حدیث 35 معرفت اسماء حق و مسئلۀ جبر و تفویض

‏الحدیث الخامس و الثلاثون‏‏ ‏

‏بالسّند المتّصل إلی عماد الإسلام و المسلمین، محمّد بن یعقوب الکلینیّ، رضوان الله علیه، عن محمّد بن یحیی، عن أحمد بن محمّد، عن أحمد [بن محمّد]‏ ‏بن أبی نصر، قال، قال أبو الحسن الرّضا، علیه السّلام: قال الله: یا ابن آدم، بمشیئتی کنت أنت الّذی تشاء لنفسک ما تشاء، و بقوّتی أدّیت فرائضی، و بنعمتی قویت علی معصیتی. جعلتک سمیعا بصیرا قویّا، ما أصابک من حسنة فمن الله، و ما أصابک من سیّئة فمن نفسک. و ذلک أنّی أولی بحسناتک منک، و أنت أولی بسیّئاتک منّی. و ذاک أنّنی لا أسأل عمّا أفعل و هم یسألون.‏‎[1]‎‏ ترجمه «فرمود حضرت رضا، سلام الله علیه: خدای تعالی فرمود: «ای پسر آدم، به خواست من تو آنی که می خواهی برای خود آنچه می خواهی، و به توانایی من به جا آوردی واجبات مرا، و به نعمت من توانا شدی بر معصیت من. قرار دادم تو را شنوا، بینا و توانا. آنچه برسد تو را از نیکویی از خداوند است، و آنچه برسد تو را از بدی از خود تو است، برای اینکه من اولی هستم به نیکوییهای تو از تو، و تو اولی هستی به زشتیهای خودت از من، زیرا که من پرسش نشوم از آنچه می کنم و آنها پرسش شوند.» شرح در این حدیث شریف مطالب عالیه و مسائل مهمه ای است از علوم عالیه ما قبل الطبیعة که با تفصیل مقدمات اگر ذکر شود، خارج از طور این اوراق و موجب تطویل است، پس، ناچار به طریق توسط و اقتصار مشی کرده بعضی از آن مسائل را به ‏


کتابشرح چهل حدیث (اربعین حدیث)صفحه 597
‏طریق نتیجة البرهان مذکور می داریم در ضمن فصولی چند. و علی الله التّکلان.‏

‎ ‎

کتابشرح چهل حدیث (اربعین حدیث)صفحه 598

  • . اصول کافی، ج 1، ص 152،« کتاب توحید»،« باب المشیة و الإرادة»، حدیث 6.