سخنرانی
زمان: صبح 4 خرداد 1358 / 28 جمادی الثانی 1399
مکان: قم، مدرسۀ فیضیه
موضوع: تبیین مفهوم «مستضعف» و «مستکبر»
حضار: نمایندگان اقشار مختلف مردم و عشایر
بسم الله الرحمن الرحیم
اتحاد توده ها، از برکات انقلاب
چه فرصتهای خوبی برای ما در این انقلاب حاصل می شود و حاصل شده است. ما از شما عشایر و از سایر عشایر ایران و از سایر اقشار ایران جدا بودیم. ما را جدا کرده بودند؛ ما را از دانشگاه جدا کردند، ما را از قشرهای دیگر جدا کردند، از ارتش جدا کردند، از فرهنگیان جدا کردند، و از عشایر. نمی توانستیم با هم در یک محلی مجتمع بشویم و مسائلی که لازم است با هم در میان بگذاریم؛ شما مشکلات خودتان را بیان کنید و ما هم مشکلات خودمان را. این نهضت از برکاتش این بود که این فرصت را برای ما پیش آورد که می توانیم با شما مجتمع شویم، و می توانیم مسائل را با شما در میان بگذاریم.
تبیین «مستضعف» و «مستکبر»
ایشان ذکر از مستکبرین و مستضعفین کردند؛ و من باید بیان «مستضعف» و «مستکبر» را به اندازه ای که در این مجلس مناسب است عرض کنم. «مستکبرین» منحصر نیستند به سلاطین، منحصر نیستند به رؤسای جمهور، منحصر نیستند به دولتهای ستمگر. مستکبرین یک معنای اعمی دارد؛ یک مصداقش همان اجانب هستند که تمام ملتها را ضعیف می شمرند و مورد تجاوز و تعدی قرار می دهند؛ یک مورد هم همین دولتهای
صحیفه امامجلد 7صفحه 488
جائر، سلاطین ستمگر که ملتهای خودشان را ضعیف می شمرند و به آنها تعدی می کنند، دست تعدی به ملتها دراز می کنند. چنانچه در این پنجاه و چند سال شما مبتلا بودید و ما هم مبتلا بودیم و همه ملت مبتلا بودند. ملت را ضعیف می شمردند و ملت را از روی استکبار نظر می کردند و به ملت تعدی می کردند و تجاوز می کردند. آنها رفتند، و ان شاءالله برنمی گردند. امروز روزی است که خدای تبارک و تعالی به ما آزادی و استقلال مرحمت فرموده است، و ما را با این آزادی و استقلال امتحان می کند. ما را آزادی مرحمت فرموده است که ببیند در این آزادی ما چه می کنیم. ما مستقل شدیم و خداوند به ما این مرحمت را فرمود تا ما چه بکنیم: آیا ما هم از مستکبرین باشیم یا از مستضعفین؟ هر فرد، می شود که مستکبر باشد و می شود مستضعف باشد. اگر من به زیر دستهای خودم، ولو چهار نفر باشد، تعدی و تجاوز کردم و آنها را کوچک شمردم، بندۀ خدا را کوچک شمردم، من مستکبرم و او مستضعف؛ و مشمول همان معنایی است که مستکبرین و مستضعفین هستند. اگر شما کسانی که زیر دستتان هست ضعیف شمردید و به آنها خدای نخواسته تعدی کردید، تجاوز کردید، شما هم مستکبر می شوید. و آن زیردستها مستضعف. ببینیم ما از این امتحان، از این بوتۀ امتحان چطور بیرون می آییم. آیا سرفراز بیرون می آییم یا گردن کج و شکسته؟ آیا ما با بندگان خدا به طوری که خدای تبارک و تعالی امر فرموده است رفتار می کنیم؟ حالا که آزاد شدیم، آزادی را وسیله برای خدمت به خلق و خدمت به خالق قرار می دهیم. یا آزادی را برای مخالفت با خدا و استکبار بر مردم؟
آزمون الهی
هیچ فرق نیست مابین من طلبه و این آقایان اهل علم، و شمایی که از عشایر محترم هستید و بازاری و ارتشی و اداری و همه. همۀ ما الآن در تحت مراقبت هستیم، مراقبت شدید؛ امتحان الهی. نعمتها گاهی برای امتحان است تا آن اشخاصی که نالایق اند، آن اشخاصی که فرصت طلب اند، اینها کارهای خودشان را بکنند و مستحق عذاب بشوند؛ و آنهایی که لایق اند، آنهایی که شریفند، آنها هم کارهای شرافتمندانۀ خودشان و خدمت
صحیفه امامجلد 7صفحه 489
به هموطن خودشان را بکنند تا سعادتمند باشند. بسیار مشکل است، بسیار مشکل است که از این امتحانی که خدای تبارک و تعالی ما را در معرض آن قرار داده است از عهده برآییم؛ و بسیار مراقبت می خواهد که مبادا خدای نخواسته ما از امتحان بد درآییم. اگر از امتحان بد درآییم، ممکن است که باز عنایت خدا برگردد، آزادی سلب شود، استقلال گرفته بشود. همین دنیا ممکن است که ما اگر ـ چنانچه ـ برخلاف موازین الهی رفتار کنیم و این آزادی را اسباب دست برای تعدی به مظلومان قرار بدهیم، در همین دنیا ممکن است ما مجازات بشویم. و امید است که در همین دنیا مجازات بشویم، مجازات ما به عالم دیگر نرسد! مجازات عالم دیگر غیر از این مجازاتهاست! ما نمی توانیم تصور آن مجازاتها را بکنیم. اگر ما خطاکار هستیم ـ خدایا! اگر ما خطاکار هستیم، اگر این آزادی را ما وسیله قرار دهیم از برای تعدی به مظلومان، ولو یک نفر باشد، تعدی به زیردستان، ولو یک نفر باشد ـ خدایا! ما را در همین عالم عذاب کن، نگذار برسد به عالم دیگر.
ارزش مرزداران و عشایر
دوستان من! عزیزان من! من می دانم که عشایر هر جا که هستند، در مرزها، مرزها را نگهداری می کنند؛ در جاهای دیگر جلوگیری از مفسده ها می کنند. من می دانم که شما عشایر در زمان رژیم سابق مظلوم بودید، ما هم مظلوم بودیم؛ روحانیون هم مظلوم بودند، بازاری هم مظلوم بود. کی نبود مظلوم؟ من می دانم که ارزش مرزدارها و عشایر ما چیست. آنها عشایر را سرکوب می خواستند بکنند، برای اینکه راه را برای اجانب باز کنند. آنها به جزای خودشان رسیدند و می رسند؛ و به جزای آخرت که سخت ترین جزا است هم می رسند. ما باید الآن که در بوتۀ امتحان گذاشته شدیم و اختیار به ما دادند و ما را آزاد کردند، خدای تبارک و تعالی ما را از قید و بندهای استعمار و استبداد آزاد کرد، حالا که آزاد هستیم، چه می کنیم؟ چه باید بکنیم؟ نباشد که یکوقت ما هم در صف محمدرضاخان واقع بشویم! او آزادی را از یک امت سلب کرد، و ما آزادی را از یک قشر کوچک سلب بکنیم. او در وسط واقع بشود و ما در یمین و یسار او و همه از جند او!
صحیفه امامجلد 7صفحه 490
چشمهای خودتان را باز کنید! توجه خودتان را و دقت خودتان را در این مسائل بکنید.
عدالت و محبت نسبت به زیردستان
امروز روز امتحان الهی است. شما قدرتمندید، شما جوانید، شما برومندید. من این جوانهای برومند را که می بینم افتخار می کنم لکن شما جوانها امروز جوانهایی هستید که پاسدار اسلام هستید. دیروز مملکتْ مملکت طاغوتی بود و شما در مظلومیت واقع بودید در ظل مملکت طاغوتی؛ امروز مملکتْ اسلامی است و شما در سایۀ اسلام هستید و شما پاسداران اسلام. پاسداران اسلام باید احتراز کنند از تمام چیزهایی که برخلاف اسلام است.پاسداری فقط پاسداری مرز نیست. پاسداری یک معنای وسیعی دارد. هر یک از ما پاسداریم نسبت به دیگران. من باید نصیحت بکنم به شما؛ شما به من نصیحت کنید. من به شما بگویم که امروز که روز امتحان است خوب از امتحان بیرون بیایید. شما هم به من همین معنا را بگویید. من به شما عرض کنم که با مظلومها، با زیردستهای خودتان، خوب رفتار کنید؛ عادلانه رفتار کنید. شما هم به من بگویید همۀ ما مسئولیم: کُلُّکُم رَاعٍ و کُلُّکُم مَسؤولٌ همه مان مثل شبانها هستیم؛ و همه مان مسئول هستیم از این شبانی. همان طوری که می دانید شبان نسبت به آن گوسفندهایی که زیردستش است محبت دارد، آنها را در جایی که علفزار باشد، در جایی که آب خوب باشد، می برد و آنجا تربیت می کند. همۀ ما نسبت به هم اینطور باید باشیم؛ مثل شبانی که گوسفندهای خودش را با محبت، بدون آزار، تربیت می کند، ما هم اینطور باشیم. نبادا که یکی از ما خدای نخواسته حالا که آزاد است به آن دوست زیردستش، به آن شخص زیر دستش، تعدی بکند، تجاوز بکند. تعدی و تجاوز عبارت از همانهایی است که اسلام منع کرده است.
پاسداران امام زمان
ما همه مسئول هستیم. و خدای تبارک و تعالی الآن همۀ ما را، همۀ ملت ایران را در
صحیفه امامجلد 7صفحه 491
تحت امتحان قرار داده است. از امتحان خدا خوب بیرون بیایید. ما از شما می خواهیم که این مرزها را خودتان حفظ کنید. مملکت امروز مال خود شماست. دیروز اجانب در آن تصرف داشتند؛ امروز یک مملکتی است اسلامی، یک مملکتی است مال پیغمبر اسلام، یک مملکتی است مال امام زمان ـ سلام الله علیه. مملکت از آن وجود مقدس است، و ما همه پاسداران آن هستیم و باید این مملکت را حفظ کنیم. هرکس به هر اندازه ای که می تواند. شما جوانهای برومند مسلح به آن مقداری که می توانید باید مرزها را حفظ کنید؛ ما همه در اینجاها که هستیم به اندازه ای که می توانیم باید حفظ کنیم جهات را. مملکت مال خودتان است الآن. همان طوری که با عائلۀ خودتان رفتار می کنید، محبت نسبت به عائلۀ خودتان دارید، نسبت به کشور خودتان داشته باشید، نسبت به برادرهای خودتان داشته باشید. اینها برادر شما هستند، و ملت برادر هم هست.
اخوت اسلامی
خدای تبارک و تعالی می فرماید که المُؤمنونَ إِخوَةٌ برادرند اینها. باید به برادری رفتار کرد. چطور شما برادر خودتان را دلتان نمی آید که اذیت کنید، باید همین طور با هم رفتار کنید. با دیگران، با دیگران همین طور رفتار کنید. نفوس خودتان را تربیت کنید، تهذیب کنید. این دنیا پایان دارد برای همۀ ما؛ من زودتر و شما بعد؛ پایان دارد؛ نمی مانیم؛ آنکه می ماند خوبی و بدی است. صفحۀ اعمالتان منور به نور اسلام باشد، به عمل به احکام اسلام باشد تا در همه جا سعادتمند باشید. در اینجا دلتان خوش باشد به اینکه خدمت به ملتتان کردید، خدمت به زیردستتان کردید، خدمت به کشورتان کردید؛ در آنجا هم در اِزای این خدمت جزاهای بسیار بزرگ است، عوضهای بسیار بزرگ. من چون باید آن طرف هم باز بروم، به آن آقایان هم عرض ارادت بکنم،از این جهت من دعا می کنم خداوند ان شاءالله شما را سعادتمند کند. خداوند همۀ ما را، همۀ ما را به راه راست هدایت کند. سلام بر همۀ شما.
صحیفه امامجلد 7صفحه 492