سخنرانی
زمان: صبح 30 خرداد 1364 / 1 شوال 1405
مکان: تهران، حسینیه جماران
موضوع: بسط توحید و شناخت عالم، هدف بعثت انبیا ـ استقامت و پایداری ملت ایران
مناسبت: عید سعید فطر
حضار: خامنه ای، سید علی (رئیس جمهور) ـ موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (رئیس دیوانعالی کشور) ـ موسوی، میرحسین (نخست وزیر) ـ اعضای شورای نگهبان قانون اساسی ـ هیأت رئیسه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی ـ هیأت دولت ـ اعضای شورایعالی قضایی ـ روحانیون ـ مقامات کشوری و لشکری ـ مسئولان نهادهای انقلاب اسلامی و ارگانهای دولتی ـ سفرا و کارداران کشورهای اسلامی در تهران ـ خانواده شهید مصطفی چمران
بسم الله الرحمن الرحیم
بسط توحید و ارائۀ حقایق عالم، هدف بعثت انبیا
من امیدوارم که این عید پر برکت به همۀ ملتهای اسلامی و به همۀ مستضعفان جهان، خصوصاً ملت بزرگ ایران، برکت خداوند عنایت کند و مبارک باشد. و امیدوارم که دست توانای حضرت ولی امر، پشتیبان این ملت عزیز باشد. آنچه که انبیا برای او مبعوث شده بودند و تمام کارهای دیگر، مقدمۀ اوست، بسط توحید و شناخت مردم از عالم است که چطور است؛ ارائۀ عالم به آن طوری که هست، نه به آن طوری که ما ادراک می کنیم. و دنبال این بودند که همۀ تهذیبها، تعلیمها و همۀ کوششها در این باشد که مردم را از این ظلمتکده هایی که همۀ عالم ظلمت است، نجات بدهند و به نور برسانند. غیر حق تعالی نورنیست، همه ظلمت اند و اگر چنانچه، ما از این حجابهای ظلمانی بیرون برویم و همین طور اگر موفق بشویم از حجابهای نورانی هم بیرون برویم و همه حجابها را خرق کنیم،آن وقت حق را به همۀ صفات و اسمائش مشاهده می کنیم و غیر او کسی
صحیفه امامجلد 19صفحه 284
نیست، سراب است. البته به آن معنای کاملش، نادری از اولیای خدا به تبع انبیا موفق شدند و دیگران مراتب پایینتر را، تا برسد به ما که هیچ.
نزول قرآن پس از رسیدن پیامبر به حقیقت قرآن
ماه مبارک رمضان که ماه مبارک است ممکن است برای این باشد که ماهی است که ولی اعظم؛ یعنی رسول خدا واصل شده است و بعد از وصول، ملائکه را و قرآن را نازل کرده است. به قدرت او ملائکه نازل می شوند؛ به قدرت ولی اعظم است که قرآن نازل می شود و ملائک نازل می شوند. ولیّ اعظم، به حقیقت قرآن می رسد در ماه مبارک و شب قدر، و پس از رسیدن، متنزل می کند به وسیلۀ ملائکه ـ که همه تابع او هستند ـ قرآن شریف را، تا به حدی که برای مردم بگوید. قرآن در حد ما نیست، در حد بشر نیست. قرآن سرّی است بین حق و ولیّ الله اعظم که رسول خداست، به تبع او نازل می شود تا می رسد به اینجایی که به صورت حروف و کتاب در می آید که ما هم از آن استفادۀ ناقص می کنیم. و اگر سرّ «لیلة القدر» و سرّ «نزول ملائکه» در شبهای قدر ـ که الآن هم برای ولیّ الله اعظم حضرت صاحب ـ سلام الله علیه ـ این معنا امتداد دارد ـ سرّ اینها را ما بدانیم، همۀ مشکلات ما آسان می شود. تمام مشکلاتی که ما داریم برای این است که، ما محجوبیم از اینکه واقعیت را آن طور که هست و نظام هستی را به آن طوری که تنظیم شده است، مشاهده کنیم. ما گمان می کنیم که حیاتِ در اینجا چیزی است و نبودن در اینجا نقصی است، در صورتی که حیات در اینجا نازلۀ آن حقیقتی است که از عالم غیب آمده است و موت ـ اگر چنانچه موت انسانی باشد ـ رجوع به همان مرتبه ای است که در اول بوده است، و البته مراتب مختلف و شئون مختلف است. و ما امیدواریم که از فیض ماه مبارک و فیض عید ماه مبارک ـ که عید وصال است ـ ما هم حظّی ببریم که بتوانیم در این مشکلاتی که بر ما وارد می شود، سرفراز بیرون بیاییم، تمام چیزهایی که انبیا آوردند، مقصود آنها به ذات نبوده است؛ تشکیل حکومت مقصود به ذات نیست برای انبیا. دعوتها هرچه می شود مقدمه است برای اینکه انسان را بیدار کنند، انسان را بفهمانند به
صحیفه امامجلد 19صفحه 285
«او»، ارائه بدهند به «او»که چه بوده است و چه هست و چه خواهد بود و عالم چه جور است وضعش با ذات مقدس حق تعالی. و ما دستمان از این مسائل کوتاه است و امیدواریم که به برکت اولیای خدا، ما هم یک آشنایی ضعیفی پیدا بکنیم و بعض از حجب، از پیش چشم ما برداشته بشود. خدای تبارک و تعالی که می فرماید که: اَلله ُ نُورُ السَّموات وَالاَرْض و هُوَ الاَوَّلُ والآخِرُ وَالظاهِرُ وَالباطِن، این را ما با قلبمان، با وجودمان ادراک کنیم، نه ادراک علمی، مشاهده، ادراک علمی اش آسان است، لکن رسیدن به آنجایی که انسان دریابد این مسائل را، این کار مشکلی است و محتاج به مجاهدت، و انبیا و اولیا با مجاهدات خودشان به این مسائل رسیده اند.
ادعیۀ ائمه (ع) راهگشای انسان به مدارج الهیه
ادعیه ای که از ائمه ـ علیهم السلام ـ وارد شده است ـ که به تعبیر بعضی قرآن صاعد است ـ این ادعیه به قدری معارف الهیه در آن هست که انسان متحیر می ماند، آن قدر معارف در ادعیه هست. مسائلی که ـ ائمه علیهم السلام ـ برای نوع مردم گفته اند به طور مسئله گویی به طور تعیین وظایف، آنها یک باب است که روی همان عرف عام صحبت شده است؛ وقتی که رسیدند به مناجاتها و ادعیه، مسائل فرق کرده است. آنجا دیگر زبان عامۀ مردم نیست، البته در آن همه چیز هست، لکن آن معارفی که در ادعیه و مناجاتهای ائمه ـ علیهم السلام ـ هست، آنها یک زبان دیگری است غیر زبان معمولی و غیرزبان ذکر احکام الهیه. و مطالعۀ این ادعیه راهگشایی است برای انسان و رسیدن به بعض مدارج الهیه. و من امیدوارم که همان طوری که این کشور ما و این ملت عزیز، در همه چیز متحول شده است، در این معانی هم متحول بشود.
تحول درونی ملت ایران بواسطۀ اسلام
و امیدوارم که تحول همان طوری که در میدانهای جنگ و در تظاهرات، در این ایام
صحیفه امامجلد 19صفحه 286
پیدا شد که تظاهرات به طوری بود که سابقه نداشت، و این از هنر اسلام است و هنر ملت ایران. هنر اسلام؛ که بعد از این همه فشارها و بعد از این همه ارعابها و بعد ازاین همه تهدیدها و بعداز آن همه تبلیغات، بعد از چندین سال زحمت و جور، زحمت و اذیت یکدفعه تمام ایران در یک روز برای یک دعوت یک فرد ـ فرد عزیز ـ این طور در خیابانها ریختند. این از طرفی هنر اسلام است، اسلام این طور مردم را متحول کرده است که ترس را از دلها برده است و جانها را الهی کرده است و روحها را روحانی کرده است که بچه های کوچکشان را می آورند کفن می پوشانند و می گویند برای شهادت آمدیم. این در تاریخ دنیا هیچ سابقه ندارد؛ تمام تاریخ دنیا را شما بگردید این را پیدا نمی کنید که با این وضع، با این کیفیت، با این ارعاب و ترساندنهای مردم و با این بمباران کردن مناطق ـ حتی تهران ـ این طور مردم بریزند بیرون که نتواند دیگر کسی بگوید که مردم جنگ نمی خواهند! مردم جنگ نمی خواهند، اما دفاع دارند. این «جنگ جنگ تا پیروزی» که مردم می گویند. این جنگ دفاعی است. و الاّ ابتدائاً که اگر این مسائل نبود، ایران به هیچ جا نظر نداشت، الآن هم ندارد.
راهپیمایی روز قدس، ضربه به ابرقدرتها
تجربه هایی که کردند خارجیها، آنهایی که بی اطلاع بودند از اسلام، آنهایی که بی اطلاع بودند از قدرت اسلام و هنر اسلام، آنها در حجاب بودند و نمی دانستند ـ حالا هم هستند ـ لکن یک پرده ای برداشته شد از این حجاب. الآن سرتا ته دنیا همۀ ابرقدرتها می دانند قضیه چی هست. همۀ این تبلیغات هم که دارند می کنند، همه برای این است که، می دانند قضیه چه قضیۀ بزرگی بوده است و باید چه جوری با آن مقابله کرد، ابتدایش با اینکه سکوت کنند. این سکوت نه این است که ندانند، آنهایی که باید بدانند می دانند، سرانی که در دنیا هستند، ابرقدرتها، آنها می دانند، خبرگزاریهایی که اینجا دارند، مسائل را آن طوری که هست اطلاع می دهند، لکن یک وضع دیگری هم برای تبلیغاتی درست می کنند، نه اینکه ندانند، مسائل را می دانند. می دانند که بعد از این همه تبلیغاتی که
صحیفه امامجلد 19صفحه 287
کردند، این همه تهدیداتی که کردند، حتی کاخ سفید تهدید کرد ایران را، ملت ایران همۀ این تهدیدات را توی خیابانها گذاشت و از رویش عبور کرد. آنها می فهمند قضیه را، و الآن در فکر این اند که از چه راه دیگر پیش بیایند. اینها خیال می کردند که اختلاف می توانند ایجاد کنند در ایران، هی دامن زدند به اینکه هی اختلاف است، هی اختلاف است، سران با هم اختلاف دارند، مردم دیگر خسته شدند رو به اختلاف رفتند، خیال می کردند با دعوت به اختلاف، مردم اختلاف پیدا می کنند. یک وقت چشمهای بسته شان را باز کردند و دیدند که ایران یکپارچه قیام کرد. یکدفعه از خواب بیدار شدند که چه بود قضیه، الآن متحیرند که چه بود قضیه و باید چه کرد. اختلافی که آنها خیال می کردند، ما که می دانستیم نیست قضیه چیزی، لکن آنها می خواستند با همین کلمه، اختلاف درست کنند. تبلیغ به «اختلاف»، خیال می کردند اختلاف درست می کند. تبلیغ به اینکه «مردم دیگر خسته شدند از جنگ»، این خستگی ایجاد می کند؟ روز قدس یکدفعه سیلی زد به صورت همه شان و تحلیل عملی ای که ملت ایران کرد، تمام تحلیلهای آنها را نقش به آب کرد. این هنر اسلام است از یک طرف و هنر ملت ایران است از طرف دیگر. در روز قدس که همه شاهد بودید و سفرایی هم که گفتند امروز هستند اینجا، آنها هم شاهد بودند. روز قدس یک مطلبی نبود که در مخیلۀ امثال کارتر و امثال رؤسای جمهور امریکا ـ چه حالا و چه سابق ـ وارد بشود. آنها خیال می کردند که ـ از بس به آنها اشتباهی فهمانده بودند ـ خیال می کردند که ایران دیگر خسته شده است، «این قدر به مردم فشار آمده، خانه ها بر رویشان خراب شده است، آواره شده اند، اینها دیگر از میدان در رفته اند، بنابراین، می شود زود قضایا را ختم کرد»، یکدفعه چشم باز کردند و ایران را دیدند که یکپارچه قیام است و یکپارچه جنگ خواهی؛ یعنی مدافع.
اتکای ملت ایران به قدرت عظیم الهی
ما نمی توانیم از ملت ایران تشکر کنیم، ما خودمان یک نقطۀ ضعیفی هستیم در بین این دریای بزرگ؛ یک قطره هستیم در بین این دریای بزرگ. ما می گوییم که خدا از شما
صحیفه امامجلد 19صفحه 288
تشکر می کند. ما که تشکر می کنیم، برای این است که، تشکر خدا را کرده باشیم، شکر شما، شکر خداست. شما به مردم، به دنیا ثابت کردید ـ ولو در گوش یک افرادی نگذاشتند برسد، لکن موجش بالاخره می رسد ـ شما به دنیا ثابت کردید که ایران زیربار هیچ ظلمی نمی رود، و ایران با هیچ تهدیدی از میدان بیرون نمی رود، و ایران متکی به یک قدرت عظیم است و آن قدرت خدا. کسی که متکی به قدرت خداست، کسی که ایمان در قلب او هست، کسی که علم به معاد دارد و خدا را می شناسد و قضای الهی را می داند، این از این معانی از میدان در نمی رود. فکر دیگری بکنند؛ آنهایی که نشسته بودند و برای خودشان خیالبافی می کردند که دو ماه دیگر، سه ماه دیگر، یک سال دیگر، دو سال دیگر، یک فکر دیگری بکنند، این فکر درست از کار درنیامد. ابرقدرتها هم یک فکر دیگری بکنند و بهتر این است که دست از این کارها بردارند. بهتر این است که این عامل خبیث خودشان را که این طور رسوایی به بار آورد برای ابرقدرتها، دست از پشتیبانی این بردارند. این بدبخت را بازی دادند و بعد معلوم شد که مسئله این جور نبود. الآن هم این دست و پاها هیچ اثری ندارد. اینها خیال می کردند که حالا دیگر چند تا بمب بیندازند به شهرهای ایران، ایران از میدان در می رود. اینها هزاران بمب انداختند، بمباران کردند، همۀ مناطق طرفهای مرز را بمباران کردند و شهرهای بزرگ ما را هم بمباران کردند. و روز قدس آن طور جمعیت و فریاد بود که به گفتۀ بعض از مخبرین؛ «صدای توپ ها را مردم دیگر نمی شنیدند، صدای بمبها را دیگر مردم نمی شنیدند»، فریاد مردم غلبه کرده بود. این فریاد از قلب مؤمن است و این فریادی که از قلب مؤمن است بر همه چیز غلبه می کند؛ بر کاخ سفید هم غلبه می کند و غلبه کرده است. و موج این ایمان در سرتاسر دنیا از زیر بار این ظلمهایی که در طول تاریخ بر آن شده است، از زیر این بار دارد در می آید. همه جا نغمه این است که ظلم نه. دست توانای ملتها، ابرقدرتها را به جای خودشان نشانده و می نشاند.
صحیفه امامجلد 19صفحه 289
بیداری ملتهای مستضعف جهان
ملتهای مستضعف در هر جای جهان رو به بیداری هستند، نمی پذیرند امروز دیگر آن حرفهایی که سابق گفته می شد. آن ارعابهایی که می کردند و کشتیهایی که می آوردند در اطراف خلیج فارس و امثال اینها، یا کارهای دیگری که می کردند، تمام اینها کهنه شده است، دیگر پیش مردم ارزش ندارد. ملتی که بیرون آمده روز جمعه و می گوید که «ما برای شهادت آمدیم»، آنها را از مردن نترسانید، این شهادت است. شما هر چه می توانید بترسانید، این است که؛ «ما خانه های شما را خراب می کنیم، خود شما را هم می کشیم»، آنها جلو آمدند، می گویند ما برای این آمدیم، چطور اینها را می ترسانید؟ این کار احمقانه است؛ این کاری که اخیراً صدام کرد و مخالف همۀ قواعد دنیا و قواعد الهی بود و همۀ دنیا او را تشویق کردند و یکی پیدا نشد بگوید چرا، این کار احمقانه را تکرار نکند، دیدید که اگر تکرار بشود بدتر از اول می شود. ملت، هر چه تاکنون شما کردید و هر چه جنایت کردید، دیدید که محکمتر شد. از این به بعد هم اگر چنانچه سرعقل نیایید و باز شرارت بکنید این ملت آن وقت هم از حالا هم بالاتر می شود. ان شاءالله خداوند به همۀ ملت، ملتهای اسلامی، قدرت ایمان عنایت کند، و قدرت ایمان ملت ما را روزافزون کند. و امیدوارم که این شرارتها، از آن دست بردارند تا ملتها به کار خودشان مشغول بشوند. و ما، هم از شرارتهای آنها ناراحت هستیم و هم از مقابله به مثل، از هر دو ناراحت هستیم. ومن امیدوارم که قطع بشود این امور. و خداوند ان شاءالله شما را موفق کند و از برکات این عید سعید و این ماه مبارک که گذشت، شمّه ای به ما و به شما عنایت بفرماید.
والسلام علیکم و رحمة الله
صحیفه امامجلد 19صفحه 290