سخنرانی
زمان: 9 خرداد 1358 / 4 رجب 1399
مکان: قم
موضوع: سلب استقلال فکری و روحی، خطرناکتر از وابستگی سیاسی ـ غربزدگی و وابستگی فکری روشنفکران
حضار: پرسنل کمیته های انقلاب اسلامی قزوین
بسم الله الرحمن الرحیم
راه طولانی برای رسیدن به جمهوری اسلامی
قزوین هم از شهرهایی بود که خرابی و مصیبت از اکثر جاها، درش بیشتر واقع شد، و شما قزوینیهای محترم؛ هم مصیبت دیدید؛ و هم خرابی در شهرتان زیاد واقع شد؛ و هم پایمردی کردید. و من وقتی که این جوانهای برومند را می بینیم خوشحال می شوم؛ و موجب افتخار است. از خدای تبارک و تعالی سلامت همه را خواستارم.
تاکنون ما از اسلام، الآن باز حرف است. البته جمهوری اسلامی [است]، همه هم رأی دادید به جمهوری اسلامی؛ لکن باز آنکه باید بشود ـ و ان شاءالله بعدها خواهد شد ـ نشده است. الآن باز آن خرابیهای اخلاقی که در طول سلطنت این پدر و پسر در ایران تحقق پیدا کرد و آن فسادهایی که در این مملکت پیدا شد و دامن به آن زدند به عنوان «ترقی»؛ به عنوان تعالی؛ به عنوان «تمدن بزرگ» اینها طولانی است تا اینکه ترمیم بشود. آنکه از همه چیز به کشور ما صدمه اش بیشتر بود این بود که نیروی انسانی ما را خراب کردند و نگذاشتند رشد بکند. مراکز فساد در شهرها، و بخصوص در تهران، آنقدر زیاد بود و آنقدر تبلیغ در کشاندن جوانهای ما به این مراکز فساد شد، و آنقدر راههای فساد را برای جوانهای ما باز کردند و دامن زدند به اینها اینکه کشاندند اینها را در مراکز فساد، این خرابی از همۀ خرابیها بدتر بود. خرابیهای مادی جبرانش آسانتر است از خرابیهای
صحیفه امامجلد 8صفحه 22
معنوی.
سلب استقلال روحی و فکری
نفت ما را دادند و رفت و از بین رفت؛ حالا نفت را دوباره از سر، برای خود ایران است؛ کشاورزی از بین رفته بود؛ بعد دوباره قابل جبران است و ان شاءالله زود جبران می شود؛ لکن می شود ـ لکن نیروهای انسانی مهم است. اینها نیروهای انسانی ما را از بین بردند، نگذاشتند رشد بکند. در بین خود کشور ما جوری کردند که محتوای انسان را از بین بردند، یک صورتی گذاشتند و محتوا را گرفتند. طوری کردند که اعتماد ما هم به خودمان تمام شد. استقلال فکری ما را، استقلال روحی ما را، از دست ما گرفتند. این بدتر از آن استقلال گرفتنی بود که کشور ما استقلال نداشت. ما روحیۀ خودمان را از دست داده بودیم. هرچه می شد در ذهن همه این بود که باید از خارج این کارها درست بشود می خواستند اسفالت کنند یک خیابانی را، یا بین این شهر با آن شهر یک خطی بکشند، آن باید از خارج بیاید. اهانت کردند به نیروهای انسانی ما، محتوا را گرفتند. تا یکی مریض می شد، این باید انگلستان برود؛ حالا هم باز تتمه اش هست. اطبا که گاهی می آیند اینجا، می گویند ما خودمان می توانیم معالجه کنیم اینهایی که می برند آنجا، ما هم می توانیم معالجه کنیم، لکن مردم را جوری بار آوردند که سلب اطمینان کردند از خودشان، استقلال فکری را از ما گرفتند. ما در فکر و در اندیشه و در روح وابسته شدیم.
وابستگی فکری و روحی، بدترین وابستگی
این وابستگی بسیار اسفناک است. وابستگی نظامی را با یک روز، با یک ماه می شود رفعش کرد؛ بیرونشان کرد؛ وابستگی اقتصادی قابل جبران است؛ زود می شود جبران کرد؛ اما وابستگی روحی و انسانی است که بسیار مشکل است. یک بچه را از آن بچگی، کوچولویی، که بوده است در دامن مادرش، تا رفته است به دبستان، تا رفته است به دبیرستان، و تا رفته است در دانشگاه، هر جا رفته، تبلیغات جوری بوده است که این را وابسته بار آورده؛ اعتقادش این شده که به غیر ارتباط با خارج نمی شود کاری کرد؛
صحیفه امامجلد 8صفحه 23
خودمان چیزی نداریم. حتی گمان این است که خودمان، حتی اخلاقمان هم اخلاق صحیح نباشد، این است که مشکل است ترمیمش، به این زودیها هم ترمیم نمی شود و همه باید دست به هم بدهند برای ترمیم این جهت که این وابستگی از بین برود؛ و یک مملکتی باشد که هم اقتصادش مستقل باشد؛ هم فرهنگش مستقل باشد؛ هم انسانش مستقل باشد؛ هم فکرش مستقل باشد ـ استقلال فکری؛ استقلال روحی ـ الآن هم در هر جا که بروید، هر مجلسی از این روشنفکران ما درست می کنند، باز حرفها همان حرفهای غربزدگی است؛ همان حرفهاست. همان حرفهایی که در زمان طاغوت وقتی جمع می شدند دور هم می گفتند، حالا هم باز همان حرفها را می زنند. از وابستگی و غربزدگی ما بیرون نیامدیم و به این زودی بیرون نمی آییم. آن گوینده شان، که خدا رحمتش کند حالا فوت شده است گفته بود که ما همه چیزمان باید انگلیسی باشد! یکی از معاریف اینها [می گوید] که ما همه چیزمان باید انگلیسی باشد اینطور محتوا را از دست داده بود و میان تهی شده بود. صورت صورت یک آدم، مثل سایر مردم؛ ولی محتوا محتوای وابسته.
غرب زدگی و وابستگی فکری روشنفکران
به این زودیها ما نمی توانیم این قشرهای روشنفکر و این قشرهای «آزادی» طلب را از آن محتوایی که در [مغز]شان پنجاه سال، سی سال، بیست سال تزریق شده است و تهی کردند خودشان را از خودشان، خودشان از خودشان غافل شدند، به این زودی، نمی شود اصلاحشان کرد. یک فرهنگ تازه می خواهد؛ یک فرهنگ متحول می خواهد؛ که حالا از اول بچه های ما را بار بیاورند به یک فرهنگ انسانی، اسلامی، استقلالی. یک فرهنگی که مال خودمان باشد. که این بچه از اول بار بیاید به اینطور که من خودم هستم که سرنوشتم را می توانم دستم بگیرم. هی تو گوشش نخوانند که فرنگ ـ نمی دانم ـ اروپا، امریکا. هی تو گوشها خواندند این را؛ همه چیز باید از آنجا باشد؛ همه چیز ما وابسته باید باشد، اخلاقمان هم باید وابسته باشد؛ وقتی هم که آزادی می خواهیم
صحیفه امامجلد 8صفحه 24
یک آزادی غربی می خواهیم؛ ما باید غربی باشیم؛ یک آزادی می خواهیم که همان شبیه آزادی غرب باشد. این معنا به این زودی از توی مغزهایی که شستشو شده است، چهل ـ پنجاه سال، بیست ـ سی سال و به جای مغز ایرانی مغز اروپایی آمده است، به جای فکر ایرانی فکر غربی جانشین آن شده است ـ این ـ به این زودی نمی شود رفعش کرد. این محتاج به یک طول مدتی است که فرهنگ یک فرهنگ مستقل؛ نه یک فرهنگ استعماری که آنها برای ما دیکته کردند. آنها برای ما دیکته کردند. فرهنگ ما را طوری کردند که ما همه چیزمان الآن عوض شده؛ غربی شده، وقتی هم حرف می زنیم حرفمان غربی است. وقتی اسم خیابان می گذاریم اسم خیابانهای غرب را می گذاریم؛ اسم اشخاص غربی را می گذاریم: خیابان «روزولت»! خیابان «کندی»! خیابان کذا. اینها غربزدگی است. در تمام اروپا بگردید یک خیابان «محمدرضا» پیدا نمی کنید؛ یک خیابان «نادر» پیدا نمی کنید. خیابانهایمان هم خیابان غربی است! تعارفهایمان هم با هم تعارف غربی است. آداب و معاشرتمان هم، با هم معاشرت غربی است. همه چیز. ما یک وابستگی روحی پیدا کردیم. این وابستگی روحی از همۀ چیزها برای ما بدتر است.
اسلام یک وقتی سیطره اش بر همۀ ممالک بود، آن وقت روم و ایران بود؛ که هر دوی اینها از همۀ ممالک ـ آنهای دیگر آن وقت به وحشیگری بودند، این دو تا مملکت مستقل متمدن ـ آن روز اسلام سیطره اش بر اینها شد و همه را اسلامی می خواست بکند.
قلمهای مسموم
در هر صورت، من از شما جوانها متشکرم که آمدید از نزدیک با هم ملاقات کنیم و درددلمان را بگوییم. زیاد است، درد دلها زیاد است. ما از سرنیزه ها و مسلسلها و اینها فارغ شدیم، سر قلمها حالا بر ضد ماست. قلمها به جای نیزه ها آمده است! مقاله ها به جای مسلسلها، حالا به روی اسلام بسته شده است. الآن ما گرفتار سرنیزه نیستیم، ما گرفتار قلم هستیم، اهل قلم؛ ما گرفتار روشنفکرها هستیم. ما گرفتار آزادیخواهها هستیم که آزادی را نمی دانند چی است! یعنی چه آزادی؟ ما الآن گرفتار اینها هستیم و من امیدوارم
صحیفه امامجلد 8صفحه 25
که بیدار بشوند ـ یک وقت ملت ما ـ ؛ یکوقت آزادیخواههای ما هم بیدار بشوند؛ از این غربی بودن بیرون بیایند؛ توجه بکنند به خودشان؛ خودشان را مستقل قرار بدهند. یکوقت از اسلام به همه جا چیز صادر می شد، فرهنگ صادر می شد؛ حالا ما همه چیزمان باید تبع باشد.
خداوند ان شاءالله همۀ شما را توفیق بدهد، و برای مملکتتان مفید باشید؛ و برای اسلام مفید باشید. و مملکت خودتان را خودتان حفظ کنید. دیگر ننشینید به اینکه ژاندارمری و پاسبان اینها بیایند؛ خودتان همه پاسبان و خودتان همه ژاندارمری و خودتان همه ارتشی و همه چیز خودتان هستید، مملکت هم مال خودتان است؛ خودتان حفظش کنید [یکی از حضار: در سایۀ رهبری شما، حضرتعالی] خداوند همه تان را حفظ کند.
صحیفه امامجلد 8صفحه 26