سخنرانی در جمع بازاریان تهران (لزوم لغو لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی)

‏‏سخنرانی‏

‏‏زمان: 6 آبان 1341 / 28 جمادی الاول 1382‏

‏‏مکان: ‏‏قم، منزل امام خمینی‏

‏‏موضوع: ‏‏لزوم لغو لایحۀ انجمنهای ایالتی و ولایتی‏

‏‏حضار: ‏‏دویست نفرازکسبۀ بازارتهران ازجمله آقایان:نیلچی، حسین ـ توفیقی ـ مظاهری،‏‎ ‎‏میرزاعلی ـ پیش قدم، لطف الله ـ بزاز، علی نقی ـ خراز، میرزاعباس ـ خراز، جوانمرد‏‎[1]‎

‏‏ [‏‏بسم الله الرحمن الرحیم‏‏]‏

‏‎     ‎‏... آیا من از شما تشکر بکنم، یا شما از من تشکر بکنید؟ هیچ کدام از یکدیگر تمنای‏‎ ‎‏تشکر نداریم؛ بلکه وظیفۀ دینی همۀ ماست که بگوییم و بخواهیم که قانون شرکت نسوان‏‎ ‎‏در انتخابات‏‎[2]‎‏، انجام نشود. و اگر این قانون عملی بشود، دنبالش چیزهای دیگری است،‏‎ ‎‏و خواستۀ اکثریت مردم، شرط است؛ اکثر مردم این مملکت از این امر بیزارند. و شما فعلاً‏‎ ‎‏تعطیل عمومی نکنید. خدا نیاورد آن روز را که تعطیل عمومی بشود! و باز هم دعا می کنم‏‎ ‎‏که از این عمل به طور آرام جلوگیری شود. خدا نیاورد آن روزی را که علما بگویند‏‎ ‎‏تعطیل بکنید! اسدالله عَلم‏‎[3]‎‏ در این مملکت چه می خواهد بکند؟! این کار بازخواست و‏‎ ‎‏محاکمه های بعدی دارد. به طوری که شنیدم، از امینی‏‎[4]‎‏ این موضوع را خواسته بودند؛‏‎ ‎‏ایشان قبول نکرد و به کنار رفت. به حساب ارسنجانی‏‎[5]‎‏ هم روزی خواهند رسید. اگر‏‎ ‎‏تمام دنیا ـ یکطرفه ـ بگویند: باید بشود! من یکی می گویم: نباید بشود. نه وظیفۀ من‏
‏‎

‏‏[‏‏خطاب به حجت الاسلام انصاری، واعظ شهیر قم:‏‏]‏

‏‎     ‎‏شنیده ام دو شب است زبان تو‏‎[6]‎‏ را بسته اند. چه می شود که اگر دستبند به دست من و‏‎ ‎‏شما بزنند و به گوشۀ زندان بیندازند؟ مگر ما از حسین بن علی و امام سجاد بالاتر هستیم؟‏‎ ‎‏در تمام نقاط این کشور، این جریان، رویش بحث است و مردم تنفر خودشان را از این‏‎ ‎‏امر چه به شاهنشاه و چه به دولت، نوشته اند.‏

‏‏قانون این کشور قانون امام جعفر صادق(ع) است‏‏ ‏

‏‏     این کشور، قانون اسمی اش قانون امام جعفرصادق است و باید تا موقع ظهور امام‏‎ ‎‏زمان، این قانون‏‎[7]‎‏ باقی بماند. از کلیۀ علما بخواهید تا آنها بخواهند. فرستادۀ آقای‏‎ ‎‏بهبهانی‏‎[8]‎‏ نزد من آمد و گفت: من تا آخرین نفس برای این موضوع اقدام می کنم. دولت‏‎ ‎‏باید بنویسد در روزنامه های رسمی که این عمل نقض شد و علناً به مردم اعلام کند.‏‎ ‎‏شنیده ام آقای فرماندار گفته است: دولت کار دارد. چه کاری از این کار واجبتر است که‏‎ ‎‏رضایت بیست میلیون جمعیت را فراهم کنند؟ چون از ده میلیون نفر جمعیت زن ایران،‏‎ ‎‏فقط یکصد نفر زن هرجایی مایل هستند که این کار بشود. سازمانهای اداری بایستی به‏‎ ‎‏دولت بگویند؛ و «انصاری» زبان گویای مردم قم است و تنها نیست؛ و همۀ جمعیت پشت‏‎ ‎‏سر او هستند، و حتماً امشب بایستی به منبر بروی و جریان را کاملاً شرح دهی که مردم‏‎ ‎‏بیدار شوند ... .‏

‏‎ ‎

‏‎

• - بنابرگزارش مورخ 6 / 8 / 1341 مأمور ویژۀ شهربانی قم، بیانات امام خمینی در ساعت ده صبح 6 / 8 / 41 در دیدار باحدود دویست نفر از کسبۀ بازار تهران در منزل امام خمینی ایراد شده است.
• - به لایحۀ انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی اشاره شده است که بر اساس آن به طورنمایشی به زنان حق رأی و انتخاب شدن داده می شد. حضرت امام با آگاهی از اهداف بعدی رژیم شاه، مخالفت خود را با تصویب و اجرای این قانون اعلام کرد.
• - نخست وزیر وقت. وی بر تصویب و اجرای لایحۀ انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی پافشاری می کرد.
• - علی امینی پیش از اسداللّه عَلم، سِمت نخست وزیری داشت.
• - حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی. او مجری اصلاحات ارضی بود.
• - آقای انصاری از وعاظ قم که در آن ایام به دستور ساواک و شهربانی قم ممنوع المنبر شده بود.
• - اشاره به اصل«نظارت پنج روحانی طراز اول برنحوۀ تصویب قوانین»، پیش بینی شده در قانون اساسی مشروطه.
• - آقای سید محمد موسوی بهبهانی فرزند آقای )سید عبداللّه بهبهانی (از علمای سرشناس تهران.