مصاحبه
زمان: 19 دی 1357 / 10 صفر 1399
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: غیرقانونی بودن دولت بختیار، سیاست خارجی جمهوری اسلامی
مصاحبه کننده: خبرنگار فرانسوی روزنامۀ لوموند
سؤال: [شما اعلام کرده اید که دولت بختیار غیرقانونی است؛ چرا؟]
جواب: به دو دلیل: یکی اینکه این دولت از طرف رژیم شاه تعیین شده است. این رژیم قبل از تظاهرات تاسوعا و عاشورا، خود غیرقانونی بود و تظاهرات مزبور که در واقع نوعی رفراندم بودند، غیرقانونی بودن رژیم را تعیین کردند. دلیل دیگر این است که نه مجلس شورا و نه مجلس سنا هیچ پایگاه ملی ندارند و نمایندگان این دو مجلس را که دولت از آنها رأی اعتماد می خواهد، ملت انتخاب نکرده است.
ــ [در صورتی که بختیار شکست بخورد، شما وقوع یک کودتای نظامی که شاه را کنار بگذارد و روی واحدهای برگزیدۀ ارتش نظیر کماندوهای نیروی هوایی و ژاندارمری تکیه داشته باشد، ممکن می دانید؟]
ــ وقوع چنین کودتایی ممکن است. در این حال این آخرین سنگی خواهد بود که رژیم به سوی ملت می افکند. و ملت مصمم است با استقرار یک حکومت اسلامی به مبارزه ادامه دهد و هر نوع رژیم دیگری با مخالفت ملت روبه رو خواهد شد.
ــ [اگر شما پیروز شوید، از نظر بنیادهای اساسی چه در نظر دارید؟]
ــ ما کمیته ای را مأمور خواهیم کرد که به منظور تشکیل یک مجلس به مشورتهای لازم اقدام کند. ملت یک بار ارادۀ خود را به داشتن یک حکومت اسلامی اعلام کرده است، ولی اگر از نظر حقوقی رفراندمی هم لازم باشد، ما مخالف آن نخواهیم بود. این کمیته از افراد مؤمن تشکیل می شود و ممکن است علما هم به صورت عضو کامل و یا عضو ناظر در آن شرکت کنند.
صحیفه امامجلد 5صفحه 413
ــ [شما به عنوان رهبر غیرقابل انکارِ مخالفان تجلی یافته اید. شما گفته اید که نمی خواهید زمام امور را به دست گیرید. بنابراین یک حکومت اسلامی را به چه صورت در نظر گرفته اید؟]
ــ ما نامزدی برای ریاست جمهوری معرفی خواهیم کرد که باید به وسیلۀ ملت انتخاب شود. وقتی او انتخاب شد از او پشتیبانی و حمایت خواهیم کرد. قوانین حکومت اسلامی، قوانین اسلام خواهد بود. من شخصاً رئیس جمهوری نخواهم شد و هیچ پست دولتی هم نخواهم پذیرفت. من مانند گذشته به هدایت ملت اکتفا خواهم کرد.
ــ [بسیاری از مردم در ایران و بخصوص در بین روشنفکران با وجود اعتقاد، به فرایض مذهبی عمل نمی کنند و یا اصولاً به مذهب عقیده ای ندارند. روش حکومت اسلامی در برابر آنها چه خواهد بود؟]
ــ ما سعی می کنیم به این افراد راه سلامت و نجات را نشان دهیم. اگر نخواهند این راه را بپیمایند، در زندگی یومیۀ خود آزاد خواهند بود مگر اینکه بخواهند توطئه های زیانبخشی علیه ملت و کشور تدارک بینند.
ــ [شما اخیراً گفتید که اگر امریکا سیاست تسلط جویی خود را در برابر ایران تغییر دهد، شما حاضر خواهید بود در روابط خود با امریکا تجدیدنظر کنید. منظور شما از این مطلب چیست؟]
ــ اگر امریکا به نحو صحیح رفتار کند و در امور داخلی ما مداخله نکند و مشاوران خود را که در امور کشور ما دخالت دارند فرا خواند، ما نیز آنها را احترام خواهیم گذاشت.
ــ [آیا فکر می کنید که امریکایی ها با توجه به اهمیت موضوع و عواقبی که جنبش ملت ایران در کشورهای عرب و مسلمان منطقه می تواند داشته باشد، به آسانی از ایران دست خواهند کشید؟]
ــ البته امریکا می خواهد که همۀ کشورها را زیر نفوذ خود داشته باشد. ولی ما چنین تصوری را نمی توانیم بپذیریم و ملت از آن خسته شده است. ملتهای دیگر نیز با پیروی از ملت ما خود را از دست اندازی استثمار رهایی خواهند داد.
ــ [نفت، مسئلۀ دشوار و پردردسری است. در این زمینه چه سیاستی مورد نظر شماست؟]
ــ ما نفت را به هر کس که از ما بخرد می فروشیم مشروط بر اینکه به قیمت عادلانه و بر مبنای تراضی طرفین باشد. ارزهایی را که از این راه به دست خواهیم آورد به مصرف آبادی و عمران مملکت خواهد رسید.
صحیفه امامجلد 5صفحه 414
ــ [آیا به اسرائیل و افریقای جنوبی نفت خواهید فروخت؟]
ــ خیر، برای اینکه این کشورها همان طور که قبلاً هم گفته ام راهی برخلاف حق و عدالت در پیش گرفته اند.
ــ [از چند روز پیش مسکو نسبت به ایران تغییر لحن داده و از جنبش ملی حمایت می کند. نسبت به این تحول چه فکر می کنید؟]
ــ تبلیغات روزنامه های شوروی مداخله در امور داخلی محسوب نمی شود. و در واقع تمام روزنامه های جهان باید از ما علیه رژیم شاه حمایت کنند. اتحاد شوروی در ردیف کشورهایی است که وضع ملت ایران را درک کرده و رفتار خود را بر همین اساس بنا نهاده است. ما با شوروی مانند همۀ کشورهای دیگر، مادام که نخواهند در امور داخلی ما مداخله کنند، روابط دوستی خواهیم داشت. باید به روابط حُسن تفاهم و دوستی بر پایۀ احترام متقابل استوار بود.
صحیفه امامجلد 5صفحه 415