مصاحبه

مصاحبه با رادیو و تلویزیون هلند درباره ماهیت تمدن اسلامی

مصاحبه

‏زمان: 14 آبان 1357 / 4 ذی الحجه 1398‏

‏مکان: پاریس، نوفل لوشاتو  ‏

‏موضوع: ماهیت تمدن اسلامی‏

‏مصاحبه کننده:خبرنگار رادیو و تلویزیون هلند‏

سؤال: ‏[‏‏به نظر شما علت تظاهرات اخیر ایران چیست؟ پیش بینی می کنید چه نوع اتفاقی رخ  دهد؟‏‏]‏

جواب: ‏علت تظاهراتْ کارهایی است که شاه در این مدت کرده است. مردم از اختناق و‏‎ ‎‏کشتارها ناراضی و تظاهرات رو به ازدیاد است. پیش بینی می شود که اگر خیلی دامنه پیدا‏‎ ‎‏کند، انقلاب بالاتری پیش آید. اگر شاه به عقل آید و زودتر خودش کنار رود، آرامش‏‎ ‎‏نسبی تحقق پیدا خواهد کرد.‏

ــ     ‏[‏‏برنامۀ سیاسی شما چیست؟ آیا شما مبارزۀ مسلحانه یا ترور شاه را متد قابل قبولی می دانید؟‏‏]‏

ــ     ‏برنامۀ ما این است که با ادامۀ همین تظاهراتی که در ایران جریان دارد، ان شاءالله مسائل‏‎ ‎‏حل شود. و اگر چنانچه دیدیم قابل حل نیست مبارزۀ مسلحانه را مورد بررسی قرار‏‎ ‎‏خواهیم داد.‏

ــ     ‏[‏‏شما می خواهید چه نوع رژیمی را جانشین نظام کنونی سازید؟ آیا شما تمدن اسلامی را با تمدن غربی‏‎ ‎‏کنونی ناسازگار می دانید؟‏‏]‏

ــ     ‏رژیمی که به جای رژیم ظالمانۀ شاه خواهد نشست، رژیم عادلانه ای است که شبیه آن‏‎ ‎‏رژیم در دموکراسی غرب نیست و پیدا نخواهد شد. ممکن است دموکراسی مطلوب ما با‏‎ ‎‏دموکراسیهایی که در غرب هست مشابه باشد، اما آن دموکراسی ای که ما می خواهیم به‏‎ ‎‏وجود آوریم در غرب وجود ندارد. دموکراسی اسلام، کاملتر از دموکراسی غرب است.‏

ــ     ‏[‏‏اخیراً شما سلطنت را که در قانون اساسی 1906‏‎[1]‎‏ آمده است مورد انکار قرار دادید؛ آیا در این مورد‏‎ ‎

صحیفه امامجلد 4صفحه 314
‏توضیحی دارید؟‏‏]‏

ــ     ‏اکنون همۀ ملت ایران به پا خاسته و رژیم سلطنتی را نمی خواهند. رژیم سلطنتی که‏‎ ‎‏مستندش قانون اساسی است باید مطابق با آرای ملت باشد و ملت ـ قاطبتاً ـ بر خلاف آن‏‎ ‎‏رأی داده اند. بنابراین رژیم سلطنتی محکوم است و بکلی باید از بین برود.‏

ــ     ‏[‏‏آیا حضرتعالی در مبارزه علیه شاه، بهتر و مؤثرتر نبود که دعوت شاه را به ایران پذیرفته و به ایران بر‏‎ ‎‏می گشتید؟‏‏]‏

ــ     ‏من برای آگاه کردن دنیا بهتر می دانم در اینجا باشم. در ایران هنوز اختناق وجود دارد، لذا‏‎ ‎‏رفتن به ایران فعلاً منتفی است.‏

صحیفه امامجلد 4صفحه 315

  • ـ قانون اساسی مشروطیت که در 1324 ه .ق. 1284 ه .ش. به توشیح مظفرالدین شاه قاجار رسید و با کودتای اسفند 1299 ه . ش. و به قدرت رسیدن رضاخان، با تشکیل مجلس مؤسسان فرمایشی، سلطنت از سلسله قاجار به رضاخان منتقل شد و وی در سال 1305 ه . ش . به عنوان نخستین پادشاه پهلوی تاجگذاری کرد.