نواقض و موجبات وضو
مسأله 1 ـ حدث هایی که وضو را باطل کرده و موجب وضو می شوند، چند چیز است:
اول و دوم: بیرون آمدن بول و آنچه در حکم آن است مانند رطوبت مشتبهی که قبل از استبراء بیرون می آید و بیرون آمدن غائط از مخرج طبیعی یا از غیر آن، چه مخرج طبیعی مسدود باشد چه نباشد، غائط زیاد باشد یا کم، اگرچه همراه کرم یا مثلاً هسته ای خارج شود. سوم: بیرون آمدن باد از دُبر اگر از معده یا روده ها باشد چه صدا و بو داشته باشد، چه نداشته باشد، ولی بادی که از قُبل زن خارج می شود و بادی که از معده و یا روده ها نباشد (هرچند از دبر خارج شود) مثل این که بادی از بیرون داخل شده سپس خارج گردد، وضو را باطل نمی کند. چهارم: خوابی که بر حس بینایی و شنوایی چیره شود. پنجم: هر چیزی که عقل را از بین ببرد مانند دیوانگی، بیهوشی، مستی ومانند این ها. ششم: استحاضۀ قلیله و متوسطه، بلکه بنابر احتیاط (واجب) استحاضۀ کثیره نیز موجب وضو می شود، هرچند استحاضۀ کثیره و متوسطه موجب غسل هم می باشد.
مسأله 2 ـ اگر آب اماله (تنقیه) بیرون آید وچیزی از غائط با آن نباشد، وضو باطل نمی شود و همچنین است اگر در بیرون آمدن چیزی از غائط با آب اماله شک کند. و همین طور اگر کرم یا هسته ای که آلوده به غائط نیست بیرون آید وضو باطل نمی شود.
مسأله 3 ـ اگر برای مسلوس و مبطون زمانی که بتوانند طهارت و نماز را ولو با اکتفا به اقل واجبات آن انجام دهند پیش می آید، باید منتظر آن زمان بمانند تا نماز را در آن وقت انجام دهند. و اگر چنین زمانی نباشد، دو صورت دارد: اول این که خارج شدن حدث در
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 37
بین نماز مثلاً یک یا دو یا سه بار باشد که وضو گرفتن بعد از هر حدث و ادامۀ نماز موجب حرج نباشد و دوم این که پی در پی از آن ها حدث خارج شود به طوری که وضو گرفتن بعد از هر حدث و ادامۀ نماز موجب حرج باشد. پس در صورت اول مبطون باید وضو گرفته و مشغول نماز شود و آب را نزدیک خود قرار دهد و هرگاه حدثی از او خارج شود بلافاصله وضو گرفته و نمازش را ادامه دهد. و احتیاط (مستحب) آن است که یک نماز دیگری با یک وضو (اگرچه در بین نماز از او چیزی خارج شود) بخواند. و احتیاط (مستحب) آن است که مسلوس مثل مبطون عمل کند، اگرچه اکتفا نمودن او به یک وضو برای هر نماز بدون آن که در بین نماز تجدید وضو کند، خالی از قوت نیست.
واما در صورت دوم بنابر احتیاط باید برای هر نماز وضو بگیرند، و جایز نیست که دو نماز را ـ چه واجب، چه مستحب، چه مختلف باشند ـ با یک وضو انجام دهند، اگرچه بعید نیست که برای شخص مسلوس، در صورتی که در فاصلۀ دو نماز از او بولی بیرون نیاید، این تکرار وضو لازم نباشد، بنا بر این مسلوس مادامی که در فاصلۀ نمازها از او بولی خارج نشده هرچند که در اثنای نماز خارج شود می تواند با یک وضو نمازهای زیادی را بخواند، ولی ترک احتیاط سزاوار نیست و بنابر اقوی کسی که بی اختیار از او باد بیرون می آید حکم مبطون را دارد ، بلکه بعید نیست چنین کسی موضوعاً مبطون شمرده شود.
مسأله 4 ـ شخص مسلوس باید به وسیلۀ کیسه ای که در آن پنبه و مانند آن باشد از سرایت بول جلوگیری نماید، و ظاهراً واجب نیست برای هر نماز کیسه را تعویض یا تطهیر نماید. البته اگر برایش سخت و حرج نباشد بنابر احتیاط (واجب) باید حشفه را تطهیر نماید. و نیز بر شخص مبطون واجب است در حد امکان از سرایت غائط جلوگیری کند، چنان که بنابر احتیاط (واجب) در صورت امکان اگر موجب حرج نباشد او نیز باید مخرج را تطهیر نماید.
مسأله 5 ـ مسلوس و مبطون پس از بهبود یافتن واجب نیست نمازهای گذشتۀ خود را قضا کنند. البته ظاهر این است که اگر در وقت نماز بهبودی یافتند و به اندازۀ نماز با طهارت وقت داشتند باید نماز را اعاده کنند.
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 38