مصاحبه
زمان: 21 دی 1357 / 12 صفر 1399
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: مسائل عمومی ایران
مصاحبه کننده: خبرنگاران آسیایی، اروپایی و امریکایی
سؤال: [خبرنگار امریکایی: شانس موفقیت دولت بختیار چیست؟ و آیا حضرت آیت الله دعوت او را برای بازگشت به ایران می پذیرید؟]
جواب: دولت بختیار، هم غیرقانونی است و هم شانسی ندارد. رفتن من به ایران ربطی به دعوت کسی ندارد. هر موقع صلاح باشد به ایران می روم.
ــ [آیا قدرت مذهبی قویتر است از قدرت سیاسی و نظامی در ایران؟ آیا آقای سنجابی کاندیدای شما خواهد بود؟]
ــ هیچ قدرتی به اندازۀ مذهب نخواهد بود. نظامیها و سیاسیها اکثراً تحت نفوذ مذهب هستند. و اما راجع به آقای سنجابی بعد مطالعه می شود.
ــ [آیا ایران جدید یک دولت بیطرف خواهد بود؟ روابطش با فرانسه چه خواهد بود؟ آیا شما در صورت ادامۀ تشنجات، ترس دخالت خارجی را ندارید؟]
ــ دولت آینده نسبت به همۀ دولتها بیطرف خواهد بود و با تمام دولتها به طور عادلانه رفتار می کند. مادامی که روابط متقابل حسنه باشد، با دولت فرانسه به طور صحیح رفتار خواهد کرد و با حفظ همان شرایط. خوف از دخالت مستقیم نداریم و از دخالت غیرمستقیم هم جلوگیری خواهیم کرد.
ــ [سیاست دولت جمهوری اسلامی در مورد آزادی زنان، پیکار با بیسوادی و سینماها چه خواهد بود؟]
ــ شاه کار مثبتی در ایران انجام نداده است. جبران خرابیهای او تا مدتها طول خواهد کشید. شاه نه آزادی به زنان داده است و نه به مردان. ما به همه آزادی خواهیم داد. سینماها در
صحیفه امامجلد 5صفحه 423
رژیم شاه در خدمت فساد بودند در حالی که در جمهوری آینده در خدمت صلاح ملت خواهند بود. ما مبارزه با بیسوادی را به نحو احسن اجرا خواهیم کرد.
ــ [آیا در جمهوری اسلامی، مذاهب آزادی عمل دارند، خصوصاً در مورد یهودیان؟ و آیا شما ضد نژاد سامی و یهود هستید؟]
ــ همۀ اقلیتهای مذهبی در اسلام محترم هستند. همه گونه آزادی برای انجام فرایض مذهبی خود دارند. ما با هیچ بشری ضدیت نداریم. آنان ایرانی اند و مثل سایر ایرانیان همه گونه حق دارند.
ــ [خبرنگار ژاپنی: من در یکی از گزارشهای مطبوعات خواندم که حضرتعالی فرموده اید که ژاپن دشمن مردم ایران است. آیا چنین گفته ای درست است و اگر چنانچه چنین مطلبی از طرف حضرتعالی عنوان شده است چه دلایلی برای آن وجود دارد؟]
ــ چنین مطلبی دروغ است و مطلقاً چنین چیزی صحت ندارد.
ــ [آیا حضرتعالی روابطی را در آینده با دولت ژاپن پیش بینی می فرمایید؟ چه نوع؟]
ــ روابط ما می تواند حسنه باشد، براساس احترامات متقابل.
ــ [نفت ژاپن به مقدار زیادی وابسته به صدور نفت ایران است. و همان طور که می دانید به دلیل قطع جریان نفت و استخراج آن در ایران، صدور نفت به ژاپن قطع شده است. چه آینده ای برای صدور نفت ایران به ژاپن پیش بینی می فرمایید؟]
ــ در آیندۀ نزدیکی که رژیم شاه از بین برود و حکومت مورد نظر مردم روی کار بیاید جریان نفت دوباره به راه خواهد افتاد و به همۀ کسانی که مشتری نفت ما باشند و به طور عادلانه به ما ارز بپردازند نفت فروخته خواهد شد.
ــ [خبرنگار روزنامۀ استریت تایمز از سنگاپور: چنانچه حکومت اسلامی روی کار بیاید آیا به سایر کشورهای اسلامی نظیر مالزیا، اندونزی و یا مشابه آن کمک خواهد کرد یا نه؟ خصوصاً ایران که دارای درآمد نفت سرشاری است.]
ــ این امر محتاج مطالعه است و در موقع خود مطالعه و بررسی خواهد شد.
ــ [خبرنگار رادیو ـ تلویزیون سوئیس: حضرت آیت الله ، موقعیت شما دربارۀ سیاست فرانسه نسبت به
صحیفه امامجلد 5صفحه 424
خودتان چیست؟ و آیا از چنین سیاستی که به شما اجازه داده است که در اینجا بمانید تعجب نمی کنید؟ و آیا این روابط تأثیراتی در روابط آیندۀ ایران با فرانسه خواهد داشت یا خیر؟]
ــ نه! مورد تعجب نیست. فرانسه قوانین خودش را اجرا می کند نه خلاف قوانینش. البته ممکن است این برخوردها در روابط آیندۀ ایران و فرانسه اثر بگذارد. به هر حال روابط ما در آینده احتمالاً حسنه خواهد بود. ملت ایران از ملت فرانسه در این مورد تشکر خواهد کرد.
ــ [خبرنگار اِکونومیست لندن: آیا در تشکیل کمیته یا شورایی که برای مرحلۀ انتقال موردنظر حضرتعالی است، ایرج اسکندری را هم در نظر دارید که دعوت کنید؟]
ــ خیر.
ــ [آیا در دولت انتقالی آینده «حزب توده» شرکت خواهد داشت؟]
ــ خیر.
ــ [آیا حزب توده و عناصر آن با شما در ارتباط هستند؟ آیا ایرج اسکندری با شما در رابطه است؟]
ــ خیر.
ــ [آیا دولت آینده، حزب توده را که غیرقانونی است قانونی اعلام خواهد کرد؟]
ــ خیر.
ــ [با توجه به وضعیت روسیۀ شوروی و دخالتش و حوادثی که در افغانستان و یمن جنوبی و حبشه (اتیوپی) در شاخ آفریقا رخ داده است، آیا شما نگران دخالتهای روسیۀ شوروی در ایران نیستید؟]
ــ خیر؛ ما با دخالت هر نوع خارجی به هر شکل در سرنوشت ملتهای دیگر مخالفیم و با این دخالتها مبارزه خواهیم کرد.
صحیفه امامجلد 5صفحه 425