سخنرانی
زمان: صبح 14 آبان 1359 / 26 ذی الحجه 1400
مکان: تهران، حسینیۀ جماران
موضوع: مأموریت رضاخان در دین زدایی ـ سیاسی بودن احکام اسلام ـ بیان آثار و برکات جنگ و فرمان شکست حصر آبادان
مناسبت: در آستانۀ ماه محرّم
حضار: واعظان و خطیبان مذهبی
بسم الله الرحمن الرحیم
اهداف شوم کارشناسان خارجی از شناسایی ذخایر کشور
از آقایان که تشریف آورده اند در این هوای سرد و در این محل حقیر تشکر می کنم. سلامت و سعادت همه را از خدای تبارک و تعالی خواستارم. من یک نکته ای باید عرض کنم: ما باید از این کارشناس های قدرتهای بزرگ بعض مطالب را یاد بگیریم. اینها از طول مدتی که شاید قریب بیش از سیصد سال است در این ممالک راه پیدا کردند، همه چیز این ممالک را، خصوصاً آنهایی که مورد اهمیت است خیلی برای آنها، مثل ایران، مطالعه کرده اند. هر چه ما داریم از داراییهای زیرزمینی و از داراییهای روی زمینی و از چیزهایی که در رِقای یک کشور دخالت دارد مثل فرهنگ، اقتصاد، امثال ذلک، اینها مطالعه کرده اند و مطالعاتشان بیشتر از ماست. اینها در آن وقتی که این وسایل نقلیۀ فعلی نبوده است، می آمدند در ایران و با کاروانها راه می افتادند، سوار شتر می شدند و گردش می کردند اطراف ایران و تمام بیابانهایی که در ایران بود مطالعه می کردند و جاهایی که احتمال ذخایر بود عکسبرداری می کردند؛ کشف می کردند. همۀ این چیزهایی که ما در زیرزمین داریم، آنها از ما بهتر مطلعند. در مسائل فرهنگی و سیاسی هم آنها مطالعات فراوان دارند. از ایلات عشایر اطراف ایران؛ همه جا. آنقدری که آنها مطالعه کرده اند در
صحیفه امامجلد 13صفحه 317
روحیات عشایر و مسائلی به دست آورده اند، ماها آنقدر مطالعه نکرده ایم. مطالعاتی که اینها از شهرهای ما و دهات ما و فرهنگ ما و عقاید ما و گرایشهای ما، آنها مطالعه کرده اند، بسیار است. ما باید ببینیم که اینها بعد از مطالعات زیادی که کردند که می خواهند برای خودشان، می خواستند و می خواهند بهره برداری کنند، آنها چه چیز را موافق با مصلحت خودشان و بهره برداری خودشان می دانستند و چه چیز را و چه گروه را مخالف می دانستند. آنها کدام دسته جات را مخالف سلطۀ خودشان بر شرق و خصوصاً ایران، که یک ویژگی خاصی دارد، کدام گروه را مخالف با این سلطه می دانستند و کدام گروه یا گروهها را مخالف نمی دانستند یا موافق می دانستند.
نحوه شکل گیری سلطنت پهلوی
ما از وقتی که رضاخان کودتا کرد و آمد ایران ـ که من یادم است ـ مطالعه کنیم آن مسائلی که در ایران واقع شد و انگلیسها اول او را آوردند و به قدرت رساندند تا وقتی که محمدرضا به جای او آمد ـ و نمی توانیم بگوییم کدام خبیثتر بودند، لکن خباثت دومی اثراتش برای ما زیادتر بود، که دومی را متّفقین تحمیل کردند و خود محمدرضا هم در کتابش نوشت. حالا شاید نباشد در آن کتاب. اگر کسی آن چاپ اولش را داشته باشد، نوشت که اینها صلاحِ هم دیدند که ما باشیم. من باشم در اینجا حکومت کنم ـ ما مطالعه کنیم از آن وقت تا زمانی که این آدم رفت، ببینیم که اینها با چه گروههایی مبارزه کرده اند و با چه گروههایی مصالحه و سازش. رضاخان اول که آمد، ما شک نداریم که یک آدم عامی بود و آنها فهمیده بودند که یک آدم قدرتمندی است و جسوری است و کار از او می آید. آنها این را آوردند، این هم در رادیو دهلی ـ شماها که یادتان نیست، شاید آنهایی که سنّشان بالا باشد یادشان هست، که در رادیوی دهلی ـ گفتند که ـ رادیو دهلی از انگلیسها بود آن وقت که ـ رضاخان را ما آوردیم روی کار و بعد از اینکه مخالفت کرد و با آلمانها ـ مثلاً ـ یک رفت و آمدی داشت، ما او را بیرون بردیم.
این یک آدمی بود، که با مطالعات، آنها ادراک کردند که یک آدم قلدری است و
صحیفه امامجلد 13صفحه 318
شعور سیاسی هم ندارد آنقدرها؛ این را خوب می شود آلت دست قرار داد. آوردند و کودتا کردند و آن وقت اشخاص زیادی را از همۀ طوایف گرفتند و ابتدای امر وجب به وجب، به نظر می رسد که روی یک نقشه ای که آنها برایش می دادند، عمل می کرد. ابتدائاً شروع کرد به ریاکاری و مجالس روضه می رفت و خودشان مجلس روضه بپا می کردند و از قراری که آن وقت می گفتند، در همۀ تکیه های تهران هم آن وقت می گفتند پابرهنه می رود. همه جا می رفت و با مردم خوش و بش می کرد و این کارها را می کرد تا آن وقتی که قدرت دستش آمد و محکم شد پایش. ببینیم که در آن وقتی که قدرت دستش آمد با کی و با چه گروهی مخالفتش زیاد بود و با چه طرحهایی مخالفتش زیاد.
تلاش رضاخان برای دین زدائی و نابودی روحانیت
این را بسیاری البته یادشان است که شروع کرد؛ مخالفت با روحانیون با اسم اینکه می خواهیم اصلاح بکنیم، چه بکنیم. مجلسی در شاید جاهای دیگر و در مدرسۀ فیضیه، که ما شاهدش بودیم، مجلس امتحان درست کردند و اشخاصی که مال خودشان بود، می آمد آنجا برای امتحان و اینها به خیال اینکه، تبلیغاتشان این بود که ما می خواهیم این اشخاصی که صحیحند و اهل علم صحیح هستند، از آنهایی که نه، لیاقت این لباس را ندارند، می خواهیم تمیز بدهیم. حتی بعضی از آقایان محترم قم هم این معنا را باور کرده بودند. خدا رحمت کند مرحوم آقای فیض را، به من فرمودند که ـ در مدرسۀ فیضیه، که ـ خوب، اینکه بدکاری نیست که اینها بیایند خوبها را از بدها جدا کنند. من به ایشان عرض کردم که بله، اینها می خواهند خوبها را از بدها جدا کنند که خوبها را از بین ببرند، نه بدها را. و همین طور هم شد. ابتدا برای این معنا آمدند و چه تلخیها بر ماها گذشت از این امتحان و از این بساط. بعد هم با یک بهانۀ دیگر شروع کردند به اینکه باید ملت لباس واحد داشته باشد و عمامه ها را از سرها برداشتند و آنقدر خرابکاری کردند که روی تاریخ را سیاه کردند. البته اینها یک مسائل طولانی است که شاید تاریخ، حالا که
صحیفه امامجلد 13صفحه 319
می توانند، بنویسند اشخاصی که اطلاع دارند.
بعد هم یا در همان وقتها هم، مجالس روضه را با کمال جدّیت منع کردند که شاید در شهرها، یک مجالس علنی که مثل مجالس متعارف، آن وقتها بپا نبود. من در قم یادم است که یکی از آقایان، بین الطلوعین ـ قبل از طلوع فجر ـ یک مجلس چند نفری داشت و قبل از طلوع آفتاب هم متفرّق می شدند و گمانم این است که همین مجلس را هم آمدند جلویش را گرفتند. این دو جناح ـ که هر دوش از جناح روحانی است ـ جناح روحانیت و جناح خطبا ـ این دو راه، دو جهت وجهۀ نظر آنها بود و به هر دو حمله کردند، عمامه ها را از سر آنها برداشتند. یکی از کسانی که در قم مشغول این خرابکاری بود، یک روز گفت که در تمام ایران، شش نفر باید عمامه ای باشد، و حال آنکه آن هم دروغ می گفت. اگر می توانستند، یک نفر هم نمی گذاشتند باشد. این حمله ای که اینها کردند به روحانیت و حمله ای که کردند به مجالس تعزیه، ما از آن می فهمیم که این دو جناح در نظر آنها، مخالفتشان با ابرقدرتها و این معنا که اینها مانع از آن مقاصدی که آنها دارند، بیشتر. این دو جناح بیشتر بوده و لهذا، بیشتر مورد آزار واقع شده اند.
رضاخان مجری طرح استعماری کشف حجاب
بعد هم که قضیۀ کشف حجاب به آن فضاحت و به آن رسوایی را درست کردند. آن هم روی همین بود که اینهایی که علاقه به اسلام داشتند و علاقه به دیانت و احکام دیانت داشتند، اینها را سرکوب کنند و خدا می داند که درکشف حجاب، چه جنایتهایی اینها کردند، حتی به علمای بزرگ هم پیشنهاد می کردند که شما مجلس بگیرید با خانمهایتان؛ با زنهایتان بیایید در مجلس برای اینکه فرموده اند. نقل کردند که یکی شان رفته بود پیش مرحوم آقای کاشانی گفته بود که فرموده اند که شما باید در آن مجلسی که مختلط است شرکت کنید. ایشان فرموده بودند: فلان خوردند. او گفته بود که آن بالاییها گفته اند. گفته بود: من هم همان بالاییها را می گویم. بله، اینها می خواستند با ارعاب و هو و جنجال، کار را انجام بدهند. لهذا، به ایشان هیچ تعرّضی نکردند. هر کدام ضعیف بودند و ضعیف
صحیفه امامجلد 13صفحه 320
القلب بودند، شرکت می کردند و هر کدام قوی بودند، نمی کردند. ما باید از اینها عبرت بگیریم، از این مسائل. با تبلیغات مختلف، نه همان با زور، با تبلیغات مختلف، این مسائلی که داشتند و آن مطالبی را که خودشان مطالعه کرده بودند و موانع را پیدا کرده بودند با تبلیغات دامنه دار از هر نحو، قلمها و نطقها و روزنامه ها و همه چیز به کار می افتاد؛ برای اینکه، این مسائل را به ثمر برسانند و موفق هم ابتدا شدند، به طوری که این را من کراراً گفته ام: مرحوم آقای آشیخ عباس تهرانی ـ رحمه الله ـ گفتند که من اراک بودم و می خواستم بیایم به قم یا به تهران می خواستم بروم، از اراک می خواستم بیایم. خواستم اتومبیل بگیرم، آن شوفر اتومبیل گفت که ما عهد کردیم، قرار دادیم با خودمان که دو طایفه را سوار اتومبیل نکنیم: یکی فواحش را، یکی هم آخوندها را. در اثر تبلیغاتی که کرده بودند، شعرهای شاعرشان را که لابد بعضی شنیده اند که «تا آخوند و قجر در این مملکت است، این ننگ را کشور دارا به کجا ببرد»! این را آن خبیث خدانشناس در شعرش گفت.
شعرا شعر گفتند، مجالس درست کردند، محافل درست کردند، تبلیغات کردند؛ هر طور توانستند با هر شیوه ای، این روحانیون را و این متدیّنین را کوبیدند و مقصود اصلی این بود که اسلام را از بین ببرند. آنها می فهمیدند که تا اسلام قدرت دارد در یک کشوری، نمی توانند آنها آنطور که می خواهند سلطه پیدا کنند. باید اسلام را و مظاهر اسلام را و احکام اسلام را اینها از بین ببرند تا موفق بشوند به آن مقاصدی که دارند. لهذا، مطالعه می کردند چه چیز برای اسلام بیشتر می تواند خدمت بکند، قدرت اسلام را بهتر می تواند حفظ بکند، آن را بیشتر می کوبیدند و کدام احکام اسلام بیشتر پیش مردم ـ مثلاً ـ رایج است و بیشتر علاقه به آن دارند، آن را بیشتر می خواستند از بین ببرند.
هوشیاری در مقابله با نقشه های اجانب
ما باید توجه به این معنا داشته باشیم. ما باید گمان نکنیم که مسائل ایران ختم شده
صحیفه امامجلد 13صفحه 321
است، تمام شده است. هم مسائل فرهنگی اش تمام نشده است و هم سایر مسائل. شما هیچ وقت خوف از این نداشته باشید که مثلاً، دولت غاصب عراق حمله کرده است و دارد مثلاً، کارهای خلاف می کند. از اینها هیچ وقت خوف نداشته باشید. اینها نمی توانند کاری انجام بدهند. شما از این خوف داشته باشید که همان نقشه هایی که قبل از انقلاب اینها داشتند، در زمان رضاخان و محمدرضا خان داشتند، حالا بیشتر داشته باشند. آنها قبلاً از باب اینکه به طور ذهنی و علمی، یافته بودند که اسلام اگر رواج داشته باشد و مظاهر اسلام رواج داشته باشد، نمی گذارد که ما استفاده هایمان را بکنیم، حالا که عیناً سیلی را خوردند و مشاهده کردند قدرت اسلام را در یک ملت سی و چند میلیونی و اسلام، که دارای یک میلیارد جمعیت است، اینها ملاحظه می کنند که بعد از آنکه سی و چند میلیونشان به ما اینطور کردند، پس وقتی که یک میلیارد جمعیت دنیا، که قریب به یک میلیارد مسلم دارد، اگر اینها همه مثل ایران بشوند، ما چه خواهیم کرد؟
امروز نقشه دقیقتر از آن وقت است. امروز طرحهایی که اینها می خواهند پیاده کنند از آن وقت شدیدتر است و ما باید بیشتر چشم و گوشمان را باز کنیم. شما امروز هم می بینید که چهار نفر، ده نفر روحانی که با کمال صداقت دارند خدمت به این انقلاب می کنند، از هرگوشه صدا می شود که حکومت آخوندی! این زمزمه ها تازه کم کم همان نقشه های سابق است. آن وقت هم یکدفعه نشد. ابتدا کم کم، یکی یکی، دوتا دوتا اهل علم بلاد را، اهل منبر بلاد را انتقاد کردند؛ گفتند، گفتند، روزنامه ها بعد شروع کردند و نطقها و مجالس و اینها درست کردند و بعد هم کار خودشان را انجام دادند. حالا هم این نقشه هست در کار.
فلسفه عزاداری برای سیدالشهدا (ع)
در آن وقت، یکی از حرفها که هی رایج بود، می گفتند: «ملتِ گریه»؛ برای اینکه مجالس روضه را از دستشان بگیرند. اینکه همۀ مجالس روضه را آن وقت تعطیل کردند، آن هم به دست کسی که خودش در مجالس روضه می رفت و آن بازیها را در می آورد،
صحیفه امامجلد 13صفحه 322
قضیۀ مجلس روضه بود یا از مجلس روضه آنها یک چیز دیگر می فهمیدند و آن را می خواستند از بین ببرند؟ قضیۀ عمامه و کلاه بود یا از عمامه یک چیز دیگری آنها می فهمیدند و روی آن میزان عمامه را با آن مخالفت می کردند؟ آنها فهمیده بودند که از این عمامه یک کاری می آید که نمی گذارد اینها این را که می خواهند، عمل کنند و از این مجالس عزاداری یک کاری می آید که نمی گذارد اینها کارشان را انجام بدهند.
وقتی یک ملت در ماه محرم، سرتاسر یک مملکت، یک مطلب را می گویند، شما انگیزه این گریه و این اجتماع در مجالس روضه را خیال نکنید که فقط این است که ما گریه کنیم برای سیدالشهدا. نه سیدالشهدا احتیاج به این گریه ها دارد و نه این گریه ها خودش ـ فی نفسه ـ کاری از آن می آید، لکن این مجلسها مردم را همچو مجتمع می کنند و یک وجهه می دهند، سی میلیون، سی و پنج میلیون جمعیت در دو ماه محرّم و خصوصاً دهۀ عاشورا، یک وجهه، طرف یک راه می روند. اینها را در این ماه محرّم، خطبا و علما در سرتاسر کشور می توانند بسیج کنند برای یک مسئله. این جنبۀ سیاسی این مجالس بالاتر از همۀ جنبه های دیگری که هست. بی خود بعضی از ائمۀ ما نمی فرمایند که برای من در منابر روضه بخوانند. بی خود نمی گویند ائمۀ ما به اینکه هر کس که بگرید، بگریاند یا صورت گریه، گریه کردن به خودش [بگیرد] اجرش فلان فلان است. مسئله، مسئلۀ گریه نیست. مسئله، مسئلۀ تباکی نیست. مسئله، مسئلۀ سیاسی است که ائمۀ ما با همان دید الهی که داشتند، می خواستند که این ملتها را با هم بسیج کنند و یکپارچه کنند از راههای مختلف. اینها را یکپارچه کنند تا آسیب پذیر نباشند.
سیاسی بودن غالب مسائل اسلام
مسائل اسلام، مسائل سیاسی است و سیاستش غلبه دارد بر چیزهای دیگرش. اجتماعاتی که اسلام بعضی اش را فرض کرده است، واجب کرده است و بعضی اش را به طور استحباب و مبالغه در استحبابش کرده است اینها یک مسائل سیاسی است، قضیۀ مکّه یک مسئلۀ [سیاسی است.] اجتماع در مکّه در این محافل مختلف با آن یکپارچگی
صحیفه امامجلد 13صفحه 323
مردم، که از همۀ بلاد مسلمین واجب شده است که بیایند در آنجا، بروند چه بکنند، چه بکنند [سیاسی است.] خدا که احتیاج به عبادت من و تو ندارد. خدای تبارک و تعالی می خواهد که مردم را مجتمع کند، واجب کرده است اینها را که جمع بشوند در آنجا و مسائل اسلام را طرح کنند و حل کنند.
مع الأسف، در اثر بی اطلاعی ماها، در مکّه مجتمع می شوند، لکن به مسائل خودشان درست نمی رسند. حالا اخیراً یک قدری بهتر شده است، لکن اگر مسلمین در یک همچو مجلس بزرگی ـ که از تمام دنیا مجتمع شده است و هیچ قدرتی نمی تواند اینطور مجلس را درست بکند، دولتها هر چه زحمت بکشند یک عده ای از مملکت خودشان را می توانند یک جایی جمع کنند یا از چند تا مملکت ـ خدای تبارک و تعالی مردم را، مؤثرها را برایشان فرض کرده است که مجتمع بشوند در آن مجالسی که در مکّه هست و همه با هم آنجا جمع بشوند.
نکتۀ سیاسی این اجتماع این است که اولاً، خودشان مطلع بشوند از حالات هم، تفاهم کنند با هم، برادر باشند با هم، برادری کنند با هم و مسائل بلاد خودشان، ممالک خودشان را طرح کنند در آنجا و چاره جویی کنند برای مسائل خودشان. ما اگر، همین حج را به آن معنایی که روح حج اقتضا می کند، عمل می کردیم، این گرفتاریهای زیادی که برای مسلمانها پیش آمده است، پیش نمی آمد.
لزوم بهره گیری دولتهای اسلامی از اجتماع مسلمانان در حج
اگر دولتهای اسلامی واقعاً به خود می آمدند، توجه می کردند که یک همچو محفل بزرگی، که خدای تبارک و تعالی بر ما لازم کرده است، بر عددی از ما الزام کرده است و بر همه مستحب کرده است که آنجا برویم، این دولتها وسایلش را فراهم می کردند و ملتهایی که می رفتند آنجا با دست باز با هم ملاقات می کردند، با هم دردهای بلاد خودشان را [در] میان می گذاشتند، گرفتاریهایی که از قدرتهای بزرگ برای آنها پیش می آمد و پیش می آید، طرح می کردند، گفتگو می کردند و برمی گشتند به محالّ خودشان
صحیفه امامجلد 13صفحه 324
و تبلیغ می کردند مسائل را اگر دولتها، دولتهایی بودند که توجه داشتند به این مسائل و نمی خواستند که زیر بار قدرتهای بزرگ باشند و می فهمیدند لذت اینکه یک حکومت بر یک جامعۀ بیدار از یک حکومت بر یک جامعه ای که هیچ خبر از هیچ چیز ندارد بهتر است، از زیر بار بیرون آمدن از ابرقدرتها، ولو هر جور مصیبت هم برای ملتهای ما داشته باشد، بهتر است از اینکه ما در کاخهای بزرگ و در خانه های چه و کذا و اتومبیلهای کذا باشیم و نوکر باشیم اگر اینها این را می فهمیدند، دست از این کارها برمی داشتند و با ملتها هم صدا می شدند و وسایل را فراهم می کردند و این محفل بزرگ حج را نه اینطوری که حالا هست، درست به جا می آوردند و خودشان هم می آمدند در آن محافل و می نشستند و مسائلشان را حل می کردند، آن وقت اسلام یک قدرتی می شد که هیچ قدرتی مقابل او نبود. این یک راه هست که مردم را، همۀ مردم را سالی یک دفعه همۀ بلاد را دعوت کردند و لله ِ عَلَی النّاسِ حِجُّ البَیْتِ هر کس بتواند باید برود.
یک راه دیگر این نماز عید و اجتماعات در عید است، در سالی دو مرتبه. این هم یک مسئله ای است که در بلاد باید مجتمع می شدند، می شوند و باز مسائل، مسائل سیاسی است. نماز جمعه در هر هفته یک دفعه، آن اجتماعات بزرگ بشود و بررسی بشود در هر جا راجع به مسائل روز که بحمدالله ، این مسئله در این سالها شده است و امید است که بیشتر بشود و آقایان هم باید تبلیغ کنند که این مجالس بهتر بشود و مجالس جماعت است که مردم در هر روز مجتمع بشوند در مساجد، نه همان مجتمع بشوند، بگذارند این پیرمردها و از کار افتاده ها بروند. نه، مساجد باید مجتمع بشود از جوانها.
اگر ما بفهمیم که این اجتماعات چه فوایدی دارد و اگر بفهمیم که اجتماعاتی که اسلام برای ما دستور داده و فراهم کرده است، چه مسائل سیاسی را حل می کند، چه گرفتاریها را حل می کند، اینطور بی حال نبودیم که مساجدمان مرکز بشود برای چند نفر پیرزن و پیرمرد. وقتی جماعت برود و اشخاص مؤثر بروند، مردم بروند، همه بروند آنجا مجتمع
صحیفه امامجلد 13صفحه 325
بشوندو در آنجا خطیب برایشان مسائل روز را بگوید و مسائلی که، مشکلاتی که دارند بگوید، این حل می کند مطالب را. همین ماه محرم و ماه رمضان ، محرم و صفر و ماه رمضان آنقدر برکاتی که بر این سه ماه مرتب است، نمی شود انسان احصا کند. این اجتماع عاشورا و این برگزاری عزای شهید، بزرگتر شهید عالَم، این آنقدر برکات دارد. همان وقتی هم که این مسائل سیاسی در آن طرح نمی شد، آنقدر برکات داشت برای ملتها که قابل احصا نبود.
تبلیغات در جهت تضعیف شعائر و مظاهر اسلامی
الآن بیشتر ما احتیاج داریم به این مجالس. تو گوش شما نخوانند به اینکه این مجلسها [را] بگذاریم حالا و مجالس روضه را؛ خرجهایی که می کنیم حالا نکنیم وخرج ـ مثلاً ـ این جنگزده ها بکنیم؛ نه، مسئله اینطور نیست. خرج جنگزده ها را باید بکنیم. ملت ما باید کسانی که در جنگ آنطور لطمه ها را دیدند، جوانهایی که در جنگ آنطور فداکاری می کنند، قدردانی کنند، و کسانی که از منزلهای خودشان دور شدند، باید پذیرایی از آنها بکنیم. یک وظیفۀ انسانی، وظیفۀ الهی است، نه به معنای اینکه ما حالا کارهای دیگرمان را رها کنیم، به این کار فقط بچسبیم. همه را باید ما بگیریم.
امروز ما به مجالس تعزیه و روضه بیشتر احتیاج داریم از سابق. این اجتماع سرتاسری کشور، این دسته جات سرتاسری کشور، امروز دیگر یک رنگ سیاسی پیدا کرده است و حق هم همین است. اگر ما سی و چند میلیون جمعیت در این دهۀ محرّم، که وسیله شان را خدا برای ما فراهم کرده است و آنقدر ائمۀ اطهار راجع به اینطور امور سفارش فرموده اند و آنطور ثوابها را خدای تبارک و تعالی برایش مرتب فرموده است، اگر 35 میلیون جمعیت در این ماه محرّم، در این دهۀ محرّم، اجتماعات داشته باشند، خطبا هم بروند مسائل روز را برایشان بگویند و تعزیه بگویند و گریه بکنند برای سیدالشهدا، این یک شعاری است؛ یک شعار الهی است.
«امروز دیگر ما انقلاب کرده ایم، روضه دیگر لازم نیست» از غلطهایی است که تو
صحیفه امامجلد 13صفحه 326
دهنها انداخته اند؛ مثل این است که بگوییم امروز ما انقلاب کرده ایم، دیگر لازم نیست که نماز بخوانیم. انقلاب برای این است. انقلاب کردیم که شعائر اسلام را زنده کنیم، نه انقلاب کردیم که شعایر اسلام را بمیرانیم. زنده نگه داشتن عاشورا یک مسئلۀ بسیار مهم سیاسی ـ عبادی است. عزاداری کردن برای شهیدی که همه چیز را در راه اسلام داد[ه]، یک مسئلۀ سیاسی است؛ یک مسئله ای است که در پیشبرد انقلاب اثر بسزا دارد.
ما از این اجتماعات استفاده می کنیم. ما از آن «الله اکبر»ها، ملت ما از آن «الله اکبر»ها استفاده کرد. آن «الله اکبر»ها را باید حفظ بکنیم . این مظاهر و شعائر و اموری که در اسلام در آن سفارش شده باید فکر کنید که اینها یک مسئله سطحی نبوده است که می خواستند جمع بشوند و گریه کنند، خیر.
ما ملت گریه سیاسی هستیم، ما ملتی هستیم که با همین اشکها سیل جریان می دهیم و خرد می کنیم سدهایی را که در مقابل اسلام ایستاده است.
چطور شد که اینها در زمان رضاخان یک محفلی جمع شدند برای شکست ایران از اسلام گریه کردند؟ اگر گریه اشکال داشت، چطور اینها گریه کردند؟ اینها می خواستند که مجوس را و آن ملت و ملیتی که خودشان در نظر است، احیا کنند. لهذا در آن محفل حرفها زده شد و گریه ها شد برای اینکه چرا مجوس از اسلام شکست خورده است. آن افکار پوسیده الآن هم در مغزهای بعضیها هست. اینها نمی خواهند که شما برای یک شهید اسلام گریه کنید. اگر چنانچه برای شکست اسلام گریه کنید آنها می گویند: نه،گریه چیز خوبی است. اینها نمی خواهند که شما برای کسی که همه چیزش را برای اسلام داد، اینها نمی خواهند شما زنده نگهدارید یک واقعه ای را که قدرتهای بزرگ را آن واقعه کوبید و در اثر او، شما هم اگر بشوید، می کوبید. اینها نمی خواهند این مسائل واقع بشود. مع الأسف، تبلیغ می کنند این منحرفین؛ اینهایی که مأمورند که این جور تبلیغات را بکنند و جوانهای ما بعضی شان باورشان می آید. باید جوانهای ما بدانند که هر نحو تبلیغی که بر ضد یکی از مظاهر اسلامی واقع شد، این تبلیغی است که از جانب بزرگترها و چپاولگرها به دست عمّالشان واقع می شود؛ برای اینکه اسلام را بکوبند.
صحیفه امامجلد 13صفحه 327
این جوانهای ما که بحمدالله ، مسلمند و فعّال، باید توجه بکنند به اینکه هر یک از این شعائر اسلامی چه چیزی دارد که اینها با آن مخالفند. چی زیر سر عمامه است که اینها مخالفند و چی زیر سر مجالس عزاست که اینها با آن مخالفند. از این، چه چیزی می آید از مجالس عزا، هماهنگ کردن همۀ ملت. همۀ ملت در یک روزی از منزلها بیرون می ریزند و فریاد می زنند. اگر یک وقتی اینها فکر این را کرده اند، اگر یک وقتی خطبایی که در بین اینها هستند و علمایی که در بین اینها هستند، با هم قرار دادند که در این روز، اینها را منسجم بر ضد یک قدرتی بکنند، چه خواهد شد؟ اینها از این می ترسند. با گریه، شما هی بنشینید گریه کنید، اما نفت را به ما بدهید، ما اشکال نداریم! هی مجلس بگیرید، با ما مخالفت نکنید، اشکال ندارد!
اینها از این مجالس، از آن جنبۀ سیاسی اش می ترسند. امروز هم مجالس ما تحوّل درش پیدا شده است؛ مثل سابق نیست، متحول شده است. همۀ افراد ملت ما، مجالس ما متحول شده است. لکن گمان نکنند آنهایی که جنبه های سیاسی به نظرشان دارند و مثلاً روشنفکر هستند، به نظرشان که مجالس گریه دیگر چیزی نیست. همین گریه هاست که کارها را پیش برده، همین اجتماعات است که مردم را بیدار می کند. ما از این مخالفتهایی که شد در زمان رضاخان و شک نداریم که به دستور بوده ـ خود او خیلی معلوم نبود که اگر دستور ندهند، این حرفها را بزند ـ از این مخالفتهایی که شد، باید عبرت بگیریم؛ ببینیم با مجالس روضه مخالف بودند، معلوم می شود که مجالس روضه با آنها مخالف است؛ با روحانیت مخالف بودند، ببینیم که روحانیت برای آنها مضر است؛ با دانشگاه مخالف بودند، ببینیم که دانشگاه با آنها مخالف است. بودن یک دانشگاه صحیح با آنها مخالف است. بله، آنها دانشگاهی که به دست خودشان درست بشود و همه چیزش را هم خودشان درست بکنند و جوانهایی که از دانشگاه بیرون بیایند همه برای خودشان عمل بکنند، با آن مخالف نیستند. اما امروز با دانشگاه مخالفند. در انقلاب اسلامی، با دانشگاهش مخالفند، با مجالس روضه اش مخالفند، با روحانی اش مخالفند، با جوان متدیّن بازاری اش مخالفند، با همه مخالفند.
صحیفه امامجلد 13صفحه 328
امروز مخالفت همه جانبۀ ابرقدرتهاست با این ملت در همۀ مظاهر اسلامی اش و ما باید بیدار باشیم و توجه داشته باشیم. تبلیغات اینها برای ما ضررش بیشتر از جنگهاست. ساده نباید برخورد کرد با این تبلیغات. ما از جنگ چه ترسی داریم؟ یک ملتی که حاضر است برای شهادت و شهادت را فوز عظیم می داند، چه باکی از این مسائل دارد؟ از این، از اینکه باکی نیست. تازه وقتی که یک جنگی شروع می شود، ملت ما بیدار می شود. بیشتر متحرک می شود.
شما ببینید که در این جنگی که به ایران تحمیل کردند و اشخاص خائن به اسلام، مخالف سرسخت با اسلام، این جنگ را بپا کردند، ایران چه جور باز زنده شد، یکپارچه ایران دوباره انقلاب کرد و توجه کرد به یک مقصد؛ سرتاسر ایران. کدام کار ممکن بود که اینطور مردم را بسیج کند؟ این جنگ بود که بسیج کرد. پس [در ]جنگ چیزهایی است که ما خیال می کنیم بد است، بعد خوب از کار درمی آید. البته جوانهایی ما از دست دادیم. این اسلام از این جوانها خیلی از دست داده، و ما در این جنگ بیشتر از جنگ صفین تا حالا از دست ندادیم؛ خیلی هم کمتر از اوست، لکن برای اسلام است. وقتی برای اسلام است، ما چه باکی داریم. جنگ برای ما، ما را بیدار کرد. آن رخوت و سستی اگر پیدا می شد، دوباره برگشت به یک قرصی و محکمی.
آن که انسان [را] می ترساند این تبلیغاتی است که بیخ گوش اینها، یکی، یکی گفته می شود و بعد یک جمعیتی می شوند و بعد زیادتر. از این شیطنتها باید یک قدری ترسید و توجه به آن کرد. از اینکه مجالس اسلامی را، مجالس عزا را در نظر شما سست می کنند و می روند تو دهات، این ور آن ور می افتند که فلانی گفته است که مجالس عزا لازم نیست و شما خدمت کنید به اینها، فلانی چطور همچو حرفی می زند؛ کسی که می داند که مجالس عزا چه جهت سیاسی دارد، چه جهت اسلامی دارد؟ البته باید آنها را هم بررسی کرد و تکلیف است برای دولت و برای ملت؛ برای همه، از خود ما هستند آنها، برادرهای ما هستند. آنها را خانه هایشان را خراب کردند و عده شان، زیادی را کشتند و از بین بردند و اینها هم بی خانمان شدند، آمدند. هر جا آمدند، باید مهمانداری کرد از آنها.
صحیفه امامجلد 13صفحه 329
طرح مسائل سیاسی ـ اجتماعی در مجالس عزاداری
لکن این به آن معنا نیست که ما در آن مسئله ای که همه با هم باید مجتمع بشویم برای کوبیدن ابرقدرتها، از آن مسئله دست برداریم و برویم این کار را بکنیم. نخیر، هر دو را باید بکنیم. مجالس سرجای خودش باید باشد و مجالس عزا باید باشد و اهل منبر باید این شهادت امام حسین ـ سلام الله علیه ـ را زنده نگه دارند و ملت باید با همۀ قدرت این شعائر اسلامی را، خصوصاً این را، زنده نگه دارند. با زنده نگه داشتن او، اسلام زنده می شود: اَنا مِنْ حُسَیْن که روایت شده است که پیغمبر فرموده است، این معنایش، معنا این است که حسین مال من است و من هم از او زنده می شوم. از او [نقل ]شده است. اینهمه برکات از شهادت ایشان است، با اینکه دشمن می خواست آثار را از بین ببرد؛ آنها درصدد بودند که اصل بنی هاشمی در کار نباشد. «لَعِبَت هاشمُ بالکذا» این حرف بود. آنها می خواستند اصل اسلام را ببرند و یک مملکت عربی درست کنند و این کارشان اسباب این شد که عرب و عجم و همه، همۀ مسلمین توجه پیدا کردند که نه، قضیه، قضیۀ عربیّت و عجمیّت و فارسیّت و اینها نیست، قضیۀ خدا و اسلام است.
این مجالس را حفظ کنید. همۀ مجالسی که اجتماعات دینی است، اجتماعات اسلامی است، اینها اسلام را در قلوب ما زنده نگه می دارد. جماعات را حفظ کنید. جمعه را حفظ کنید. اعیاد اسلامی را، شعایری که در آن هست، حفظ کنید و مجالس عزا را با همان شکوهی که پیشتر انجام می گرفت و بیشتر از او، حفظ کنید و اهل منبر ـ ایّدهم الله تعالی ـ کوشش کنند در اینکه مردم را سوق بدهند به مسائل اسلامی و مسائل سیاسی ـ اسلامی. مسائل اجتماعی ـ اسلامی و روضه را دست از آن برندارید که ما با روضه زنده هستیم.
صحیفه امامجلد 13صفحه 330
بیان آثار و برکات جنگ تحمیلی
بعضی از امور هست که باید به وسیلۀ آقایان، آقایانی که خطبا هستند و اهل منبر هستند، در سرتاسر کشور تذکر داده بشود به مردم:
یکی همین که گفتم که ان شاءالله ، تذکر داده می شود و ان شاءالله ، مسلمین هم توجه می کنند به آن. یکی اینکه از جنگ خسته نشوند مردم. جنگ یک چیز خوبی است. البته ما پیشقدم نیستیم. برای جنگ ما پیشقدم نیستیم، لکن حالا که به ما تحمیل شده است، این یک آثار بزرگی دارد برای نهضت ما. یکی از آثارش این است که دشمنِ ما را رو سیاه کرد در دنیا. این می خواست که برای خودش یک حیثیتی پیدا بکند و اینکه دشمن اسلام بود و قبل از این هم که هجوم کند به ایران، با عراق آنطور معامله کرد و با علمای عراق آنطور معاملات کرد و با ملت عراق آنطور و با دسته جات برای عاشورا آنطور و برای زائرین کربلا، که برای اربعین می رفتند، آنطور جنایتکارانه عمل کرد. این در دنیا رسوا شد. و حالا هم هر چه می خواهد سالوسی کند و نماز بخواند و اظهار اسلامیت بکند و امثال ذلک، دیگر فایده ندارد. این دیگر نمی تواند با سالوسی، خودش را جا بیندازد. نمی توانست، لکن شاید بعضیها ـ آنهایی که خارج بودند از عراق ـ باورشان می آمد که این یک آدمی است که می خواهد خدمتی بکند و کذا و این حرفها. حالا معلوم شد که نه، همه فهمیدند که این آدم اینطوری است، وضعش اینطوری است. معلوم شد یک آدمی است که عرب نمی خواهد کار بکند. این خوزستان عربها را غالباً کشتند. اگر ایشان با عرب موافق است، چطور عرب کشی می کند؟ برای این هم نبوده است که چند کیلومتر از مملکت ایران را او ادعا دارد. چقدر ضرر کرده در این ملت عراق بیچاره چقدر ضرر کرد در این جنگ! و ملت اسلام چقدر ضرر برد؛ ضرر جانی، ضرر مالی، ضرر حیثیتی او برد!
یکی از مسائلی که باز مرتب شد بر این، اینکه شیاطین فهمیدند قدرت اسلام در ایران چیست و قدرت ارتش ما و پاسدارهای ما ـ که خداوند همه را حفظ کند ـ آنطور نیست که آنها خیال می کردند. خلیجی ها هم فهمیدند که نه، مسائل آنطورها نیست و اگر ـ خدای نخواسته ـ یک وقت شیطنت کنند، ممکن است عکس العمل داشته باشد. دیگران هم
صحیفه امامجلد 13صفحه 331
فهمیدند که نه، قدرت اسلام بیش از این مسائل است که اینها خیال می کنند. قدرت اسلام است که یک مملکت را یکپارچه بر ضد آنها به راه می اندازد؛ بسیج می کند. این قدرت اسلام است. این هم یکی از برکاتی بود که از این جنگ تحمیلی برای آنها ننگ بار آورد و برای ملت ما سلحشوری و قدرتمندی و بیداری.
این جنگی که حالا به ما تحمیل شده است برای ما البته یک ضررهایی هم داشته است و برادرهای ما در آنجا و اشخاصی که در آنجا تلف شدند و در خرمشهر و در آبادان و در دزفول و اینها تلف شدند، خساراتی برایشان بار آمده و عده ای زن و بچه هایشان هم که سرپرستهای خودشان را از دست ـ مثلاً ـ داده اند. آنها هم کوچ کرده اند برای بلاد دیگر. باید آقایان به مردم سفارش کنند که اینها برادر ما هستند، اینها در راه اسلام و جنگ در اسلام اینطور آواره شده اند، اینها را باید مثل خودتان و مثل اولاد خودتان بدانید. اگر بچه های بی سرپرستی هستند و می تواند سرپرستی یکی از اینها را برای خودش نگه دارد و حفظ کند، حفظ کند. دولت باید اینها را با یک ترتیبی، مرتبی، منظمی، محترمانه برای اینها جا تهیه کند؛ برای اینها غذا تهیه کند. اینها آواره شده اند. نباید فکر این باشیم که ما خودمان هر چه می خواهیم داشته باشیم، دیگران هیچی. نخیر، باید کمک کنند به اینها، ثروتمندها کمک کنند به اینها، برادرهای مؤمن، خواهرها به اینها کمک کنند و اینهایی که در جنگ آسیب دیده اند اینقدر نگذارند مصیبت بیشتر برایشان بشود و آنها را مثل مهمان عزیز مهمانداری کنند و دولت هم باید جاهایی را برای اینها معیّن کند و آنها را حفاظت کند.
برخورد اسلامی در مواجهه با مسائل و مشکلات
یکی هم اینکه باید دولت ما، ملت ما توجه به این معنا داشته باشد که در یک مملکتی که جنگ در آن هست، ممکن است که یک چیزهایی هم کمبود توی آن باشد. در ایران الحمدلله ، کم است این. اما اینطور نباشد که خودشان کمک کنند، مردمی کمک کنند بر اینکه کمبودی حاصل بشود، هجوم کنند ـ مثلاً ـ به خرید یک چیزی و نگهداری
صحیفه امامجلد 13صفحه 332
بخواهند بکنند. گمان نکنند که با این جنگی که آنجا واقع شده است، ایران در مضیقه واقع می شود. نه،ایران در مضیقه واقع نمی شود. شما توجه کنید که مسائل را از راه اسلامی با آن برخورد کنید، از راه انسانی با آن برخورد کنید. اگر مسائل را از راه اسلامی اش ما با آن برخورد کنیم، نمی رسد به اینکه ما بخواهیم یک چیزی را احتکار کنیم یا مثلاً، گرانفروشی کنیم یا رفتار خلاف انسانی بکنیم. وقتی یک جنگی پیش آمد، باید مردم بیشتر به فکر این باشند که ایران را آرام نگه دارند. الحمدلله ، آرام هم هست.اینهایی که جمع می شوند در یک جایی برای خرید یک چیزی ـ که نمی دانم حالا هم هست یا نه، که می شدند قبلاً ـ اینها یک اشخاصی هستند مفسده جو و می خواهند تضعیف کنند روحیۀ شما را. ما هیچ واقعه ای برایمان واقع نشده؛ یک دسته ای آمدند در یک گوشه ای [از] مملکت ما خرابکاری می کنند. از این دزدها در ایران همیشه بوده. این دزدها خیلی بوده. زمانهای سابق زیاد بود که یک شهری را شلوغ می کردند، یک جایی را می بریدند، از بین می بردند. نباید با اینکه یک شلوغکاری در یک جایی شده است که الآن هم ان شاءالله از بین می رود. [روحیۀ شما تضعیف شود].
هشدار بر لزوم شکست حصر آبادان
من منتظرم که این حصر آبادان از بین برود. و [هشدار] می دهم به پاسداران، قوای انتظامی و فرماندهان قوای انتظامی که باید این حصر شکسته بشود؛ مسامحه نشود در آن، حتماً باید شکسته بشود. فکر این نباشند که ما اگر اینها هم آمدند، بیرونشان می کنیم. اگر اینها آمدند، خسارات بر ما وارد می کنند. نگذارند اینها بیایند در آبادان وارد بشوند. از خرمشهر اینها را بیرون بکنند. حال تهاجمی بگیرند.
تقویت روحیه قوای مسلحه با تقدیر و پشتیبانی ملت
باز توجه داشته باشند به اینکه اینهایی که از فرماندهان و از پاسداران و از سربازان و از ژاندارمری و همۀ اینها در آنجا مشغول هستند، اینها دارند جانفشانی و فداکاری می کنند. اینها همچو نیست که توی خانه ای نشسته باشند و راحت باشند؛ اینها هر کدام که رفتند در
صحیفه امامجلد 13صفحه 333
این جبهه ها، فداکاری دارند می کنند. در هر حال، به نظرشان ممکن است که یک وقت ـ مثلاً ـ یک موشک فلان بیاید و اینها را از بین ببرد. باید از اینها قدردانی کنند، تقویت کنند روحیۀ اینها را، ملت باید تقویت کند روحیۀ اینها را. اینها مشغولند، مشغول بررسی هستند، مشغول برنامه ریزی هستند. از یک طرف مسامحه نباید بشود. از یک طرف هم مشغول به کار هستند اینها.
کسانی که اطلاع نظامی ندارند، نباید دخالت کنند در کار نظامی. این مثل این است که ما بگوییم که فلان سرهنگ یک وقت بیاید به ما بخواهد بگوید که فقه اسلام اینطوری است. همین طوری که می بینید بعضیها از قرآن یک آیه ای را برمی دارند می خوانند و دنبال او یک مسائلی را می گویند، در صورتی که از قرآن هیچ اطلاعی ندارند و از اسلام هم هیچ اطلاعی ندارند. مایی که از نظام اطلاع نداریم و از جنگ اطلاع نداریم، نباید اظهار نظر بکنیم که خوب است این جوری بکنند. آخر شما چه می دانید که خوب است این جوری بکنند؟! من و شما اطلاع از این نداریم. هی برنامه ندهد کسی که ندارد یک اطلاعی را؛ نمی فهمد یک چیزی را، تضعیف نکند روحیۀ سربازهای ما را که با تمام قدرت، همۀ جناحهایشان دارند جانفشانی می کنند و ضربتهای زیاد به آنها زده اند. شما کنار نشسته اید و می گویید خوب است این جوری بکنند! آدمی که کنار گود نشسته، خیلی حرفها می تواند بزند. بگذارید که آنها روی نقشه هایی که دارند، طوری که می توانند، عمل بکنند و بحمدالله ، می توانند و ان شاءالله ، عمل می کنند.
ما هم صبر داریم. اینقدرها بی صبری نکنید. جنگ صفّین هجده ماه طول کشید با آن زحمات، هجده ماه طول کشید با آنهمه رنجهایی که بردند و با آنهمه تلفاتی که دادند. ما تازه دو ماه است، که کمتر از دو ماه است الآن که یک همچو چیزی هست. شمایی که به همۀ ابرقدرتها می گویید «ما ایستادیم و مقابله می کنیم» و مشتتان را گره می کنید که ما امریکا و شوروی و کذا را [شکست می دهیم]، شما باید همچو قدرتمند باشید اگر پشت این خانه هایتان هم ـ خدای نخواسته ـ سرباز اجانب آمد، باز هم همان مشت گره کرده بروید و با هم در بیفتید و جنگ تن به تن بکنید.
صحیفه امامجلد 13صفحه 334
شما که یک همچو کار بزرگی را کردید و حالا انگور را خوردید، نمی خواهید تبش را بکنید؟ یک همچو کار بزرگی که اعجاب دنیا را برای شما جلب کرده است، زحمت دارد. حفظ اسلام زحمت دارد. شما برای اسلام از اول قیام کردید و فریاد زدید: ما جمهوری اسلامی می خواهیم. آنها هم همه شان مخالف با جمهوری اسلامی اند. همۀ قدرتها مخالف با جمهوری اسلامی اند. کسی که با همۀ قدرتها درافتاده و بحمدالله ، پیش برده تا حالا، حالا نباید به واسطۀ اینکه یک چیزی واقع می شود، یک شلوغی در یک جایی واقع می شود، این خیال کند که نه، به هم خورد وضع. شما در جنگی که، جنگ داخلی که با محمدرضا و ساواکش داشتید، چقدر شهید دادید! از 15 خرداد به این ور، شاید صدهزار شهید ما داده باشیم یا بیشتر. چقدر هم معلول داریم! حالا ما همۀ این بساطی که تا حالا واقع شده است اینقدرها نیست؛ خیلی چیز کمی است و آنقدری که به آنها ضایعه واقع کردیم، لشکر ما ضایعه واقع کردند، چندین برابر است. محکم باشید آقا! جوانهای ما محکم بایستند!
[یکی از حضار: ما همه سرباز توایم خمینی، گوش به فرمان توایم خمینی ]ما همه سرباز خدا هستیم ان شاءالله . نه تو سرباز منی، نه من سرباز تو. همۀ ما با هم قیام کردیم که اسلام را در اینجا زنده کنیم و ان شاءالله ، به سایر جاها هم صادر کنیم. ما همه برادر با هم هستیم، دوست با هم هستیم و امیدوارم که همۀ ما دوش به دوش هم، هر کس هر مقداری که می تواند، من که یک پیرمرد ضعیف هستم، صحبت بکنم برای شما. آقای فلسفی که پیرمرد قوی ان شاءالله ، هستند، ایشان هم برای شما صحبت بکنند. آقایان اهل منبر هم برای مردم صحبت بکنند. این یک خدمتی است که از ماها برمی آید. ما ان شاءالله ، انجام بدهیم و امیدوارم که برای خدا باشد. شما هم هر کدام هر کاری ازتان برمی آید انجام بدهید.
تلاش برای خودکفایی کشاورزی و صنعتی
جهاد کشاورزها این است که کشاورزی شان را تقویت کنند. امسال شنیدم بعضیها سستی می کنند و این برخلاف مسیر اسلام است. شما پارسال با آن گرفتاریها زیاد کردید
صحیفه امامجلد 13صفحه 335
کشتتان را و امسال الحمدلله ، آن گرفتاریها کم است و به شما کمکهایی هم از طرف دولت می شود و باید خودتان به فکر باشید که اگر ابرقدرتها فردا منع کردند همۀ کشورها را که به ما گندم ندهند، خودمان داشته باشیم. خوب، کشاورزها باید به این فکر باشند و کشاورزی خودشان را تقویت کنند و بیشتر کنند و کارها را جوری کنند که ما دیگر محتاج نباشیم در خوردنمان هم به مردم.
من امیدوارم که اشخاصی که تفکر دارند، مغز صنعتی دارند، اینها هم کارها را راه بیندازند و صنعت درست کنند خودشان. شما بدانید که اگر خودتان به فکر بیفتید، [می توانید]. نگذاشتند شماها به فکر بیفتید، هی آمدند به شما دادند، شما هم تنبل شدید. خودتان به فکر بیفتید که برای خودتان انجام بدهید. کارهای خودتان را می توانید انجام بدهید. گمان نکنید که ما حتماً باید همه چیزمان را از دیگران بگیریم. نه، شما به فکر این باشید که همه چیزتان را خودتان درست کنید. این ژاپن بود که در سالهای قبل محتاج بود و خودش به فکر افتاد و خودش کارهای خودش را درست کرد و الآن صادر می کند به امریکا هم. آن هندوستان بود که در آن زمان، آنقدر احتیاج داشت، حالا الآن دارد خودش احتیاجات خودش را رفع می کند. مغزهای شما کوچکتر از مغزهای دیگران نیست. شما خودتان به فکر باشید. توجه کنید که کار خودتان را خودتان انجام بدهید.
الآن مهم این است که کشاورزی باید چندین برابر سابق باشد. دولت باید کمک بکند و مردم باید جدّیت بکنند. من امیدوارم که در این سالی که می آید، به کوشش شماها، به کوشش جوانهای ما، کشاورزیهای ما، کارهای کشاورزی ما همچو بشود که ما محتاج نباشیم به دیگران در خوراکمان. همین طور کارخانه ها کارها را انجام بدهند، خودشان راه بیندازند کارخانه را. شما خودتان باید انجام بدهید کار خودتان را. هی منتظر این نباشید که یکی دیگر بیاید شما را اداره کند. خودتان اداره کنید خودتان را. من امیدوارم که همۀ این کارها به دست خودتان بشود و هیچ به خودتان خوفی راه ندهید. ما آن قدرتهای بزرگ را هُل دادیم و بیرونشان کردیم و کسی نمی تواند شما را ان شاءالله ، دیگر هُل بدهد از مملکت خودتان.
صحیفه امامجلد 13صفحه 336