سخنرانی در جمع اعضای انجمن اسلامی بهداری و بهزیستی (رسالت مادران)

‏‏سخنرانی‏

‏‏زمان: 26 تیر 1358 / 22 شعبان 1399‏

‏‏مکان: قم‏

‏‏موضوع: برتری تزکیه بر تعلیم ـ رسالت مادران در تربیت فرزندان‏

‏‏حضار: اعضای انجمن اسلامی بهداری و بهزیستی‏

‏‏بسم الله الرحمن الرحیم‏

‏‏برتری تزکیۀ نفس بر علم و حکمت‏

‏‏     ‏‏این آیه ای که این آقا خواندند و آن آیه ای که آن بانو خواندند از آیاتی است که در‏‎ ‎‏بیان آن طولانی می شود صحبت کرد. لکن من یک نکته ای را عرض می کنم و چون‏‎ ‎‏وقت نیست و من هم خیلی حال ندارم، می گذرم. فرموده است: ‏‏لَقَدْ مَنَّ الله ُ عَلَی الْمُؤمِنینَ إِذْ‏‎ ‎‏بَعَثَ فَیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ و یُزَکِّیهِمْ و یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَالْحِکْمَةَ‏‎[1]‎‏خداوند به مؤمنین‏‎ ‎‏منّت گذاشته است که از خودشان یک کسی را فرستاده است که آیات الهی را به آنها‏‎ ‎‏تلاوت کند، و تلاوت آیات برای تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت است. «تزکیه» را مقدم‏‎ ‎‏ذکر فرموده است، معلوم می شود که تزکیۀ نفس بالاتر از علم و حکمت است و‏‎ ‎‏همین طور هم هست یک ملت چنانچه افرادش تزکیه شده باشند، تربیت شده باشند، این‏‎ ‎‏ملت پیشرو است.‏

‏‏نفوس تزکیه نشده منشأ گرفتاریها‏

‏‏     ‏‏تمام گرفتاریهایی که برای ملت ها هست برای این است که تزکیه در کار نبوده است.‏‎ ‎‏چنانچه سران قوم، آنهایی که کشور را اداره می کنند، تزکیه شده بودند، نفسشان تزکیه‏‎ ‎‏شده بود، تربیت شده بود، این گرفتاریها برای ملت ما پیش نمی آمد. نه آن گرفتاریها برای‏‎ ‎‏ملت پیش می آمد و نه آن گرفتاریها برای خودشان. منشأ تمام این گرفتاریها، در همه جا،‏
‏‎

‎‏این است که آنهایی که متکفّل امور ملت هستند تزکیه نشده اند. یک نفر آدمی که تزکیه‏‎ ‎‏نشده، سلطه بر یک ملت پیدا بکند، اینهمه گرفتاریهایی که در طول پنجاه و چند سال‏‎ ‎‏برای ملت ما پیش آمد، اینهمه گرفتاریها را ایجاد می کند. آن کسی که به یک ملتی سلطه‏‎ ‎‏دارد، به یک ملتی حکومت دارد، این چنانچه عدالت پرور باشد، دستگاه او عدالت پرور‏‎ ‎‏خواهد شد؛ قشرهایی که به او مرتبط هستند قهراً به عدالت گرایش پیدا می کنند؛ تمام‏‎ ‎‏اداراتی که تابع آن مملکت است، تابع آن حکومت است، خواه ناخواه به عدالت گرایش‏‎ ‎‏پیدا می کند. عدالت گسترده می شود. در صورتی که یک نفر که به مردم حکومت می کند‏‎ ‎‏مزکّی باشد و تزکیه شده باشد. اگر همۀ ملت تزکیه بشوند، همین دنیا بهشت آنهاست؛‏‎ ‎‏تمام گرفتاریها از بین می رود. از آن طرف، از باب اینکه حکومتهایی که در رژیم‏‎ ‎‏طاغوتی بر مردم حکومت کردند حکومتهایی بودند که تزکیه نشده بودند وقتی حکومت‏‎ ‎‏تزکیه نشد، شخص اول یک مملکتی به حسب حکومت تزکیه نشد، اخلاقش مزکّی‏‎ ‎‏نباشد، عقاید تزکیه شده نباشد، اعمال، اعمال مزکّی نباشد، همین یک نفر یک مملکت‏‎ ‎‏را به هلاکت می کشاند. چنانچه شما دیدید سرچشمه می گرفت از رضاخان تمام مفاسد و‏‎ ‎‏تمام قشرهایی که دوروبَر او جمع شده بودند از خودش بودند. در پاریس که بودیم،‏‎ ‎‏یک نفر ـ که حالا یادم نیست کی بود ـ آمد پیش من نقل کرد از یکی دیگر که او گفت‏‎ ‎‏که اگر پنج نفر آدم فاسد در ایران پیدا بشود؛ این محمدرضا هر پنج تا را انگشت رویش‏‎ ‎‏می گذارد و جلبش می کند! آن اشخاصی که مزکّی نیستند با تزکیه شده ها سرو کار ندارند؛‏‎ ‎‏نمی روند سراغ اشخاص امین. آدمی که خودش امین نیست جنس خودش را طالب‏‎ ‎‏است؛ می رود سراغ اشخاصی که نظیر خودش باشند، چنانچه اشخاص امین باشند، آنها‏‎ ‎‏می روند سراغ پیدا کردن اشخاصی که همجنس خودش باشند. و لهذا از حکومتها‏‎ ‎‏سرچشمه می گیرد مفاسد و سرچشمه می گیرد مصالح. حکومتِ عدل، تمام مصالح کشور‏‎ ‎‏را تأمین می کند به اندازۀ قدرت. و حکومت ظلم، تمام بدبختیها را برای یک ملتی ایجاد‏‎ ‎‏می کند. لهذا در آیۀ شریفه تزکیه را مقدّم ذکر کرده اند بر «تعلیم» کتاب و حکمت، بلکه‏‎ ‎‏تعلیم کتاب و حکمت مقدمۀ تزکیه است.‏

‏
‏‎

‎‏وظیفۀ مادران در راستای وظیفۀ انبیا‏

‏‏     ‏‏انبیا آمده اند که انسان درست کنند، انبیا مأمورند که افراد را ـ افرادی که بشر هستند و‏‎ ‎‏از همین با حیوانات فرق ندارند ـ آمده اند که اینها را انسان کنند؛ تزکیه کنند، مزکّی کنند؛‏‎ ‎‏پاکیزه کنند. شغل انبیا همین است و باید شغل مادرها همین باشد نسبت به بچه هایی که در‏‎ ‎‏دامنشان هست. بچه ها را از آن اول که در دامنشان هست تزکیه کنند. آنها با اخلاق‏‎ ‎‏خوب، با اعمال خوب در آنجا بچه ها بهتر تربیت می شوند. در دامن مادر، بچه ها بهتر‏‎ ‎‏تربیت می شوند تا در پیش استاد. آن علاقه ای که بچه به مادر دارد به هیچ کس ندارد. و‏‎ ‎‏آن چیزی که در بچگی از مادر می شنود یا می بیند، آن نقش می بندد در قلبش؛ و تا آخر‏‎ ‎‏همراهش هست. مادرها باید توجه به این معنا بکنند که این بچه ها را خوب تربیت کنند،‏‎ ‎‏مزکّی تربیت کنند؛ یک مدرسۀ علمی ـ ایمانی باشد دامنهایشان، و این یک مطلب بسیار‏‎ ‎‏بزرگی است که از مادرها می آید. و از کس دیگر نمی آید. آنقدری که بچه از مادر چیز‏‎ ‎‏می شنود از پدر نمی شنود. آنقدری که اخلاق مادر تأثیر دارد در بچۀ کوچولوی نورس‏‎ ‎‏و به او منتقل می شود از دیگران نمی شود، مادرها مبدأ خیراتند و اگر خدای نخواسته‏‎ ‎‏مادری باشد که بچه را بد تربیت کند، مبدأ شرورند.‏

‏‏تأثیر تربیت مادر‏

‏‏     ‏‏یک مادر ممکن است که بچه را تربیت کند و خوب تربیت کند، و آن یک بچه یک‏‎ ‎‏امت را نجات بدهد و ممکن است که بد تربیت کند و موجب هلاکت یک امت بشود.‏‎ ‎‏مع الأسف در این طول سلطنت، اینها کوشش کردند که مادرها را از بچه ها جدا کنند. به‏‎ ‎‏مادرها تزریق کردند که بچه داری چیزی نیست، شما توی ادارات بروید. جدا کردند این‏‎ ‎‏بچه های معصوم را که باید تربیت بشوند از دامنهای مادر و بردند در پرورشگاهها و‏‎ ‎‏جاهای دیگر و اشخاص اجنبی، اشخاص غیر رحیم، آنها را تربیت می کردند، تربیت‏‎ ‎‏فاسد. بچه ایی که از مادرش جدا شد پیش هر که باشد عقده پیدا می کند، عقده که پیدا‏‎ ‎‏کرد، مبدأ بسیاری از مفاسد می شود. بسیاری از این قتلهایی که واقع می شود روی‏‎ ‎‏عقده هایی است که پیدا می شود، و عقده ها بسیاری اش از این پیدا می شود که مادر از‏
‏‎

‎‏اولاد جدا باشد. او در یک جای دیگر؛ و او در یک جای دیگر، بچۀ کوچولو به مادر‏‎ ‎‏احتیاج دارد. مادر یک شغلی دارد که همان شغل انبیاست، این شغل بزرگ انبیا را در نظر‏‎ ‎‏مادرها کوچک کردند. اینکه اصلاً انبیا آمده اند، خدای تبارک و تعالی منت گذاشته‏‎ ‎‏است بر مردم به اینکه پیغمبر فرستاده است از خود مردم، تا اینکه تزکیه بکند بچه های‏‎ ‎‏مردم را. شغل انبیا این است که مردم را تزکیه بکنند، آدم بکنند، این همینی است که مادر‏‎ ‎‏باید بکند، همینی است که معلم باید بکند، همینی است که دانشگاهها باید بکنند، از دامن‏‎ ‎‏مادر شروع می شود، تا برود به مدارس و به دانشگاهها و به جاهای دیگر. چنانچه از‏‎ ‎‏دامن مادر که شروع شد خوب شروع شد، بچه را خوب تربیت کردند، آنکه تحویل داد‏‎ ‎‏به دبستان دبستان خوب تربیت کرد. آنکه تحویل داد به دبیرستان آنجا هم همین طور،‏‎ ‎‏آنکه به دانشگاه یا به مدارس علمی دیگر آنها هم خوب، یکوقت در یک برهه از زمان‏‎ ‎‏می بینید که جوانها همه خوب از کار در می آیند؛ یک مملکت را به خوبی می کشند.‏

‏‏ضرورت تحول تربیت طاغوتی به تربیت انسانی ـ اسلامی‏

‏‏     ‏‏و جدیت کرد این رژیم خائن سابق به اینکه با همۀ جهات، با همۀ قدرت، مبارزه با‏‎ ‎‏تزکیه بکند نگذارد جوانهای ما صحیح بار بیایند. در تهران می گویند که در آن زمان، در‏‎ ‎‏آن وقت ـ ان شاءالله حالا دیگر نیست ـ شراب فروشیها بیشتر بوده از کتاب فروشیها!‏‎ ‎‏می دانید که چقدر مراکز فساد درست کرده بودند، مراکزی که باید آموزشی باشد به‏‎ ‎‏فساد کشیده بودند؛ مثل سینما، مثل رادیو، مثل مطبوعات. با تمام قوا کوشیدند که‏‎ ‎‏نگذارند رشد انسانی پیدا کنند جوانهای ما، باید این نسل متحول بشود.‏

‏‏     باید این تربیتهای طاغوتی متحول بشود به تربیتهای انسانی ـ اسلامی. و امید است که‏‎ ‎‏از دامن مادرها شروع بشود، و به دانشگاه و بالاتر ختم بشود و مدارس ما هم همین طور.‏‎ ‎‏سعادت یک ملت به این است که سران آن ملت، کسانی که مقدرات آن ملت به دستشان‏‎ ‎‏است، مزکّی باشند؛ تزکیه شده باشند.خداوند ان شاءالله همۀ شما را به راه راست خودش‏‎ ‎‏هدایت کند، و همۀ ما را خدمتگزار به اسلام و به مسلمین قرار بدهد. ‏

‏‏والسلام علیکم و رحمة الله ‏

‏‎ ‎

‏‎

‎

• - بخشی از آیۀ 164 سورۀ آل عمران: «خداوند بر اهل ایمان منت گذارد که رسولی از خودشان در میان آنان برانگیخت که بر آنها آیات خدا را تلاوت کند و نفوسشان را از آلایش و نقص پاک گرداند، و احکام شریعت و حقایق حکمت را به آنان بیاموزد».