سخنرانی
زمان: صبح 2 شهریور 1362 / 15 ذی القعده 1403
مکان: تهران، جماران
موضوع: وضع حوزه ها در قدیم، تبلیغات بر اساس معنویات
حضار: اعضای شورایعالی تبلیغات
بسم الله الرحمن الرحیم
تقویت فقه و اهتمام به مسائل دیگر در حوزه ها
آمار و مطالبی که فرمودید امید بخش است. در قدیم حوزه ها محصور شده بود در چار دیواری که کسی نمی توانست از آن بیرون بیاید. تبلیغات سوء به صورتی بود که اگر طلبه ای می خواست حرفش را بزند و در فکر تشکیلات باشد، مورد طعن قرار می گرفت. همیشه صحبت «نظم در بی نظمی است» مورد تأیید بود. همه باید متأسف باشیم که این انقلاب دیر پیروز شد. اگر این انقلاب سی سال پیش پیروز می شد، وضع حوزه ها غیر از این بود. البته روحانیت خوب عمل کرد و فقه اسلام را که فقه جعفری است با مجاهدت های زیاد زنده نگاه داشت، ولی بالاخره محصور شده بودند در همان جهت فقهی، ولی همان را خوب عمل کردند. اشکال به ما این بود که به غیر از مسائل عبادی فقه هیچ کاری نمی کردیم. حوزه ها در زمینه های دیگر حرکتی نداشتند. تازه علمای بزرگ هم منبر نمی رفتند و تبلیغی که اساس کار است انجام نمی دادند. وضع فلسفه هم به صورت امروز نبود. آقای شاه آبادی ـ رحمة الله علیه ـ می گفت، مرحوم آقا میرزاعلی اکبر یزدی که یکی از فلاسفۀ بزرگ و مردی عالم و صادق و پرهیزگار بود وقتی فوت کرد شخصی برای تعریف از او در منبر گفت، خودم دیدم که او قرآن می خواند. وضع
صحیفه امامجلد 18صفحه 71
حوزه ها اینگونه بود. علوم ریاضی یا سایر علوم یا نبود یا کم بود. اصولاً کسی به این فکر نبود که چه چیزهایی باشد و چه چیزهایی نباشد. حرکت در حوزه ها نبود. حوزه کسی را به عنوان مبلّغ اعزام نمی کرد. البته افراد، خودشان برای تبلیغ می رفتند ولی حوزه کسی را نمی فرستاد. اعزام به خارج که در ذهن ها نبود و هیچ کس هم فکر نمی کرد که امکان دارد کسی را به خارج فرستاد. ولی بحمدالله امروز در حوزه ها این مسائل حل شده است. من باز عرض می کنم که فقه را نباید فراموش کرد. فقه به همان صورتی که بوده است باید باشد. «فقه جواهری» باید تقویت شود. باید حوزه ها وقت وافرشان را صرف فقه و اصول و فلسفه و مباحثه کنند زیرا فقه در رأس دروس است، ولی مسائل دیگر هم مهم است که باید به آنها عمل شود.
صدور انقلاب با تبلیغ بر اساس معنویت
وضع تبلیغات باید متناسب با نیازها و وضع حوزه ها باشد. باید آقایان توجه داشته باشند، همیشه دنبال مسائل واقعی بروند. کتاب هایی را که می خواهید منتشر کنید، حتماً بدهید عده ای از فضلا بخوانند و نظر دهند و خودتان دقیقاً بررسی کنید. اعزام مبلّغ از امور بسیار لازم است که باید با دقت عمل شود. ما که می گوییم می خواهیم انقلابمان را صادر کنیم، نمی خواهیم با شمشیر باشد بلکه می خواهیم با تبلیغ باشد. ما می خواهیم تبلیغات گسترده ای را که کمونیست ها و دیگران برضد اسلام می کنند، با تبلیغات صحیح خنثی کنیم، و بگوییم که اسلام همه چیز دارد. اسلام مثل مسیحیت کنونی نیست. از اول نقشه بود که اسلام را مثل مسیحیت که در کلیسا محبوس است، در مدرسه ها محبوس کنند. متأسفانه خودمان به این نوع تفکر کمک کردیم. به زبان آوردن کلمه «سیاست» جرم بود برای اینکه، القا کرده بودند که سیاست مال منحرفین است. اصولاً اساس اسلام از سیاست است. به وسیلۀ پیغمبر اسلام و پس از آن تا مدت ها حکومت تشکیل داده می شد، و آنها تمام امور سیاسی را در دست می گرفتند، لکن در زمان ما کلمه و لغت سیاست را نمی شد به کار برد. شما یادتان نیست در قدیم وضع خاصی بود. فلسفه و
صحیفه امامجلد 18صفحه 72
عرفان، کفر مطلق بود، و اینکه فضلا زبان خارجی بدانند که بتوانند در خارج تبلیغ کنند در حد کفر بود، و واقعاً فکرها عقب افتاده بود. اگر ماهمۀ زبان ها را برای تبلیغ اسلام بدانیم عبادتی بزرگ است. ما با زبان اینجا که نمی توانیم برای مردم امریکا و سایر کشورها مسائل اسلام را بگوییم. امروز اسلام در اکثر کشورها مطرح است.
امیدوارم که شما بتوانید اسلام را برای مردم جهان عرضه کنید. ان شاءالله خداوند به شما اجر دهد. البته تبلیغات باید بر اساس معنویات باشد، معنویات اساس اسلام است. سعی کنید معنویات را زیاد کنید واز تشریفات تا آنجا که مقدور است بکاهید. همه اش در فکر درست کردن سالن و ساختمان نباشید بلکه در فکر معنویات اسلام باشید.
انتشار نیافتن مطالب خلاف از شهر قم
توجه داشته باشید کتاب ها و چیزهای دیگری که از قم منتشر می شود غیر از کتاب هایی است که در سایر شهرها منتشر می شود. قم شهر علم و اسلام است. اگر خطایی از قم منتشر شود در دنیا عَلَم می شود. این موضوع هم باید مورد توجه باشد که از قم چیز خلافی منتشر نشود. خداوند به همۀ شما توفیق دهد.
والسلام علیکم و رحمة الله
صحیفه امامجلد 18صفحه 73