبهه فراوان به عقاید شیعه شده و باعث گرایش به وهابیت می شد. بخصوص اینکه کسی درصدد پاسخگویی مستدل بر نیامده بود. امام خمینی با توجه به اهمیت موضوع، تدریس خود را در قم تعطیل و پاسخ کتاب فوق را به طور مستدل بیان کردند. همچنین امام خمینی در کتاب کشف الاسرار است و برای نخستین بار به طرح مسأله «ولایت فقیه » و حکومت اسلامی پرداختند.
بیست و یکم فروردین
- تشکیل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اولین نهاد سازندگی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی (1358ه.ش)
حضرت امام خمینی طی پیامی خطاب به ملت ایران، حسابی به شماره 100 در تمام شعب بانک ملی افتتاح کردند برای رفع مشکل مسکن و تهیه سرپناه برای محرومان، و از تمام افراد قدرتمند خواست تا به این حساب پول واریز نمایند. (صحیفه امام / ج 6 / ص 518)
- نخستین سخنرانی امام خمینی در مسجد اعظم قم پس از آزادی از حبس و حصر (1343 ه.ش)
امام خمینی پس از آزادی ـ 18 فروردین 43 ـ و برگشت به قم با اینکه در همان روز پیام مهمی را خطاب به ملت ایران و در انتقاد از عملکرد رژیم شاه و بر علیه اسرائیل صادر نمودند، بعد از سه روز ـ 21 فروردین ـ ضمن شروع درس های عادی خود در مسجد اعظم، سخنرانی مهمی را در مخالفت با انقلاب سفید شاه انجام دادند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 267)
بیست و دوم فروردین
- تلگراف امام خمینی به علمای بلاد در تکذیب موافقت روحانیون با رژیم شاه (1343ه.ش)
حضورج. 60صفحه 104
در پی دیدار حسن پاکروان ـ رئیس ساواک رژیم شاه ـ با امام خمینی در محل حصر ایشان (قیطریه) در تاریخ 18 فروردین 43، روزنامه اطلاعات، خبر جعلی «توافق روحانیون و رژیم» را به چاپ رساند که مورد اعتراض امام خمینی و دیگر علما قرار گرفت و تکذیب شد. (صحیفه امام / ج 1 / ص 277)
- امام خمینی طی حکمی حجت الاسلام غلامرضا صفائی را به ریاست ادارۀ عقیدتی سیاسی ارتش ج.ا.ا منصوب کردند. (1360ه.ش)
با این حکم، نخستین اداره عقیدتی سیاسی و نمایندگی حضرت امام (ولی فقیه) در ارتش ج.ا.ا تشکیل گردید. (صحیفه امام / ج 14 / ص 282)
حضورج. 60صفحه 105
بیست و سوم فروردین
- تلگراف امام خمینی به آیت الله العظمی حکیم ـ عراق ـ و رد پیشنهاد ایشان مبنی بر مهاجرت علمای حوزه علمیه قم به عتبات عالیات (1342ه.ش)
بعد از حادثه مدرسه فیضیه قم و تحت فشار قرار گرفتن علما و روحانیون به ویژه امام خمینی، آیت الله حکیم از علمای قم تقاضا می کنند جهت دوری از آزار و اذیت های رژیم شاه و به عنوان اعتراض به صورت دسته جمعی به نجف مهاجرت نمایند که حضرت امام با کمال احترام، مخالفت می کنند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 182)
- امام خمینی طی حکمی آقای غلامرضا کرباسچی را به ریاست اداره عقیدتی سیاسی ژاندارمری ج.ا.ا منصوب کردند (1360ه.ش)
با این حکم نخستین اداره عقیدتی سیاسی و نمایندگی حضرت امام (ولی فقیه) در ژاندارمری ج.ا.ا تشکیل گردید. (صحیفه امام / ج 14 / ص 283)
بیست و پنجم فروردین
- نامه امام خمینی به شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز دربارۀ موافقت با تشکیل این مجمع (1367ه.ش)
در پی درخواست جمعی از روحانیون و یاران امام برای تأسیس تشکّل مستقل و انشعاب از جامعه روحانیت مبارز، حضرت امام با این درخواست موافقت فرمودند. (صحیفه امام / ج 21 / ص 26)
بیست و ششم فروردین
- سخنـرانی تاریخی امام خمیـنی در مسجـد اعظـم بمناسبت آزادی از زندان در حضور علمـا و اقشـار مختـلف مـردم (1343ه.ش)
امام خمینی در ساعت 8 صبح این روز، سخنرانی مبسوطی را بعد از یک هفته آزادی از حبس و بازگشت به قم بیان فرمودند. در این سخنرانی که با آیه شریفه «انا لله و انا الیه راجعون» شروع کردند، ضمن تحلیل قیام 15 خرداد سال 42، به عملکرد دولت و شاه حمله کرده و رسالت علما و روحانیون را تشریح کردند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 285)
حضورج. 60صفحه 106
- نامه سرگشاد امام خمینی به امیرعباس هویدا (نخست وزیر وقت) (1346ه.ش)
امام خمینی از نجف اشرف در تاریخ 26 / 1 / 1346 ه.ش برابر با 4 محرم 1387 ه.ق نامه ای خطاب به نخست وزیر وقت رژیم شاه ـ هویدا ـ می نویسند. در این نامه که با آیه شریفه «لاحول و لاقوه الا بالله العلی العظیم» شروع شده است به شرح مفاسد و خیانت های شاه و دولت هویدا پرداخته و نصیحت می کنند به اصلاح مفاسد. (صحیفه امام / ج 2 / ص 123)
- نامه امام خمینی به نمایندگان مجلس و وزیران در مورد کناره گیری آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری (1368ه.ش)
حضرت امام در این نامه به طور مختصر دلایل کناره گیری آیت الله منتظری را توضیح می دهند. (صحیفه امام / ج 21 / ص 350)
- پیام امام خمینی و اعلام روز 29 فروردین به عنوان روز ارتش جمهوری اسلامی ایران (1358ه.ش)
حضرت امام خمینی طی این پیام پنج بندی رسماً 29 فروردین هر سال را روز ارتش اعلام نموده و دستور فرمودند در این روز ارتش به رژه بپردازند. (صحیفه امام / ج 7 / ص 20)
بیست و هفتم فروردین
- نخستین پیام سیاسی و مبارزاتی امام خمینی خطاب به علماء و روحانیون حوزه های علمیه قم، مشهد و تهران از تبعیدگاه نجف (1346 ه.ش / مطابق با 5 محرم 1387 ه.ق) (صحیفه امام / ج 2 / ص 129)
بیست و هشتم فروردین
- نخستین پیام رسمی امام خمینی به رئیس جمهور یک کشور خارجی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی (1358 ه.ش) (صحیفه امام / ج 7 / ص 32)
اولین رئیس جمهور (بالاترین مسئول یک کشور) یک کشور که بعد از پیروزی انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی پیام تبریک به حضرت امام خمینی (بالاترین مسئول کشور ایران) فرستاد. احمد حسن البکر رئیس جمهور کشور عراق بود. حضرت امام هم در پاسخ پیام تبریک ایشان، پیامی را به تاریخ 28 / 1 / 58 ه.ش مطابق با 19 جمادی الاول 1399 ه.ق ارسال کردند.
حضورج. 60صفحه 107
بیست و نهم فروردین
- سخنرانی امام خمینی و تأکید ایشان بر ابقای کمیته های انقلاب اسلامی و تصفیه آنها (1358ه.ش)
حضرت امام در این سخنرانی که یکی از طولانی ترین سخنرانی های ایشان می باشد، به ضرورت و فلسفه وجودی کمیته ها، نفوذی ها و خودسری ها در کمیته ها، تصفیه و اصلاح کمیته ها، جریان سازی های ساواک و ... اشاره نموده و لزوم خلع سلاح گروهها تأکید کرده اند. (صحیفه امام / ج 7 / ص 35)
- روز ارتش ج.ا.ا به فرمان امام خمینی (1358 ه.ش)
حضرت امام روز پیوستن ارتش به ملت را با عبارت حکیمانه «لحظه شادی بندگان خدا و یأس ستمگران» قلمداد فرمودند و طی پیامی، ضرورت حفظ ارتش را بعد از پیروزی انقلاب اعلام و در جهت انجسام و یکپارچگی ارتش، فرمان تاریخی و مهمی را در تاریخ 26 / 1 / 58 صادر و روز 29 فروردین را روز ارتش ج.ا.ا اعلام فرمودند.
سی ام فروردین
- خاتمۀ نگارش کتاب «آداب الصلاة» تألیف امام خمینی (1321ه.ش)
برحسب سیر تاریخ نگارش، کتاب آداب الصلاة یازدهمین تألیف امام خمینی می باشد. اتمام این اثر بعد از نگارش کتاب سر الصلاة به تاریخ 1361 ه.ق (1321ه.ش) بوده است. آداب الصلاة، شرحی مبسوط بر آداب و اسرار معنوی نماز و سرشار از نکات اخلاقی و عرفانی به زبان فارسی می باشد.
اردیبهشت ماه
اول اردیبهشت
- پیام امام خمینی به طلاب اعزام شده به سربازی (1342ه ش)
پس از تهاجم رژیم شاه به مدرسه فیضیه (2 / 01 / 42 ه.ش) و عکس العمل شدید مراجع و
حضورج. 60صفحه 108
روحانیون، بخصوص حضرت امام، رژیم شاه به اصطلاح برای ایجاد رعب و جنگ روانی تصمیم گرفت که طلاب هم به سربازی بروند. بعد از فرمان دولت وقت رژیم شاه، مبتنی بر اعزام روحانیون به سربازی حضرت امام با این پیام رسالت سنگین روحانیت به عنوان سربازان امام زمان(عج) را بیان کردند و این را فرصتی دانستند برای روشن ساختن سربازان و درجه داران ارتش، از جمله یاران امام که به سربازی اعزام شد آیت الله هاشمی رفسنجانی بودند..(صحیفه امام / ج 1 / 188)
- فرمان امام خمینی مبنی بر تقسیم زمین موروثی ایشان بین فقرا و مستمندان شهرستان خمین (1364 ه.ش)
حضرت امام در پاسخ به نامه امام جمعه خمین که خوستار تعیین تکلیف زمینهای موروثی متعلق به ایشان را شده بودند. حضرت امام، امام جمعه خمین را وکیل خود نمودند جهت تقسیم زمینها، بین فقرا. (صحیفه امام / ج 19 / ص 232)
دوم اردیبهشت
- درخواست دبیر کل وقت سازمان ملل متحد و دانشجویان ایرانی مقیم اروپا و آمریکا از نصیری رئیس ساواک وقت رژیم شاه برای بازگشت امام خمینی از تبعید، و رد این درخواست از جانب رژیم شاه.
- پیام امام خمینی به مناسبت شهادت آیت الله سید محمد باقر صدر و خواهرش بنت الهدی به دست رژیم بعث عراق (1359ه.ش)
ششم جمادی الثانی 1400 ه ق مطابق با 19 فروردین 1359 ه.ش، رژیم بعث عراق آیت الله صدر و خواهر مکرمه ایشان را در معرض شدیدترین شکنجه ها قرار داده و به شهادت رساند. جنازه این دو شهید بزگوار در جوار مرقد امیر المؤمنین علی (ع) و در مقبره خانوادگی به خاک سپرده شد.
- اعلام انقلاب فرهنگی توسط امام خمینی (1359ه.ش)
حضرت امام خمینی طی سخنانی در ساعت 17 بعداظهر اول اردیبهشت سال 1359 در دیدار اقشار مختلف مردم و دانشجویان عضو انجمن اسلامی دانشگاهها و سازمانهای دانشجویی مسلمان
حضورج. 60صفحه 109
سراسر کشور، به تشریح چگونگی اصلاح دانشگاههای کشور پرداختند و خواستار تغییر بنیانی در دانشگاهها شدند. در همین راستا از روز دوم اردیبهشت ماه 1359 بعنوان ایجاد انقلاب فرهنگی تمام دانشگاهها تعطیل گردید تا تغییر و تحولی اساسی در تمام نظام آموزشی کشور انجام شود. زیرا اصلاح صرفاً با تغییر چند کتاب و درس یا استاد و کارمند امکان پذیر نبود. از این رو دانشگاهها تعطیل شد تا فرصت کافی تحول بنیادین و اساسی در نظام دانشگاهی پدید آید. (متن سخنرانی: صحیفه امام / ج 12 / ص 248)
- تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی (1358ه.ش)
در پی دیدار آیت الله مهدوی کنی ـ سرپرست کل کمیته های انقلاب اسلامی و فرماندهان و مسئولان 14 گانه کمیته های انقلاب تهران در تاریخ 9 صبح 29 فروردین 1358، آقای مهدوی کنی ضمن مروری بر نحوه تشکیل کمیته ها و فلسفه وجودی آنها، خلاصه ای از اقدامات و فعالیتهای گسترده کمیته ها در دو ماه بعد از پیروزی انقلاب را ارائه داده و پیشنهاداتی در زمینه اصلاح و تقویت و وضعیت آینده بیان کردند و نظر حضرت امام را جویا شدند. حضرت امام نیز ضمن بیان این مطلب که «در جزئیات این مسائل وارد نمی شوم.» توصیه به اصلاح و ادغام کمیته ها کرده و بصورت ضمنی پیشنهاد تشکیل سپاه پاسداران را می دهند . بعد از این دیدار و اعلام نظر حضرت امام، مسئولان با ادغام کمیته ها در روز دوم اردیبهشت تشکیل سپاه را رسماً اعلام کردند.
چهارم اردیبهشت
- نخستین مصاحبه مطبوعاتی امام خمینی با یک روزنامه خارجی ـ روزنامه لوموند فرانسه ـ (1357ه.ش)
حضرت امام خمینی در مرحله جدید قیام ملت ایران و معرفی انقلاب اسلامی اولین مصاحبه مطبوعاتی خود را در نجف اشرف با روزنامه لوموند فرانسه انجام دادند . خبرنگار ـ لوسین ژرژ ـ این مصاحبه را در تاریخ 6 مه 1978 (16 / 2 / 1375) در روزنامه لوموند فرانسه به چاپ رساند .
- نامه امام خمینی به رئیس جمهور وقت (آیت الله خامنه ای ) برای تشکیل شورای بازنگری قانون اساسی (1368ه.ش)
حضورج. 60صفحه 110
با گذشت یک دهه از تصویب قانون اساسی ـ 24 آبان 1358 ه.ش ـ و اجرای آن، مواردی از مواد آن، اداره کشور را با مشکلات جدی روبرو ساخت . بنابراین تعداد 66 تن از نمایندگان مجلس در 27 فروردین 1368 ه.ش، و شورای عالی قضایی در روز بعد، طی ارسال نامه های جداگانه ای به محضر امام خمینی (ره)، خواستار تعیین هیئت بررسی متمم قانون اساسی شدند . (صحیفه امام / ج 21 / ص 363)
پنجم اردیبهشت
- موفقیت همه جانبه امام خمینی در نجف اشرف و ابراز نگرانی گزارشگر ساواک (1347ه.ش)
هدف رژیم شاه از تبعید امام به نجف اشرف تضعیف و تحت الشعاع قرار دادن ایشان بود، با توجه به محیط و وضعیت حوزه علمیه نجف، لکن طی گزارشی که مأمور ساواک از عراق می دهند، نشان از موفقیت امام دارد. و این موجب نگرانی دستگاه اطلاعاتی رژیم شاه و عدم موفقیت در اهداف رژیم شاه است.
- عکس العمل امام خمینی نسبت به رسوایی آمریکا در طبس (1359 ه.ش)
به دنبال دخالت نظامی آمریکا در ایران از طریق طبس، با هدف آزادسازی گروگان آمریکایی و شکست مفتضحانه آنان، حضرت امام پیامی خطاب به ملت ایران صادر کرد. (صحیفه امام / ج 12 / ص 255)
- بمباران هلی کوپترهای به جا مانده آمریکایی در صحرای طبس با دستور بنی صدر (رئیس جمهور وقت و فرمانده کل قوا) و شهادت فرمانده سپاه یزد (شهید منتظر قائم) و نابودی اسناد سری و مهم. (1359 ه.ش)
پس از شکست عملیات صحرای طبس و اعلام رسمی کاخ سفید به این شکست، به دستور بنی صدر، هلی کوپترهای به جا مانده که توسط سپاه پاسداران یزد حفاظت می شد، بمباران شد و کلیه اسناد به جا مانده نابود و فرمانده سپاه یزد نیز به شهادت رسید.
- تظاهرات با شکوه علیه کودتای قطب زاده و آیت الله شریعتمداری ( 1361ه.ش)
با افشای کودتای باند «نجات انقلاب ایران» به سرکردگی صادق قطب زاده و دستگیری و
حضورج. 60صفحه 111
اعترافات ایشان مبنی بر اینکه رهبری معنوی این کودتا با آیت الله شریعتمداری است، و اثبات این قضیه عکس العمل شدید علماء و روحانیون حوزه های علمیه و مردم انقلابی را در پی داشت. به خصوص بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در تاریخ 31 / 1 / 1361 مبنی عدم کفایت و صلاحیت شریعتمداری، موجب تظاهرات باشکوه در حمایت از امام خمینی و علیه عاملان کودتا در تاریخ دوم اردیبهشت گردید.
ششم اردیبهشت
- پایه گذاری نخستین تشکیلات سیاسی توسط جمعی از شاگردان امام خمینی (1343ه.ش)
جمعی از شاگردان و یاران امام خمینی با الهام از ایشان، از درون حوزه علمیه قم با نام «جمعیت سری یازده نفره» با هدف اصلاح حوزه دست به تشکیلات زدند. این گروه به صورت مخفی فعالیت سیاسی می کردند، اما به ظاهر فعالیت فرهنگی و علمی داشتند. این گروه نشریاتی مثل بعثت، انتقام را انتشار می دادند، از جمله این افراد: آیات سید علی خامنه ای، هاشمی رفسنجانی، علی مشکینی، حسینعلی منتظری، سید محمد خامنه ای، ربانی شیرازی، احمد آذری قمی، علی قدوسی، مهدی حائری، ابراهیم امینی و محمدتقی مصباح یزدی بودند.
نهم اردیبهشت
- امتناع امام خمینی از پذیرش مقامات امنیتی رژیم بعث عراق (1348 ه ش)
به دنبال تیرگی روابط ایران و عراق، رژیم عراق، ایرانیان و طلاب ایرانی را دستگیر و با وضع وحشیانه ای اخراج می کرد. حضرت امام شدیداً نسبت به این امر اعتراض و از پذیرش و ملاقات با مسئولین امنیتی عراق خودداری کرد. به حدی که مشاجره لفظی در منزل ایشان درگرفته و حضرت امام بی پرده و شجاعانه، از ایرانیان رانده شده دفاع می کنند.
- فرمان امام خمینی به شورای انقلاب اسلامی مبنی بر تهیه آیین نامه اجرای شوراهای اسلامی برای اداره امور محلی شهر و روستا در سراسر ایران (1358 ه.ش) (صحیفه امام / ج 7 / ص 167)
- پاسخ امام خمینی به نامه آیت الله مشکینی در مورد شرایط رهبری آینده نظام ج 11 ( 1368ش)
حضورج. 60صفحه 112
در پی نامه رئیس مجلس خبرگان رهبری، آیت الله مشکینی و درخواست نظر امام در مورد متمم قانون اساسی بخصوص نسبت به «شرط مرجعیت» برای رهبری آینده، حضرت امـام نظرشان را اعلام می فرمایند. (صحیفه امام / ج 21 / ص 371)
دهم اردیبهشت
- فرمان امام خمینی بر قطع رابطه جمهوری اسلامی ایران با کشور مصر (1358ه.ش)
حضرت امام طی نامه ای به دکتر ابراهیم یزدی (وزیر امور خارجه دولت موقت) به دلیل پیمان خائنانه مصر و اسرائیل، قطع رابطه دولت موقت جمهوری اسلامی ایران با مصر را درخواست می کنند. (صحیفه امام / ج 7 / ص 168)
- بیانات امام خمینی در جمع اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و افشای ماهیت اصلاحات ارضی شاه و آزادی زنان ( 1342ه.ش)
حضورج. 60صفحه 113
بنابر گزارش مکتوب ساواک، حضرت امام ساعت 18 روز 10 / 2 / 1342 در دیداری که با دانشجویان عضو انجمن اسلامی دانشگاه تهران داشتند اظهاراتی پیرامون اصلاحات ارضی و حق رأی زنان بیان کردند و اعلام کردند ما مخالف اصلاحات ارضی و حق رأی زنان نیستیم بلکه ... (صحیفه امام / ج 1 / ص 191)
یازدهم اردیبهشت
- خاتمه نگارش «رساله فی التقیه» تألیف امام خمینی (1333 ه.ش)
این اثر حضرت امام در باب قواعد فقهی و رجالی می باشد. در 120 ص که چاپ و منتشر شده است.
- بیانات امام خمینی خطاب به علی نخعی (روحانی درباری و از عمال رژیم شاه) و رد پیشنهاد مذاکره و سازش با دولت علم (1342ه.ش)
خلاصه صحبتهای علی نخعی (افصح المتکلمین) با امام خمینی و جواب قاطع ایشان در (صحیفه امام / ج 1 / ص 192)
- روز جهانی کارگر و نخستین پیام امام خمینی در شأن کار و گارکر و سازندگی کشور(1358ه.ش)
حضرت امام خمینی با توجه به روز جهانی کارگر و برای پاسداشت چنین روزی، برای نخستین بار پیام مهمی را خطاب به کارگران صادر کرده و فرمودند: «هر روز، روز کارگر است» (صحیفه امام / ج 7 / ص 171)
- پیام امام خمینی به مناسب شهادت آیت الله مرتضی مطهری (1358ه.ش)
در پی شهادت استاد مرتضی مطهری به دست گروهک «فرقان» در ساعت 30: 22 شب یازدهم اردیبهشت 1358، صبح یازده اردیبهشت، حضرت امام پیام مهمی را صادر کرده و فرمودند: « ... اینجانب روز پنجشنبه 13 اردیبهشت 58 را برای بزرگداشت ... عزای عمومی اعلام می کنم...» به همین مناسبت 12 اردیبهشت هر سال، سالروز شهادت این معلم نمونه به عنوان روز معلم نامگذاری گردید. (صحیفه امام / ج 7 / ص 178)
حضورج. 60صفحه 114
دوازدهم اردیبهشت
- سخنرانی مهم امام خمینی بمناسبت آغاز دروس حوزه پس از چهلم شهدای مدرسه فیضیه (1342ش)
بعد از یورش عمال رژیم شاه به مدرسه فیضیه قم و کشتار و ضرب و شتم طلاب، مراجع عظام و امام خمینی به عنوان اعتراض به عملکرد رژیم شاه و احترام به شهدای فیضیه تا چهل روز دروس حوزه علمیه را تعطیل کردند. پس از چهل روز، حضرت امام ضمن آغاز دروس حوزه، سخنرانی مهمی را در مسجد اعظم قم ایراد نموده و به ارزیابی قیام ملت و حوادث تلخ و شیرین سال 41 و جریان مدرسه فیضیه ( اوایل سال 42 ) پرداختند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 206)
چهاردهم اردیبهشت
- نگارش تاریخی ترین سند سیاسی بجای مانده از امام خمینی ( 1323ه.ش)
پس از کشف الاسرار تاریخی ترین سند مبارزات سیاسی امام خمینی، نامه ای است که به درخواست مرحوم حجت الاسلام وزیری نوشته شده و در کتابخانه مرحوم وزیری در یزد نگهداری می شود . در این نامه که با آیه «قل انما اعظکم بواحده ...» آغاز شده است، حضرت امام «قیام» را تنها راه اصلاح دو جهان بیان می کنند. ... (صحیفه امام / ج 1 / ص 21)
- پیام امام خمینی به مناسبت دستگیری سران حزب توده (1362ه.ش)
حزب توده به رهبری احسان طبری تا پنج سال بعد از پیروزی انقلاب مثل سایر احزاب و گروهکهای مخالف و معاند نظام جمهوری اسلامی فعالانه و آزادانه فعالیت می کردند، با اینکه قبل از پیروزی انقلاب فعالیت آنها ممنوع بود. در اردیبهشت سال 1362 پس از کشف توطئه های متعدد این حزب علیه نظام ج 11 به ویژه کودتای این حزب با پشتیبانی شوروی در سال 1361، فعالیت آن با توجه به وضعیت جنگی کشور، مغایر مصالح جمهوری اسلامی شناخته شد و احسان طبری به اتفاق کادر رهبری حزب دستگیر گردید. احسان طبری در 18 اردیبهشت 1368 فوت کردند. در ضمن حضرت امام در این پیام چندین بار نیروهای وزارت اطلاعات را سربازان گمنام خطاب کرده و از آنان تجلیل کردند. (صحیفه امام / ج 17 / ص 421)
حضورج. 60صفحه 115
بیستم اردیبهشت
- تصویب آرم نهایی جمهوری اسلامی ایران توسط امام خمینی (1359ه.ش)
پس از پیروزی انقلاب اسلامی قرار بر این شد، آرمی به عنوان نماد و نشان جمهوری اسلامی ایران معرفی شود که بیانگر روح دین خواهی و اسلام طلبی ملت ایران باشد. از این رو پس از فراخوان شورای انقلاب برای این آرم، طرح های متعدد به این شورا رسید که سرانجام از میان آنها یک طرح مورد پذیرش قرار گرفت. در نهایت با ارائه این طرح به حضرت امام، طرح مزبور (آرم فعلی نظام ج 11) به تصویب رسید.
بیست و یکم اردیبهشت
- عدم پذیرش (ملاقات) سازمان مجاهدین خلق (منافقین ) توسط امام خمینی و پاسخ قاطع به آنها (1360ه.ش)
به دنبال ارسال نامه ای از سوی منافقین (مجاهدین ) به حضرت امام و تقاضای ملاقات اعضاء و هواداران آنها با امام، ایشان ضمن رد تقاضای آنان در بخشی ا ز بیانات خود در دیدار جمعی از روحانیون به نقد عملکرد این سازمان پرداختند. (صحیفه امام / ج 14 / ص 342)
بیست و سوم اردیبهشت
- نخستین نوید پیروزی امام خمینی در سخنرانی نجف اشرف و رهنمودهای مبارزاتی برای انسجام و ایجاد تشکیلات در حوزه های علمیه (1357ش) (صحیفه امام / ج 3 / ص 383)
- لغو نهایی حق کاپیتولاسیون در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (1358ه.ش)
حق کاپیتولاسیون ـ مصونیت اتباع خارجی ـ در رژیم شاه ابتداء در مجلس سنا و سپس در 21 مهرماه 1343ه.ش در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. امام خمینی در برابر این قانون خفت بار عکس العمل سختی نشان دادند و در تاریخ 14 آبان 1343 سخنرانی مهمی ایراد کردند. این سخنرانی طوفانی بپا کرد که رژیم انتظار آن را نداشت. لذا حضرت امام را در سیزدهم آبان همان سال دستگیر و به ترکیه و سپس به نجف تبعید کردند. سرانجام سه ماه پس از پیروزی
حضورج. 60صفحه 116
انقلاب، به پیشنهاد هیئت وزیران و تصویب شورای انقلاب اسلامی، در 23 اردیبهشت ماه سال 1358 ش حق کاپیتولاسیون و امتیازات و ملحقات آن برای همیشه و به طور نهایی لغو گردید.
بیست و چهارم اردیبهشت
- نامه امام خمینی به آقای سید حسین خمینی ـ پسر حاج آقا مصطفی خمینی ـ و سفارش بر تحصیل علوم دینی و دوری از امور سیاسی و اجرائی به دلیل منسوب بودن به امام خمینی (1360ه.ش) (صحیفه امام / ج 14 / ص 345)
بیست و پنجم اردیبهشت
- مخالفت و هشدار امام خمینی نسبت به توطئه «ایجاد دانشگاه اسلامی» توسط رژیم شاه (1343ه.ش)
حضورج. 60صفحه 117
رژیم شاه به منظور دولتی کردن روحانیون و حوزه های علمیه و در آخر منزوی کردن و ویران ساختن آنها، اقدام به تأسیس «بنیاد دانشگاه اسلامی» نمود. حضرت امام با دریافت این حقیقت که انگیزه رژیم پیشبرد توطئه اسلام زدایی است. پس ا ز آزادی از زندان در این باره هشدار داد و از مقاصد شاه از این کار، سخن گفتند. (1343ه.ش) (صحیفه امام / ج 1 / ص 303)
- خاتمه نگارش کتاب البیع، تألیف امام خمینی (1354ه.ش)
این کتاب اثری است از امام خمینی پیرامون موضوع های فقهی در خرید و فروش و شرایط آن ا ز دیدگاه اسلام . این کتاب به زبان عربی و در پنج جلد چاپ و منتشر شده است.
بیست و ششم اردیبهشت
- پیام رادیویی تلویزیونی امام خمینی بمناسبت میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) و اعلام «روز زن» به همین مناسبت (1385ه.ش)
حضرت امام به مناسبت میلاد حضرت زهرا (س) د رپیامی ضمن تجلیل از مقام شامخ زن، فرمودند؛ «فردا روز زن، روز زنی است که عالم به او افتخار دارد ؛ روز زنی که ... » بعد از پیام حضرت امام هر ساله ؛ روز میلاد حضرت فاطمه (س) ـ20 جمادی الثانی ـ بعنوان روز زن نامگذاری شد. (صحیفه امام / ج 7 / ص 337)
بیست و هفتم اردیبهشت
- ورود امام خمینی به جماران (1359ه.ش)
حضرت امام، پس از بازگشت به ایران و پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز کار دولت موقت، در دهم اسفند 1357 از تهران عازم قم گردیده و تا زمان ابتلا به بیماری قلبی در دوم بهمن 1358 در این شهر بودند. سپس جهت مداوا به بیمارستان قلب تهران منتقل و بعد از 39 روز مداوا، موقتاً در منزلی واقع در منطقه دربند تهران اقامت گزیدند. سپس در تاریخ 27 اردیبهشت 1359 بنابر توصیه پزشکان و صلاح دید یاران و مسؤلان نظام همچنین تمایل خودشان به منزلی در محله جماران نقل مکان کرده و تا زمان رحلت در همین منزل اقامت داشتند.
حضورج. 60صفحه 118
بیست و هشتم اردیبهشت
- ظهور علائم آخرین بیماری در امام خمینی که در نهایت موجب رحلت ایشان گردید. (1368ه.ش)
سی ام اردیبهشت
- طرح پیشنهاد تشکیل «دانشگاه آزاد اسلامی» و تأیید و استقبال امام خمینی از این طرح (1361ه.ش)
ایده تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی ابتدا در جامعه اسلامی دانشگاهیان مطرح شد و به دنبال طرح آن توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی در شورای اقتصاد، نظر مساعد شورا به دست آمد. مسأله تأسیس چنین مرکزی با حضرت امام نیز مطرح شد و ایشان، ضمن استقبال از آن، مبلغی را به عنوان اولین کمک به این دانشگاه اهداء کردند. دانشگاه آزاد اسلامی سرانجام در 27 خرداد سال 1361 به طور رسمی تأسیس و اعلام موجودیت کرد و اسفند همان سال اولین آزمون و پذیرش دانشجو انجام گرفت.
سی و یکم اردیبهشت
- بستری شدن امام خمینی در بیمارستان بقیه الله به دلیل بیماری (1368ه.ش)
با آشکار شدن علائم خونریزی در دستگاه گوارشی حضرت امام در 28 اردیبهشت 1368، بیماری ایشان که به تازگی عود کرده بود، حادتر شد. در این زمان فعالیت های شبانه روزی تیم پزشکی ویژه آغاز شد و حضرت امام را در 31 اردیبهشت، جهت انجام عمل، به بیمارستان بقیه الله انتقال دادند. در نهایت، در حالی که پزشکان، تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت جسمانی امام به کار بستند، روح بلند ایشان در شامگاه 13 خرداد 1368 به ملکوت اعلی پیوست.
خرداد ماه
خرداد
- پیام امام خمینی به فقهای شورای نگهبان و تأکید بر عدم ورود فقهای شورای نگهبان در مسائلی
حضورج. 60صفحه 119
که موجب وهن است. (1367 ش) (صحیفه امام / بخش ضمیمه / ص 579)
اول خرداد
- نخستین دیدار امام خمینی از مدرسه فیضیه، بعد از یورش عمال رژیم شاه به مدرسه (1342ش)
حضرت امام بعد از پایان سال تحصیلی حوزه علمیه قم، در پایان درسشان ضمن بررسی اوضاع سال 41 و 42 و افشاگری بر ضد رژیم شاه، فرمودند که من هنوز از مدرسه فیضیه، پس از یورش 25 شوال ( 2 فروردین 42) دیدن نکرده ام و برای خواندن فاتحه به آنجا می رویم . سپس به همراه طلاب و فضلای حوزه در مدرسه فیضیه حضور یافتند، و با جلوس در آنجا، ضمن استماع روضه خوانی، بر شهدای مدرسه فیضیه گریستند.
- آغاز به کار «هیئت های مؤتلفه اسلامی» یکی از بازوان و مجریان اصلی نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (1342ه.ش)
پس از وقایع مربوط به لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی در سال 1341ه.ش، دسته های گوناگون مردمی تشکیل گردیدند که درصدد مبارزه با رژیم شاه بودند. افراد و اعضاء این گروهها کم کم طی جلساتی با هم آشنا شده و با نظر حضرت امام، گروهی از شخصیتهای روحانی، از جمله شهید مطهری متکفل هدایت آنان شدند که بعداً بنام « هیئت های مؤتلفه اسلامی » خوانده شدند. این هیئت ها یکی از بازوان اصلی و عوامل مؤثر در پخش اعلامیه های امام و انجام کارهای اجرائی نهضت امام خمینی بودند.
دوم خرداد
- انجام عمل جراحی امام خمینی در بیمارستان بقیه الله (1368ه.ش)
سوم خرداد
- امام خمینی در پیامی، دستور تشکیل « هیأتهایی برای رسیدگی به جرایم روحانی نمایان» در سر تا سر ایران را صادر نمودند. (1358ش) (صحیفه امام / ج 7 / ص 466)
- اعدام رهبر گروهک فرقان و فروپاشی این گروه (1359ه ش)
حضورج. 60صفحه 120
گروهک فرقان، تشکیلاتی به ظاهر مذهبی بود که در اواخر دوره پهلوی با هدف مبارزه با رژیم شاه به سرکردگی فردی بنام اکبر گودرزی شکل گرفت . اما عدم حضور فیزیکی و معنوی متفکران اسلامی و یاران امام خمینی در سطح جامعه بدلیل گرفتار بودن در زندانهای رژیم یا تبعید، باعث شد، دیدگاههای افراطی و برداشتهای نادرست از اسلام بر آنان حاکم شده و به اقدامات خطرناکی روی آوردند. فعالیت گروه فرقان پس از پیروزی انقلاب ابعاد گسترده ای گرفت و برنامه حذف فیزیکی چهره های بارز روحانیان و یاران مؤثر و صدیق امام خمینی، رویکرد اصلی این گروه قرار گرفت، و دست به ترورهای متعددی زدند از جمله ترور «شهید مطهری»، « شهید مفتح»، « سپهبد قرنی» و ترور ناموفق « هاشمی رفسنجانی». در نهایت طی سالهای 58 و 59، افراد گروهک فرقان دستگیر شده و رهبر آنها «اکبر گودرزی» نیز سرانجام درسوم خرداد 1359 به جوخه اعدام سپرده شد.
- پیام تبریک امام خمینی به مناسبت آزادساری شهر خرمشهر، روز « مقاومت و پیروزی » (1361ه. ش)
چهارمین مرحله عملیات پیروزمندانه «بیت المقدس» در اول خرداد 1361 به قصد آزادسازی خرمشهر آغاز گشت. این عملیات که با رمز «یا محمد بن عبدالله» شروع شده بود، در ساعت 2 بعدازظهر سوم خرداد 1361 موجب فتح کامل خرمشهر پس از 578 روز محاصره گشت. حضرت امام ضمن پیامی از رزمندگان اسلام تجلیل و به ملت ایران تبریک گفتند. (صحیفه امام / ج16 / ص257)
- آخرین عمل جراحی امام خمینی در بیمارستان بقیه الله (1368ه.ش)
چهارم خرداد
- فرمان امام خمینی به مهندس مهدی بازرگان (نخست وزیر) برای فراهم کردن مقدمات تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی در راستای ایجاد نظام مردمی (1358ه ش)
حضرت امام طی این حکم، دستور تدوین و تکمیل هر چه سریعتر قانون اساسی را صادر
حضورج. 60صفحه 121
کردند. و پس از گذشت کمتر از یک سال از پیروزی انقلاب اسلامی و تلاش سه ماهه اعضای مجلس خبرگان، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 28 / 8 / 1358 تصویب شد. (صحیفه امام / ج 7 / ص 482)
- سخنرانی امام خمینی به مناسبت، افتتاح اولین دوره مجلس شورای اسلامی و تشریح وظایف وکالت در مجلس (1359ه. ش)
قبل از افتتاح رسمی اولین دوره مجلس شورای اسلامی، نمایندگان منتخب مردم ساعت55 : 10 صبح 4 خرداد 1359 به دیدار حضرت آمدند. آقای فخرالدین حجازی، نماینده اول مردم تهران از طرف جمع حاضر سخنرانی کردند. ایشان سخنان خود را با جمله «بابی انت و امی» خطاب به حضرت امام آغاز کرد و بقیه محتوای صحبتهای آقای حجازی نیز در تجلیل از مقام والای امام امت بود که این کار ایشان مورد اعتراض و گلایه شدید امام قرار گرفت. (صحیفه امام / ج 12 / ص343)
پنجم خرداد
- پیام امام خمینی(س) به مناسبت ترور نافرجام آیت الله هاشمی رفسنجانی (1358ه. ش)
در عصر روز جمعه، چهارم خرداد 1358، هنگامی که آقای هاشمی رفسنجانی در منزل بودند، دو نفر به قصد ملاقات ایشان و با ادعای این که حامل نامه ای از جانب یکی از مقامات مملکتی برای وی می باشند. اجازه حضور خواسته و داخل منزل شدند. در آن روز بر حسب اتفاق محافظ آقای هاشمی در منزل نبود و جوان ضارب با سوءاستفاده از این موقعیت، قصد ترور ایشان را داشت که بر اثر درگیر شدن با آقای هاشمی و کمک همسرشان ضارب به هدف خود نرسیده و می گریزد. و آقای هاشمی که مجروح شده بودند به بیمارستان منتقل می شوند. حضرت امام با اطلاع از این جریان، طی پیامی از آقای هاشمی تجلیل کرده فرمودند: «هاشمی زنده است چون اسلام زنده است» (صحیفه امام / ج 7 / ص 495)
هفتم خرداد
- پیام امام خمینی به مناسبت افتتاح اولین دوره مجلس شورای اسلامی، روز قانون و آغاز هفته
حضورج. 60صفحه 122
مجلس در هر سال. (1359 ه. ش مصادف با 13 رجب 1400 ه. ق)
پس از دیدار نمایندگان منتخب مردم با حضرت امام خمینی در روز چهارم خرداد و رهنمودهای ایشان، اولین دوره مجلس شورای اسلامی در هفتم خرداد 1359 روز ولادت حضرت امام علی(ع) با پیام امام خمینی آغاز گردید. در فاصله حدود یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در 24 اسفند 1358 انتخابات اولین دوره مجلس برگزار گردید. در این انتخابات، ملت ایران با شرکت حدود 11 میلیونی به نمایندگان خود رأی دادند و با برگزاری مرحله دوم انتخابات، مجلس ترکیب خود را یافت و مجموعاً 263 نفر نماینده به مجلس راه یافتند که از این میان، تعداد 4 زن، 130 روحانی و 133 غیرروحانی مشاهده می شد. به همین منظور، هفتم خرداد ماه، سالروز افتتاح اولین دوره مجلس شورای اسلامی، به عنوان روز قانون نامیده شده است . (صحیفه امام / ج 12 / ص 361)
نهم خرداد
- مخالفت امام خمینی با ترمیم خرابیهای مدرسه فیضیه از سوی رژیم شاه، پس از حمله مزدوران رژیم شاه (1342ه.ش)
پس از حمله مزدوران پهلوی به مدرسه فیضیه در دوم فروردین سال 42، این مدرسه متحمل خرابیها شد. رژیم شاه جهت دلجویی، تصمیم به ترمیم و اصلاح خرابیها گرفت. اما حضرت امام به اهداف شوم و نیت ناپاک آنان پی برده و مخالفت نمودند و طرح دیگری ارائه کردند. حضرت امام به همراه سایر مراجع اقدام به افتتاح شماره حسابی در بانک صادرات نمودند و از مردم درخواست کمک کردند.
دهم خرداد
- آخرین سخنرانی امام خمینی در نجف اشرف و اعلام اینکه «قیام بر ضد شاه تکلیف شرعی است.» (1357ه.ش)
امام خمینی در آخرین سخنرانی خود در مسجد شیخ انصاری نجف در جمع روحانیو ن و
حضورج. 60صفحه 123
ایرانیان مقیم عراق، به مناسبت فرا رسیدن قیام 15 خرداد 42، قیام بر ضد شاه و دخالتهای امریکا در ایران را تکلیف شرعی اعلام کردند. (صحیفه امام / ج 3 / ص 404)
یازدهم خرداد
- موافقت امام خمینی با تعطیلی حزب جمهوری اسلامی . (1366ه. ش)
حزب جمهوری اسلامی یک هفته پس از پیروزی انقلاب از سوی حضرات آیات، دکتر سید محمد بهشتی، سید علی خامنه ای، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی و دکتر محمد جواد باهنر با هدف ایجاد انسجام و انضباط بین نیروهای انقلاب، اعلام موجودیت کرد و به عضوگیری پرداخت . فعالیت این حزب تا سال 1363 ادامه داشت ولی از آن سال به بعد، به تدریج دامنه فعالیت آن کاهش یافت. تا اینکه طی نامه آیت الله خامنه ای و هاشمی رفسنجانی به حضرت امام، مبنی بر توقف فعالیتهای حزب و موافقت ایشان، حزب جمهوری اسلامی رسماً تعطیل گردید. (صحیفه امام / ج 20 / ص 276)
دوازدهم خرداد
- پیام امام خمینی در آستانه فرا رسیدن سالگرد قیام 15 خرداد و اعلام، «من روز 15 خرداد را برای همیشه عزای عمومی اعلام می کنم.» (1358 ه.ش)
حضرت امام در سالگرد حماسه 15 خرداد 1342، بعد از پیروزی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، در پیامی به ملت ایران ضمن تشریح چگونگی پیدایش نهضت 15 خرداد، فرمودند؛ 15 خرداد را برای همیشه عزای عمومی اعلام می کنم. (صحیفه امام / ج 8 / ص 50)
سیزدهم خرداد
- سخنرانی تاریخی عصر عاشورای امام خمینی درمدرسه فیضیه قم (1342ه. ش)
در عصر عاشورای حسینی، دهم محرم 1383 ه.ق (13 خرداد 1342 ه.ش)،طبق اعلام قبلی، مردم مطلع شدندکه امام خمینی عصر عاشورا در مدرسه فیضیه سخنرانی خواهند کرد. لذا رژیم شاه سعی کرد که از راه های مختلف، مانع سخنرانی ایشان شود، ولی امام در پاسخ همه واسطه ها و
حضورج. 60صفحه 124
تهدیدها، اظهار داشتند که «گفته ایم، صحبت می کنیم، باید به فیضیه برویم و صحبت کنیم» سپس با حضور در مدرسه سخنرانی تاریخی خود را ایراد کردند. رژیم شاه که نتوانسته بود از سخنرانی جلوگیری نماید، در صدد اخلال برآمد، از جمله آنها قطع برق مدرسه بود. اما متصدیان سخنرانی با برق باطریهای اتومبیل جلو این اخلال را گرفتند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 243)
- اعلام رسمی بروز مشکلاتی در سیر معالجات دو روزه امام خمینی (1368 ه.ش)
ساعت 20 سیزدهم خرداد بطور رسمی اعلام شد که در معالجات حضرت امام مشکلاتی بوجود آمده است و بعد از دو ساعت و نیم (30 :22) روح بلند امام به ملکوت اعلی پیوست.
چهاردهم خرداد
- حضور امام خمینی در مجالس عزاداری محرم در محله های مختلف شهر قم (1342ه.ش ـ محرم 1383 ه. ق)
حضرت امام برای حفظ ارتباط خود با مردم و تقویت روحیه ظلم ستیزی آنان در عزاداری های مناطق مختلف شهر قم شرکت می کرد. بخصوص در غروب روز چهاردهم خرداد ـ شب دستگیری امام ـ در عزاداری کوچه حکیم قم شرکت می کنند .
- اعلام مرجعیت امام خمینی توسط اساتید و فضلای برجسته حوزه علمیه، بعد از رحلت آیت الله حکیم (1349ه.ش)
حضرت آیت الله سید محسن حکیم، بزرگ مرجع عالم تشیع در 12 خرداد 1349 ش (27 ربیع الاول 1390ه.ق) در سن 92 سالگی در نجف اشرف رحلت کردند. با اینکه حضرت امام در نجف تبعید بودند، لکن رژیم شاه تلاش زیادی کرد تا نامی از مرجعیت ایشان برده نشود. اما جمعی 12 نفره از اساتید و فضلای مطرح حوزه، آقایان «منتظری، ربانی شیرازی، فاضل لنکرانی، حسین نوری، صالحی نجف آبادی، ابوالقاسم خزعلی، انصاری شیرازی، علی مشکینی، غلامرضا صلواتی، ابراهیم امینی و محمد شاه آبادی» با انتشار اعلامیه ای، حضرت امام را به عنوان مرجع عام به مسلمین معرفی کردند. در پی انتشار این اعلامیه، برخی از روحانیون برجسته در شهرهای مختلف این نظر را تأیید کردند. با این کار رژیم شاه به خشم آمده و عده ای از عوامل این اعلامیه
حضورج. 60صفحه 125
را تبعید یا روانه زندان کرد.
- ارتحال جانسوز حضرت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران (1368 ه.ش)
روح بلند و ملکوتی امام خمینی در سن 87 سالگی و پس از تحمل چندین عمل جرّاحی سخت و طولانی در ساعت 22 و 20 دقیقه سیزدهم خرداد به ملکوت اعلی پیوست.
پانزدهم خرداد
- بازداشت امام خمینی توسط رژیم شاه (1342ه.ش)
با توجه به رهبری نهضت اسلامی توسط حضرت امام و اقدامات روشنگرانه ایشان، بخصوص سخنرانی عصر عاشورای 13خرداد 42، رژیم شاه تصمیم به دستگیری امام می گیرند. مأموران اعزامی رژیم، ابتدا با هجوم شبانه به منزل امام، به ضرب و شتم افراد منزل پرداختند و در حالیکه ایشان مشغول نماز شب بودند، دستگیر، به تهران برده شدند و صبح 15 خرداد در بازداشتگاه باشگاه افسران (پادگان بی سیم) زندانی گردید و در غروب آن روز به زندان قصر منتقل شدند و به مدت 19 روز در آنجا محبوس بودند. پس از آن به پادگان عشرت آباد منتقل و پس از طی یک شبانه روز در سلول انفرادی، در اتاقی زندانی گردیدند.
- اعتراض کتبی امام خمینی به قرار بازداشت (1342 ه.ش)
پس از بازداشت شبانه امام خمینی و انتقال ایشان به پادگان بی سیم (باشگاه افسران) بنابر درخواست سر لشکر پاکروان ـ رئیس ساواک ـ قرار بازداشت موقتی امام توسط بازپرس لشکر= یک گارد صادر شد و به رؤیت امام رساندند، حضرت امام ذیل آن تحریر کردند؛ «به این قرار اعتراض دارم» (صحیفه امام / بخش ضمیمه / ص 489)
- قیام خونین مردم در پانزده خرداد، در اعتراض به دستگیری امام خمینی (1342 ه.ش)
به دنبال انتشار خبر دستگیری امام، در تمام کشور، مردم با بستن مغازه ها و تعطیلی کسب و کار، بخصوص مردم قم اقدام به تظاهرات و اعتراض نمودند. رژیم پهلوی که خود را در خطر دید با تمام قوا به جنگ مردم رفته و آنها را به خاک و خون کشید. در بیشتر شهرها، به ویژه قم، مشهد، شیراز و تبریز مردم قتل عام شدند. رژیم برای کنترل اوضاع در تهران و قم حکومت نظامی اعلام
حضورج. 60صفحه 126
می کند و برای ارعاب مردم قم دیوار صوتی را توسط هواپیماها شکسته و موجب ترس مردم گشت.
- انتشار اعلامیه مشترک امام خمینی به همراه سه تن از مراجع (آقایان میلانی، قمی، و مرعشی نجفی) در سالگرد قیام 15 خرداد (1343ش)
بازداشت حضرت امام در 15 خرداد 42 و زندانی و تحت نظر بودن ایشان تا 18 فروردین 43 موجب خاموشی شعله های نهضت نشد. حضرت امام در طول مدت حبس، بویژه بعد از آزادی و بازگشت به قم، دست از مبارزه با رژیم برنداشته و با سخنرانیهای متعدد و پیام ها و اعلامیه های مشترک با دیگر مراجع و علما، جنایات رژیم شاه را افشا کرد. و بر ادامه نهضت تأکید کردند. البته بودند مراجعی که گاهی حاضر به همکاری و مساعدت نبودند از جمله، این اعلامیه مشترک را آیت الله شریعتمداری حاضر نشدند امضاء کنند. (صحیفه امام / ج 1 / ص 335)
- برگزاری جلسه مجلس خبرگان رهبری و قرائت وصیتنامه سیاسی ـ الهی امام خمینی . (1368ه.ش)
حضورج. 60صفحه 127
پس از رحلت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، مجلس خبرگان رهبری طی اجلاس ویژه ای، با حضور تمام اعضاء در ساختمان مجلس شورای اسلامی، ضمن بازگشایی و قرائت وصیت نامه حضرت امام، توسط آیت الله خامنه ای ـ رئیس جمهور وقت ـ به اتفاق آراء حضرت آیت الله خامنه ای را به جانشینی حضرت امام، بعنوان رهبر نظام جمهوری اسلامی انتخاب کردند.
- انتقال پیکر پاک و مطهر امام خمینی به مصلای تهران، جهت وداع امت و عاشقان (1368ه.ش)
شانزدهم خرداد
- تشییع و خاک سپاری پیکر مطهر امام خمینی (1368ه.ش)
صبح روز شانزدهم خرداد 1368، با حضور چند میلیونی امت عزادار، مراسم نماز بر پیکر حضرت امام به امامت آیت الله العظمی گلپایگانی برگزار شد. پس از آن ملت مسلمان مسیر چندین کیلومتری مصلی تا بهشت زهرا را با پای پیاده طی کرده و پیکر امام را مشایعت کردند. حضور گسترده مردم به حدی بود که مراسم تدفین چندین مرتبه به تعویق افتاد و سرانجام در ساعت 30 : 16 دقیقه همان روز پیکر قائد کبیر، در کنار تربت شهدا، به خاک سپرده شد.
هفدهم خرداد
- مصاحبه عَلَم ـ نخست وزیر وقت شاه ـ و تهدید به اعدام امام خمینی (1342ه.ش)
عَلَم در مصاحبه خود تهدید کرد، پانزده نفر از پیشوایان مذهبی که بازداشت شده اند، از جمله امام خمینی، اعدام خواهند شد. به دنبال این تهدید طلاب و فضلای حوزه، بخصوص جمعی از طلاب حوزه علمیه نجف اشرف با مراجعه به بیوت مراجع، برای نجات جان امام درخواست عکس العمل مراجع شدند.
- تحریم هر گونه ارتباط با رژیم صهیونیستی از جانب امام خمینی (1346ه.ش)
در اوایل خرداد ماه سال 1346، رژیم اسرائیل حمله گسترده ای به کشورهای عربی کرد که به جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل معروف شد. حضرت امام در نجف اشرف با صدور بیانیه ای پرشور و آتشین، ضمن دعوت امت اسلام به اتحاد، هر نوع رابطه ای را با اسرائیل حرام اعلام کردند. بیانیه حضرت امام به زبان فارسی و عربی از رادیو عراق پخش گردید. (صحیفه امام / ج 2 / ص 139)
حضورج. 60صفحه 128
- دومین حمله مزدوران پهلوی به مدرسه فیضیه و کشتار طلاب و فضلای حوزه علمیه قم (1354ه.ش)
پس از واقعه خونین 15 خرداد 42، هر ساله طلاب و فضلای حوزه علمیه و مردم متدین، به یاد شهدای این قیام و رهبر نهضت (حضرت امام خمینی) مراسم یادبودی برقرار می کردند. مأموران رژیم هم همزمان با آماده باش کامل به کنترل این مراسمها می پرداختند. در سالروز قیام 15 خرداد 1354، طلاب قصد داشتند قبل از نماز مغرب و عشاء مدرسه فیضیه به حمایت از امام و شهدای قیام، شعار داده و دست به تظاهرات بزنند. اما مزدوران رژیم با حمله به مدرسه دوباره اعمال ذلت بار سال 42 را تکرار کرده و عده ای از طلاب را به خاک و خون کشیده و حدود 350 تن را دستگیر و روانه زندان و تبعید کردند.
نوزدهم خرداد
- خاتمه نگارش کتاب « سر الصلوة» تألیف امام خمینی (1318ه.ش)
در کتاب سر الصلوه (معراج السالکین و صلوه العارفین ) حضرت امام، اسرار و اهمیت نماز را از بعد عرفانی بیان نموده اند. و پیرامون اسرار طهارت و مراتب باطنی طهارت و مراتب هر کدامیک از آنها توضیحات عرفانی داده اند. این کتاب در 265 ص چاپ و منتشر شده است.
- نامه امام خمینی به فرزندش حاج سید احمد، درباره عدم دخالت در مسائل مرجعیت، پس از رحلت آیت الله حکیم (1349ه. ش)
پس از رحلت آیت الله حکیم مسأله مرجعیت یکی از مسائل روز شده بود . هر کس فرد خاصی را به عنوان مرجع معرفی یا حمایت می کرد. حضرت امام با اطلاع از این موضوع که عده ای از اساتید و فضلای حوزه علمیه قم اقدام به معرفی ایشان نموده اند، طی نامه ای از نجف، خطاب به فرزندش حاج سید احمد، او را از دخالت در اینگونه امور منع می کنند. (صحیفه امام / ج 2 / ص 274)
بیستم خرداد
- شهادت یار صدیق امام، عالم نستوه آیت الله «سید محمدرضا سعیدی » در زندان رژیم پهلوی
حضورج. 60صفحه 129
(1349 ه.ش)
شهید سعیدی از شاگردان و یاران حضرت امام، در دوران ستمشاهی به مبارزات سیاسی روی آورد و با ایستادگی وصف ناپذیری علیه استبداد شاهی قد علم کرد. ساواک چندین بار به منزل ایشان حمله کرده و او را دستگیر و زندانی کرده بود. در آخرین دستگیری در یازدهم خرداد 1349، آیت الله سعیدی را به شدت شکنجه می کردند که ایشان فریاد میزد «به خدا سوگند اگر مرا بکشید و خونم را به زمین بریزید در هر قطره خونم، نام مقدس خمینی را خواهید یافت.» سرانجام آیت الله سعیدی بر اثر شدت شکنجه، در بیستم خرداد 49 در زندان به شهادت رسیده و در قبرستان وادی السلام قم مخفیانه به خاک سپرده شدند.
- عزل «بنی صدر» از فرماندهی کل قوا از سوی امام خمینی (1360ه.ش)
با انتخاب بنی صدر به ریاست جمهوری در بهمن 58، مسأله انتخاب نخست وزیر و تشکیل دولت مطرح گردید که در این مورد بین رئیس جمهور و مجلس اختلاف نظر پدید آمد. سرانجام در شهریور 59، شهید رجائی به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی شد و موفق به کسب رأی اعتماد گردید و دولت خود را تشکیل داد . اما کشمکش و اختلاف بین رئیس جمهور و مخالفانش در مجلس ادامه داشت . با آغاز جنگ تحمیلی با اینکه مشکلات بیشتر شده بود. اما اختلاف ادامه داشت. در عرصه جنگ نیز، بنی صدر در مقام فرماندهی کل قوا، معتقد به روش خاص خود بود ـ شیوه اشکانیان، یعنی نیروهای دشمن به درون مرز کشیده شده، سپس محاصره و نابود گردد ـ و این شیوه باعث اشغال نقاط وسیعی از اراضی ایران اسلامی شد. در نحوه اداره کشور نیز، امام دو طرف را به رفع اختلاف و وحدت دعوت می کرد، اما بی ثمر بود. در نتیجه حضرت امام در بیستم خرداد 60 پس از مشورت با مسئولان متعهد کشور، طی حکمی، بنی صدر را از فرماندهی کل قوا که به نیابت از ولی فقیه در اختیار داشت، عزل کرد. (صحیفه امام / ج 14 / ص 420)
بیست و یکم خرداد
- دستگیری حاج آقا مصطفی خمینی ـ فرزند ارشد امام ـ برای به سازش کشاندن امام خمینی،
حضورج. 60صفحه 130
توسط رژیم بعث عراق (1348ه.ش)
به دنبال ملاقات حاج آقا مصطفی خمینی با آیت الله حکیم ـ به عنوان نماینده امام ـ برای شکست انزوای آیت الله حکیم که از طرف رژیم بعث، اعمال شده بود. مأمورین امنیتی رژیم بعث، حاج آقا مصطفی را دستگیر و یکسره به کاخ حسن البکر می برند، و بعد از تهدید و ارعاب سعی در به سازش کشاندن امام خمینی با رژیم بعث بر می آیند که موفقیتی حاصل نکرده و مجبور به آزادی فرزند امام خمینی می شوند.
بیست و سوم خرداد
- خاتمه نگارش کتاب «الاستصحاب»، تألیف امام خمینی (1331ه. ش)
کتاب «استصحاب» یکی از مباحث عمده اصول فقه است که حاصل دروس حضرت امام می باشد. این کتاب که پایان نگارش آن در شهرستان محلات بوده، به زبان عربی در 456 ص چاپ و منتشر شده است.
- صدور فرمان امام خمینی برای تشکیل «ستاد انقلاب فرهنگی» (1359ه.ش)
حضرت امام به منظور ایجاد تحول در دانشگاههای کشور طی پیامی، فرمان تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی را صادر کردند. اعضای این ستاد به دستور امام، از بین کارشناسان و استادان مسلمان در تخصص های مختلف برگزیده شدند. حیطه کاری این ستاد که در حال حاضر به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر نام یافته است به تدریج گسترش یافت و ساماندهی امور فرهنگی جامعه را در زمینه های گوناگون بر اساس فرهنگ غنی اسلام بر عهده گرفت. (صحیفه امام / ج 12 / ص 431)
بیست و پنجم خرداد
- بازجویی از امام خمینی بعد از دستگیری و زندان و امتناع امام از پاسخگویی (1342ه.ش)
حضرت امام پس از دستگیری در 15 خرداد 42 و انتقال به زندان قصر، از پاسخ گفتن به سؤالات بازجویان با شهامت تمام خودداری کرده و اعلام می کنند ، چون هیأت حاکمه ایران و قوه
حضورج. 60صفحه 131
قضائیه آن غیر قانونی و فاقد صلاحیت هستند، جواب نمی دهم. (صحیفه امام / ج 1 / ص 249)
- اخطار شدید امام خمینی به مخالفان لایحه قصاص و اعلام ارتداد مخالفان احکام ضروری اسلام (1360ش) (صحیفه امام / ج 14 / ص 448)
بیست و ششم خرداد
- پیام رادیو تلویزیونی امام خمینی، برای تشکیل جهاد سازندگی (1358ه.ش)
با صدور فرمان حضرت امام در 26 خرداد، جهاد سازندگی د ر 27 خرداد تشکیل گردید و از همان آغاز کار توانست با جذب افراد متخصص و متعهد در رشته های گوناگون، اقدام به احیاء و نوسازی روستاها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نماید. حضرت امام در قسمتی از این پیام می فرمایند: «ما در مشکلات باید متوسل بشویم به ملت ... الآن که مرحله سازندگی است، ما دستمان را پیش ملت دراز می کنیم و از ملت می خواهیم که همه در این نهضت شرکت نمایند ...» به دنبال این پیام، اقشار مختلف مردم جهت محرومیت زدایی بسیج شدند. جهاد سازندگی با گسترش فعالیتها در سطح داخل کشور و برخی کشورهای فقیر آفریقایی، در سال 1379 در وزارت کشاورزی ادغام گردید و وزارت جهاد کشاورزی به وجود آمد. (صحیفه امام / ج 8 / ص 179)
بیست و هفتم خرداد
- پایان نگارش کتاب « الطهاره» جلد سوم تألیف امام خمینی (1337ه. ش)
این کتاب، یکی از کتابهای فقهی استدلالی حضرت امام می باشد که در چهار جلد تألیف شده است. جلد سوم این کتاب، اقسام نجاسات را مورد بحث و بررسی قرار داده است. هر چهار جلد این کتاب توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) منتشر شده است.
بیست و هشتم خرداد
- پایان نگارش کتاب «طلب و اراده » تألیف امام خمینی (1331ه.ش)
این کتاب تحقیقی است در مسأله جبر و تفویض به قلم حضرت امام که در آن ضمن اشاره
حضورج. 60صفحه 132
به اقوال پیشینیان به پاسخگویی آن پرداخته اند. پایان نگارش کتاب طلب و اراده در همدان بوده و 61 ص می باشد که چاپ و منتشر شده است.
- حکم انتصاب نخستین نماینده امام خمینی در شهربانی کل کشور (1359ه.ش)
حضرت امام طی حکمی آیت الله حاج شیخ محمد امامی کاشانی را به عنوان نماینده خود در شهربانی معرفی کردند و این اولین نماینده امام (ولی فقیه) در شهربانی می باشد. (صحیفه امام / ج 12 / ص451)
بیست و نهم خرداد
- گفتگو و مشورت امام خمینی با مراجع تقلید وقت درباره مسائل جاری کشور (1358ه.ش)
در آستانه تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، حضرت امام با چند تن از مراجع تقلید در منزل آیت الله العظمی گلپایگانی تشکیل جلسه دادند و درباره مسائل جاری کشور در محیطی همراه با صفا و صمیمیت مذاکراتی را انجام دادند . تشکیل چنین جلساتی تا هنگامی که امام خمینی در قم ساکن بودند، برگزار می شد.
سی ام خرداد
- مهاجرت علماء به تهران، برای آزادی امام خمینی (1342ه.ش)
پس از دستگیری امام در 15 خرداد 42 و زندانی شدن ایشان در تهران، مراجع وقت و علماء تلاشهای زیادی کردند برای آزادی امام، از جمله در 30 خرداد 42، بیش از 45 نفر از بزرگان و علمای حوزه های علمیه شهرهای مختلف ایران، به منظور تلاش برای آزادی امام خمینی در تهران اجتماع کردند. آیت الله روح الله کمالوند، از طرف علمای مهاجر، نزد شاه رفت و شاه به ناچار در مورد جان امام، به ایشان اطمینان داد. همچنین در همین روز آیت الله سید احمد خوانساری، با اصرار نماینده مهاجران (حاج آقا کمالوند ) با امام خمینی در زندان ملاقات می کنند.
- پایان اعتصاب 14 روزه بازار و مغازه ها به حمایت از امام خمینی (1342ه.ش)
پس از دستگیری حضرت امام در 15 خرداد 42، بازار و مغازه ها در اعتراض به بازداشت و
حضورج. 60صفحه 133
زندانی شدن امام، تعطیل و اعتصاب کردند. بعد از 14 روز ـ تا 30 خردادماه ـ با وساطت آیت الله سید احمد خوانساری و اطمینان از سلامت جان امام، پایان یافت.
- حکم امام خمینی به بانک مرکزی، مبنی بر لزوم آرم جمهوری اسلامی ایران بر روی اسکناس ها. (1358ه.ش)
قبل از پیروزی انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، اسکناس هایی که از سوی بانک مرکزی به چاپ می رسید. دارای علامت «شیر و خورشید» بود که نمادی از نظام سلطنتی به شمار می آمد. حضرت امام بر روی علامت شیر و خورشید خط کشیده و مرقوم داشته اند «آرم جمهوری اسلامی ایران باید باشد.» (صحیفه امام / ج 8 / ص 216)
سی و یکم خرداد
- رأی مجلس شورای اسلامی درباره عدم کفایت سیاسی بنی صدر (1360ش)
پس از ماهها درگیری بنی صدر و هوادارانش با نیروهای ارزشی و انقلابی، بخصوص با توجه به جنگ تحمیلی عراق علیه کشور، طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور در مجلس مطرح شد. مهمترین دلیل بر عدم کفایت بنی صدر، موضع گیری وی علیه نظام جمهوری اسلامی و اتحاد با نیروهای ضد انقلاب، مخالفت مستمر با مجلس، دخالت صریح در قوه قضائیه و عدم اعتقاد به اصل تفکیک قوا عنوان گردید. در نتیجه، این طرح با 177 رأی موافق و 12 رأی ممتنع به تصویب رسید و یک روز پس از تصویب طرح، حضرت امام، وی را از ریاست جمهوری اسلامی ایران عزل کردند.
حضورج. 60صفحه 134