مصاحبه
زمان: 11 آبان 1357 / 1 ذی الحجه 1398
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: دلایل سقوط رژیم پهلوی
مصاحبه کننده: خبرنگار روزنامۀ ایتالیایی پائزه سِرا
سؤال: [چرا سقوط سلسلۀ پهلوی و تشکیل جمهوری اسلامی، برای خروج ایران از بحران اسف انگیز غیر قابل اجتناب است؟]
جواب: ابتدای سرکار آمدنش قانونی نبوده و از هیچ نوع مشروعیتی برخوردار نیست، و اکنون هم به دلیل زیرپا گذاشتن همۀ حقوق ملت و اعمال و ظلمهای بیحسابش، به طرز بی سابقه ای، ملت او و خاندانش را تحمل نمی کنند، و به دلیل اینکه اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران مسلمان اند، لذا بدیهی است با سقوط این رژیم به چیزی جز یک نوع حکومت اسلامی راضی نمی شوند.
ــ [چطور می توان از خطر به قدرت رسیدن ارتش که مخالفین میانه روی دولت آنقدر از آن می ترسند جلوگیری کرد؟]
ــ امروز ملت ایران است که می خواهد، سرنوشت خود را تعیین کند و این ملت، دولت نظامی را تحمل نمی کند. گذشته از اینکه تاکنون هم حکومت شاه در محتوا چیزی جز حکومت ارتش و نظامیان نبوده است.
ــ [آیا یک راه حل ملی برای رفع بحران فعلی ممکن است؟ در حالی که امریکا و کشورهای غربی و قبل از همه انگلستان از شاه پشتیبانی می کنند و همچنین وجود ارتش که از طرف امریکایی ها احاطه شده و رهبری می شود.]
ــ راه حل ملی در ایران امروز، همان چیزی است که عموم ملت در بیش از یک سال گذشته با پشتوانۀ خون خودشان به گوش همۀ دنیا از جمله امریکا و سایرین رسانده است و آن هم عبارت است از سقوط سلسلۀ پهلوی و برچیده شدن نظام شاهنشاهی و استقرار حکومت اسلامی.
صحیفه امامجلد 4صفحه 265
ــ [به شما این را نسبت می دهند که می خواهید رژیم توحیدی اسلامی تشکیل دهید، در حالی که جمهوریهای مسلمان دیگر مثل الجزیره که توحیدی نیست و رژیمهای اسلامی دیگری مثل عربستان سعودی که فئودالی است، انزجاری در غرب ایجاد نکرده اند. آیا می توانید مشخصات جمهوری اسلامی را که در نظر دارید بیان کنید که چگونه است؟ در مورد محتوای اجتماعی، سازماندهی سیاسی، خصوصاً برای احزاب، سندیکاها و مطبوعات؟]
ــ امروز در جهان آن چیزی که مقصود ما از جمهوری اسلامی است دیده نمی شود. هیچ یک از خصوصیات اصولی جمهوری اسلامی در حکومت عربستان سعودی دیده نمی شود. آیا مگر ملت ایران برای تعیین سرنوشت خویش باید ببیند که دولتهای غربی چه چیزی را می پسندند؟ مگر سایر دولتها در تعیین خط مشی سیاسی خودشان و یا تعیین نوع حکومتشان به آرای ملت ایران مراجعه می کنند؟ در جمهوری اسلامی، زمامداران مردم نمی توانند با سوء استفاده از مقام، ثروت اندوزی کنند و یا در زندگی روزانه امتیازی برای خود قائل شوند. باید ضوابط اسلامی را در جامعه و در همۀ سطوح به دقت رعایت کنند و حتی پاسدار آن باشند. دقیقاً باید به آرای عمومی در همه جا، احترام بگذارند. هیچ گونه تسلط و یا دخالت اجانب را در سرنوشت مردم، نباید بپذیرند. مطبوعات در نشر همۀ حقایق و واقعیات آزادند. هرگونه اجتماعات و احزاب از طرف مردم در صورتی که مصالح مردم را به خطر نیندازند آزادند و اسلام در تمامی این شئون حد و مرز آن را تعیین کرده است.
ــ [مقام بین المللی چنین جمهوری در جهان امروز، خصوصاً در مقابل مسائل بزرگ کشورهای جهان سوم در رابطه با بحرانهای اقتصادی ـ نفت و مواد اولیه ـ چگونه است؟]
ــ به صورت یک کشور صد درصد مستقل عمل خواهد کرد و هرگز خود را بازیچۀ دست قدرتهای استعمارگر نمی سازد و ما هرگز به هیچ ملتی به خاطر منافع داخلی خودمان تجاوز نمی کنیم و تا آنجا که در توان ملت ما باشد بر حسب تأکیدات اسلامی می کوشیم تا در رفع مشکلات ملتهای مظلوم سهیم باشیم.
صحیفه امامجلد 4صفحه 266